Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giáo dục truyền thống “Tương thân tương ái” tại Liên đội trường Tiểu học Lê Lợi

 UBND HUYỆN KRÔNG ANA
 PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
Tên đề tài: Một số biện pháp giáo dục truyền thống 
“Tương thân tương ái” tại Liên đội tiểu học lê lợi.
Lĩnh vực: Hoạt động Đội
Họ và tên tác giả: Hòa Quang Hải
Đơn vị: Trường Tiểu học Lê lợi
 Krông Ana, tháng 3 năm 2018
 0 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài
 Mục tiêu:
 Đưa ra một số biện pháp để nâng cao chất lượng giáo dục truyền thống 
“Tương thân tương ái” cho học sinh, tạo cho học sinh tại Liên đội có lòng nhân 
ái và tình thương yêu con người, nhằm nâng cao chất lượng đạo đức cho học 
sinh, thực hiện thành công mục tiêu giáo dục tiểu học.
 Nhiệm vụ:
 Khảo sát thực trạng hoạt động Đội tại Liên đội, cụ thể các hoạt động nhân 
ái, “Lá lành đùm lá rách”, “Đôi bạn cùng tiến “, “Giúp bạn đến trường” và 
tình yêu thương con người của các em học sinh.
 Nghiên cứu tầm quan trọng, sự cần thiết việc giáo dục truyền thống “Tương 
thân tương ái” trong Liên đội.
 Từ đó tìm ra các biện pháp giáo dục truyền thống “Tương thân tương ái” tại 
Liên đội đạt hiệu quả cao.
 3. Đối tượng nghiên cứu
 Công tác giáo dục truyền thống “Tương thân tương ái” tại Liên đội trường 
Tiểu học Lê Lợi.
 4. Giới hạn của đề tài
 Là một giáo viên TPT thường xuyên tổ chức, thực hiện các phong trào tại 
Liên đội và tham gia hoạt động Đội do Hội đồng Đội, Phòng giáo dục và các 
đoàn thể khác tổ chức tôi nhận ra rằng cần phải giáo dục các em lòng yêu nước, 
giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, lòng tự hào truyền thống dân tộc, khơi dậy 
ngọn lửa yêu nước, thương dân, yêu thương, giúp đỡ bạn bè, gia đình chính sách 
nhằm nâng cao phẩm chất đạo đức của học sinh. Dần hình thành và rèn luyện 
các em thành những con người có ích cho xã hội và đất nước nhưng bên cạnh đó 
vẫn phải giữ lại nét truyền thống văn hóa của dân tộc, phù hợp với xu thế phát 
 2 làm nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc. Họ đã không tiếc xương máu, tuổi thanh xuân 
cống hiến cho Tổ quốc. Bao nhiêu người đã ra đi và không trở về và có người 
trở về thì đã hết tuổi trẻ của mình, hoặc mang trong mình nhiều thương tích và 
còn có những người không đựơc làm bố, làm mẹ, làm vợChiến tranh đã làm 
cho bao người mẹ mất con, bao người vợ mất chồng và chiến tranh cũng khẳng 
định tinh thần yêu nước, ý chí quật cường của dân tộc ta. Dân tộc Việt Nam vốn 
có tinh thần “Tương thân tương ái” truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”. 
Chiến tranh đã để lại trên đất nước Việt Nam bao bà mẹ Việt Nam anh hùng, 
bao thương binh liệt sĩ, bao người neo đơn không nơi nương tựa và xã hội ngày 
nay còn rất nhiều những em học sinh gia đình nghèo khó, khuyết tật và mồ côi, 
cơ nhỡ. Với truyền thống của dân tộc, sự quan tâm tới các gia đình chính sách, 
gia đình neo đơn, trẻ em nghèo, khuyết tật, không chỉ của Đảng, chính phủ mà 
của tất cả mọi người trong xã hội.
 Với thế hệ măng non chủ nhân tương lai của đất nước, làm tốt công tác 
giáo dục truyền thống “Tương thân tương ái” chúng ta giáo dục được lòng yêu 
nước, yêu con người, yêu lao động, ghét những điều xấu xa và biết tiết kiệm.
