Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ 5-6 tuổi tại trường Mầm non Ea Tung

 Một số biện pháp nâng cao chất lượng Giáo dục âm nhạc cho trẻ 5-6 tuổi tại trường Mầm non Ea Tung
 I. Phần mở đầu
 1. Lý do chọn đề tài 
 Ở mọi thời đại, giáo dục chiếm một vị trí rất quan trọng. Cùng với một số 
ngành khác, giáo dục góp phần nâng cao nhận thức và đời sống xã hội của con 
người. Tuy nhiên, ở mỗi giai đoạn, giáo dục lại được tổ chức theo những cách 
thức khác nhau. Do đặc điểm lứa tuổi, việc giáo dục cho trẻ mầm non được triển 
khai theo phương châm “Chơi mà học, học mà chơi” và giáo dục âm nhạc cũng 
vậy. Mục đích của giáo dục âm nhạc là giáo dục tình cảm đạo đức, thẩm mỹ cho 
trẻ. Giáo dục âm nhạc hình thành cho trẻ lòng yêu thiên nhiên, yêu Tổ quốc, tình 
yêu thương con người. Không chỉ vậy, giáo dục âm nhạc còn là phương tiện 
nâng cao khả năng trí tuệ, phát triển thể chất, giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng, 
củng cố kiến thức cho trẻ qua học tập, vui chơi. Quá trình trẻ tiếp xúc và hoạt 
động âm nhạc như học hát, nghe hát, vận động theo nhạc, chơi trò chơi âm 
nhạc... sẽ hình thành ở trẻ những yếu tố của một nhân cách phát triển toàn diện, 
hài hoà, là sự phát triển về thẩm mỹ, đạo đức, trí tuệ và thể lực. 
 Ở trường Mầm non, đặc biệt đối với lứa tuổi Mẫu giáo, âm nhạc là một 
loại hình nghệ thuật phát triển năng lực cảm xúc, tưởng tượng, sáng tạo, khả 
năng tập trung chú ýÂm nhạc là phương tiện giúp trẻ nhận thức thế giới xung 
quanh, phát triển ngôn ngữ, quan hệ giao tiếp, trao đổi tình cảmĐối với trẻ âm 
nhạc là thế giới thần kì đầy cảm xúc, thế giới âm nhạc đem lại cho trẻ vẻ đẹp 
trong tâm hồn; những bài hát giản dị, có tính chất nghệ thuật, phù hợp với lứa 
tuổi sẽ hình thành ở trẻ thị hiếu âm nhạc trong sáng, lành mạnh, là cơ sở của tình 
cảm thẩm mĩ, đạo đức tốt đẹp. Chính vì vậy, giáo dục âm nhạc cho trẻ mầm non 
là một nhiệm vụ vô cùng quan trọng. 
 Là giáo viên chủ nhiệm lớp lá, qua các giờ hoạt động âm nhạc hàng ngày 
tôi nhận thấy các cháu tỏ ra chưa hứng thú tham gia vào giờ học, khả năng thể 
hiện cảm xúc, hưởng ứng khi nghe một ca khúc, bản nhạc còn hạn chế. Đa phần 
các cháu hát sai lời, sai giai điệu chưa đúng nhạc ở những nốt lên cao hoặc nốt 
 Người thực hiện: Lê Hoàng Thị Bá Lộc- Trường Mầm non Ea Tung 1 Một số biện pháp nâng cao chất lượng Giáo dục âm nhạc cho trẻ 5-6 tuổi tại trường Mầm non Ea Tung
 b) Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
 - Phương pháp điều tra
 - Phương pháp khảo nghiệm, thử nghiệm
 II. Phần nội dung
 1. Cơ sở lí luận 
 Nói về tầm quan trọng của âm nhạc mầm non, không ai có thể phủ nhận 
đây là loại hình nghệ thuật tác động sớm nhất đến tâm lý và tình cảm của trẻ. 
Những ca khúc hay không chỉ mang lại những cảm xúc trong sáng, lành mạnh 
nơi tâm hồn trẻ thơ mà còn giáo dục các em biết yêu gia đình, thầy cô, bè bạn, 
yêu quê hương, đất nước...
