Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên

 PHẦN MỞ ĐẦU
 I. Lý do chọn đề tài 
 * Ngày 15 tháng 6 năm 2004 Ban bí thư Trung ương Đảng ra chỉ thị về việc: 
“Xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và đội ngũ quản lý giáo dục” 
đã khảng định: "Tăng cường xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo 
dục” là một nhiệm vụ vừa đáp ứng nhu cầu trước mắt, vừa mang tính chiến lựơc 
lâu dài, nhằm thực hiện thắng lợi mục tiêu giáo dục Tiểu học. Nghị quyết Ban 
chấp hành Trung ương khoá VIII về những giải pháp chủ yếu để thực hiện mục 
tiêu giáo dục đến năm 2020 đã nêu: “Giáo viên là nhân tố quyết định chất lượng 
giáo dục và được xã hội tôn vinh”. Giáo viên phải đủ đức đủ tài ... Điều đó có 
nghĩa là giáo viên đóng một vai trò quan trọng trong việc tạo ra nguồn nhân lực 
mới cho sự nghiệp CNH-HĐH đất nước. Đề cập đến đội ngũ giáo viên, Nghị 
quyết TW2 khoá VIII đã nêu: “Xây dựng đội ngũ giáo viên, tạo động lực cho 
người dạy, người học, giáo viên là nhân tố quyết định, là lực lượng cốt cán để 
biến mục tiêu giáo dục thành hiện thực, có vai trò quyết định về chất lượng và 
hiệu quả giáo dục”.
 Để thực hiện được mục tiêu giáo dục, điều 14 Luật giáo dục khẳng định vai 
trò của giáo viên:"Nhà giáo giữ vai trò quan trọng quyết định trong việc đảm bảo 
chất lượng giáo dục".
 Từ nhận thức trên tôi thấy vị trí, vai trò quan trọng của giáo viên trong sự 
nghiệp giáo dục, càng thấy hơn trách nhiệm xây dựng đội ngũ giáo viên “vừa 
hồng vừa chuyên” ở đơn vị mình và đó cũng là mục tiêu của các nhà quản lý giáo 
dục.
 * Trong những năm qua chúng ta đã xây dựng được đội ngũ nhà giáo đông 
đảo, phần lớn có ý thức đạo đức và phẩm chất chính trị tốt, trình độ chuyên môn 
nghiệp vụ ngày một nâng cao đáp ứng nhu cầu nâng cao dân trí, đào tạo nhân tài. 
Tuy nhiên đội ngũ giáo viên vẫn còn hạn chế, đủ về số lượng nhưng chất lượng - Đối với cán bộ quản lý: kế hoạch xây dựng phải cụ thể trong năm 
học bồi dưỡng chuyên môn cho đ/c nào, bồi dưỡng về kiến thức hay kỹ năng sư 
phạm, cuối năm gắn kết quả thực hiện kế hoạch với công tác thi đua khen thưởng.
 PHẦN NỘI DUNG
 I. Cơ sở lý luận : Cở sở lý luận của việc quản lý nhằm nâng cao chất 
lượng đội ngũ giáo viên của nhà trường:
 Mục tiêu của giáo dục phổ thông được điều 27 luật giáo dục năm 2005 nêu 
rõ: Mục tiêu của giáo dục phổ thông là giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo 
đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản, phát triển năng lực cá nhân, 
tính năng động và sáng tạo, hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ 
nghĩa, xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân; chuẩn bị cho học sinh tiếp tục 
học lên hoặc đi vào cuộc sống lao động, tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
 Điều lệ trường Tiểu học chỉ rõ vị trí, nhiệm vụ, quyền hạn của trường Tiểu 
học:Trường Tiểu học là cơ sở giáo dục của bậc tiểu học, bậc học nền tảng của hệ 
thống giáo dục quốc dân; Trường Tiểu học có nhiệm vụ và quyền hạn: Tổ chức 
giảng dạy, học tập và các hoạt động giáo dục khác theo chương trình giáo dục 
tiểu học do Bộ trưởng Bộ giáo dục và Đào tạo quyết định ban hành
 Tập thể sư phạm trong nhà trường là tổ chức lao động mang tính đặc thù 
cao, đó là lao động sư phạm, đứng đầu là ban giám hiệu. Tập thể sư phạm liên 
kết các giáo viên, cán bộ nhân viên thành một cộng đồng giáo dục có tổ chức, 
mục đích giáo dục thống nhất, có phương thức hoạt động nhằm thực hiện mục 
tiêu giáo dục của nhà trường. Đội ngũ giáo viên là lượng chủ yếu quan trọng nhất 
trong tập thể sư phạm nhà trường làm nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục học sinh, là 
người quyết định chất lượng đào tạo trong nhà trường.
