Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giáo dục tình yêu môi trường cho học sinh trong hoạt động ngoài giờ lên lớp

 MỤC LỤC
 NỘI DUNG TRANG
Mục lục 1
I. PHẦN MỞ ĐẦU 3
1. Lý do chọn đề tài 3
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài 4
3. Đối tượng nghiên cứu 4
4. Giới hạn của đề tài 4
5. Phương pháp nghiên cứu 4
II. PHẦN NỘI DUNG 5
1. Cơ sở lý luận 5
2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu 5
3. Nội dung và hình thức của biện pháp 8
 a. Mục tiêu của biện pháp 8
 b. Nội dung và cách thức thực hiện biện pháp 8
 c. Mối quan hệ giữa các biện pháp 16
 d. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu, 16
phạm vi và hiệu quả ứng dụng
III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 18 I. PHẦN MỞ ĐẦU
 1. Lí do chọn đề tài
 Tiểu học là một bậc giáo dục quan trọng trong nền giáo dục phổ thông. 
Không những cung cấp cho các em những kiến thức ban đầu, tạo tiền đề để tiếp 
thu những bậc kiến thức cao hơn mà còn hình thành ở các em một nhân cách tốt 
để trở thành những công dân tốt của đất nước. Chính vì vậy Đảng và Nhà nước 
đặc biệt chú trọng đến việc giáo dục học sinh ở độ tuổi tiểu học.
 Hiện nay nền kinh tế đất nước đang hội nhập, môi trường cũng là một 
phần quan trọng không thể thiếu để phát triển đất nước. Nhưng chính vì nhìn 
vào vấn đề môi trường mà chúng ta mới dần nhận ra rằng môi trường đang ngày 
càng suy thoái một cách nghiêm trọng. Môi trường bao gồm các yếu tố tự nhiên 
và yếu tố vật chất nhân tạo quan hệ mật thiết với nhau, bao quanh con người, có 
ảnh hưởng tới đời sống, sản xuất, sự tồn tại, phát triển của con người và thiên 
nhiên. Trong những năm gần đây, tình hình môi trường đang thay đổi khá phức 
tạp. Nhiệt độ trái đất đang nóng lên, mực nước biển đang dâng cao và tình hình 
thời tiết thì thay đổi bất thường. Nguyên nhân do đâu? Vâng, một phần nguyên 
nhân bắt nguồn từ con người chúng ta. 
 Chính vì thế, bảo vệ môi trường nói chung và giáo dục bảo vệ môi trường 
nói riêng đã được Đảng và Nhà nước quan tâm nhiều trong những năm qua. 
Trước sự chỉ đạo của Bộ Giáo dục và Đào tạo nhiều nội dung bảo vệ môi trường 
đã được thực hiện, cụ thể: Nhiều nội dung kiến thức bảo vệ môi trường đã được 
lồng ghép vào trong các môn học chính khóa, ngoại khóa, hoạt động ngoài giờ 
lên lớp hay tổ chức tuyên truyền ở nhà trường, tập thể lớp, học sinh Tuy 
nhiên, công tác bảo vệ môi trường của học sinh trong trời gian qua cũng chưa 
thể hiện rõ ý thức tự giác trong quá trình bảo vệ môi trường hay hiểu rõ và nắm 
chắc kiến thức cũng như tình yêu môi trường trong mỗi học sinh. - Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục
 - Phương pháp nghiên cứu các sản phẩm hoạt động
 - Phương pháp lấy ý kiến chuyên gia
 - Phương pháp khảo nghiệm, thử nghiệm
 c. Phương pháp thống kê toán học
 II. PHẦN NỘI DUNG
 • Cơ sở lí luận
 Bảo vệ môi trường là một vấn đề cấp bách, trước tình hình đó vào ngày 
17 tháng 10 năm 2001 Thủ tướng chính phủ đã ra quyết định số 1363/QĐ-TTg 
về việc Phê duyệt đề án “ Đưa các nội dung bảo vệ môi trường vào hệ thống 
giáo dục quốc dân” nhằm giáo dục học sinh, sinh viên các cấp học, bậc học, 
trình độ đào tạo trong hệ thống giáo dục quốc dân có hiểu biết về pháp luật và 
chủ trương chính sách của Đảng, Nhà nước về bảo vệ môi trường; có kiến thức 
về môi trường để tự giác thực hiện bảo vệ môi trường. Đào tạo, bồi dưỡng đội 
ngũ cán bộ giảng dạy, giáo viên, cán bộ nghiên cứu khoa học công nghệ và cán 
bộ quản lý về bảo vệ môi trường. Đặc biệt đối với giáo dục tiểu học cần trang bị 
những kiến thức cơ bản phù hợp với độ tuổi và tâm sinh lý của học sinh về các 
yếu tố môi trường, vai trò của môi trường đối với con người và tác động của con 
người đối với môi trường; giáo dục cho học sinh có ý thức trong việc bảo vệ 
môi trường; phát triển kỹ năng bảo vệ và gìn giữ môi trường. 
