Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp quản lí, chỉ đạo của tổ trưởng nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ chuyên môn cấp THPT

 "Một sốbiện pháp quản lí, chỉ đạo của tổtrưởng nhằm nâng cao hiệu quả hoạtđộng của tổ chuyên môn cấp THPT” Tháng 3_2015
 MỤC LỤC 
 ------------------------------------------- 
 Trang 2 
 PHẦN I: MỞ ĐẦU 
 I.1 Lý do chọn đề tài Trang 2 
 I.2 Cơsở thực tiễn của việc chọnđ ề tài Trang 2 
 I.3 Mụcđích nghiên cứu Trang 4 
 I.4 Khách thể, đốitượng và giới hạn nghiên cứu Trang 4 
 I.5 Nhiệm vụ nghiên cứu Trang 5 
 I.6 Phương pháp nghiên cứu Trang 5 
 PHẦN II: NỘI DUNG Trang 6 
 II.1 Cơsở lí luận về công tác quản lí của Tổ trưởng chuyên môn 
 Trang 6 
 đối với hoạt động dạy học ở trường trung học phổ thông 
 II.1.1 Khái quát về lịch sử nghiên cứu vấnđ ề Trang 6 
 II.1.2 Tổ chuyên môn và hoạt động của tổ chuyên môn ở trường 
 Trang 7 
 THPT 
 II.1.3 Nội dung công tác quản lí của tổ trưởng chuyên môn (TTCM) Trang 10
 II.2 Thực trạng biện pháp quản lí, chỉ đạo của Tổ trưởng 
 chuyên môn đối với hoạt động dạy học ở trường THPT Buôn Trang 14
 Ma Thuột 
 II.2.1 Thực trạng về đội ngũ TTCMở trường THPT Buôn Ma Thuột Trang 14
 II.2.2 Thực trạng về đội ngũ giáo viênở trường THPT Buôn Ma Thuột Trang 15
 II.2.3 Thực trạng quản lí của TTCM ở trường THPT Buôn Ma Thuột Trang 17
 II.2.4 Đánh giá kết quả nghiên cứu thực trạng và nguyên nhân thực trạng 
 Trang 19
 các biện pháp quản lí của TTCM ở trường THPT Buôn Ma Thuột 
 II.3 Biện pháp quản lí, chỉ đạo của Tổ trưởng chuyên môn đối 
 Trang 21
 với hoạt động dạy học ở trường THPT Buôn Ma Thuột 
 II.3.1 Một số biện pháp quản lý, chỉ đạo của TTCMđ ối với hoạt động 
 Trang 21
 dạy học ở trường THPT Buôn Ma Thuột. 
 II.3.2 Mối quan hệ giữa các biện pháp Trang 24
 PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ Trang 27
 III.1 Kết luận Trang 27
 III.2 Kiến nghị Trang 28
 ------------------------------------------- 
 Bùi Văn Tiến-Trường THPT Buôn Ma Thuột-Email: 1 "Một sốbiện pháp quản lí, chỉ đạo của tổtrưởng nhằm nâng cao hiệu quả hoạtđộng của tổ chuyên môn cấp THPT” Tháng 3_2015
công tác quản lí thiếu khoa học, buông lỏng quản lí việc sinh hoạt tổ chuyên môn thì 
việc sinh hoạt tổ chuyên môn không đảm bảo thời gian, thời lượng, nội dung sơ sài,
không thu hút được giáo viên, nề nếp và chất lượng ở trườngđó không cao. Một giáo 
viên trung học phổ thông nhất là giáo viên vừa giảng dạy vừa làm công tác chủ nhiệm 
thì rất bận. Mỗi tuần dạy 5-6 buổi, soạn bài, chấm bài, chuẩn bị phương tiện thiết bị 
dạy học, làm công tác chủ nhiệm và các công việc khác chiếm rất nhiều thời gian. 
Làm thế nàođể giáo viên hào hứng tham gia sinh hoạt tổ chuyên môn là cả một vấnđề 
cần quan tâm của công tác quản lí chuyên môn trong nhà trường,đòi hỏi phải có sự 
quản lí chặt chẽ về mặt thời gian, về nội dung. Nội dung sinh hoạt phải thiết thực, gắn 
bó chặt chẽ với nhiệm vụ của giáo viên, làm cho giáo viên thấy cần phải tham gia sinh 
hoạt chuyên môn và có nhu cầu sinh hoạt chuyên môn. Theo quyđịnh, tổ chuyên môn 
sinh hoạt hai lần/tháng, mỗi buổi sinh hoạt trong khoảng 3 giờ, nhưng thực tế có 
những nơi không thực hiệnđầyđủ, cắt xén thời gian, không đảm bảo thời lượng dẫn 
đến nội dung sinh hoạt không đảm bảo, giáo viên khi gặp khó khăn không được giúp 
đỡ kịp thời; các văn bản chỉ đạo không được tìm hiểu kĩ càng dẫnđến thực hiện không 
tốt, ảnh hưởng đến hiệu quả giảng dạy của giáo viên và người phải chịu thiệt thòi 
chính là học sinh. 
