Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp pháp nhằm tạo hứng thú tham gia các hoạt động tập thể và xây dựng tập thể lớp tự quản

 ĐẶT VẤN ĐỀ
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI 
 Ở bậc Tiểu học, công tác chủ nhiệm quyết định chất lượng dạy và học của 
giáo viên và học sinh. Giáo viên chủ nhiệm thay mặt nhà trường quản lí, điều 
hành lớp, trực tiếp giáo dục đạo đức, hình thành nhân cách cho học sinh; là cầu 
nối giữa 3 môi trường giáo dục: gia đình - nhà trường - xã hội. Nhiệm vụ chính 
của người giáo viên là giáo dục, truyền thụ kiến thức cho học sinh thông qua 
các bài học trên lớp. 
 Muốn các em thấy rằng “Khi đến trường cô giáo như mẹ hiền” thì mối 
quan hệ giữa “Giáo viên - Học sinh, Học sinh - Giáo viên và Học sinh - Học 
sinh” phải được đặc biệt lưu tâm. Do vậy để hình thành ở các em tính tập thể, 
đoàn kết thì công tác chủ nhiệm lớp của người giáo viên tiểu học có vai trò vô 
cùng quan trọng. Sự gắn bó giữa cô và trò có tác động lớn trong việc rèn luyện 
các em về mọi mặt, đặc biệt là việc rèn nền nếp trong học tập cũng như trong 
sinh hoạt. Nếu cô và trò thực sự hiểu nhau, gắn bó, yêu thương nhau như một 
gia đình thì lớp học đó sẽ là một khối đoàn kết. Sức mạnh đó sẽ giúp cô trò vượt 
khó khăn để đạt được kết quả như mong muốn, góp phần xây dựng một nhà 
trường vững mạnh. Xuất phát từ lí do trên, tôi mạnh dạn chọn đề tài “Một số 
biện pháp pháp nhằm tạo hứng thú tham gia các hoạt động tập thể và xây 
dựng tập thể lớp tự quản” làm đề tài nghiên cứu của mình.
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
 Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng vai trò của giáo viên trong 
công tác chủ nhiệm lớp để đề ra những giải pháp hợp lý nhằm tạo hứng thú tham 
gia các hoạt động tập thể và xây dựng tập thể lớp tự quản, nâng cao chất lượng 
giáo dục toàn diện cho HS và góp phần hoàn thiện nhân cách HS.
 III. ĐỐI TƯỢNG, THỜI GIAN NGHIÊN CỨU
 1. Đối tượng nghiên cứu: Căn cứ vào mục đích, nhiệm vụ và nội dung của 
đề tài, tôi đã chọn đối tượng nghiên cứu là học sinh lớp 4C mà tôi chủ nhiệm.
 2. Thời gian nghiên cứu.
 Thời gian nghiên cứu và thực nghiệm trong năm học 2018 - 2019.
 IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.
 Để thực hiện đề tài này, tôi đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau 
đây: 
 - Đọc sách và đọc tài liệu có liên quan đến đề tài cần nghiên cứu.
 - Phương pháp dùng lời nói.
 - Phương pháp điều tra.
 - Phương pháp quan sát khách quan.
 1/10 tiếp lên tầng bậc nhu cầu cao hơn, khơi nguồn cho hứng thú, đam mê? “Hãy bắt 
đầu từ ước mơ của trẻ”. Mỗi GVCN chúng ta cần làm gì để giúp trẻ “khởi 
động”, từ đó trẻ có thể tự tin, tự trọng, tự chủ với những gì mình làm và hướng 
tới?
 III. CÁC BIỆN PHÁP TIẾN HÀNH
 1. Biện pháp 1. Điều tra phân loại học sinh lớp chủ nhiệm
 Muốn giáo dục học sinh có kết quả thì người giáo viên phải hiểu các em 
một cách đầy đủ và đúng đắn , có tác động sư phạm phù hợp. Vì thế việc làm 
đầu tiên là tìm hiểu, phân loại học sinh trong lớp để : 
 + Nắm vững tính cách và hành vi đạo đức của từng em. 