 2. Thực trạng của vấn đề nghiên cứu
 * Thuận lợi: 
 - Hoạt động ngoài giờ lên lớp được dạy 2 tiết / tuần.
 - Nhà trường luôn tạo điều kiện để hoạt động ngoài giờ lên lớp có hiệu 
quả. các em chưa cao, các em còn phải nhắc nhở nhiều và chưa nhận thức được việc 
cần phải chăm sóc, bảo vệ cây trồng, vật nuôi
 Giáo viên mới chỉ giáo dục học sinh nên làm cái này, không nên làm cái 
kia vì sẽ làm ô nhiễm môi trường, mà chưa đi sâu vào vấn đề, chưa giảng giải 
tường tận để các em nhận thức được rõ hơn về tác hại, hậu quả của những hành 
động sai trái ấy sẽ làm môi trường sống của chúng ta trở nên như thế nào. Cho 
nên vẫn còn những bạn chưa hình thành ý thức tự giác bảo vệ môi trường.
 Cây xanh của khuôn viên trường nhiều, sân trường rộng mà việc vệ sinh 
sân trường, chăm sóc cây xanh là việc làm của người bảo vệ. Học sinh không ý 
thức được mình cũng tham gia một phần để góp phần giữ gìn khuôn viên trường 
sạch, đẹp, an toàn.
 Gia đình học sinh phần lớn là nông dân, cha mẹ hằng ngày phải làm 
nương rẫy về nhà còn phải dọn vệ sinh nhà cửa. Các em không có ý thức giúp 
cha mẹ dọn vệ sinh, cha mẹ cũng không ai nhắc nhỡ nên làm cho các em thờ ơ 
với việc vệ sinh và bảo vệ môi trường tai nơi mình sinh sống.
 Chính vì những khó khăn trên tôi mạnh dạng đưa ra một số hoạt động tổ 
chức giáo dục bảo vệ môi trường trong hoạt động ngoài giờ lên lớp nhằm nâng 
cao ý thức bảo vệ môi trường cho học sinh tại nhà, tại trường và nơi công cộng. 
Hình thành nên những thói quen, hành vi ứng xử tốt đối với môi trường.
 3. Nội dung và hình thức của biện pháp
 a. Mục tiêu của biện pháp:
 Biện pháp này hướng đến các mục tiêu:
 - Tăng cường hiệu quả của việc lồng ghép bảo vệ môi trường trong hoạt 
động ngoài giờ lên lớp.
 - Nâng cao nhận thức của học sinh vào việc bảo vệ môi trường.
 - Hình thành tính tự giác trong việc bảo vệ môi trường xung quanh. kinh tế gia đình còn nhiều khó khăn việc các em được tham gia các hoạt động 
của các tổ chức môi trường phát động là không thể. Chính vì vậy, việc lồng 
ghép giáo dục bảo vệ môi trường cho các em vào hoạt động ngoài giờ lên lớp đã 
được tổ chức bởi những hoạt động vừa sức với các em. Dưới đây là những tổ 
chức, hoạt động, những biện pháp nhằm nâng cao kiến thức, hành động, thói 
quen bảo vệ môi trường cho học sinh đã được tôi mạnh dạng lồng ghép trong 
những tiết sinh hoạt tập thể như sau:
 - Tổ chức các tiết học lồng ghép nội dung giáo dục môi trường.
