Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp phòng, chống bạo lực học đường ở trường Tiểu học Hoàng Văn Thụ

 Một số biện pháp phòng chống bạo lực học đường trong trường Tiểu học
 MỤC LỤC
 Trang
I. PHẦN MỞ ĐẦU. ...2
1. Lý do chọn đề tài. ..2
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài. 3
3. Đối tượng nghiên cứu ...4
4. Giới hạn của đề tài. .4
5. Phương pháp nghiên cứu. .4
II. PHẦN NỘI DUNG. ..4
1. Cơ sở lý luận. .... 4,5
2. Thực trạng. ......6
3. Nội dung và hình thức của giải pháp 8
a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp ...8
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp 8 - 12
c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp ..... 13
d.Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu.. 13
III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 14
1. Kết luận 14
2. Kiến nghị .15
3. Tài liệu tham khảo...17
 Nguyễn Văn Vinh - 1 - TH Hoàng Văn Thụ Một số biện pháp phòng chống bạo lực học đường trong trường Tiểu học
nâng cao lòng yêu quê hương đất nước, yêu chủ nghĩa xã hội có phẩm chất năng 
động sáng tạo, có vốn hiểu biết sâu rộng đáp ứng yêu cầu của công cuộc công 
nghiệp hoá, hiện đại hoá.
 Đây cũng là nền tảng quan trọng đối với công tác quản lý giáo dục đạo đức 
của những nhà quản lý. Đối tượng giáo dục đạo đức học sinh là những nhân cách 
đang vươn lên để trở thành người công dân có ích, các em mang đặc thù lứa tuổi 
và chủ thể của giáo dục đạo đức, các em học sinh tiểu học chưa có đủ điều kiện về 
nhận thức tình cảm, ý chí quyết định kết quả phát triển tài và đức.
 Thực tế hiện nay trong khi cơ chế thị trường đang bộc lộ nhũng mặt tích cực 
và tiêu cực khi quá trình đô thị hoá ở địa phương đang diễn ra với tốc độ nhanh 
chóng, thông tin bùng nổ, quá trình hội nhậpdo đó nhu cầu giao tiếp trở nên vô 
cùng bức xúc nó đòi hỏi giáo dục nói chung, đặc biệt là giáo dục đạo đức càng trở 
nên phức tạp khó khăn. Số các em chưa ngoan ngày càng tăng đặc biệt hiện nay 
tình trạng sử dụng bạo lực để giải quyết mối quan hệ giữa các học sinh với nhau 
ngày càng gia tăng. Do đó việc làm trước tiên của các nhà quản lý, chăm lo bồi 
dưỡng giáo dục đạo đức cho người học, ngăn chặn tình trạng bạo lực học đường, 
hình thành lối ứng xử có văn hoá coi đó là việc làm trước tiên và là cái gốc cho sự 
phát triển nhân cách.
 Như Bác Hồ đã dạy “Bây giờ phải học, học để yêu tổ quốc, yêu nhân dân, 
yêu lao động, yêu khoa học, yêu đạo đức” học để có đạo đức “để hành động có 
đạo đức”, nhằm góp phần nâng cao hiểu biết và trang bị những kỹ năng cần thiết 
trong phòng tránh và ngăn ngừa hành vi bạo lực cũng như các tệ nạn xã hội trong 
cộng đồng xã hội nói chung và nhà trường nói riêng vì lẽ đó tôi đã đi sâu vào tìm 
hiểu và giải quyết thực trạng bạo lực học đường ở trường tiểu học Hoàng Văn 
Thụ thông qua các hoạt động giáo dục Ngoài giờ lên lớp. 
 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài.
 a. Mục tiêu:
 Tôi chọn đề tài “Một số biện pháp phòng, chống bạo lực học đường ở 
trường tiểu học” nhằm mục đích sau:
 Hiện tượng sử dụng bạo lực trong những năm qua ở ngoài xã hội có chiều 
hướng gia tăng và nó ảnh hưởng lớn đến các nhà trường dẫn đến hiện tượng học 
sinh giải quyết những mâu thuẫn với nhau bằng bạo lực cũng có chiều hướng gia 
tăng. Do đó những nhà quản lý giáo dục cần có những biện pháp quản lý phù hợp 
nhằm giảm bớt tiến tới chấm dứt hiện tượng học sinh giải quyết mâu thuẫn bằng 
bạo lực trong các nhà trường điều mà cả xã hội quan tâm.