 + Hoàn cảnh sống của các em tại gia đình.
 + Học lực, sức khoẻ và tâm sinh lí từng học sinh . 
 Mỗi giáo viên chủ nhiệm lớp, muốn hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình, 
muốn đề ra các biện pháp giáo dục học sinh phù hợp, đạt hiệu quả thì trước hết 
giáo viên phải hiểu học sinh, phải nắm được đầy đủ các thông tin cần thiết về 
từng học sinh. Do vậy, ngay từ ngày đầu nhận lớp, tôi thực hiện ngay công tác 
điều tra thông qua phiếu sau đây. Tôi phát cho mỗi em một phiếu điều tra sau 
đây và yêu cầu các em điền đầy đủ các thông tin trong phiếu. (Phụ lục 1)
 Qua phiếu điều tra này, tôi nắm được đầy đủ các thông tin cần thiết về từng 
học sinh. Và quan trọng hơn cả là tôi đã hiểu một phần về học sinh của mình, 
điều đó rất có lợi cho tôi trong công tác giảng dạy và giáo dục học sinh. Ngoài 
ra, ngay từ đầu năm học, khi nhận bàn giao lớp, tôi cũng đã nghiên cứu kĩ học 
bạ từng em nhằm tìm hiểu lí lịch, kết hợp trao đổi, lắng nghe lời nhận xét của 
giáo viên chủ nhiệm cũ. Điều đó giúp tôi nắm bắt được các thông tin về học sinh 
lớp mình : Ban cán bộ lớp, ban đại diện phụ huynh của lớp, khả năng tiếp thu 
bài, ưu điểm, nhược điểm của từng em, hoàn cảnh gia đìnhđể phân loại học 
sinh về tính cách, nề nếp học tập, chuyên cần của năm học trước và tiện cho 
công tác giáo dục trong năm học này. 
 2. Biện pháp 2. Tổ chức cho học sinh học “Nội qui học sinh”
 Ngay trước khi bước vào năm học mới, tôi cho các em học nội qui, 
hướng dẫn thực hiện “Năm điều Bác Hồ dạy” và động viên học sinh phấn đấu 
trở thành con ngoan trò giỏi, cháu ngoan Bác Hồ. Học sinh hiểu kĩ những qui 
định bắt buộc trong nội quy của nhà trường nhằm đảm bảo trật tự, kỷ luật tối 
thiểu trong tập thể lớp: 
 NỘI QUY HỌC SINH
1. Đi học đều và đúng giờ. Nghỉ học phải xin phép cô giáo chủ nhiệm.
2. Chuẩn bị bài, sách vở, đồ dùng học tập đầy đủ trước khi đến lớp.
 3/10 thấy “oai”, thấy tự hào. Sau khi đã bầu chọn được Ban Cán sự của lớp, tôi giao 
nhiệm vụ cụ thể cho từng em.Nhiệm vụ của mỗi em, tôi ghi rõ ràng trong một 
cuốn sổ, sau đó phát cho các em. Tôi hướng dẫn từng em cách ghi chép trong sổ 
một cách khoa học, cụ thể, rõ ràng. Mỗi em sẽ làm đúng các nhiệm vụ của mình. 
Ngoài ra, lớp trưởng và 2 lớp phó phải đoàn kết và hợp tác chặt chẽ với nhau 
trong công việc chung. 
 Cuối mỗi tuần, vào tiết sinh hoạt lớp ngày thứ sáu, lớp trưởng, lớp phó báo 
cáo các mặt hoạt động của lớp. Căn cứ vào báo cáo của từng em, tôi nắm được 
khả năng quản lí lớp của từng em. Và cứ cuối mỗi tháng, tôi tổ chức họp Ban 
Cán sự lớp 1 lần để tổng kết các mặt làm được của lớp, động viên khen ngợi 
những việc các em đã làm tốt, đồng thời chỉ rõ những thiếu sót và hướng dẫn các 
em cách khắc phục. 