 Như chúng ta đã biết, lao động sư phạm của người giáo viên là một loại lao 
động đặc biệt không giống các loại lao động tạo ra sản phẩm ở các ngành nghề tiềm năng, trí tuệ, sức mạnh tổng hợp thì chất lượng giáo dục sẽ được nâng lên. 
Do đó công tác xây dựng, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên trong nhà trường cần phải 
đặt lên hàng đầu và phải làm thường xuyên liên tục.
 Đội ngũ giáo viên trong nhà trường được tổ chức thành các tổ chuyên môn 
theo nhóm các phương pháp dạy học, phụ trách tổ là tổ trưởng do BGH chỉ định. 
Chức năng của tổ trưởng là xây dựng hoạt động của tổ, hướng dẫn giáo viên xây 
dựng kế hoạch dạy học cá nhân, tổ chức bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ và 
kiểm tra đánh giá giáo viên hàng tháng hay định kỳ, đề xuất khen thưởng kỷ luật 
đối với các thành viên trong tổ. Tổ trưởng sử dụng các buổi họp tổ để thực hiện 
nhiệm vụ quản lý của mình.
 Trong quá trình giáo dục và đào tạo, hoạt động dạy học là hoạt động trung 
tâm, đó là quá trình thống nhất giữa giáo viên và học sinh, ở đó dưới tác động của 
người thầy (tổ chức điều khiển), trò tự giác tích cực nhằm thực hiện tốt các nhiệm 
vụ dạy học
 Hoạt động dạy học có thể khái quát theo sơ đồ sau:
 Một phần lớn giáo viên trong nhà trường đã đảm bảo tính tích cực, chủ động 
sáng tạo trong việc tự bồi dưỡng bổ sung vốn kiến thức cho bản thân. Họ nhận 
thức rõ vai trò của việc bồi dưỡng và tự bồi dưỡng, có thái độ động cơ đúng đắn 
và quyết tâm cao, thấy được quyền lợi của bản thân trong kết quả bồi dưỡng và 
nâng cao chất lượng bài giảng, tăng thêm lòng tin, sự tín nhiệm đối với học sinh, 
được tập thể tin yêu, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên trong 
trường. Nhà trường luôn đảm bảo được sự kết hợp hài hòa giữa yêu cầu trước mắt 
và nhiệm vụ lâu dài trong công tác bồi dưỡng giáo viên. Đảm bảo cho giáo viên 
cập nhật những điều chỉnh về đổi mới chương trình các môn học, đổi mới phương 
pháp giảng dạy. Nhà trường luôn chú trọng công tác bồi dưỡng giáo dục tư tưởng 
chính trị, đạo đức và lý tưởng nghề nghiệp, bồi dưỡng lòng nhân ái, năng lực sư 
phạm, thiết kế bài dạy, chấm trả bài và quản lý học sinh.
 Năm gần đây do sự tăng nhanh về số lượng học sinh nên số lượng giáo viên 
cũng được bổ sung thêm. Thế hệ vàng của các thầy cô giáo làm nên lịch sử của 
nhà trường đang bắt đầu chuyển giao sứ mệnh cho thế hệ giáo viên trẻ cả về tuổi 
đời lẫn tuổi nghề. Đây chính là giai đoạn cần xây dựng củng cố đồng thời bồi 
dưỡng nâng cao chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ giáo viên, nhất là việc đổi 
mới chương trình SGK và phương pháp giảng dạy nhằm thực hiện mục tiêu chiến 
lược phát triển giáo dục đến 2020.
