Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng vẽ cho trẻ 5-6 tuổi trong trường Mầm non Sao Mai

 Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng vẽ cho trẻ 5-6 tuổi trong trường Mầm non Sao Mai
 I. Phần mở đầu:
 1. Lý do chọn đề tài:
 Mỗi người chúng ta điều mang cho mình một cá tính, sở thích riêng biệt 
không ai giống ai, có những người từ bé đã phát triển tốt về mọi mặt trí tuệ cũng 
như thể chất. Bên cạnh đó, không thiếu những người có được mặt này và thiếu 
sót những mặt kia, khiến cho những người có trách nhiệm như thầy cô, cha mẹ 
không khỏi những ngày tháng băn khoăn.
 Vì thế, để tìm ra những biện pháp giáo dục đúng đắn cho trẻ có phần yếu 
kém này là một điều hết sức quan trọng. Hơn nữa, nếu là con vật, thì nó chỉ 
sống theo bản năng nhưng đối với con người là một cá thể độc đáo, riêng biệt nó 
hoàn toàn khác nhau. Do đó cần tìm hiểu từng đặc điểm riêng của từng trẻ, để 
biết cách giáo dục trẻ sao cho nhân cách trẻ được phát triển một cách toàn diện.
 Từ đó “ Phải giáo dục cho trẻ em biết yêu cái đẹp từ tuổi bé nhất vì nó là 
cơ sở ban đầu cho việc hình thành nhân cách con người". Vì vậy tạo hình là một 
trong những hoạt động quan trọng trong bậc học mầm non. Nó có tác dụng to 
lớn trong việc giáo dục phát triển toàn diện hình thành nhân cách cho trẻ về trí 
tuệ, đạo đức, lao động, thẩm mỹ. Đặc biệt giúp cho trẻ có một trí óc tưởng 
tượng, sáng tạo, trên cơ sở đó nhằm phát triển tư duy trừu tượng cho trẻ.
 Ở trường mầm non, hoạt động tạo hình bao gồm có vẽ, nặn, cắt, xé dán. 
Nhưng trên trang viết này tôi chỉ đề cập đến vấn đề đi sâu vào việc những biện 
pháp rèn kỹ năng tạo hình vẽ cho những trẻ yếu ở lứa tuổi 5-6.
 Trong trường Mầm non hoạt động tạo hình “ Vẽ” giúp trẻ thể hiện những 
cảm xúc ấn tượng về vẻ đẹp thiên nhiên, đồ vật, cuộc sống xung quanh bằng 
đường nét hình dáng màu sắc trên mặt phẳng của tờ giấy. Qua vẽ phát triển ở trẻ 
khả năng độc lập sáng tạo, trí tưởng tượng phong phú góp phần bồi dưỡng thị 
hiếu thẩm mỹ, hình thành những tình yêu đối với cái đẹp, với vẻ đẹp thiên 
nhiên, với cuộc sống con người và với nghệ thuật. Ở lúa tuổi này, trẻ bắt đầu 
hiểu được chức năng thẩm mĩ của các đường nét, hình dạng. Trẻ có khả năng 
phân biệt và học điều chỉnh đường nét để vẽ nhiều loại hình học có quan hệ gần 
gũi với nhau. Từ cơ sở thực tiễn, tôi thấy rằng các biện pháp dạy chưa phong 
phú, chưa đa dạng, giáo viên nắm bắt các biện pháp chưa có hiệu quả dẫn đến 
kết quả đạt được ở trẻ không cao.
 Trong quá trình dạy và học của giáo viên và học sinh xảy ra nhiều mâu 
thuẩn: Như mâu thuẩn giữa yêu cầu với kết quả thực tế của trẻ. Có nghĩa là kết 
quả đạt được không như yêu cầu mong muốn hoặc yêu cầu quá cao so với kết 
quả mà trẻ thực hiện được.
 Vì vậy để giải quyết mâu thuẩn đó đòi hỏi người giáo viên phải có những 
Giáo viên : Hồ Thị Thục Oanh 1 Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng vẽ cho trẻ 5-6 tuổi trong trường Mầm non Sao Mai
“Xây dựng một tiết dạy tạo hình cho trẻ 5-6 tuổi.
 4 . Giới hạn phạm vi nghiên cứu :
 - Đưa ra một số biện pháp rèn luyện kỹ năng tạo hình ở những trẻ 5-6 tuổi 
trong trường Mầm Non Sao Mai.
