Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp đổi mới trong quản lý chỉ đạo nâng cao chất lượng chăm sóc nuôi dưỡng trẻ ở trường mầm non

 1 
 I. ĐẶT VẤN ĐỀ
 Trong bối cảnh đổi mới giáo dục mầm non hiện nay, hoạt động chăm sóc, 
nuôi dưỡng trẻ trong trường mầm non là một trong những yếu tố cốt lõi để đánh 
giá chất lượng, thương hiệu của một trường mầm non. Đây là một trong hai hoạt 
động trọng tâm trong chương trình giáo dục mầm non, ảnh hưởng đến sự hình 
thành và phát triển nhân cách của trẻ. Thời gian hoạt động ăn, ngủ của trẻ ở 
trường mầm non chiếm tỷ lệ khá lớn so với thời gian trong ngày. Vì vậy, cùng 
với gia đình, trường mầm non có vai trò quan trọng trong việc chăm sóc nuôi 
dưỡng trẻ, đây được xem là một trong những yếu tố chính quyết định đến sự 
phát triển toàn diện của trẻ trong độ tuổi mầm non cả về thể chất lẫn trí tuệ. 
Điều đó đòi hỏi mỗi cán bộ quản lý giáo dục, giáo viên, nhân viên nuôi dưỡng, 
chăm sóc trẻ trong các cơ sở giáo dục mầm non cần có những kiến thức cơ bản 
về dinh dưỡng và sức khỏe của trẻ lứa tuổi mầm non. 
 Để công tác chăm sóc nuôi dưỡng trẻ em thực sự đạt hiệu quả cao, đúng 
với ý nghĩa ươm những “mầm xanh tương lai” của đất nước, cần sự góp sức, 
chung tay vào cuộc của cả cộng đồng xã hội. Đồng thời, tập trung giải quyết 
những khó khăn, phấn đấu giảm tỷ lệ trẻ em bị suy dinh dưỡng; thừa cân, béo 
phì góp phần xây dựng một thế hệ trẻ tương lai của đất nước có thể chất, sức 
khỏe, trí tuệ, phẩm chất đạo đức nhằm xây dựng quê hương, đất nước ngày càng 
giàu mạnh. Hoạt động này được tổ chức thực hiện có hiệu quả hay không phải 
đặt trong môi trường quản lí của các nhà trường. Để có được chất lượng nuôi 
dưỡng tốt trong trường mầm non, yêu cầu đặt ra cho người cán bộ quản lý nói 
chung phải có trình độ chuyên môn nghiệp vụ giỏi, không ngừng trau dồi phẩm 
chất chính trị, đạo đức nghề nghiệp, biết xây dựng kế hoạch chăm sóc giáo dục 
trẻ phù hợp với thực tế của nhà trường và đặc thù của địa phương nhằm nâng 
cao chất lượng nuôi dưỡng trong trường mầm non.
 Nhận thức được tầm quan trọng của công tác nuôi dưỡng trong Giai đoạn 
vàng của trẻ (Từ 0 đến 6 tuổi) và muốn xây dựng nên thương hiệu của trường 
mình ngay từ những năm đầu đi vào hoạt động. Tôi luôn trăn trở làm thế nào để 
đổi mới việc quản lý chỉ đạo, giúp cho chất lượng nuôi dưỡng trong trường mầm 
non Hoa Hướng Dương được tốt và thông qua chất lượng chăm sóc nuôi dưỡng 
giúp trẻ phát triển tốt về thể lực, tâm lý, giúp trẻ khỏe mạnh, nhanh nhẹn, tham 
gia vào các hoạt động một cách tích cực, được phụ huynh yên tâm, tin tưởng gửi 
con vào trường. Chính vì vậy tôi đã mạnh dạn lựa chọn và áp dụng thành công 
đề tài: “Một số biện pháp đổi mới trong quản lý chỉ đạo nâng cao chất lượng 
chăm sóc nuôi dưỡng trẻ ở trường mầm non”. 3 
 2. Thực trạng vấn đề:
 Trường mầm non Hoa Hướng Dương thành lập ngày 30 tháng 6 năm 
2021 theo Quyết định số 3224/QĐ-UBND của Ủy Ban Nhân dân quận Long 
Biên. Trường được chia tách từ trường mầm non Hoa Thủy Tiên và trường mầm 
non Việt Hưng trở thành trường mầm non công lập năm 2021. Với diện tích 
3328m2, trường có một khuôn viên khang trang, rộng rãi, khung cảnh sư phạm 
xanh, sạch, đẹp, có nhiều đồ chơi ngoài trời với nhiều chủng loại phong phú 
phục vụ cho công tác chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ. Sau thời gian nghỉ 
dịch Covid – 19, nhà trường bắt đầu đón trẻ vào tháng 4 năm 2022 và có 225 
trẻ/8 lớp và đến nay đã được tròn 12 tháng có tổng số trẻ 438/11 lớp. Trong thời 
gian thực hiện việc đổi mới trong chỉ đạo nâng cao chất lượng chăm sóc nuôi 
dưỡng trẻ tại trường tôi nhận thấy có một số thuận lợi và khó khăn sau:
 a. Thuận lợi:
 - Nhà trường được xây mới, cơ sở vật chất mới đi vào hoạt động và đầu tư 
trang thiết bị đồng bộ, hệ thống bếp từ, nồi hầm cháo bằng điện hiện đại.
