Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp Giáo viên chủ nhiệm lớp đầu cấp Trung học cơ sở hoàn thành tốt nhiệm vụ

 SKKN: Một số biện pháp giúp GVCN lớp đầu cấp THCS hoàn thành tốt nhiệm vụ
 Sáng kiến kinh nghiệm
MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP GIÁO VIÊN CHỦ NHIỆM LỚP ĐẦU CẤP 
 TRUNG HỌC CƠ SỞ HOÀN THÀNH TỐT NHIỆM VỤ.
 --------------------
I. Phần mở đầu:
 1. Lí do chọn đề tài:
 Giáo dục luôn là quốc sách hàng đầu mà Đảng và nhà nước ta đề ra trong 
những nhiệm vụ để xây dựng đất nước. Trong đó, nhà trường có vai trò vô cùng to 
lớn trong sự nghiệp phát triển giáo dục. Bởi lẽ, nhà trường chính là cái nôi ươm 
mầm của thế hệ trẻ, là nơi dạy dỗ, truyền tải những tri thức về mọi mặt trong cuộc 
sống cho chúng ta. Trường học là nơi đào tạo nhiều thế hệ học trò, là môi trường 
tạo dựng cho đất nước những con người xã hội chủ nghĩa – có đủ tài năng trí tuệ và 
những phẩm chất đạo đức cách mạng, để sau này thực sự là người của dân, vì nhân 
dân mà cống hiến. Người trực tiếp đào tạo những con người như thế không ai khác 
là đội ngũ những thầy cô giáo tận tụy, nhiệt huyết, yêu nghề, mến trẻ.
 Đội ngũ giáo viên là những người thầy, người cô được đào tạo về kiến thức, 
về nghiệp vụ chuyên môn nhằm giáo dục học sinh phát triển toàn diện, trở thành 
công dân tốt cho xã hội. Bên cạnh đó, ngoài công tác giảng dạy, công tác chủ 
nhiệm lớp còn là một công việc mà bất kì người giáo viên nào có tâm huyết cũng 
không thể xem nhẹ được. Tuy nhiên công tác chủ nhiệm lớp trong nhà trường hiện 
nay gặp phải không ít khó khăn trong việc quản lý, giáo dục học sinh sa sút về đạo 
đức, thiếu ý thức trong việc học tập, đặc biệt là những học sinh cá biệt, chậm tiến.
 Dẫu biết rằng, giáo viên chủ nhiệm lớp là linh hồn của lớp, bằng các biện 
pháp tổ chức, giáo dục, bằng sự gương mẫu và quan hệ tình cảm, giáo viên chủ 
nhiệm xây dựng khối đoàn kết trong tập thể, dìu dắt các em nhỏ như con em mình 
trưởng thành theo từng năm tháng. Học sinh kính yêu giáo viên chủ nhiệm như cha 
mẹ mình, đoàn kết thân ái với bạn bè như anh em ruột thịt, lớp học sẽ trở thành một 
Giáo viên: Nguyễn Duy Hiếu Tháng 03/2018
 - 1 - SKKN: Một số biện pháp giúp GVCN lớp đầu cấp THCS hoàn thành tốt nhiệm vụ
 Năm học 2015 – 2016, bản thân tôi được phân công làm công tác chủ nhiệm 
lớp 6A4. Ngay từ khi nhận lớp chủ nhiệm, điều làm tôi luôn trăn trở, suy nghĩ là: 
làm thế nào để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao? Chính vì vậy, bằng kinh 
nghiệm và sự quyết tâm của mình, tôi đã nghiên cứu và vận dụng một số giải pháp 
nhằm giúp bản thân mình làm tốt hơn, có hiệu quả hơn đối với nhiệm vụ chủ nhiệm 
lớp mà nhà trường đã phân công, quyết tâm cuối năm hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ 
chủ nhiệm của mình. 
 Chính vì những suy nghĩ đó, cùng với nhiều năm làm công tác chủ nhiệm, tôi 
đã đúc kết được nhiều kinh nghiệm để có thể làm tốt công tác của một người giáo 
viên chủ nhiệm lớp, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao và giúp lớp chủ 
nhiệm có những thành tích đáng tự hào. Vì vậy, trong khuôn khổ sáng kiến này, tôi 
trao đổi cùng quý đồng nghiệp một kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm đó là 
“Một số biện pháp giúp Giáo viên chủ nhiệm lớp đầu cấp Trung học cơ sở hoàn 
thành tốt nhiệm vụ”.