 Ngoài ra Âm nhạc còn giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, phát triển tai nghe và 
cảm xúc cho trẻ. Âm nhạc vốn rất gần gũi với trẻ nhưng ở những năm đầu tiên 
của cuộc sống, những phản ứng vui vẻ của trẻ khi nghe âm nhạc vẫn còn mơ hồ, 
thậm chí nhiều khi còn lẫn lộn giữa âm nhạc với các âm thanh khác nhau ở xung 
quanh. Khi trẻ bước vào tuổi Mẫu giáo, nhất là từ 5 tuổi trở lên thì trẻ đã cảm 
nhận được những bài hát và những điệu nhạc hay. Tuy nhiên lòng yêu thích âm 
nhạc ở các cháu lại ở nhiều mức độ khác nhau. Có cháu yêu đến độ say mê, có 
cháu lại rất thờ ơ khi nhạc vang lên. Và mức độ yêu âm nhạc phần lớn do hoàn 
cảnh cuộc sống, giáo dục của người lớn xung quanh. Vì thế giáo dục âm nhạc 
cho trẻ cần được tiến hành thường xuyên, liên tục. Đặc biệt để nâng cao chất 
lượng trong giờ học âm nhạc, tăng sự yêu thích âm nhạc đối với trẻ, giáo viên 
phải tự tạo nhiều đồ chơi, đồ dùng dạy học phù hợp, tích hợp giáo dục âm nhạc 
với các hoạt động trong cuộc sống hằng ngày ở trường Mầm non một cách 
lôgich, có hiệu quả.
 2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu
 Trường Mầm non Ea Tung luôn được sự quan tâm từ phía lãnh đạo Phòng 
và các cấp, cùng với sự nỗ lực vươn lên của tập thể cán bộ, giáo viên, nhân viên 
trường đã dần có chỗ đứng tin cậy trong lòng phụ huynh nơi đây. Hiện tại 
 Người thực hiện: Lê Hoàng Thị Bá Lộc- Trường Mầm non Ea Tung 3 Một số biện pháp nâng cao chất lượng Giáo dục âm nhạc cho trẻ 5-6 tuổi tại trường Mầm non Ea Tung
 Tổng số học sinh : 34 trẻ ; Nam: 21; Nữ : 13; Dân tộc : 06
 Giáo viên : 2GV/ lớp ; Trình độ : trên chuẩn
 - Kết quả khảo sát đầu năm
stt Nội dung khảo sát Đạt Chưa đạt
 Số trẻ Tỉ lệ % Số trẻ Tỉ lệ%
1 Trẻ cảm nhận và thể hiện thái độ, tình cảm khi 17 50% 17 50%
 nghe âm thanh gợi cảm, các bài hát bản nhạc.
2 Trẻ hát đúng giai điệu, lời ca và thể hiện sắc thái 15 44% 19 56%
 phù hợp với các bài hát, bản nhạc
3 Vận động nhịp nhàng theo giai điệu, nhịp điệu 14 41% 20 59%
 của bài hát
4 Có kĩ năng sử dụng dụng cụ âm nhạc 14 41% 20 59%
5 Tự tin, mạnh dạn khi biễu diễn văn nghệ 19 56% 15 44%
 3. Nội dung, hình thức của giải pháp.
 a. Mục tiêu của giải pháp.
 Các giải pháp nêu ra trong đề tài đều nhằm mục đích giúp giáo viên có sự 
 linh hoạt, đầu tư đổi mới trong cách tạo môi trường cảm xúc âm nhạc cho trẻ; 
 sưu tầm và sử dụng có hiệu quả trò chơi âm nhạc; sáng tạo dụng cụ âm nhạc... 
 giáo dục âm nhạc cho trẻ trong mọi hoạt động trong ngày, tránh sự nhàm chán 
 khi tổ chức trong giờ hoạt động âm nhạc và tổ chức biểu diễn văn nghệ giúp trẻ 
 mẫu giáo 5- 6 tuổi hứng thú tích cực với môn học
 b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp.
 Giải pháp 1: Xây dựng môi trường tạo cảm xúc cho trẻ hứng thú hoạt 
 động âm nhạc.