 5. Phương pháp nghiên cứu :
 a. Nhóm phương pháp nghiên cứu lí luận:
 Môn dạy trẻ hoạt động tạo hình đóng vai trò vô cùng quan trọng trong 
chương trình học tập của trẻ, cũng như các hoạt động khác. Chính vì thế là một 
giáo viên mầm non tôi muốn được nâng cao nhận thức của bản thân đồng thời 
góp một phần nhỏ bé của mình vào việc nâng cao chất lượng giáo dục trẻ phát 
triển toàn diện. Với mục đích chung của giáo dục mầm non thì hoạt động giáo 
dục tạo hình là một bộ phận của văn hoá tinh thần, nó gắn liền với những kiến 
thức, kỹ năng, kỹ xảo và thể hiện nghệ thuật. Thông qua hoạt động tạo hình đêm 
đến cho trẻ ấn tượng về cái đẹp và những cảm xúc chân thật, những phẩm chất 
tốt đẹp của nhân cách con người.
 b. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn:
 - Đọc sách báo tài liệu có liên quan đến đề tài nghiên cứu.
 - Dự giờ quan sát hoạt động của cô, xem tretreen tiết học vẽ, ghi chép lại 
các hoạt độngcủa cô và trẻ.
 - Đọc kế hoạch, đọc giáo án của người dạy.
 - Trao đổi với giáo viên, với ban giám hiệu nhà trường.
 - Khảo sát mức độ nắm bắt của trẻ.
 - Tiến hành thực nghiệm sư phạm các biện pháp hình thành kỷ năng vẽ ở 
trẻ.
 - Sử dụng phương pháp thống kê toán học để xử lý kết quả nghiên cứu...
 II.Phần nội dung:
 1 . Cơ sở lí luận :
 Quan điểm của Đảng ta ngày càng quan tâm hơn đến sự nghiệp giáo dục. 
Đổi mới mạnh mẽ giáo dục Mầm non và giáo dục phổ thông. Khẩn trương điều 
chỉnh, khắc phục tình trạng quá tải và thực hiện nghiêm túc chương trình giáo 
dục và sách giáo khoa đảm bảo tính khoa học, cơ bản, phù hợp với tâm lý lứa 
tuổi và điều kiện cụ thể. Thực hiện nghiêm túc chương trình phổ cập giáo dục 
Mầm non.
 Như Nghị Quyết hội nghị lần thứ hai Ban chấp hành trung ương Đảng 
Giáo viên : Hồ Thị Thục Oanh 3 Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng vẽ cho trẻ 5-6 tuổi trong trường Mầm non Sao Mai
 - Trường luôn cập nhật thông tin nhanh với những thông tin đổi mới qua 
các lớp tập huấn, chuyên đề, mạng lưới công nghệ thông tin.
 - Lớp học rộng, thoáng mát dễ tạo góc mở.
 - Trẻ đi học tương đối đều.
 *Khó khăn.
 - Bên cạnh những thuận lợi thì cung cũng gặp những khó khăn sau:
 - Trang thiết bị đồ dùng dạy học chưa phong phú, chưa hấp dẫn trẻ. Nhận 
thức của một số phụ huynh học sinh còn chưa đồng đều, còn cho rằng việc cho 
trẻ đến trường chỉ là chơi chứ học vẫn chỉ là thứ yếu. 
 - Về chất lượng trẻ trong lớp vẫn chưa đồng đều, trong khi thể hiện ý 
tưởng của mình một số cháu còn nhút nhát 
 - Phụ huynh chưa thực sự quan tâm tới việc học của trẻ, xem nhẹ việc học 
của bậc mầm non.
 3 .Nội dung và cách thực hiện biện pháp, giải pháp :
 a . Mục tiêu của biện pháp, giải pháp:
 Sử dụng các giải pháp, biện pháp nhằm giúp trẻ :
 - Hình thành cho trẻ kiến thức trình tự các thao tác trong quá trình hoạt 
động, khả năng nhận thức thẩm mĩ, thái độ thẩm mĩ trước vẻ đẹp của thế giới 
xung quang.
 - Kích thích tính tò mò ham hiểu biết của trẻ, trẻ sáng tạo hơn. Giúp trẻ có 
điều kiện, cơ hội biểu lộ thái độ, cảm xúc, tình cảm của mình đối với những gì 
được trẻ thể hiện trong quá trình vẽ.
 - Hình thành và phát triển ở trẻ tính tích cực sáng tạo, biểu cảm theo ý đồ, 
sáng kiến theo bản thân, biết giải quyết các vấn đề trong hoạt động vẽ một cách 
độc lập.