 Để các em làm tốt công tác giáo dục truyền thống “Tương thân tương ái” 
trong liên đội cần phải có sự phối hợp giáo dục giữa gia đình, nhà trường và xã 
hội. Giữa các môn học trong nhà trường được thể hiện bằng các việc làm, hành 
động cụ thể trong công tác Đội. Giáo dục truyền thống cho thiếu nhi là giúp các 
em hiểu biết được nội dung, ý nghĩa truyền thống tốt đẹp của Dân tộc, Đảng, 
Đoàn, Đội, giáo dục quyền và bổn phận theo luật bảo vệ và chăm sóc giáo dục 
trẻ em. Từ đó giáo dục tình cảm và lòng biết ơn đối với các thế hệ cha ông, để 
các em quyết tâm rèn luyện, học tập, phấn đấu thành những con ngoan, trò giỏi, 
tiến bước lên Đoàn viên Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và là công dân tốt 
của đất nước sau này. Đối với các em là thiếu niên và nhi đồng ngoài việc học 
tập, rèn luyện trên ghế nhà trường còn cần phải đẩy mạnh các hoạt động ngoại 
khoá với nhiều hình thức phong phú và đa dạng kết hợp với các hoạt động giáo 
dục học tập với các loại hình sinh hoạt vui chơi, giải trí, dã ngoại, giao lưu tham 
 4 Trong những năm học vừa qua nhà trường đã tổ chức nhiều hoạt động 
phong trào nhằm mục đích giáo dục truyền thống “Tương thân tương ái” như 
phong trào “Mỗi tổ chức, cá nhân gắn với một địa chỉ nhân đạo”; các hoạt động 
như “Áo trắng tặng bạn”, “Đôi bạn cùng tiến”, “Vòng tay bè bạn”. ngoài việc 
tạo cho các em có sân chơi bổ ích còn thu hút 100% các em học sinh tham gia và 
tham gia khá tốt.
 Đã giáo dục cho các em đội viên nhi đồng nhận thức cao hơn về truyền 
thống tương thân tương ái, yêu thương giúp đỡ bạn bè, gia đình neo đơn, người 
có công với cách mạng. Bên cạnh đó, các em học sinh nghèo trong liên đội đã 
được liên đội giúp đỡ về cả tinh thần và vật chất. Tuy những món quà, sự hỗ trợ 
của liên đội chưa cao nhưng đã phần nào động viên, khuyến khích các em vươn 
lên trong học tập cũng như trong cuộc sống.
 Từ đó công tác hỗ trợ, giúp đỡ bạn nghèo, gia đình khó khăn, giúp đỡ gia 
đình thương binh, những người có công với cách mạng đã trở thành truyền 
thống của Liên đội từ nhiều năm trước.
 Tuy vậy nhưng trường còn thiếu thốn về cơ sở vật chất, cơ sở hạ tầng còn 
nghèo nàn nên trong công tác tổ chức các hoạt động phong trào còn gặp nhiều 
hạn chế. Bên cạnh đó, người dân sinh sống trong địa bàn chủ yếu là đồng bào 
dân tộc thiểu số, họ sống không ổn định, cuộc sống khó khăn nên cũng gây ra 
nhiều vướng mắc trong việc quyên góp, xét hoàn cảnh học sinh để liên đội hỗ 
trợ.
 Tỉ lệ học sinh thuộc diện hộ nghèo và cận nghèo trong nhà trường chiếm 
tỉ lệ khá cao (năm 2016 – 2017 chiếm 56%, năm 2017 – 2018 chiếm 48%). 
Cũng vì cuộc sống gia đình nhiều khó khăn, chưa nhận được nhiều sự hỗ trợ, 
giúp đỡ nên các em học sinh ngoài giờ đến trường còn về phụ giúp việc nhà cho 
Cha mẹ thậm chí có những em còn phải nghỉ học để đi làm thuê, đi lượm nhặt cà 
phê, tiêu, điều để có thêm tiền để lo những bưa cơm cho gia đình, mua sách 
 6 Biện pháp tổ chức các buổi ngoại khóa: Thực hiện đúng quy định của 
chuyên môn, của ngành, của trường đề ra. Ngoài ra thông qua các buổi ngoại 
khóa đó đã giáo dục các em tình yêu quê hương đất nước, con người, tinh thấn 
đoàn kết. Khơi dậy trong thiếu nhi niềm tự hào về truyền thống vẻ vang của dân 
tộc. Và từ đó các em đã có những hành động thiết thực, sống có ích cho gia đình 
và xã hội. Luôn xứng đáng là con ngoan trò giỏi, cháu ngoan Bác Hồ. 
