Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nâng cao chất lượng chương trình rèn luyện đội viên chuyên hiệu Nghi thức Đội

 Một số biện pháp nâng cao chất lượng chương trình rèn luyện đội viên chuyên hiệu nghi thức Đội 
 MỤC LỤC
 NỘI DUNG TRANG
 I. Phần mở đầu: 3
 1. Lý do chọn đề tài. 3
 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài. 5
 a. Mục tiêu 5
 b. Nhiệm vụ 6
 3. Đối tượng nghiên cứu 7
 4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu 7
 5. Phương pháp nghiên cứu. 7
 a. Nhóm nghiên cứu phương pháp lí luận 7
 b. Nhóm nghiên cứu phương pháp thực tế 7
 c. Nhóm nghiên cứu phương pháp thống kê toán học 7
 II. Phần nội dung 
 1. Cơ sở lý luận 8
 2. Thực trạng 9
 a. Hạn chế 13
 b. Những nguyên nhân khách quan và chủ quan 13
 3. Giải pháp, biện pháp 14
 a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp 14
 b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện 15
pháp
 c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp 23
 d. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa 24
học của vấn đề nghiên cứu
 III. Kết luận, kiến nghị 28
 1. Kết luận 28
 2. Kiến nghị 29
 1 Lê Thị Hiền Trang Một số biện pháp nâng cao chất lượng chương trình rèn luyện đội viên chuyên hiệu nghi thức Đội 
 PHẦN I
 MỞ ĐẦU
 1. Lý do chọn đề tài
 Trong điều lệ Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh đã Khẳng định rõ: 
Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh là tổ chức của Thiếu nhi Việt Nam do 
Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, Đoàn Thanh niên 
Cộng sản Hồ Chí Minh là lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường, là lực 
lượng hậu bị của Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh; lực lượng nòng cốt trong các 
phong trào thiếu nhi.
 Trong chương 1 Điều 4 - Điều lệ Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh 
quy định rõ: “Đội viên Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh có nhiệm vụ: Thực 
hiện Điều lệ, Nghi thức Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh và chương trình 
rèn luyện đội viên. Thực hiện tốt 5 điều Bác Hồ dạy để trở thành con ngoan, trò 
giỏi, đội viên tốt, cháu ngoan Bác Hồ”.
 Ngoài ra trong các văn kiện chỉ đạo, chương trình công tác Đội và phong 
trào thiếu nhi, của Hội Đồng Đội các cấp đều có đề cập tới việc các tổ chức Đội 
(Liên đội, chi đội) nghiêm chỉnh thực hiện Chương trình rèn luyện đội viên và việc 
công nhận chuyên hiệu Nghi thức Đội, coi đây là một yếu tố không thể tách rời của 
một cá nhân và tập thể Đội và chương trình rèn luyện đội viên phải được diễn ra 
thường xuyên, có kế hoạch hàng tuần, hàng tháng và xuyên suốt cả năm học.
 Việc thực hiện tốt chuyên hiệu Nghi thức Đội có ý nghĩa quan trọng, là một 
trong những chỉ tiêu đánh giá xếp loại các cá nhân và tập thể Đội. Một tập thể hoặc 
cá nhân Đội vững mạnh xuất sắc thì tất yếu phải triển khai có hiệu quả chuyên hiệu 
Nghi thức Đội sâu rộng tới các đội viên thuộc liên đội mình quản lí, giúp các em 
hiểu được tầm quan trọng và ý thức phải luôn phấn đấu rèn luyện bản thân trở 
thành người chủ nhân tương lai của đất nước, và các em tự hoàn thiện mình.
 Tuy nhiên trong thực tế ở các trường phổ thông, đặc biệt là các trường Tiểu 
học các hoạt động của Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh nói chung và 
 3 Lê Thị Hiền Trang Một số biện pháp nâng cao chất lượng chương trình rèn luyện đội viên chuyên hiệu nghi thức Đội 
Rất mong nhận được sự góp ý của các đồng nghiệp, Ban Giám Hiệu nhà trường 
Hội Đồng Đội và Phòng Giáo Dục Huyện Krông Ana để đề tài của tôi được hoàn 
thiện hơn nữa trong những năm tiếp theo.