 Khi vận dụng những giải pháp biện pháp này nhằm mang lại hiệu quả: Về 
khả năng hoạt động tạo hình của trẻ nói chung và hoạt động vẽ nói riêng. Trẻ 
tiến bộ một cách vượt bậc, trẻ sáng tạo hơn, vẽ chi tiết cụ thể hơn, cách trưng 
bay bố cục hợp lý, tô màu đúng phù hợp.Nội dung và cách thức thực hiện giải 
pháp.
 b.Nội dung và cách thực hiện giải pháp.
 * Biện pháp 1: Tạo môi trường lớp học.
 Môi trường lớp học đẹp sẽ tạo gây hứng thú cho trẻ trong mọi hoạt động 
tại lớp. Tôi tạo môi trường lớp học với các góc mở, trưng bày các sản phẩm của 
Giáo viên : Hồ Thị Thục Oanh 5 Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng vẽ cho trẻ 5-6 tuổi trong trường Mầm non Sao Mai
 *Biện pháp 2: Dạy trẻ mọi lúc mọi nơi.
 Hoạt động tạo hình là một trong những hoạt động mang tính sáng tạo 
nghệ thuật.Trong các hoạt động cho trẻ tại trường mầm non, người giáo viên 
thấy luôn cần phải kết hợp giữa các bộ môn với nhau, nhất là đối với bộ môn tạo 
hình.
 Nhận thấy việc dạy trẻ mọi lúc mọi nơi có một tầm quan trọng đặc biệt 
đối với trẻ yếu về bộ môn tạo hình và ở đây là kỹ năng vẽ, tôi đặt ra kế hoạch và 
thường xuyên kết hợp với các hoạt động khác như hoạt động ngoài trời, hoạt 
động góc, hoạt động chiều và kết hợp với các bộ môn học trong các hoạt động 
nối tiếp...
 Ví dụ khi dạy trẻ giờ làm quen với văn học bài thơ “ Cô dạy con” hoạt 
động nối tiếp tôi cho trẻ vẽ về các phương tiện giao thông, với những trẻ yếu tôi 
hướng dẫn kỹ và qua tâm tới trẻ nhiều hơn.
 Hay trong giờ tìm hiểu môi trường xung quanh “về luật lệ giao thông” ,tôi 
cho trẻ vẽ về đèn giao thông.Trẻ còn yếu tôi gợi hỏi cho trẻ biết “Đèn giao thông 
có dạng hình gì con nhỉ? có màu gì ? khi cầm bút vẽ con làm như thế nào?”.....
 Từ sự quan tâm của giáo viên và việc dạy trẻ mọi lúc mọi nơi đã giúp cho 
trẻ tự tin hơn trong học tập .
 *Biện pháp 3: Tuyên truyền với phụ huynh.
 Nắm được tình hình học tập của trẻ thông qua các hoạt động học tập tại 
trường, tôi thường xuyên trao đổi với phụ huynh học sinh về tình hình học tập 
của trẻ. Đối với những trẻ yếu tôi gợi ý cho phụ huynh cách thực hiện hướng 
dẫn trẻ tại nhà như không nên gò ép trẻ, mà thường xuyên cho trẻ được làm 
Giáo viên : Hồ Thị Thục Oanh 7 Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng vẽ cho trẻ 5-6 tuổi trong trường Mầm non Sao Mai
phẩm của giáo viên đối với sản phẩm của trẻ cũng rất quan trọng, nó giúp cho 
trẻ rút được những kinh nghiệm để làm tốt hơn vào lần sau, cũng như bước đầu 
hình thành khả năng nhận xét đánh giá tác phẩm nghệ thuật trên bản thân trẻ. 
Biết rõ điều đó trong các giờ tạo hình tôi luôn biết cách động viên khích lệ trẻ 
đúng lúc và cũng khéo léo nêu ra những hạn chế còn trên trẻ để không làm trẻ tự 
thấy thoả mãn ở khả năng bản thân của mình để tiếp tục cố gắng hơn nữa. Bên 
cạnh đó, trong các giờ hoạt động tôi luôn đặt những câu hỏi như " Con thấy 
thích sản phẩm nào nhất? Vì sao con lại thích sản phẩm đó nhất? Để làm nên sản 
phẩm này thì con phải làm như thế nào?" để hình thành ở trẻ những tiền đề đánh 
giá, nhận xét sản phẩm. Tuy nhiên, việc đánh giá sản phẩm của trẻ cũng cần 
phải chính xác, phù hợp với cách nhìn, cách nghĩ cũng như cách cảm nhận của 
trẻ đối với tác phẩm nghệ thuật của mình. Khi đánh giá sản phẩm tạo hình của 
trẻ tôi luôn căn cứ vào các điểm sau:
 + Đặc điểm tâm sinh lí lứa tuổi: Ở mỗi lứa tuổi đều có một mức độ khả 
năng tạo hình khác nhau, vì thế để đánh giá được khả năng của trẻ thì chúng ta 
phải nhìn vào khả năng của trẻ từng độ tuổi làm được gì.