 - Được các cấp lãnh đạo quan tâm, tạo điều kiện khi nhà trường có những 
đề xuất thay thế bổ sung một số hạng mục cho phù hợp với điều kiện chăm sóc 
nuôi dưỡng và giáo dục trẻ.
 - Được sự chỉ đạo sát sao về mặt chuyên môn của Phòng Giáo dục và đào 
tạo quận Long Biên.
 - Trường được chọn làm điểm về công tác chăm sóc nuôi dưỡng năm học 
2022 – 2023.
 - Số lượng trẻ/lớp so với số giáo viên đảm bảo định biên, không vượt quá 
số lượng cho phép.
 b. Khó khăn:
 - Đa số giáo viên còn trẻ trong độ tuổi sinh nở, con nhỏ nên hay nghỉ do 
đó việc điều động phân công về nhân lực gặp nhiều khó khăn.
 - Nhiều giáo viên trẻ nên chưa có kinh nghiệm trong việc chăm sóc nuôi 
dưỡng trẻ.
 - Trình độ, tay nghề của nhân viên nuôi dưỡng không đồng đều, số lượng 
còn mỏng, một số nhân viên mới vào nghề nên chưa có nhiều kinh nghiệm và 
chưa bao quát tốt phần công việc theo dây chuyền phân công.
 - Đa số phụ huynh còn chiều con và thường xuyên cho con nghỉ học 
không lý do nhất là ở lứa tuổi nhà trẻ và mẫu giáo bé. Phụ huynh chưa chú trọng 
đến việc kết hợp với nhà trường cho con ăn theo chế độ dinh dưỡng khoa học, 
hợp lý mà vẫn cho con ăn theo sở thích. 5 
Xây dựng kế hoạch chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ trong trường mầm non tức là xác 
lập kế hoạch để tổ chức các hoạt động chăm sóc dinh dưỡng, chăm sóc vệ sinh, 
chăm sóc giấc ngủ và chăm sóc sức khỏe, đảm bảo an toàn cho trẻ trong trường 
mầm non.
 Nội dung, cách thức tổ chức, triển khai thực hiện kế hoạch giao cụ thể cho 
từng bộ phận xây dựng kế hoạch; căn cứ mục tiêu, nhiêm vụ của từng nhóm, 
lớp, kế hoạch được xây dựng theo từng năm, tháng, tuần và từng ngày. Cụ thể có 
03 loại kế hoạch: kế hoạch chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ của toàn trường; kế hoạch 
của tổ chuyên môn; kế hoạch của GV và nhân viên nuôi dưỡng.
 (Minh chứng biện pháp 2: Biểu kế hoạch chăm sóc nuôi dưỡng trẻ
 năm học 2022-2023 )
 Yêu cầu đặt ra của kế hoạch này là: 
 + Chính xác hóa, cụ thể hóa, mục tiêu, chỉ tiêu và nhiệm vụ kế hoạch 
chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ mầm non của nhà trường; 
 + Xác định chất lượng đầu ra của hoạt động chăm sóc, nuôi dưỡng của 
từng khối nhóm/lớp để giao chỉ tiêu chất lượng chăm sóc; 
 + Xây dựng các biện pháp sát thực tiễn của từng độ tuổi trong nhóm, lớp. 
 + Chỉ đạo xây dựng kế hoạch chăm sóc, nuôi dưỡng của GV và NVND
 (Minh chứng biện pháp 2:Sơ đồ 1: Phân công nội dung cho từng 
 bộ phận thực hiện )
 Kế hoạch này được coi là nền tảng của việc quản lí hoạt động chăm sóc, 
nuôi dưỡng trẻ trong nhà trường. Thông qua việc xây dựng kế hoạch thực hiện 
của từng GV phản ánh trực tiếp thực trạng hoạt động chăm sóc, nuôi dưỡng và 
kết quả đầu ra của hoạt động chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ. 