 Kiến thức môi trường không thể tự nhiên mà đến với các em mà phải 
thông qua một hệ thống giáo dục, truyền tải nội dung đến với các em. Trong 
mỗi môn học, nội dung giáo dục môi trường đã được tích hợp một phần nhưng 
chỉ được truyền tải một lượng kiến thức rất nhỏ chính vì vậy những tiết sinh 
hoạt tập thể chúng ta có thể lồng ghép nội dung giáo dục môi trường một cách 
đầy đủ và chính xác hơn. 
 Giáo viên sẽ thu thập thông tin, kiến thức để truyền tải cho học sinh qua 
hệ thống câu hỏi và câu trả lời.
 Học sinh có nhiệm vụ tìm kiếm thông tin, thu thập thông tin, hệ thống 
kiến thức của mình.
 Lựa chọn những hình ảnh phong phú có nội dung về môi trường như: ô 
nhiễm môi trường, ô nhiễm nguồn nước, rác thải, hình ảnh về bảo vệ môi 
trường, tái chế rác thải, phân loại rác thải
 Sưu tầm băng hình về tình hình môi trường hiện nay, hiện tượng tự nhiên, 
thảm họa thiên tai từ môi trường cho các em xem và nhận xét.
 Những câu chuyện về bảo vệ môi trường, gương người tốt việc tốt để kể 
cho học sinh nghe. Thường xuyên nhắc nhở học sinh phải cập nhập sản phẩm, chăm sóc cây 
cảnh, chậu hoa thường xuyên để góc sản phẩm, góc thiên nhiên thêm phong 
phú, da dạng.
 - Tổ chức các buổi nói chuyện với các chuyên gia bảo vệ môi trường, y 
tế.
 Hằng năm nhà trường và địa phương luôn phát động phải dọn dẹp vệ sinh 
môi trường xung quanh, giữ gìn vệ sinh công cộng để phòng chống các bệnh 
như: sốt xuất huyết, tay chân miệng. Việc chỉ nói qua loa đài hay dán thông 
báo thì kiến thức đến với các em vẫn chưa đủ mà chúng ta cần cử ra một người 
hiểu biết, một chuyên gia trong lĩnh vực môi trường, y tế đến trực tiếp giao lưu 
truyền đạt kiến thức tới các em.
 Vào tiết sinh hoạt đầu tuần thay vì các em tham gia trò chơi các em có thể 
nói chuyện, nêu hiểu biết, thắc mắc của mình trước chuyên gia và cùng quan sát 
sự hướng dẫn của các chuyên gia khi thực hiện các hành động bảo vệ môi 
trường. từ đó hình thành ở các em những suy nghĩ cần phải hành động ngay khi 
xong buổi nói chuyện.
 Khách mời là người đóng vai trò chủ đạo, giáo viên là người hổ trợ cho 
khách mời để kiến thức đến với các em nhẹ nhàng và dễ hiểu.
 Học sinh phải tham gia nhiệt tình, ghi chép lại nhũng kiến thức cần thiết 
quan trọng, và tham gia phát biểu nêu ý kiến để tiết sinh hoạt thêm sinh động và 
hấp dẫn.
 Sau buổi nói chuyện cần phải có bài tập đánh giá để kiểm tra kiến thức 
của các em từ đó rút ra được hiệu quả của buổi sinh hoạt.
 Với tổ chức hoạt động này học sinh vừa có cơ hội nói chuyện với khách 
mời, vừa tiếp thu kiến thức bảo vệ môi trường một cách nhẹ nhàng, dễ hiểu.
 - Tổ chức các buổi học ngoại khóa. phụ huynh cũng là cầu nối tuyên truyền đến nhiều phụ huynh khác cùng tham 
gia bảo vệ môi trường và giáo dục con em.
 Giáo viên chủ động trong tiết sinh họat, tổ chức những trò chơi có phụ 
huynh tham gia.
 Học sinh sẽ thấy hững thú khi có cha mẹ tham gia tiết sinh hoạt. Từ đó 
các em sẽ tự hình thành hành vi để làm cho cha mẹ tự hào.
 - Tổ chức các cuộc thi tái chế.