 + Bên cạnh đặc điểm tâm sinh lý thì cần phải dựa vào mục tiêu đặt ra 
trong giờ hoạt động cũng rất quan trọng. Không nên quá ôm đồm quá nhiều mục 
tiêu trong 1 giờ hoạt động quá mà cần đưa ra những mục tiêu phù hợp và từ đó 
dựa vào những mục tiêu đó để đánh giá cái gì trẻ đã đạt được và chưa đạt được.
 + Dựa vào nội dung của hoạt động tạo hình để đánh giá năng lực của trẻ, 
cũng như sự tiến bộ dần của quá trình từ đầu năm học cho đến cuối năm để thấy 
được sự chuyển biến rõ rệt ở khả năng tạo hình trên trẻ.
 Khi nhận xét việc khen chê cũng phải khéo léo, lời lẽ nhận xét sản phẩm 
phải gây cho trẻ niềm vui sướng vì những gì chúng đã tạo nên, phải nhấn mạnh 
những thành công sáng tạo, những ý định tạo tình thú vị của trẻ, phải chỉ cho trẻ 
thấy sự gống nhau giữa sự vật với hình ảnh được miêu tả và giúp cho trẻ thể 
hiện tình cảm, thái độ trước kết quả hoạt động. Bằng lời nói của mình tôi rèn 
luyện cho trẻ khả năng nhận xét kết quả hoạt động của trẻ, nhận ra những thiếu 
sót và có hướng sửa chữa những thiếu sót ấy.
 Cùng với những hoạt động chung hằng ngày hay hoạt động mọi lúc mọi 
nơi, thì ngoài ra trong trường cũng tổ chức các hoạtt động phong trào vui chơi, 
đón lễ hội, thông qua đó trẻ được quan sát cách trang trí, vẽ đẹp của các ngày lễ 
hội, hay cuộc thi vẽ tranh trong trường để từ đó tôi tìm hiểu được năng khiếu 
của mỗi trẻ từ đó có hướng bồi dưỡng kịp thời. Ngoài ra, hằng ngày tôi cũng có 
1 cuốn sỗ nhật ký hằng ngày để theo dõi trẻ từ đó phát hiện ra năng khiếu ở mỗi 
trẻ để bồi dưỡng thêm.
 VD: Cháu Bảo Ngân có khả năng vẽ và tô màu, tuy nhiên cháu vẽ và tô 
Giáo viên : Hồ Thị Thục Oanh 9 Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng vẽ cho trẻ 5-6 tuổi trong trường Mầm non Sao Mai
 Ví du 2: Đối với trẻ nhút nhát, tôi thường phối hợp với gia đình động viên trẻ 
vẽ về những bức tranh mà trẻ yêu thích để tặng ông bà, cha mẹ. Những trẻ khá, 
giỏi tôi gợi, yêu cầu cao hơn để trẻ phát huy tính sáng tạo. Ví du: Trẻ đang vẽ ô 
tô gợi hỏi “Con sẽ vẽ ô tô chạy ở đâu?” Đường đồng bằng hay miền núi, các ngã 
tư đường có gì, trên bầu trời có gì? để trẻ có thể tưởng tượng một cách sáng tạo 
trong khi thực hiện vẽ.
 c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp:
 - Các giải pháp, biện pháp này nó có mối quan hệ biện chứng cho nhau, không 
thể thiếu được trong quá trình hình thành kỹ năng vẽ ở trẻ, biện pháp này hổ trợ 
cho biện pháp kia thúc đẩy nhau tạo nên kết quả của trẻ.
 d. Kết quả khảo nghiệm , giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu :
 Nhóm Số Nội dung khảo sát Giỏi Khá Trung Yếu
 khảo sát trẻ bình
Nhóm chưa 30 -Khả năng quan 2 8 10 10
thực hiện sát, phân tích mẫu. (6.6%) (26,6%) (33.3%) (33.3%)
đề tài
 - Kỹ năng cầm bút 5 8 10 7
 vẽ và tô màu. (16,6%) (26,6%) (33,3%) (23,3%)
 - Cách sắp xếp bố 2 7 11 10
 cục tranh phù hợp. (6.6%) (23,3%) (36,6%) (33.3%)
Nhóm đã 30 -Khả năng quan 6 14 9 1
thực hiện sát, phân tích mẫu. (20%) (46,6%) (30%) (3.3%)
đề tài
 - Kỹ năng cầm bút 15 10 5 0
Giáo viên : Hồ Thị Thục Oanh 11