 Nguyễn Văn Vinh - 3 - TH Hoàng Văn Thụ Một số biện pháp phòng chống bạo lực học đường trong trường Tiểu học
 Với tầm chiến lược có mục tiêu phương pháp như Bác đã từng dặn “Ta xây 
dựng con người cũng phải có định hướng rõ ràng”
 Nếu như nhân cách là cái làm người này khác người kia thì đạo lý làm người 
là yếu tố để dân tộc ta trở thành chính mình. Sự phá vỡ đạo lý là một nguy cơ đối 
với sự tồn vong của dân tộc, của một nền văn hoá.
 Vậy giáo dục học sinh có thói quen sử dụng vũ lực không phải một sớm một 
chiều mà phải trải qua một quá trình nhận thức đạo đức không phải sẵn có mà phải 
được rèn luyện.
 “ Hiền dữ đâu phải là tính sẵn
 Phần nhiều do giáo dục mà nên”
 ( Hồ Chủ Tịch)
 Nhà trường là nơi có điều kiện giáo dục thế hệ trẻ nên thầy cô phải được 
trang bị đầy đủ tri thức về giáo dục đạo đức, giảng dạy có chất lượng, mặt khác 
phải cảm hoá được thế hệ trẻ. Thầy cô là tấm gương sáng cho học sinh noi theo.
 Xuất phát từ những vấn đề trên nên việc xây dựng kế hoạc quản lý giáo dục 
học sinh nói chung và phòng chống, ngăn ngừa bạo lực học đường nói riêng trong 
nhà trường là một yêu cầu của người hiệu trưởng.
 Nhiệm vụ của quản lý giáo dục học sinh giúp học sinh lĩnh hội được tư tưởng, 
nguyên tắc, chuẩn mực đạo đức của xã hội. Giáo dục các em về tình cảm, lòng yêu 
thương con người, biết coi trọng mối quan hệ tình cảm, tôn trọng thầy cô, quan hệ 
mật thiết với người xung quanh. Từ đó giúp các em có ý thức được việc rèn luyện tư 
cách, phẩm chất đạo đức của bản thân qua lời nói việc làm
 Bồi dưỡng tình cảm đạo đức tích cực và bền vững, rèn luyện thói quen hành 
vi đạo đức làm cho chúng trở thành bản tính tự nhiên của cá nhân và duy trì lâu 
bền các thói quen để ứng xử đúng đắn trong mọi hoàn cảnh.
 + Hình thành nếp sống văn hoá:
 Trong công tác quản lí giáo dục đạo đức học sinh có ý nghĩa quan trọng 
trong việc hình thành nhân cách lối sống đạo đức cho các em thông qua đó các em 
ý thức được hành vi đạo đức của mình và vận dụng kiến thức đạt được để áp dụng 
vào điều kiện thực tế của đời sống xã hội và xây dựng mối quan hệ đoàn kết giúp 
đỡ lẫn nhau trong sinh hoạt và trong học tập.
 2. Thực trạng:
 Do hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh những năm qua có lúc có lực 
lượng giáo dục chưa phát huy hết vai trò trong việc giáo dục đạo đức cho các em. 
Đặc biệt là phía các gia đình học sinh do mải làm kinh tế còn phó mặc cho nhà 
trường, hoặc có biện pháp dạy con phản giáo dục. Do tác động mạnh của xã hội, 
 Nguyễn Văn Vinh - 5 - TH Hoàng Văn Thụ Một số biện pháp phòng chống bạo lực học đường trong trường Tiểu học
 Cách cư xử nội tâm hay sự biểu lộ: Cách cư xử nội tâm phản ánh sự rút lui, 
ức chế, lo lắng hay chán nản. Do ít bộc lộ ra bên ngoài, những học sinh này 
thường không được các thầy, cô giáo trong trường chú ý tới.
 Các yếu tố tâm lý cá nhân: Nhiều nghiên cứu cho thấy, một số yếu tố tâm lý 
cá nhân gắn liền với những mức độ gây hấn cao, và đây là dấu hiệu của các nguy 
cơ về bạo lực.
 Yếu tố môi trường gia đình: Môi trường gia đình được cho là có ảnh hưởng 
nhiều nhất tới hành vi ở học sinh. Hành vi bạo lực của cha mẹ, tính hung hãn và 
hiếu chiến của họ đều được trẻ em quan sát và ghi dấu ấn khi chúng sống trong 
môi trường gia đình.