 Giúp các em tìm hiểu và ôn lại lịch sử và các sự kiên quan trọng của đất 
nước. 
 Biện pháp tổ chức văn hóa – văn nghệ: Tổ chức cho các em có sân chơi 
lành mạnh, vui vẻ. Giúp các em mạnh dạn, tự tin trước đám đông và thể hiện 
được năng khiếu của bản thân.
 Liên đội phát hiện, bồi dưỡng các hạt nhân có năng khiếu, khuyến khích 
các em tham gia vào các hoạt động của nhà trường
 Thông qua các buổi diễn văn nghệ quyên góp và xây dựng quỹ “Vì bạn 
nghèo” – giúp đỡ các em học sinh nghèo trong liên đội, trao tặng quà, học bổng 
cho học sinh nghèo.
 Thu hút sự quan tâm của địa phương, các trường học trong địa bàn, quý 
bậc phụ huynh các em học sinh đến xem chương trình, ủng hộ quyên góp “Quỹ 
bạn nghèo” trong nhà trường.
 Biện pháp Tổ chức các phong trào “Hũ gạo tình thương”,”Áo trắng tặng 
bạn”, “Cùng bạn đến trường”: Giúp các em Đội viên – Nhi đồng trong nhà 
trường có tinh thần “Tương thân tương ái”, giúp đỡ lẫn nhau đặc biệt các em học 
sinh có hoàn cảnh khó khăn. Phát huy truyền thống của dân tộc Việt Nam “Lá 
lành đùm lá rách”
 Biện pháp Tổ chức Tham quan khu di tích lịch sử ở địa phương: Giúp học 
sinh đi tham quan các di tích lịch sử, văn hoá và cách mạng kháng chiến để từ 
 8 chào mừng ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam 22/12; tháng 1+2 - 
Mừng Đảng mừng xuân...
 Tổng phụ trách chọn lọc những câu hỏi có liên quan đến những sự kiện 
lịch sử trong tháng tổ chức để giúp các em tìm hiểu bằng nhiều hình thức đan 
xen nhau giữa các tháng như: tổ chức sinh hoạt ngoài trời, viết bài tìm hiểu có 
đánh giá nhận xét, khen thưởng gương “Người tốt việc tốt”, trao quà cho học 
sinh nghèo
 *Biện pháp tổ chức văn hóa – văn nghệ
 TPT lên kế hoạch ngay từ đầu năm học, vì đây là hoạt động lớn nên cần 
có thời gian để các lớp nhi đồng – chi đội chuẩn bị. Có thể tổ chức trong tháng 
có các ngày lễ lớn vừa giúp các em vui chơi vừa giúp các em có thể ghi nhớ các 
ngày lễ lớn của đất nước.
 TPT có thể linh động tổ chức các buổi văn nghệ bằng nhiều hình thức 
khác nhau để thu hút học sinh. Tại trường tiểu học Lê Lợi năm học 2014-2015 
tổ chức hội thi “Búp măng xinh”, đến năm học 2015-2016 tổ chức thi văn nghệ “ 
Chúng em yêu dân ca”, năm học 2016 – 2017 tổ chức thi văn nghệ chào mừng 
20/11, và năm học 2017-2018 tổ chức giao lưu văn nghệ giữa các lớp. Thu hút 
được rất nhiều sự tham gia của các em học sinh. Các hình thức tổ chức luôn thay 
đổi nên không gây nhàm chán.
 Thông qua buổi biểu diễn văn nghệ tổ chức quyên góp “quỹ vì bạn 
nghèo” của liên đội. Liên đội cần gửi giấy mời đến các tổ chức, cơ quan, trường 
học trong địa bàn và các nhà hảo tâm để tham dự. Thu hút được sự quan tâm 
đóng góp của các nhà hảo tâm, chính quyền địa phương, các đoàn thể trong 
huyện, các bậc phụ huynh, thầy cô giáo và các em học sinh trong trường
 *Biện pháp tổ chức quyên góp “Hũ gạo tình thương”
 TPT lên kế hoạch phát động rộng rãi trong toàn Liên đội.