 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài 
 a. Mục tiêu
 Thực hiện có hiệu quả Cuộc vận động “Thiếu nhi Việt Nam thực hiện tốt 5 
điều Bác Hồ dạy”; tích cực xây dựng môi trường học tập thân thiện bằng cách đẩy 
mạnh hoạt động Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh; tạo chuyển biến tích 
cực trong hoạt động thiếu nhi ở địa bàn dân cư và nhà trường; phát huy vai trò của 
tổ chức Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh.
 Nghiên cứu đề tài này thực hiện chương trình rèn luyện đội viên chuyên hiệu 
Nghi thức Đội nhằm thấy rõ việc giáo dục các em là cần thiết, từ đó giáo dục các 
em thông qua hoạt động Đội, làm các em đội viên hiểu rõ được tầm quan trọng của 
chuyên hiệu Nghi thức Đội đối với bản thân các em.
 Qua đây giúp các em tự ý thức phải luôn phấn đấu rèn luyện mình và thi đua 
hoàn thành các chuyên hiệu với thành tích cao nhất.
 Thông qua các hoạt động còn giúp việc giáo dục đạo đức các em một cách 
hiệu quả, các em có mong muốn trở thành một người có ích cho xã hội, cho gia 
đình từ đó điều chỉnh suy nghĩ và hành vi của mình một cách phù hợp theo các 
chuẩn mực của xã hội.
 Tổ chức công nhận chuyên hiệu nhằm giáo dục ý thức tổ chức kỉ luật, tinh 
thần tập thể của đội viên học sinh, tham gia tốt các hoạt động của Đội Thiếu niên 
Tiền phong Hồ Chí Minh. Đối với từng đội viên còn giúp các em có một tư thế tác 
phong nhanh nhẹn, tháo vát, nhằm hoàn thiện vẻ đẹp trong con người, cả trong lời 
nói lẫn hành động từ đó có ý thức vươn lên trong mọi hoạt động góp phần giáo dục 
toàn diện cho học sinh.
 Góp phần triển khai sâu rộng tới các em học sinh chương trình rèn luyện đội 
viên chuyên hiệu Nghi thức Đội góp phần nâng cao hiệu quả thực hiện các hoạt 
 5 Lê Thị Hiền Trang Một số biện pháp nâng cao chất lượng chương trình rèn luyện đội viên chuyên hiệu nghi thức Đội 
hội, hoạt động tập thể của Nhà trường, vì lợi ích chung và sự trưởng thành, phát 
triển của bản thân.
 Những nhiệm vụ về rèn luyện kỹ năng như rèn luyện cho học sinh giao tiếp 
ứng xử có văn hóa, có thói quen tốt trong học tập, lao động công ích và các hoạt 
động khác; rèn cho học sinh kỹ năng tổ chức, điều khiển một hoạt động tập thể có 
hiệu quả.
 3. Đối tượng nghiên cứu
 Một số biện pháp nâng cao chất lượng chương trình rèn luyện đội viên 
chuyên hiệu Nghi thức Đội.
 4. Phạm vi nghiên cứu
 Tiến hành nghiên cứu trong 2 năm học: 2015- 2016 và 2016 - 2017.
 Địa bàn nghiên cứu: Liên đội Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi xã Quảng Điền, 
Huyện Krông Ana, Tỉnh DăkLăk.
 5. Phương Pháp nghiên cứu
 Để thực hiện đề tài này, chúng tôi đã sử dụng phối hợp nhiều phương pháp 
nghiên cứu.
 a. Các phương pháp nghiên cứu lý thuyết
 Nghiên cứu chỉ thị hướng dẫn của Hội đồng đội về thực hiện nhiệm vụ năm 
học 2014 – 2015 và 2015– 2016.
 Điều lệ Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh về Nghi thức Đội sửa đổi.
 b. Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn
 Phương pháp tra cứu tài liệu
 Phương pháp phân tích tổng hợp kinh nghiệm
 Phương pháp toạ đàm trao đổi.