 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài:
 Thông qua quá trình lâu dài, nhiều năm làm công tác chủ nhiệm, bản thân 
luôn đặt ra những giải pháp nhằm mục đích nâng cao chất lượng lớp chủ nhiệm và 
hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chủ nhiệm lớp mà lãnh đạo nhà trường giao cho.
 Bên cạnh đó, nêu ra một số biện pháp mới hữu hiệu, khả thi về công tác chủ 
nhiệm mà có thể vận dụng tốt cho lớp chủ nhiệm. Tạo điều kiện cho phong trào thi 
đua của lớp vào nề nếp, khuôn khổ, phát huy tính tích cực của học sinh và tinh thần 
làm chủ tập thể, tự quản của học sinh.
 3. Đối tượng nghiên cứu:
 Một số giải pháp hiệu quả trong công tác chủ nhiệm lớp ở trường Trung học 
cơ sở nhằm giúp giáo viên chủ nhiệm hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.
 4. Giới hạn của đề tài:
 Quá trình vận dụng các kinh nghiệm, các giải pháp làm công tác chủ nhiệm 
lớp đối với lớp 6A4 – trường THCS Dur Kmăn, xã Dur Kmăn, huyện KrôngAna 
năm học 2015 – 2016.
Giáo viên: Nguyễn Duy Hiếu Tháng 03/2018
 - 3 - SKKN: Một số biện pháp giúp GVCN lớp đầu cấp THCS hoàn thành tốt nhiệm vụ
sinh luôn cần có một người thường xuyên hướng dẫn giúp đỡ, chỉ bảo cho các em, 
định hướng và giáo dục các em phát triển toàn diện theo hướng tích cực, phù hợp 
với yêu cầu xã hội.
 Bên cạnh đó, khi nói về nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm thì tại điều 31, 
Điều lệ trường Trung học cơ sở, Trung học phổ thông và Trung học phổ thông có 
nhiều cấp học (ban hành kèm theo Thông tư số 12/2011/TT-BGDĐT ngày 
28/3/2011 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo) đã chỉ rõ 05 nhiệm vụ vô cùng 
quan trọng của giáo viên làm công tác chủ nhiệm:
 - Xây dựng kế hoạch các hoạt động giáo dục thể hiện rõ mục tiêu, nội dung, 
phương pháp giáo dục bảo đảm tính khả thi, phù hợp với đặc điểm học sinh, với 
hoàn cảnh và điều kiện thực tế nhằm thúc đẩy sự tiến bộ của cả lớp và của từng 
học sinh;
 - Thực hiện các hoạt động giáo dục theo kế hoạch đã xây dựng;
 - Phối hợp chặt chẽ với gia đình học sinh, với các giáo viên bộ môn, Đoàn 
thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh, các tổ 
chức xã hội có liên quan trong việc hỗ trợ, giám sát việc học tập, rèn luyện, hướng 
nghiệp của học sinh lớp mình chủ nhiệm và góp phần huy động các nguồn lực 
trong cộng đồng phát triển nhà trường;
 - Nhận xét, đánh giá và xếp loại học sinh cuối kỳ và cuối năm học; đề nghị 
khen thưởng và kỷ luật học sinh; đề nghị danh sách học sinh được lên lớp thẳng, 
phải kiểm tra lại, phải rèn luyện thêm về hạnh kiểm trong kỳ nghỉ hè, phải ở lại 
lớp; hoàn chỉnh việc ghi sổ điểm và học bạ học sinh;
 - Báo cáo thường kỳ hoặc đột xuất về tình hình của lớp với Hiệu trưởng.
 Từ đó, mỗi giáo viên làm công tác chủ nhiệm như chúng ta luôn xác định vai 
trò, trách nhiệm to lớn của mình trong việc giáo dục toàn diện học sinh.
 Để làm tốt điều này, giáo viên chủ nhiệm phải thực hiện tốt những nhiệm vụ 
của mình, phải nắm được đường lối quan điểm lí luận giáo dục, đồng thời giáo dục 
những phẩm chất đạo đức để giúp học sinh trở thành những công dân tốt mai sau. 
Không những thế, người giáo viên chủ nhiệm phải tham gia các hoạt động chính trị 
xã hội tốt hơn, phải rèn luyện ở mức cao hơn. Đó là trách nhiệm nghĩa vụ và cũng 
là vinh dự vì học sinh. 
 2. Thưc trạng vấn đề nghiên cứu:
Giáo viên: Nguyễn Duy Hiếu Tháng 03/2018
 - 5 - SKKN: Một số biện pháp giúp GVCN lớp đầu cấp THCS hoàn thành tốt nhiệm vụ
Liên đội, của Chi đoàn triển khai đến các lớp chưa kịp thời, có những hoạt động 
yêu cầu hơi cao so với đối tượng học sinh một số lớp điều này dẫn đến kết quả 
tham gia và thực hiện của một số lớp chưa đúng tiến độ.