 2. Một số thuận lợi và khó khăn trong việc quản lý nhằm nâng cao chất 
lượng đội ngũ giáo viên trường Tiểu học số 1 Thị xã Lai Châu.
 *Thuận lợi:
 Tập thể sư phạm nhà trường luôn phát huy truyền thống đoàn kết nhất trí 
cao trong việc thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ giáo dục của nhà trường, có tinh thần 
tương thân tương ái, giúp đỡ nhau cùng tiến bộ trong chuyên môn cũng như trong 
cuộc sống. +Việc vận dụng công nghệ thông tin vào công tác quản lý còn hạn chế.
 - Số phòng học chức năng hầu như còn thiếu. Tài liệu tham khảo cho công 
tác bồi dưỡng giáo viên rất hạn chế.
 - Hơn 90% giáo viên là nữ 1/2 trong độ tuổi nuôi con nhỏ.
 Bảng 2: Chất lượng của CBQL, giáo viên trong 3 năm.
 Năm học XL Giỏi XL Khá XL TB XL Yếu
 2009 - 2010 22 13 3 0
 2010-2011 25 10 0 0
 Kỳ I Năm 2011-2012 20 9 3 0
 Bảng 3: Chất lượng GV đánh giá theo chuẩn nghề nghiệp trong 3 năm
 XL 
 Năm TS giáo viên XL xuất sắc XL Khá XL TB
 Yếu
 2008-2009 32 21 6 3 1
 2009-2010 35 20 11 2 0
 2010-2011 32 22 10 0 0
 III. Một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giáo 
viên trường Tiểu học số1 Thị xã Lai Châu.
 1. Nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý và giáo viên về vấn đề nâng 
 cao chất lượng đội ngũ giáo viên.
 Chi bộ, BGH nhà trường cần thường xuyên quan tâm việc nâng cao bản 
lĩnh chính trị, phẩm chất, đạo đức, lối sống của nhà giáo, tổ chức học tập Luật Thường xuyên cung cấp cho giáo viên những điều chỉnh hoặc đổi mới 
nội dung, phương pháp giáo dục trẻ.
 Bồi dưỡng năng lực sư phạm cho đội ngũ giáo viên
 Đối với giáo viên làm công tác chủ nhiệm, cần bồi dưỡng thêm năng lực tổ 
chức hoạt động tập thể, năng lực thuyết phục cảm hóa học sinh. Giáo viên chủ 
nhiệm là người thay mặt Hiệu trưởng quản lý toàn diện các mặt hoạt động giáo 
dục trong một lớp. Giáo viên chủ nhiệm là người cố vấn tập thể học sinh trong 
hoạt động tự quản, trực tiếp chỉ đạo giáo dục học sinh, kiểm tra đánh giá quá trình 
rèn luyện, tu dưỡng , phấn đấu của học sinh. Do vậy giáo viên chủ nhiệm cần 
thường xuyên được bồi dưỡng kỹ năng ứng xử tình huống, kỹ năng vận dụng tri 
thức khoa học giáo dục vào thực tiễn sinh động, đa dạng trong quá trình giáo dục 
học sinh.
 2.1.2 Tăng cường bồi dưỡng năng lực chuyên môn:
 Vào đầu mỗi năm học BGH yêu cầu các tổ chuyên môn thảo luận để mỗi tổ 
có kế hoạch bồi dưỡng cho các cá nhân, coi đó là mục tiêu phấn đấu, là chương 
trình hành động của mình. Tổ trưởng, tổ phó chịu trách nhiệm trước BGH về chất - Tạo điều kiện cho giáo viên được tham gia nghiên cứu phục vụ cho việc 
nâng cao chất lượng dạy và học.
 - Khuyến khích giáo viên viết SKKN về đổi mới phương pháp giảng dạy có 
hiệu quả, những sáng kiến này cần được tổ chức học tập áp dụng.