 Kết hợp giữa quan sát và phỏng vấn
 Khảo nghiệm tính khả thi của các biện pháp
 Kiểm chứng sự đúng đắn và tính khả thi của quy trình đã đề xuất.
 c. Phương pháp thống kê toán học
 Sử dụng công thức thông kê toán học để xử lí số liệu
 7 Lê Thị Hiền Trang Một số biện pháp nâng cao chất lượng chương trình rèn luyện đội viên chuyên hiệu nghi thức Đội 
 Chuyên hiệu Nghi thức Đội : Nghi thức là một phương tiện giáo dục của Đội 
Thiếu niên Tiền phong với những quy định biểu hiện bằng ngôn ngữ, hình thức 
tượng trưng, thủ tục, nghi lễ và đội ngũ. Nghi thức Đội góp phần mạnh mẽ vào 
việc xây dựng phương pháp giáo dục toàn diện, mang nét đặc trưng của Đội. Trong 
đó nổi bật là giáo dục ý thức kỉ luật, tư thế, tác phong và tinh thần tập thể cho đội 
viên tạo ra vẻ đẹp tính nghiêm chỉnh và thống nhất của tổ chức Đội.
 Kinh nghiệm này tập trung vào việc nâng cao chất lượng chuyên hiệu Nghi 
thức Đội bao gồm: 7 yêu cầu của người đội viên, đội hình đội ngũ, nghi lễ, phần 
hội (múa hát).
 2. Thực trạng
 Trong năm vừa qua Liên đội đã được kết quả nhất định, làm cho công tác 
Đội - Sao trong trường học ngày càng sôi nổi hơn, tạo không khí vui tươi, phấn 
khởi cho học sinh đến lớp, đến trường.
 Anh chị Phụ trách Đội được tham gia các lớp tập huấn về kỹ năng nghiệp vụ 
công tác đội như : Múa, hát sân trường; hồ sơ sổ sách; nghi thức, nghi lễ....
 Tham gia tốt các phong trào văn hóa, văn nghệ - thể dục, thể thao do Liên 
đội đề ra.
 Nhìn chung các em học sinh đều hứng thú khi tham gia vào các hoạt động 
của Đội.
 Bên cạnh những tiến bộ trong học tập của học sinh - kết quả giảng dạy của 
giáo viên - vẫn không tránh khỏi những tồn tại cần khắc phục như các hiện tượng 
sai trái trong nền nếp, thiếu động cơ thi đua học tập, chưa thật thà khiêm tốn, thiếu 
tinh thần đoàn kếtdù được nhà trường nhắc nhở nhiều lần. 
 Tuy nhiên qua quá trình triển khai thực hiện thì đã gặp phải một số vướng 
mắc hay hạn chế, làm cho chất lượng chương trình không được đảm bảo hoặc 
không đảm bảo được mục đích của các chương trình đã đề ra.
 Trước khi thực hiện sáng kiến: Hiểu biết và kĩ năng thực hành Nghi thức Đội 
sửa đổi của học sinh còn kém và yếu. Biểu hiện cụ thể như sau:
 Tiến hành điều tra như sau:
 9 Lê Thị Hiền Trang Một số biện pháp nâng cao chất lượng chương trình rèn luyện đội viên chuyên hiệu nghi thức Đội 
a. Tay trái c. Cả a, b đều đúng a. Bên trái của chỉ huy 
b. Tay phải d. Cả a, b đều sai c. Hai phía của chỉ huy
3) Khi đang chạy đều, nếu có lệnh b. Bên phải của chỉ huy
đứng lại thì: d. Phía đằng sau của chỉ huy
a. Đội hình chạy chậm dần thêm 2 8) Khi chỉnh đốn đội ngũ hàng dọc, 
bước hàng ngang, chữ U, cự ly rộng giữa 2 
 đội viên cùng phân đội bằng:
b. Đội hình chạy chậm dần thêm 3 
bước. a. Một cánh tay trái 
c. Đội hình chạy chậm dần thêm 4 c. Một cánh tay phải
bước. b. Một khuỷu tay trái
d. Đội hình chạy chậm dần thêm 5 d. Một khuỷu tay phải
bước. 9) Khi có nhiều đội trống cùng đánh, 
4) Khẩu hiệu Đội Thiếu Niên Tiền bắt nhịp cho tất cả là:
Phong Hồ Chí Minh: a. Một trống cái trong các đội
a. Vì lý tưởng của Bác Hồ vì đại. Hãy c. Một người hô
sẵn sàng! b. Một người có gậy điều khiển. 