 (Minh chứng biện pháp 2 Sơ đồ 2: Quản lí hoạt động CSND trẻ trong
 trường mầm non)
 3.3. Biện pháp 3: Tổ chức bồi dưỡng, nâng cao năng lực chăm sóc, 
nuôi dưỡng trẻ cho đội ngũ giáo viên, nhân viên nhà trường.
 Đây là hoạt động thường xuyên của nhà trường trong quá trình quản lí 
hoạt động chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giáo 
viên và nhân viên, đặc biệt là nâng cao năng lực chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ. Để 
triển khai hiệu quả hoạt động này cần phải thực hiện một số nội dung sau: 
 - Xác định đối tượng, nhu cầu và mục tiêu bồi dưỡng từ đó phân loại 
nhóm đối tượng bồi dưỡng; 
 - Lựa chọn nội dung bồi dưỡng phù hợp với nhu cầu thực tiễn của đội 
ngũ. Căn cứ vào đối tượng và nhu cầu bồi dưỡng cần tập trung chủ yếu vào các 
nội dung chung nhất, cốt lõi nhất cho giáo viên nhân viên. 7 
 thức khác nhau (Cho trẻ thực hành ăn khay theo phương pháp Montessori, tổ 
 chức bữa cơm gia đình, tổ chức ăn cơm đĩa văn phòng, ăn tiệc buffet, làm cơm 
 Bento thực hành vệ sinh cá nhân, sơ cứu khi trẻ gặp tai nạn, thương tích... 
 (H/ả minh chứng biện pháp 3: Tập huấn công tác vệ sinh an toàn thực phẩm và 
 phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ)
 Tổ chức cho nhân viên nuôi dưỡng tham gia thi nhân viên nuôi dưỡng giỏi 
cấp trường ngay từ đầu năm, làm điểm kiến tập nuôi dưỡng cấp quận, hội thi nấu 
ăn do trường tổ chức nhân ngày phụ nữ Việt Nam, ngày 8/3.... 
 (Hình ảnh minh chứng biện pháp 3: Các cuộc thi tay nghề cho 
 nhân viên nuôi dưỡng)
 Thông qua các hình thức bồi dưỡng đó mà mỗi một cán bộ, giáo viên, 
nhân viên trong trường nắm được những nội dung cần thiết trong công tác chăm 
sóc sức khoẻ, vệ sinh môi trường, VSATTP trong trường mầm non và cộng 
đồng, góp phần giảm tỉ lệ trẻ suy dinh dưỡng, béo phì trong trường mầm non.
 3.4. Biện pháp 4: Xây dựng và phát triển môi trường chăm sóc, nuôi 
dưỡng trẻ:
 4.1 Xây dựng môi trường: Ở đây được đề cập đến với các yếu tố bổ trợ 
cho hoạt động chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ cụ thể như: 
 - Chỉ đạo tăng trưởng cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học, đồ dùng, đồ 
chơi cho trẻ phục vụ việc chăm sóc, nuôi dưỡng (mua thêm khăn trải bàn, các 
dụng cụ phục vụ ăn uống theo mục đích của chủ đề như: bát đĩa sứ, khay ăn, tấm 
trải, ống đũa, thìa dĩa..
 - Tổ chức xây dựng môi trường lớp học: phải đảm bảo cả môi trường bên 
trong, bên ngoài lớp học thân thiện, sạch và đẹp; trang trí gần gũi đặc biệt là góc 
gia đình, bé tập làm nội trợ.góc thực hành kỹ năng sống, tăng cường các hoạt 
động thực hành bé tập làm nội trợ, bé thực hành các kỹ năng Montessori..
 - Xây dựng mối quan hệ thân thiện giữa các thành viên, bộ phận trong 
nhà trường và với phụ huynh.
 - Tạo động lực cho đội ngũ GV, NV thông qua tổ chức các hoạt động cho 
trẻ, sáng tạo trong hoạt động tổ chức giờ ăn giúp trẻ ăn ngon miệng hết suất.