 Trong bất cứ hoạt động nào được tổ chức trong trường mầm non thì việc 
 xây dựng môi trường hoạt động đều đóng một vai trò hết sức quan trọng, nó 
 Người thực hiện: Lê Hoàng Thị Bá Lộc- Trường Mầm non Ea Tung 5 Một số biện pháp nâng cao chất lượng Giáo dục âm nhạc cho trẻ 5-6 tuổi tại trường Mầm non Ea Tung
 Cháu vẫn nhớ trường mầm non
 Trường em
 Vui tới trường
 Lời chào buổi sáng
 Lớp chúng ta kết đoàn
Bản thân Nhảy lò cò
 Bé cưng
 Thiên đàng búp bê
 Ngày vui của bé
 Chúc mừng sinh nhật
 Cả tuần đều ngoan
 Năm ngón tay ngoan
 Em bé khỏe em bé ngoan
 Tay thơm tay ngoan
 Hoa bé ngoan
Gia đình Ru em ( dân ca Xê Đăng)
 Bàn tay mẹ
 Ba ngọn nến lung linh
 Bà Còng đi chợ trời mưa
 Cái Bống
 Hôm nay mẹ trực đêm
 Gánh gánh gồng gồng
 Bố là tất cả
 Người thực hiện: Lê Hoàng Thị Bá Lộc- Trường Mầm non Ea Tung 7 Một số biện pháp nâng cao chất lượng Giáo dục âm nhạc cho trẻ 5-6 tuổi tại trường Mầm non Ea Tung
 Xúc xắc xúc xẻ
Động vật Gà gáy le té ( dân ca Coong Khao)
 Họ nhà kì nhông
 Phi ngựa 
 Chú gà chú vịt
 Gọi bướm
 Hoa thơm bướm lượn ( dân ca Miền bắc)
 Con ếch ộp
 Con cào cào
 Con chim vành khuyên
 Chú khỉ con
 Chú voi con ở Bản Đôn
 Tôm, cua, cá thi tài
 Chim sáo
 Giao thông Đoàn tàu nhỏ xíu
 Đèn xanh đèn đỏ
 Em đi qua ngã đi đường phố
 Nhớ lời cô dặn
 Âm thanh đường phố
 Tàu chú lại ra khơi
 Anh phi công ơi
 Đi đâu mà vội mà vàng
Hiện tượng tự nhiên Gánh gánh gồng gồng
 Người thực hiện: Lê Hoàng Thị Bá Lộc- Trường Mầm non Ea Tung 9 Một số biện pháp nâng cao chất lượng Giáo dục âm nhạc cho trẻ 5-6 tuổi tại trường Mầm non Ea Tung
chú ý trang trí trên mảng tường, phong màn; các dụng cụ âm nhạc như loa, đài, 
đàn organ, trang phục là những phương tiện không thể thiếu. Trong giờ hoạt 
động âm nhạc trẻ được cảm nhận không gian lớp học hấp dẫn với nhiều hình 
ảnh, dụng cụ, trang phục âm nhạc phong phú liên quan đến bài hát, trẻ được xem 
cô biểu diễn được hát các bài hát mầm non và cùng cô trò chuyện về ý nghĩa, 
nội dung bài hát sé giúp trẻ cảm nhận nghệ thuật âm nhạc một cách dễ dàng.
 Ví dụ: Khi hát cho trẻ nghe bài “ Inh là ơi” (dân ca Thái), cô tạo môi 
trường ở góc lớp treo một số hình ảnh về nếp sống của người dân tộc Thái, bên 
cạnh có giá treo trang phục, cô cho trẻ quan sát và nhận xét một số nét đặc trưng 
về cuộc sống, về trang phục người Thái, sau đó cô mặc trang phục và biễu diễn 
cho trẻ xem, điều này sẽ giúp trẻ hứng thú nghe, thưởng thức và cảm xúc âm 
nhạc của trẻ được phát triển. Hay khi tổ chức cho trẻ vận động minh hoạ bài hát 
“ Cháu thương chú bộ đội” cô tạo dựng bức tranh có hình ảnh chú bộ đội đứng 
gác nơi biên cương, hải đảo xa xôi và hình ảnh các cháu bé vui vầy bên các chú. 