 Đối với gia đình học sinh: phần lớn đã có sự quan tâm đến việc học tập và 
rèn luyện của con em mình ở trường, nên sự phối kết hợp giữa giáo viên chủ nhiệm 
với phụ huynh học sinh có nhiều thuận lợi. Bên cạnh đó, có một số gia đình vì điều 
kiện kinh tế, vì nhận thức, sinh nhiều con cái nên còn thờ ơ với việc học của con 
em mình; có những em thường xuyên bỏ học mà gia đình không hề biết; có những 
học sinh cuối năm vẫn không đóng góp một khoản tiền học nào; hoặc có những em 
thường xuyên bị bố mẹ bắt nghỉ học để đi làm nương rẫy Những điều này gây 
khó khăn cho giáo viên chủ nhiệm trong việc thực hiện nhiệm vụ, ảnh hưởng rất 
lớn đến kết quả chung của tập thể lớp.
 Đối với tập thể lớp 6A4: Tập thể lớp 6A4 năm học 2015 – 2016 gồm 27 học 
sinh, trong đó học sinh người Kinh chiếm 80%, đồng thời đa số học sinh ngoan, có 
nhận thức tốt và là những học sinh đã có nhiều thành tích trong học tập, rèn luyện ở 
cấp học dưới nên cũng là một trong những điều kiện khá thuận lợi cho công tác chủ 
nhiệm của tôi. Tuy nhiên, bản thân tôi cũng trong một năm chủ nhiệm lớp 6A4 
cũng gặp phải không ít những khó khăn: tuy số lượng học sinh ít nhưng không phải 
học sinh nào cũng giống học sinh nào, có em ngoan, có em nghịch, có em tích cực, 
cũng có em chậm tiến Mặt khác, các em vì cuộc sống gia đình khó khăn, xa 
trường, có học sinh tuổi lớn hơn nhiều so với quy định và so với các bạn cùng lớp 
nên làm cho các em có phần e ngại và xấu hổ khi đến trường, nhiều em còn quá 
ham chơi nên dẫn đến lười học và thường xuyên vi phạm nội quy học sinh. 
 Học sinh lớp 6, là một lớp đầu cấp cũng là cái thời điểm bắt đầu của lứa tuổi 
thiếu niên. Các em đã có những nhận thức lớn hơn, chính chắn hơn về cuộc sống 
của mình. Tuy vậy, hầu hết các em có suy nghĩ, tính cách và hoàn cảnh khác nhau. 
Đôi khi tôi nhận thấy có em rất ngây thơ, nhưng cũng có những em sống khép kín, 
e dè. Nhiều em rất tích cực trong các hoạt động phong trào, hăng say trong học tập 
nhưng vẫn có nhiều em rụt rè, thờ ơ với hoạt động của lớp. Cũng có những em 
tưởng chừng như vô tư, không suy nghĩ nhưng đằng sau các em đó là một cuộc 
Giáo viên: Nguyễn Duy Hiếu Tháng 03/2018
 - 7 - SKKN: Một số biện pháp giúp GVCN lớp đầu cấp THCS hoàn thành tốt nhiệm vụ
 Nâng cao khả năng sư phạm, sự sáng tạo của giáo viên chủ nhiệm lớp; tăng 
cường khả năng tự nghiên cứu, học hỏi của giáo viên trong quá trình chủ nhiệm. 
Đồng thời thể hiện sự nhiệt tình, tâm huyết, không ngại khó khăn, gian khổ và sự 
gần gũi, thân thiện với các đối tượng học sinh nhằm nâng cao hiệu quả công tác 
chủ nhiệm lớp đối với giáo viên làm chủ nhiệm và nâng cao kết quả học tập, rèn 
luyện, hoạt động phong trào cũng như việc thay đổi nhận thức, thay đổi nhân cách 
của các đối tượng học sinh.
 b/ Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp:
 * Nội dung:
 Giáo viên được phân công làm công tác chủ nhiệm luôn xác định đó không 
chỉ là một nhiệm vụ mà đó còn là một vinh dự, bởi chúng ta là người trực tiếp 
thường xuyên theo dõi, đánh giá, rèn luyện và giáo dục các em học sinh; coi chúng 
như những đứa con của mình.
 Đồng thời, bằng kinh nghiệm và lòng nhiệt huyết, yêu nghề mến trẻ, giáo 
viên làm công tác chủ nhiệm sẽ dành hết tâm huyết và khả năng của mình để giáo 
dục học sinh, hoàn thiện học sinh trở thành những thế hệ có ích cho đất nước.