 I.2.2 Thực trạng đội ngũ giáo viên và việc sinh hoạt chuyên môn ở trường trung 
học phổ thông (THPT) Buôn Ma Thuột: 
 *Số lượng: Bảng số lượng giáo viên thời kỳ 2009-2014 (đơn vị tính: người) 
 Nămhọc 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 
Tổng số 108 106 100 103 104 
Hiệu trưởng 1 1 1 1 1 
Các Phó HT 2 3 3 3 3 
 *Chất lượng 
 -Nhìn chung, đội ngũ giáo viên nhà trường khá ổn định về số lượng, có sức 
khỏe, có phẩm chất đạo đức tốt, có uy tín với học sinh và nhân dânđịa phương, nhiệt 
tình trong công việc và có khả năng hoàn thành tốt nhiệm vụ. Hoạtđộng chuyên môn 
của nhà trường trong nhiều năm có nề nếp, chất lượng dạy và học được nâng lên qua 
từng năm học. Tuy vậy, cũng nhưmột số trường khác, vấn đề chỉ đạo sinh hoạt tổ 
chuyên môn và sinh hoạt tổ chuyên môn còn bộc lộ một số nhượcđiểm sau: 
 - Cán bộ quản lí và tổ trưởng chưa thống nhất, chưa thể hiện đổi mới quản lí 
trong việc phân cấp, phân quyền làm cho giáo viên khó thực hiện công việc. 
 Bùi Văn Tiến-Trường THPT Buôn Ma Thuột-Email: 3 "Một sốbiện pháp quản lí, chỉ đạo của tổtrưởng nhằm nâng cao hiệu quả hoạtđộng của tổ chuyên môn cấp THPT” Tháng 3_2015
 I.5 Nhiệm vụ nghiên cứu: 
 -Xây dựng cơsở lí luận của đề tài nghiên cứu. 
 -Khảo sát,đánh giá thực trạng quản lí, chỉ đạo của TTCM đối với hoạt động 
chuyên môn ở trường THPT. 
 -Đề xuất một số biện pháp quản lí, chỉ đạo của TTCM đối với hoạt động chuyên 
môn ở trường THPT. 
 -Nếu phân tích rõ được lí luận về quản lí, chỉ đạo của TTCM đối với hoạtđộng 
chuyên môn ở trường trung học phổ thông, chỉ ra được thực trạng quản lí hoạt động 
chuyên môn của TTCM ở trường trung học phổ thông thì có thể đề xuất được các biện 
pháp quản lí, chỉ đạo phù hợpđể nâng cao chất lượng giáo dục ở trường THPT. 
 I.6 Phương pháp nghiên cứu: 
 *Nhóm phương pháp nghiên cứu lí luận: 
 - Phương pháp nghiên cứu hồ sơhoạt động 
 - Phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa các tài liệu, vănbản, phân loại tài liệu. 
 *Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn: 
 - Phương pháp phỏng vấn 
 - Phương pháp quan sát 
 - Phương phápđiều tra 
 - Phương phápđiều tra viết 
 -Lấy ý kiến chuyên gia, quan sát sư phạm, tổng kết kinh nghiệm... 
 *Qua các nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận, nghiên cứu tìm hiểu thực tế, 
nghiên cứu các tài liệu liên quan để xây dựng các cơsở lý luận của đề tài cũng như
hoàn thiện các cơsở số liệu liên quanđếnđề tài. 
 Bùi Văn Tiến-Trường THPT Buôn Ma Thuột-Email: 5 "Một sốbiện pháp quản lí, chỉ đạo của tổtrưởng nhằm nâng cao hiệu quả hoạtđộng của tổ chuyên môn cấp THPT” Tháng 3_2015
 thông huyện Vũ Thư,tỉnh Thái Bìnhđápứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay”.... 