 Việc tiếp xúc với bạo lực trên vô tuyến truyền hình và trò chơi game trực 
tuyến, ở một mức độ nào đó làm gia tăng tính hung hãn ở trẻ em, và sự hung hãn 
này lại có thể được đưa vào trường học.
 Như vậy, môi trường gia đình, tính cách, hành vi của cha mẹ là yếu tố chủ 
yếu tác động và có ảnh hưởng rất lớn tới hành vi, nhân cách của trẻ ngay từ rất 
sớm, lúc mới sinh ra cho đến tuổi trưởng thành. 
 Yếu tố môi trường xung quanh và đời sống cộng đồng: Nhiều nghiên cứu đã 
chỉ ra rằng môi trường xung quanh và đời sống cộng đồng cũng tạo bối cảnh cho 
hành vi bạo lực học đường. Các cộng đồng có tỷ lệ tội phạm và sử dụng ma túy 
cao thường tác động xấu đến nhân cách trẻ và lối sống không lành mạnh đó len lỏi 
vào học đường.
 Yếu tố môi trường trường học: Một số nghiên cứu gần đây đã chỉ ra sự liên 
quan giữa môi trường trường học với hành vi bạo lực ở trường học. Đối với học 
sinh, thành tích học tập của các em tỉ lệ nghịch với hành động chống lại kỷ cương, 
quy định của nhà trường và xã hội.
 3. Nội dung và hình thức của giải pháp:
 a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp
 Khi vận dụng các giải pháp và biện pháp này vào thực tế nhằm giải quyết 
triệt để vấn nạn bạo lực học đường xảy ra trong nhà trường nói chung và trường 
Tiểu học nói riêng.
 b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp.
 * Đối với giáo viên:
 - Giáo viên chủ nhiệm thường xuyên nắm rõ hoàn cảnh kinh tế, gia đình của 
từng học sinh; quan tâm, theo dõi tình hình học tập, rèn luyện của học sinh lớp 
mình; kịp thời phản ánh với nhà trường những biểu hiện tiêu cực của học sinh. 
 Nguyễn Văn Vinh - 7 - TH Hoàng Văn Thụ Một số biện pháp phòng chống bạo lực học đường trong trường Tiểu học
viên nên tận dụng điều này để đưa nó vào lớp học của mình. Giáo viên có thể tham 
lận với học sinh về những dấu hiệu cảnh báo của bạo lực, những việc nên làm khi 
phát hiện ra những dấu hiệu đó.
 - Khuyến khích học sinh chia sẻ với bạn về những thông tin bạo lực. Hãy thể 
hiện cho học sinh biết bạn luôn sẵn sàng lắng nghe và là chỗ dựa tin cậy để các em 
có thể chia sẻ những mối quan tâm hoặc lo ngại về những hành vi bạo lực có thể 
xảy ra. Cởi mở với học sinh và luôn sẵn sàng lắng nghe các em là cơ sở để có thể 
phòng tránh bạo lực xảy ra.
 - Giáo viên cần dạy cho học sinh cách thức giải quyết xung đột và kỹ năng 
làm chủ cảm xúc của mình. Nếu làm chủ được cảm xúc của mình chỉ sau một vài 
phút tức giận, học sinh sẽ không tiếp tục có hành vi bạo lực.
 - Giáo viên cần lôi kéo sự tham gia của cha mẹ học sinh vào giải quyết vấn 
đề. Cũng như với các học sinh, giáo viên nên có sự liên hệ, tạo kênh thông tin để 
liên hệ, trao đổi một cách cởi mở với cha mẹ học sinh về vấn đề bạo lực với con 
cái họ. Giáo viên càng giữ mối liên hệ thường xuyên với cha mẹ học sinh thì càng 
đạt được hiệu quả cao trong giải quyết vấn đề bạo lực đối với các học sinh của 
mình. 
 * Đối với nhà trường:
 - Nhà trường cần phối hợp với gia đình và các tổ chức khác tạo điều kiện 
cho các em được bày tỏ lòng thương yêu và tôn trọng người khác, như tham gia 
các hoạt động tập thể đi thăm các gia đình thương binh liệt sĩ, thăm người ốm đau 
hay các trại trẻ mồ côi, trại dưỡng lão...để các em biết được giá trị cao cả của lòng 
yêu thương và sự chia sẻ. 
 - Nhà trường cần chú trọng công tác giáo dục tư tưởng, đạo đức, kỷ luật nền 
nếp học đường, tinh thần trách nhiệm, làm từ thiện, nhân đạo...thông qua các giờ 
sinh hoạt chủ nhiệm, chào cờ, ngoại khóa...