Khi trẻ vận động minh hoạ và được quan sát những hình ảnh như vậy gợi lên 
cho trẻ tình cảm khi thể hiện các động tác, trẻ sẽ sáng tạo động tác theo cảm xúc 
của bản thân..hay khi cho trẻ vận động minh hoạ bài “ Cái Mũi” cô hoá trang 
thành chú hề với điểm nhấn là cái mũi dài sẽ tạo cho trẻ sự hứng thú và tích cực 
hơn trong hoạt động.
 Ngoài việc tạo môi trường hình ảnh phục vụ trong giờ giáo dục âm nhạc, 
thì việc trang trí trong góc âm nhạc cũng được cô chú ý. Ngoài giờ hoạt động 
chung trẻ sẽ được chơi ở góc âm nhạc, thể hiện bản thân qua lời ca, tiếng hát qua 
các điệu múa hay sử dụng các dụng cụ âm nhạc chính vì điều đó tôi luôn sắp xếp 
các phương tiện âm nhạc gọn gàng vừa tầm với trẻ, các hình ảnh ở góc âm nhạc 
tôi thiết kế theo kiểu bản gài để thuận tiện trong việc thay đổi tạo sự mới mẻ hấp 
dẫn tránh sự nhàm chán cho trẻ theo tứng chủ đề. 
 Ví dụ: Ở chủ đề “tết và mùa xuân” tôi sử dụng phong màn có trang trí 
cảnh các bé đi chúc tết, hình ảnh bánh chưng, hoa mai hoa đào các nốt nhạc...tạo 
 Người thực hiện: Lê Hoàng Thị Bá Lộc- Trường Mầm non Ea Tung 11 Một số biện pháp nâng cao chất lượng Giáo dục âm nhạc cho trẻ 5-6 tuổi tại trường Mầm non Ea Tung
đã sáng rồi ai ơi . rồi ai ơi.
 Hoặc trò chơi “Hát theo tay cô đánh nhịp” : Khi tay cô đánh nhịp rộng trẻ 
hát to, khi tay cô đánh nhịp hẹp thì trẻ hát nhỏ hay trò chơi “Hát nối tiếp”: Cô 
đánh nhịp một tay về phía tổ nào thì tổ đó hát, khi cô đánh nhịp bằng cả 2 tay thì 
cả lớp cùng hát
 Với các trò chơi như vậy trẻ sẽ nhanh chóng thuộc lời ca, giai điệu bài hát 
mà không cảm thấy chán hay mệt mỏi.
 Ngoài ra khi trẻ luyện tập vận động vỗ tay khi hát: tôi thường kích thích 
sự hứng thú của trẻ bằng cách cho trẻ sử dụng các bộ phận trên cơ thể như vỗ 
tay lên vai, lên đùi, tay chống hông, dậm chận theo phách, nhịp, lời ca.
 Giải pháp 3: Tăng cường sửa sai, khen ngợi trẻ.
 Mỗi trẻ có một đặc điểm tâm sinh lý riêng, không phải cháu nào cũng phát 
triển đồng đều như nhau, các cô giáo chúng ta thường chú ý đến số đông học 
sinh hơn là việc sửa sai cho từng cá nhân trẻ. Chính vì vậy trong mọi tiết học giờ 
chơi của trẻ tôi luôn để tâm đến các lỗi mà cháu thường mắc phải khi tham gia 
vào hoạt động âm nhac, tôi ghi chép cẩn thận vào sổ và tận dụng trong giờ học 
hoặc hoạt động mọi lúc mọi nơi để hướng dẫn, sửa sai cho trẻ
 - Những lỗi trẻ hay mắc phải 
 + Sai về tiết tấu, giai điệu
 + Sai về âm điệu luyến láy
 + Sai về lời ca
 + Sai về âm thanh, phong cách thể hiện.
 + Sai khi khi vỗ tay gõ đệm theo nhạc...
 Ví dụ 1: Bài ''Con cào cào'', khi trẻ hát thường sai về tiết tấu bởi bài này 
có tiết tấu nhanh hơn so với các bài hát khác. Nên khi sửa sai cho trẻ tôi vừa hát 
vừa vỗ tay đệm theo tiết tấu nhanh để trẻ hát theo cho đúng. 
 Người thực hiện: Lê Hoàng Thị Bá Lộc- Trường Mầm non Ea Tung 13