 Chính vì vậy, giáo viên làm công tác chủ nhiêm luôn trăn trở tìm ra những 
giải pháp hiệu quả nhằm làm tốt công tác chủ nhiệm của mình, hoàn thành xuất sắc 
nhiệm vụ được giao. Từ đó có thể xây dựng được những phương pháp chủ nhiệm 
có hiệu quả, áp dụng cho tất cả các năm học. 
 * Cách thức:
 Để làm tốt công tác chủ nhiệm lớp và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được 
giao, người giáo viên chủ nhiệm phải biết xây dựng kế hoạch chủ nhiệm bằng 
những việc làm cụ thể. Bên cạnh đó, trong quá trình thực hiện kế hoạch chủ nhiệm 
của mình, cần sắp xếp trình tự các công việc của công tác chủ nhiệm một cách hợp 
lí, khoa học. 
 Qua năm học 2015 -2016 làm công tác chủ nhiệm ở một lớp đầu cấp bậc 
Trung học cơ sở, bản thân tôi đã áp dụng và đúc kết được một số kinh nghiệm để 
làm tốt công tác chủ nhiệm của mình theo những cách thức sau đây:
Giáo viên: Nguyễn Duy Hiếu Tháng 03/2018
 - 9 - SKKN: Một số biện pháp giúp GVCN lớp đầu cấp THCS hoàn thành tốt nhiệm vụ
hằng tháng một cách rõ ràng, có kế hoạch triển khai, phân công và tổ chức thực 
hiện kế hoạch đó kịp thời, khoa học và hiệu quả, tránh chồng chéo các công việc.
 Căn cứ vào tình hình thực tế của lớp, giáo viên chủ nhiệm xây dựng hệ thống 
chỉ tiêu hoạt động và biện pháp thực hiện các chỉ tiêu đó hằng tháng, từng học kì và 
cả một năm học cho phù hợp. Trong quá trình thực hiện, nếu có khó khăn, giáo 
viên có thể điều chỉnh cho phù hợp. Trong kế hoạch hoạt động, giáo viên chủ 
nhiệm nên đẩy mạnh các biện pháp thực hiện, các hình thức xử lí đối với học sinh 
vi phạm và đồng thời làm tốt công tác thi đua khen thưởng của lớp trong mỗi tuần, 
mỗi tháng hoặc từng học kì.
 + Trang bị sổ sách cho lớp, cho Ban cán sự lớp: 
 Để có căn cứ rõ ràng trong việc nhận xét đánh giá học sinh, để kịp thời tìm ra 
được những mặt tích cực và khuyết điểm của từng học sinh; đồng thời để giúp giáo 
viên chủ nhiệm tạo điều kiện cho các thành viên ban cán sự lớp phát huy hết vai trò 
trách nhiệm của mình thì việc trang bị sổ sách cho lớp, cho ban cán sự là việc làm 
rất cần thiết.
 Ban cán sự lớp học gồm: Lớp trưởng quản lí chung; lớp phó học tập phụ 
trách học tập; lớp phó lao động phụ trách hoạt động lao động và cơ sở vật chất; lớp 
phó văn thể phụ trách hoạt động văn nghệ. Ban cán sự lớp có thể kể đến các tổ 
trưởng phụ trách việc kiểm tra, theo dõi, xếp loại tổ viên và báo cáo tình hình với 
giáo viên chủ nhiệm. Ngoài ra, còn có 02 học sinh phụ trách cờ đỏ, theo dõi việc 
thực hiện nội quy của lớp nói riêng và của khối nói chung. Vì vậy. giáo viên chủ 
nhiệm cần trang bị cho mỗi thành viên ban cán sự một cuốn sổ, ghi chép lại toàn bộ 
hoạt động của lớp hằng ngày, hàng tuần.
 Sau khi đại hội chi đội, giáo viên chủ nhiệm phân công nhiệm vụ, trang bị 
cho mỗi thành viên ban cán sự một cuốn sổ để ghi chép lại toàn bộ hoạt động của 
lớp cũng như theo dõi các thành viên trong lớp. Ban cán sự lớp cần chú ý lựa chọn 
những học sinh có năng lực, có tinh thần trách nhiệm cao. 
 Ngoài ra, giáo viên chủ nhiệm có thể trang bị “Sổ vàng Chi đội” đặt trên bàn 
giáo viên hằng ngày, để giáo viên chủ nhiệm cùng giáo viên bộ môn và Ban cán sự 
Giáo viên: Nguyễn Duy Hiếu Tháng 03/2018
 - 11 -