 II.1.2 Tổ chuyên môn và hoạtđộng của tổ chuyên môn ở trường THPT: 
 2.1 Vị trí, vai trò của tổ chuyên môn trong trường THPT: 
 a/ Khái niệm về tổ chuyên môn: 
 Tổ chuyên môn là tập thể giáo viên được tổ chức theo từng môn học hoặc liên 
môn,đólàmột nhóm chính thức tồn tại trên cơsở pháp quy. Tổ chuyên môn gồm có 
tổ trưởng chuyên môn (TTCM) và tổ phó chuyên môn. Trong công tác, các thành viên 
trong tổ có quan hệ trực tiếp với nhau và cùng thực hiện nhiệm vụ chuyên môn của tổ 
đó. 
 b/ Vị trí của tổ chuyên môn trong trường THPT: 
 - Tổ chuyên môn là tổ chức cơsở cuối cùng của bộ máy tổ chức nhà trường. Tổ 
chuyên môn là một bộ phận của hệ thống tổ chức chính quyền. 
 - Tổ chuyên môn là nơi trực tiếp triển khai toàn bộ các hoạt động giáo dục của 
nhà trường tới các giáo viên và học sinh các lớp. 
 - Tổ chuyên môn có quan hệ cộng đồng, hợp tác với các tổ nghiệp vụ trong 
trường dưới sự quản lí, chỉ đạo của Hiệu trưởng. 
 - Tổ chuyên môn còn có quan hệ phối hợp với các tổ Côngđoàn,Đoàn thanh
niên trên cơsở tôn trọng tínhđộc lập của các tổ chức này. 
 - Tổ chuyên môn làđầu mối quản lí mà Hiệu trưởng phải nhất thiết dựa vàođó
mà tổ chức quản lí hoạt động giáo dục. 
 c/ Vai trò và chứcnăng của Tổ chuyên môn trong trường THPT: 
 Tổ chuyên môn sẽ giúp Hiệu trưởngđiều hành và tổ chức thực hiện các hoạt 
động sưphạm và nghiệp vụ, trongđó TTCM cùng với tổ phó chuyên môn giúp Hiệu 
trưởng quản lí giáo viên, thực hiện các hoạt động giáo dục theo kế hoạch chung của 
nhà trường. 
 Tổ chuyên môn là nơi chịu trách nhiệm trực tiếp về chất lượng giảng dạy của 
giáo viên và chất lượng học tập của học sinh trong tổ mình phụ trách. Ngoài ra Tổ 
chuyên môn còn là đơn vị cơsở cần xây dựng kế hoạch chung giúp các tổ viên xây 
dựng kế hoạch trong công tác chuyên môn của mình, là nơiđônđốc, kiểm tra, theo dõi 
các hoạt động chuyên môn của từng giáo viên. 
 Tổ chuyên môn là nơi tổ chức, tiến hành và trao đổi nghề nghiệp, tự học, tự
 Bùi Văn Tiến-Trường THPT Buôn Ma Thuột-Email: 7 "Một sốbiện pháp quản lí, chỉ đạo của tổtrưởng nhằm nâng cao hiệu quả hoạtđộng của tổ chuyên môn cấp THPT” Tháng 3_2015
quản lý của người tổ trưởng chuyên môn có ý nghĩarất quan trọng trong việc nâng cao 
chất lượng giáo dục của nhà trường. 
 2.3 Quyền hạn và trách nhiệm của tổ trưởng chuyên môn (TTCM): 
 -Được Hiệu trưởng ủy quyềnđể quản lý nhân sự và các hoạt động chuyên môn 
từ soạn bài, lên lớp, thực hành, thí nghiệm, đến kiểm tra, chođiểm,đề thi,đềcương
ôn tập 
 -Đề xuất với Hiệu trưởng hoặc Phó hiệu trưởng chuyên môn về việc phân công 
nhiệm vụ cho các thành viên trong tổ. 
 -Cùng với tổ trưởng côngđoànđônđốc phong trào thiđua của tổ như viết sáng 
kiến kinh nghiệm,đồ dùng dạy học, thao giảng, dự giờ, công tác khác 
 -Triệu tập và chủ trì các buổi sinh hoạt thường kỳ và đột xuất của tổ để bàn bạc 
các công việc có liên quanđến tổ chuyên môn. 
 -Kiểm tra các tổ viên thực hiện các kế hoạch (của trường, của tổ và các qui định, 
quy chế của Bộ, Sở, Trường). 
 -Thay mặt tổ để dự các cuộc họp bàn về chuyên môn, thiđua và các hoạt động 
khác của nhà trường. 
 -Dự giờ kiểm tra hồ sơ chuyên mônđịnh kỳ hayđột xuất của tổ viênđể có cơsở 
đánh giá thiđua vàđánh giá khả năng tự bồidưỡng chuyên môn của tổ viên. 
 2.4 Những phẩm chất và năng lực cần có của người tổ trưởng chuyên môn 
(TTCM): 
 *Phẩm chất: 
 -Thái độ tiếp cận các thành viên trong tổ chuyên môn cần thể hiện tính chân, 
thiện, mỹ nghĩa là thật sự chân thành, trung thực, cầu thị, không ác ý, phải bao dung, 
gương mẫu, ứng xử văn hoá với đồng nghiệp. 