 Ở lớp tôi, sau khi tổ chức bỏ phiếu bầu cỏn bộ lớp, tôi rất mừng vì ban cán 
bộ lớp cũ rất được tín nhiệm, giữ nguyên. Cụ thể : 
 - Lớp trưởng : Nguyễn Bảo Trúc
 - Lớp phó : Tạ thiên Minh, Lâm Bảo Quyên
 - Tổ trưởng : Tổ 1 : Dư Thùy Dương
 Tổ 2 : Lê Thu Thảo
 Tổ 3 : Lê Nguyễn Hà Anh
 Tổ 4 : Vũ Thị Hồng Dương
 Sau khi thành lập đội ngũ cán bộ lớp, tôi hướng dẫn cho các em cách thức 
hoạt động. Ngoài ra, tôi luôn thường xuyên bồi dưỡng cho các em về nhận thức 
(vị trí, vai trò nhiệm vụ của từng em trong tập thể); bồi dưỡng về nội dung, đặc 
biệt là các phương pháp công tác thông qua các hoạt động thực tiễn nhằm phát 
huy năng lực tự quản, tính sáng tạo của các em.
 Tổ chức cho các em phân tích, đánh giá, khái quát hoá kinh nghiệm hoạt 
động; kiểm tra đánh giá hoạt động của các em giúp các em khắc phục khó khăn, 
động viên kịp thời những cố gắng, bảo vệ xây dựng và những uy tín của các em 
với tập thể.
 Hơn nữa, tôi nhận thức được, một tập thể tự quản tốt là nhờ sự hoạt động 
tích cực của đội ngũ cán bộ lớp. Vì vậy tôi hướng dẫn các em cán bộ lớp lập sổ 
theo dõi thi đua từng tổ, theo dõi từng mảng việc. Mỗi tuần các em sẽ được sơ 
kết vào tiết hoạt động tập thể cuối tuần. Trong tiết sơ kết có đánh giá, nhận xét, 
khen thưởng, tuyên dương đối với các em thực hiện tốt nề nếp của lớp. Những 
em chưa có ý thức trong các hoạt động lớp thì sẽ nhắc nhở và động viên. Bên 
cạnh đó tôi rất sát sao nề nếp truy bài đầu giờ. Tôi phân công em lớp trưởng 
hướng dẫn các bạn truy bài, ôn nhẩm lại những kiến thức đã học trong tuần. Đối 
 5/10 Bồi dưỡng thói quen, hành vi đạo đức cho học sinh không chỉ là hành 
động ứng xử trong giao tiếp với bạn bè,thầy cô mà xây dựng động cơ đạo đức 
bằng những việc làm cụ thể như: đi học đầy đủ, đúng giờ, có ý thức trách 
nhiệm cao, tuân thủ nề nếp của nhà trường , của lớp 
 Qua các giờ học, người giáo viên có thể xây dựng mối quan hệ cô - trò tốt 
đẹp tạo điều kiện rút ngắn khoảng cách cô trò, giúp các em có ý thức về những 
việc làm của mình. Khi các em tự giác, có ý thức trong hoạt động tập thể thì 
chính các em sẽ hoà mình với tập thể, tuân thủ các qui định của lớp, của 
trường. Các em có thể bày tỏ suy nghĩ của mình với bạn bè, cô giáo.
 7. Biện pháp 7. Phối hợp với các lực lượng giáo dục khác để xây dựng 
nền nếp lớp.
 7.1. Kết hợp với tổ chức Đội
 Để giáo dục học sinh của lớp, tôi lên kế hoạch phối hợp với tổ chức Đội 
Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh nhà trường để tiến hành các hoạt động giáo 
dục toàn diện cho học sinh. 
 Do quan tâm nhiều đến việc thường xuyên kết hợp, dựa vào tổ chức đoàn 
đội để tổ chức các hoạt động giáo dục của lớp nên hiệu quả giáo dục đối với mọi 
thành viên trong lớp được nhân lên gấp bội.
 7.2. Phối hợp với các giáo viên dạy bộ môn
 Do nhận thức được hiệu quả giáo dục của lớp phụ thuộc vào một phần 
quan trọng vào hoạt động và phẩm chất quan trọng của giáo viên chủ nhiệm và 
các giáo viên dạy bộ môn. 