 2.1.3 Tăng cường bồi dưỡng năng lực ứng dụng công nghệ thông tin.
 Chúng ta đang thực hiện chiến lược giáo dục 2010-2020, đây là giai đoạn 
mà ngành công nghệ thông tin đang phát triển và đang ứng dụng rộng rãi trong 
các lĩnh vực. Đây là thời kỳ mà nền kinh tế đang hội nhập với quốc tế, để đáp ứng 
yêu cầu thời kỳ CNH-HĐH đất nước, trang bị cho học sinh những kiến thức cơ 
bản về CNTT, người giáo viên phải tự trang bị cho mình kiến thức cơ bản về 
CNTT trước hết để phục vụ cho công việc của mình : Soạn bài, hỗ trợ giảng dạy, 
tìm và đọc tài liệu tham khảo. Để giải quyết vấn đề này cần chủ động tham gia 
các lớp học tin học để phổ cập tin học cho 100% giáo viên xem đó như là một 
tiêu chí để đánh giá thi đua. Từ học kỳ II đến hết tháng 3, mỗi đ/c GV có 1-2 tiết 
dạy trình chiếu.
 Hướng dẫn sử dụng công nghệ thông tin
 2.1.4 Tăng cường bồi dưỡng năng lực tham gia công tác xã hội hóa giáo 
dục 
 Để có nhân cách hoàn thiện cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường 
gia đình và xã hội, trong đó nhà trường đóng vai trò quan trọng, do vậy mỗi giáo HS của lớp và linh hoạt khi sử dụng các phương pháp dạy học.
 Thực hành chuyên đề bồi dưỡng học sinh giỏi
 2.2.2 Hình thức bồi dưỡng ngắn hạn 
 Hình thức bồi dưỡng thường xuyên về vấn đề “ Bồi dưỡng cán bộ quản lý, 
giáo viên về lý luận nhận thức “ cụ thể một số nội dung sau:
 Kết luận của hội nghị lần thứ VI Ban chấp hành Trung ương khóa IX về tiếp 
tục 
 Thực hiện nghị quyết Trung ương II khóa VIII; những nhiệm vụ trọng tâm 
của giáo dục trong thời kỳ mới.
 Dự các chuyên đề về phương pháp giảng dạy do phòng giáo dục tổ chức 
 2.2.3 Hình thức bồi dưỡng tập trung
 Mỗi trường đều phải xây dựng giáo viên cốt cán của các môn học, bộ 
phận này được bồi dưỡng nâng cao trình độ bằng các hình thức để họ có năng lực 
dạy tốt các môn học đồng thời tham gia thanh kiểm tra chuyên môn. Đó cũng là 
nguồn cán bộ quản lý và tổ trưởng chuyên môn của nhà trường; Phải xây dựng 
quy hoạch đào tạo đội ngũ giáo viên cốt cán nói trên bằng nhiều con đường dựa 
vào chỉ tiêu đào tạo của nhà nước và tự bỏ kinh phí để đi học.
 2.2.4 Hình thức học các lớp từ xa. Chương V Điều 17 luật giáo dục và đào tạo:” Tổ chức, cá nhân có nhiều 
thành tích đóng góp cho sự nghiệp giáo dục được khen thưởng theo quy định của 
pháp luật
 Ta biết rằng mục đích khen thưởng là động viên, kích thích các thành viên 
trong tập thể sư phạm làm tốt hơn. Nếu công tác thi đua khen thưởng thực sự làm 
tốt, kịp thời đúng người, đúng việc thì có tác động nâng cao chất lượng đội ngũ; 
lồng ghép chỉ tiêu phấn đấu thi đua và chỉ tiêu bồi dưỡng giáo viên
 * Hình thức khen thưởng:
 Thông qua các hình thức hoạt động thực hiện nhiệm vụ năm học của nhà 
trường bằng những phong trào thi đua đan xen nhau, đa dạng về hình thức phong 
phú về nội dung. Từ đó ta thấy có nhiều hình thức khen thưởng và khen thưởng 
nhiều mặt cho cá nhân, đơn vị:
 - Khen thưởng loại thực sự xuất sắc
 - Khen thưởng từng mặt
 Sử dụng một số biện pháp kinh tế để khen thưởng: Xét đề nghị GV đạt GV 
dạy giỏi cấp thị trở lên được nâng lương sớm.
 Dựa trên khả năng về ngân sách của nhà trường để khen thưởng
 Làm tốt công tác xã hội hóa giáo dục để tăng thêm nguồn lực cho giáo dục 
cả vật chất lẫn tinh thần.