 -Học hỏi chữ nhẫn trong quản lý: Nhẫn nại (nên); Nhẫn nhịn (cần); Nhẫn tâm 
(tránh). 
 -Đức tính hy sinh lợi ích cá nhân, gương mẫu trong công việc, sắc sảo trong 
chuyên môn, hóm hỉnh trong giao tiếp. 
 -Phương châm quản lý trong việc quản lý tổ chuyên môn: Nắm cái không thể 
buông cũng như buông cái không cần nắm. 
 -Thuần thục các chức năng quản lý: Kế(hoạch)-Tổ(chức)-Đạo(chỉ)-Kiểm(tra). 
 Bùi Văn Tiến-Trường THPT Buôn Ma Thuột-Email: 9 "Một sốbiện pháp quản lí, chỉ đạo của tổtrưởng nhằm nâng cao hiệu quả hoạtđộng của tổ chuyên môn cấp THPT” Tháng 3_2015
 + Sổ chủ nhiệm (đối với giáo viên làm công tác chủ nhiệm lớp). 
 Ngoài các hồ sơ theo quyđịnhđiều lệ trường trung học, tổ trưởng chuyên môn 
còn trực tiếp quản lý các hồ sơ khác theo quyđịnh của Hiệu trưởng: 
 + Sổ điểm cá nhân 
 + Sổ báo giảng (kế hoạch giảng dạy) 
 + Sổ tích luỹ chuyên môn (bồidưỡng chuyên môn) 
 + Sổ nghị quyết (sổ ghi biên bản họp tổ) 
 + Sổ traođổi nhóm chuyên môn (sinh hoạt cụm-tổ chuyên môn) 
 + Đăng ký thiđua,đăng kýđề tài sáng kiến kinh nghiệmđầu năm học. 
 3.2 Quản lý kế hoạch hoạt động tổ chuyên môn và kế hoạch cá nhân của các 
thành viên trong tổ chuyên môn 
 Vào đầu năm học, sau hội nghị cán bộ công chức, tổ trưởng chuyên môn dự 
thảo và thông qua tổ về kế hoạch hoạt động chung, báo cáo Hiệu trưởng và được hiệu 
trưởng duyệt. Tổ trưởng chuyên môn căn cứ kế hoạch tổ đã được duyệt, hướng dẫn và 
yêu cầu các tổ viên lập kế hoạch cá nhân, đăng ký thiđua,đăng kýđề tài khoa học, đề 
tài sáng kiến kinh nghiệm. 
 3.3 Quản lý phân công nhiệm vụ đầu năm học 
 Tổ trưởng chuyên môn dự kiến phân công chuyên môn cho các thành viên trong 
tổ phải căncứ thông tưsố 28/2009/TT-BGDĐT ngày 21/10/2009 của Bộ Giáo dục và 
Đào tạo quyđịnh về chế độ làm việc đối với giáo viên phổ thông, theođó định mức 
tiết dạy giáo viên THPT là 17 tiết/tuần; định mức tiết dạy đối với Hiệu trưởng 2 
tiết/tuần, Phó hiệu trưởng 4 tiết/tuần; giáo viên chủ nhiệm được giảm 4 tiết/tuần; giáo 
viên phụ trách thiết bị hoặc thưviện được giảm từ 2-3 tiết/tuần; tổ trưởng chuyên môn 
được giảm 3 tiết/tuần; giáo viên làm Bí thư chi bộ nhà trường hoặc chủ tịch côngđoàn
trường hạng 1 được giảm 4 tiết/tuần, hạng trường còn lại giảm 3 tiết/tuần; giáo viên 
kiêm công tácđoàn: Bí thư đoàn trường được giảm 17 x 70% tiết/tuần; Phó bí thư
đoàn trường được giảm 17 x 35% tiết/tuần; giáo viên kiêm thư ký hộiđồng hoặc kiêm 
trưởng ban thanh tra nhân dân trường học được giảm 2 tiết/tuần; giáo viên được tuyển 
dụng lầnđầu được giảm 2 tiết/tuần; giáo viên nữ có con nhỏ 12 tháng tuổi trởxuống 
được giảm 3 tiết/tuần. 
 Tổ trưởng chuyên môn nhận nghị quyết chỉ đạo của Hiệu trưởng, tổ chức hội 
nghị dân chủ bàn bạc phân công nhiệm vụ đầu năm học, báo cáo hiệu trưởngđề nghị 
 Bùi Văn Tiến-Trường THPT Buôn Ma Thuột-Email: 11