 Vì vậy, tôi phải làm hạt nhân của sự kết hợp với các giáo viên khác cùng 
thực hiện các hoạt động sư phạm đồng bộ tới học sinh và tập thể học sinh. Cụ 
thể sự phối hợp đó là:
 - Thống nhất yêu cầu giáo dục đối với học sinh. Sự thống nhất này sẽ 
định hướng chung cho các tác động sư phạm của giáo viên, tạo ra được sức 
mạnh tổng hợp để vừa nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh, vừa 
nâng cao chất lượng giảng dạy. 
 - Theo dõi thường xuyên ý thức và kết quả học tập của từng học sinh nói 
riêng, cả lớp nói chung đối với từng môn học. 
 - Dự giờ, quan sát ý thức, hứng thú học tập, thăm dò phát hiện những 
khó khăn của học sinh trong học tập.
 - Trao đổi với giáo viên bộ môn về những học sinh có khó khăn trong 
học tập và rèn luyện (hoàn cảnh gia đình không thuận lợi, sức khoẻ yếu, ý thức 
kỷ luật kém, ). Đồng thời tiếp thu ý kiến của giáo viên bộ môn phản ánh để 
cùng hỗ trợ, phối hợp tác động với lớp nói chung, từng học sinh nói riêng.
 7/10 để từng bước đổi mới phương pháp và hình thức giáo dục phù hợp với đặc điểm 
tâm sinh lý, lứa tuổi của từng học sinh.
 9. Biện pháp 9. Nêu gương điển hình, động viên khen thưởng kịp thời 
 Nêu những tấm gương người tốt việc tốt về đạo đức của học sinh có tác 
dụng động viên các em học sinh trong trong từng đợt thi đua. Để các em có 
hướng phấn đấu, việc khen thưởng phải dựa trên tính chất công việc do các em 
thực hiện, khen thưởng đòi hỏi phải công khai và được tập thể học sinh trong 
lớp công nhận mới có tác dụng khuyến khích động cơ, hành vi của các em, mới 
khơi gợi ý thức tự quản của từng đối tượng học sinh, khơi gợi nguyện vọng 
vươn lên với lí tưởng đạo đức lành mạnh trong sáng từ tâm hồn các em. Khen 
thưởng có thể thực hiện dưới nhiều hình thức phong phú, linh hoạt như khen qua 
giao việc, thi đua, thi cử và cách khen thưởng, mức độ khen thưởng cũng 
phong phú, đa dạng tuy nhiên cũng tránh sa đà gây phản tác dụng.
 IV. KẾT QUẢ
 Sau gần một năm thực hiện các việc làm cụ thể dựa vào các nguyên tắc cơ 
bản trên, HS lớp 4C do tôi chủ nhiệm rất hứng thú, các sân chơi trí tuệ, bạo dạn 
trong cuộc sống, tích cực tham gia mọi hoạt động của lớp cũng như rất hứng thú 
học tập. Cụ thể:
 - Tập thể lớp luôn đi đầu trong các hoạt động của liên đội: Giải Xuất sắc 
đồng diễn TDTT (Dân vũ: Việt Nam ơi!), Giải ba làm báo tường chào mừng 
ngày Nhà giáo Việt Nam (Có bài thơ do HS sáng tác về trường), xếp loại xuất 
sắc trong phong trào thu kế hoạch nhỏ. Tập thể lớp tự quản tốt.
 - Hưởng ứng Cuộc thi viết: Mẹ trong tâm trí em - Nơi hạnh phúc đong đầy 
năm 2019: Có 6 HS và GVCN tham gia sáng tác thơ và vẽ tranh, gửi bài dự thi 
về ban tổ chức.
 - Thi toán Violimpic: 6 HS
 - Thi toán Titan: 8 HS ( Có 3 HS vượt qua vòng 1, được dự thi vòng 2)
 - Thi toán IKMC 2019: 12 HS đăng kí dự thi.
 - Chất lượng học tập có tiến bộ rõ rệt, HS tự tin trong học tập và giao tiếp.
 9/10