 - Thành lâp Tổ trật tự trường học, định kỳ hoặc đột xuất, họp với giáo viên 
chủ nhiệm, ban đại diện cha mẹ học sinh nhà trường, lớp...để phân tích những tác 
hại của việc vi phạm nội quy nhà trường, pháp luật nói chung, bạo lực học đường 
nói riêng đối với mỗi học sinh để từ đó thống nhất biện pháp giáo dục.
 - Giúp học sinh nhận ra và sửa chữa khuyết điểm và thực hiện tốt nội quy 
trước thầy cô giáo, gia đình và chính quyền địa phương. Kiên quyết xử lý những 
trường hợp vi phạm đã nhiều lần giáo dục nhưng không tiến bộ.
 Nguyễn Văn Vinh - 9 - TH Hoàng Văn Thụ Một số biện pháp phòng chống bạo lực học đường trong trường Tiểu học
 - Hãy lắng nghe học sinh nói về bạo lực học đường, hãy cởi mở để đón nhận các 
em
 - Hãy dân chủ thảo luận việc ngăn chặn bạo lực với học sinh, hãy sử dụng 
học sinh là lực lượng chính ngăn ngừa bạo lực, tổ chức để học sinh được tham gia 
và giáo viên hãy tham gia vào tổ chức của các em để giúp đỡ các em trong công 
tác.
 - Tổ chức các buổi nói chuyện hướng dẫn những giải pháp và kỹ năng kiểm 
soát những cơn tức giận, hướng dẫn các em cách xử lý xung đột, cách giải quyết 
những bất đồng không cần đến bạo lực.
 - Tạo niềm tin cho học sinh khi giáo viên giải quyết mâu thuẫn giữa các em.
 * Đối với gia đình:
 - Gia đình là nôi nuôi dưỡng các em từ nhỏ, bố mẹ sẽ là những người thầy 
đầu tiên dẫn dắt các em bước vào đời. Nhưng hiện nay, có rất nhiều gia đình phó 
mặc việc dạy bảo con cái cho thầy cô và nhà trường. Nhiều bậc cha mẹ chỉ mải lo 
làm giàu mà không có thời gian dành cho gia đình, không có bữa cơm chung, 
không có giờ sinh hoạt chung, tư vấn cho con cái như một người thầy, như một 
người bạn. Chỉ lo cung cấp về tiền bạc thôi thì không thể nào đảm bảo sự trưởng 
thành về nhân cách cho con em mình. Đó là một trong những nguyên nhân sâu xa 
khiến các em dễ chán nản, luôn có cảm giác thiếu tình yêu thương từ gia đình nên 
hành động nông nổi, phó mặc bản thân soosngs lối sống buông thả. Vì vậy cha mẹ 
cần quan tâm chăm sóc con, là tấm gương tốt cho con cái.
 - Để cùng với nhà trường giáo dục con cái, cha mẹ phải là người có kiến 
thức. Kiến thức ở đây có thể từ kinh nghiệm, có thể qua học tập trong sách vở và 
trong cuộc sống. Tuy nhiên, dù kiến thức nào thì cha mẹ cũng phải biết lựa chọn 
những vấn đề phù hợp với yêu cầu của xã hội, phù hợp với hoàn cảnh và tâm lý 
lứa tuổi, phù hợp với đặc điểm của từng đứa trẻ. Cha mẹ phải cập nhật thông tin, 
nắm bắt được nhu cầu tâm lý của con mình, có phương pháp giáo dục phù hợp với 
từng em và cần thường xuyên quan tâm, chăm sóc con cái. Trong thực tế vẫn còn 
những gia đình thể hiện sự quan tâm con không đúng cách hoặc thiếu sự quan tâm 
là nguyên nhân dẫn đến việc làm hư hỏng các em.
 - Cha mẹ phải là người bạn luôn gần gũi, tôn trọng, lắng nghe con tâm sự, 
chia sẻ, luôn sẵn sàng hỗ trợ, tư vấn, giúp đỡ con vượt qua những khó khăn. Dành 
chút thời gian quan tâm tới con em mình và cùng thầy cô, nhà trường tạo dựng cho 
các em những hành trang vững chắc bước vào đời. Đó là điều cần và đủ cho thế hệ 
tương lai đang có xu hướng trệch đường.
 Nguyễn Văn Vinh - 11 - TH Hoàng Văn Thụ