 10 Tổ chức cho học sinh tiêu biểu đi tham quan bảo tàng tỉnh Đắc Lắc nơi 
ghi lại dấu tích ông cha hào hùng một thuở, nơi ghi lại những giá trị truyền 
thống muôn đời không lay chuyển của con người Việt Nam: trung dũng, kiên 
cường, anh hùng, bất khuất. Các em đã được nghe hướng dẫn viên hướng dẫn 
tham quan và thuyết minh về truyền thống oanh liệt một thời của cha anh ta với 
những trận đánh ác liệt, những chiến trường đẫm máu của các anh, với những 
chiến tích thật lẫy lừng của anh bộ đội Cụ Hồ được lưu giữ lại dấu ấn cho muôn 
đời qua hình ảnh, hiện vật và tư liệu. Từ những cái chén, cái bình uống nước của 
các anh bộ đội đến những sợi xiềng xích, gông cùm mà quân giặc đã hành hạ bộ 
đội ta. Từ đó các em học sinh mới hiểu, thấm thía cuộc sống hoà bình ngày hôm 
nay.
 Cùng trong lần tham quan này các em đã được đến “ Bảo tàng dân tộc” 
nơi đây lưu giữ đầy đủ hình ảnh đồng bào dân tộc Êđê, Bana.., nhìn thấy được 
những nét văn hóa đặc trưng, những nét chạm trổ hoa văn tinh tế của người dân 
tộc trên quần áo, những bộ cồng chiêng, dụng cụ để thuần phục voi rừng, chiếc 
thuyền độc mộc do người đồng bào tự đẻo v.v, từ đó giúp các em hiểu thêm 
về nét văn hóa của dân tộc Êđê, Bana..
 Các em hiểu thêm về văn hoá dân tộc các anh em sinh sống trên mảng đất quê 
hương Đắc Lắc. Hình ảnh chiếc xe tăng minh chứng lịch sử trong những ngày đấu 
tranh giải phóng tỉnh Đắc Lắc. 
 Sau khi tham quan các dịa điểm tại thành phố BMT như Trung tâm văn 
hoá tỉnh,bảo tàng dân tộc đã giúp các em hiểu biết thêm về quê hương đất nước 
con người Việt Nam. Từ đó cố gắng phấn đấu học tập và rèn luyện tốt hơn, có ý 
thức bảo vệ và gìn giữ những giá trị truyền thống của cha anh.
 Tổ chức một buổi tham quan giáo dục truyền thống là một hình thức hoạt 
động dã ngoại có chủ đề, đã có điều kiện xác định, người thiết kế tổ chức có thể 
thực hiện bằng nhiều hình thức khác nhau, tuỳ thuộc vào mức độ hấp dẫn và hợp 
 12 Hàng năm Liên đội tổ chức thường xuyên các cuộc thi tìm hiểu về quê 
hương, đất nước con người Việt Nam, viết bài tìm hiểu về lịch sử nước Việt 
Nam thông qua các ngày lễ lớn như ngày thành lập Đội thiếu niên tiền phong Hồ 
Chí Minh, Ngày thành lập đoàn TNCS Hồ Chí Minh.thu hút 100% các em 
học sinh tham gia và có đánh giá khen thưởng cụ thể. Tổ chức nói chuyện truyền 
thống về anh bộ đội cụ Hồ nhân ngày 22-12. Hàng năm vào những ngày 22-12 
nhà trường đều tổ chức cho các em đi viếng, quyét dọn Đài tưởng niệm xã nhà. 
Qua đó giúp các em luôn nhớ ơn những người đã ngã xuống cho cuộc sống yên 
bình hôm nay.
 Hình ảnh tổ chức các hoạt động ngoại khóa
 Từ đó có thể nói rằng làm tốt mục này chúng ta đã giáo dục cho các em 
truyền thống dân tộc ta. Đặc biệt với những nhân chứng lịch sử kể lại những 
trang sử hào hùng của dân tộc càng tạo niềm tin cho các em.
 Tổ chức các buổi văn hóa – văn nghệ ngoài việc giúp tạo cho các em sân 
chơi giải trí lành mạnh, bổ ích bên cạnh đó liên đội vận động quyên góp xây 
dựng quỹ “ Vì bạn nghèo” cho liên đội. Quyên góp tặng quà có kế hoạch và đưa 
vào chương trình hoạt động của liên đội. Cụ thể liên đội đã phát động tới từng 
Đội viên, nhi đồng các cuộc quyên góp gạo, quần áo, sách vở, đồ dùng học tập 
giúp đỡ cho các bạn nghèo trong chi đội mình, Liên đội mình cũng như giúp đỡ 
các bạn ở liên đội khác ngay từ đầu năm học, tỉ lệ học sinh tham gia các phong 
 14