b. Vì Chủ nghĩa Cộng sản. Vì lý tưởng d. Cả a, b, c đều đúng
của Bác Hồ vĩ đại. Sẵn sàng!
 10)Tên bài hát được chọn làm Đội ca 
c. Vì tổ quốc ã hội chủ nghĩa. Vì lý của Đội Thiếu Niên Tiền Phong Hồ 
tưởng của Bác Hồ vĩ đại. Sẵn sàng! Chí Minh là:
d. Vì danh dự Đội Thiếu Niên Tiền a. Hành khúc Đội Thiếu Niên Tiền 
Phong Hồ Chí Minh. Hãy sẵn sàng! Phong Hồ Chí Minh
5) Động tác chào trong nghi thức Đội c. Tiến quân ca
được sử dụng trong:
 b. Cùng nhau ta đi lên 
a. Báo cáo 
 d. Em là mầm non của Đảng
c. Các nghi lễ hoạt động của Đội
b. Chào cờ 
 11 Lê Thị Hiền Trang Một số biện pháp nâng cao chất lượng chương trình rèn luyện đội viên chuyên hiệu nghi thức Đội 
 Đều mong muốn tổ chức các chương trình rèn luyện đội viên để các em có 
điều kiện tham gia hơn nữa, và được công nhận và hoàn thành các chuyên hiệu đội 
viên.
 Có tinh thần cầu tiến, ham học hỏi.
 a. Hạn chế
 Kiến thức về Đội Thiếu Niên Tiền Phong Hồ Chí Minh còn hạn chế, các em 
chưa được tham gia nhiều vào các hoạt động.
 Điều kiện gia đình cũng gây khó khăn cho các em khi tham gia các hoạt 
động ngoài giờ lên lớp khi các em phải phụ giúp gia đình công việc nhà.
 Liên đội chưa đa dạng các hình thức tổ chức cho các em.
 Một số chương trình còn dài, chưa hiệu quả, nội dung chưa phù hợp, tổ chức 
chưa hay với các em.
 Đối với công tác tổ chức: nhìn chung vẫn còn mang nặng tính hình thức, 
chưa chú trọng đến chất lượng thật.
 Việc triển khai các chuyên hiệu đôi khi còn mờ nhạt.
 Kiến thức về Nghi thức đội của học sinh còn yếu, chưa hiểu rõ các kĩ năng 
của người đội viên.
 b. Những nguyên nhân khách quan và chủ quan có thực trạng đó :
 Nguyên nhân chủ quan :
 Giáo viên, học sinh và các lực lượng giáo dục khác chưa nhận thức đúng về 
hoạt động Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh, do đó chưa quan tâm đầu tư 
thích đáng cho hoạt động này, giáo viên bộ môn chọn cách thức tổ chức hợp với 
từng nội dung sinh hoạt để thu hút học sinh.
 Đa số giáo viên không được đào tạo về lý luận, chuyên môn, nghiệp vụ, bồi 
dưỡng kỹ năng tổ chức hoạt động Đội trong trường sư phạm nên hiệu quả của việc 
quản lý, tổ chức hoạt động này bị hạn chế.
 Kỹ năng tổ chức hoạt động tập thể của đa số học sinh còn yếu kém, sĩ số học 
sinh trên lớp của nhà trường đông, gây quá tải cho hoạt động. Cơ sở vật chất chỉ ưu 
tiên cho dạy trên lớp, phụ đạo học sinh yếu, bồi dưỡng học sinh giỏi.
 13 Lê Thị Hiền Trang