 Hiện nay, rác thải ra môi trường thường có thể là chai nhựa, bao nilông 
giấy vụn, những sảm phẩm từ sinh hoạt Việc phân loại ra những rác thải có 
thể tái chế và những rác thải cần phân hủy ở mọi người là chưa được phổ biến. 
Việc để chung rác thải và cùng phân hủy một hình thức sẽ làm cho việc phân 
hủy rác thải gặp không ít khó khăn chính vì vậy việc phân loại rác thải để tái 
chế hay phân hủy là hoàn toàn cần thiết. Nhận thấy các em thường uống nước 
vứt vỏ chai hay vứt những bì ni lông còn đẹp, những tờ giấy còn dùng được vào 
sọt rác là rất lãng phí. 
 Để khơi gợi sự sáng tạo ở các em và đặt biệt hơn để giáo dục các em có 
nhận biết đúng đắn về rác thải thì nhiều cuộc thi tái chế rác thải được tổ chức 
trong những tiết hoạt động ngoài giờ lên lớp. 
 Các em sử dụng chai nhựa để tạo ra những sản phẩm có thể trang trí hay 
những đồ vật có thể sử dụng được. Ví dụ như: bình hoa làm từ chai nhựa, bóng 
đèn làm từ chai nhựa, xe tải làm từ hộp bánh, bông hoa làm từ bao ni 
lông.Các em sử dụng óc sáng tạo và sự hợp tác với các bạn để tạo ra sản 
phẩm của mình khi cuộc thi được phát động. Các em sẽ tự gom những vỏ chai, 
những vật liệu cần thiết để tạo ra sản phẩm. sau đó sản phẩm của các em sẽ 
được chấm, tuyên dương và trưng bày ở góc sản phẩm trong lớp. các em khi tham gia nhặt rác và phân loại rác thải. Ghi chép bằng giấy hoặc lưu 
lại những hình ảnh tốt để có thể tuyên dương ở góc học tập.
 Sau tiết học, giáo viên là người ghi lại những việc làm của học sinh, cho 
học sinh nêu cảm nghĩ, nhận xét những việc làm đúng, phê bình những việc làm 
chưa tốt từ đó đánh giá tuyên dương học sinh để tiết học công ích lần sau đạt kết 
quả tốt hơn.
 - Tổ chức các buổi tham quan và dọn vệ sinh khu vực tham quan.
 Tạo điều kiện cho học sinh có những hoạt động học tập về môi trường và 
bảo vệ môi trường đạt chất lượng cao trong những tình huống thích hợp ngoài 
khuôn khổ lớp học. Hoạt động này giúp học sinh có những trải nghiệm trực tiếp 
trong những khung cảnh khác nhau, qua đó sẽ nâng cao việc xây dựng kiến 
thức, kỹ năng của học sinh thông qua những cơ hội học tập khám phá. Phân 
tích, hình thành thái độ và phát triển óc thẩm mĩ, tạo cơ hội cho giáo viên, học 
sinh hiểu biết lẫn nhau. Có thể tổ chức những chuyến đi thăm cơ sở nhà trường 
và cộng đồng địa phương, thăm nhà máy, thăm cảnh thiên nhiên như rừng, công 
viên
 Để việc tham quan có ý nghĩa và nâng cao ý thức bảo vệ môi trường 
chúng ta cũng có thể phát động đến các em dọn vệ sinh môi trường khi ở địa 
điểm tham quan. 
 - Tổ chức, phát động cuộc thi tết trồng cây.
 Bác Hồ đã có câu: “ Vì lợi ích mười năm trồng cây, vì lợi ích trăm năm 
trồng người”. Cuộc thi phát động “ Tết trồng cây” nhằm nhớ ơn vị lãnh trụ kính 
yêu của chúng ta và hơn thế nữa là hoạt động thực tế và trải nghiệm của học 
sinh.
 Ở hoạt động này nhà trường phát động đến học sinh trồng cây tại nhà và 
trường học. mỗi học sinh sẽ trồng tại nhà một cây và mỗi lớp sẽ trồng và chăm 
sóc tại trường 1 cây. Giáo viên trong trường có trách nhiệm trợ giúp các em,