 Với những nội dung trình bày trên của tôi, các đồng chí giáo viên đã 
tích cực tư duy, sáng tạo để giúp trẻ ăn uống ngon miệng thông qua việc tổ 
chức những trò chơi giáo dục dinh dưỡng là một phương pháp vô cùng hiệu 
quả và tuyệt vời. Chúng không chỉ giúp trẻ ăn uống một cách tự giác mà còn 
đem lại cảm giác hứng thú với đồ ăn, ngoài ra cũng giúp trẻ nhận biết được 
các thực phẩm mà mình đang ăn. Dưới đây là một vài trò chơi rất hữu ích 9 
 3.4.2 Xây dựng mô hình lớp điểm:
 Chỉ đạo xây dựng lớp điểm là đòn bẩy phong trào, là cơ sở để nâng cao 
năng lực chuyện môn và chất lượng giáo dục toàn diện cho trẻ. Từ đó để nhân ra 
diện rộng về chất lượng chăm sóc nuôi dưỡng trong toàn trường. Trong năm học 
2022 - 2023, nhà trường được phòng Giáo dục và đạo tạo quận tin tưởng giao 
nhiệm vụ làm điểm công tác chăm sóc nuôi dưỡng cho các trường về học tập, tôi 
đã rất lo lắng làm thế nào để thực hiện tốt nhiệm vụ cấp trên giao cho với đội 
ngũ mới, tay nghề còn non, số lượng nhân viên nuôi dưỡng còn mỏng... Tôi đã 
mạnh dạn xây dựng thực đơn đảm bảo cân đối các chất và đạt tỉ lệ Kcalo hàng 
ngày, sử dụng phong phú các loại thực phẩm (trên 14 loại) đảm bảo ngày nào 
cũng có chất tanh, bổ sung các loại thực phẩm cao cấp như cá hồi, pho mai, bơ 
lạt, kem tươi, sốt mayonnaisekết hợp với thực phẩm ăn hợp lý. Khi được sự 
góp ý, chỉ đạo của đồng chí Nguyễn Thị Hồng Vân Phó trưởng phòng Giáo dục: 
“Nhà trường đã có rất nhiều sáng tạo trong tổ chức giờ ăn, tuy nhiên các đồng 
chí nên để ý khi chúng ta đưa thực phẩm gì vào cần có sự hợp lý và đặc biệt là 
phải dựa trên cơ sở khoa học, các đồng chí áp dụng cân đối trên phần mềm riêng 
thực đơn cho 1 lớp phải đảm bảo định lượng Kcalo và cân đối các chất, các đồng 
chí cứ mạnh dạn làm và sáng tạo tôi nghĩ tổ chức giờ ăn cho trẻ sẽ thêm phần 
linh hoạt, phong phú và hợp với xu thế thời đại hiện nay”. Khi nghe được những 
gợi ý này tôi như được tiếp sức và nghĩ rằng cùng một lượng thực phẩm tôi sẽ 
cân làm sao cho luân phiên các lớp được ăn những món mới lạ và sử dụng thành 
thạo các dụng cụ ăn uống, vừa là để giúp trẻ ăn ngon miệng hết suất vừa rèn các 
kỹ năng sử dụng đồ dùng ăn uống, rèn nếp sống văn minh trong giờ ăn cho trẻ. 
Bên cạnh đó tôi đã chỉ đạo mỗi tổ chuyên môn có 01 lớp điểm: Nhà trẻ D3 điểm 
về công chăm sóc tổ chức giờ ăn cho trẻ, MGB C1: Điểm về tổ chức cho trẻ ăn 
khay, cách dùng đũa theo phương pháp Montessori, lớp MGN B3: Tổ chức giờ 
ăn cho trẻ theo hình thức bữa cơm gia đình, lớp MGL A1 tổ chức giờ ăn với chủ 
đề cơm đĩa theo nhu cầu. Với các lớp làm điểm nhà trường đã lên kế hoạch chỉ 
đạo, đầu tư về cơ sở vật chất, đồ dùng trang thiết bị chăm sóc nuôi dưỡng cho 
trẻ. Chỉ đạo việc thực hiện tổ chức các hoạt động kiến tập cho 100% giáo viên 
nhân viên trong nhà trường học tập và triển khai tại lớp của mình. Trong năm 
học sẽ luân phiên cho các lớp triển khai tổ chức giờ ăn theo những nội dung đã 
được tập huấn. Và từ những thành công nhỏ đã nhân rộng ra các lớp, và kết quả 
lớn hơn đó là nhà trường đã tổ chức thành công chuyên đề “Đổi mới công tác 
quản lý, chăm sóc nuôi dưỡng trẻ năm học 2022 – 2023” 
 (Hình ảnh minh chứng biện pháp 4: Tổ chức kiến tập chuyên đề đổi mới chăm 
 sóc nuôi dưỡng cấp quận)