Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp để duy trì sĩ số và đảm bảo chuyên cần cho học sinh Lớp 4 trường TH Trưng Vương

 Một số biện pháp để duy trì sĩ số và đảm bảo chuyên cần cho học sinh lớp 4B 
 trường TH Trưng Vương
 PHẦNTHỨ NHẤT: MỞ ĐẦU
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
 1. Lí do lí luận
 Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em là truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta. 
Thấm nhuần lời dạy của Bác Hồ kính yêu “ Vì lợi ích mười năm trồng cây, vì lợi 
ích trăm năm trồng người”. Trong nhiều năm qua Đảng, Nhà nước và nhân dân ta 
luôn dành sự quan tâm đặc biệt đến trẻ em, coi đây là sự nghiệp cao quý, là trách 
nhiệm to lớn cho tương lai của đất nước.
 Xã hội ngày càng phát triển, thì yêu cầu về giáo dục cũng được nâng cao. 
Đòi hỏi trong xã hội ai cũng được học hành, được tiếp thu kiến thức kĩ năng, kĩ 
xảo từ nhà trường để phục vụ cuộc sống sau này. Chúng ta ngày đêm đang ra sức 
phổ cập giáo dục ở các cấp học. Nhưng trên thực tế có biết bao nhiêu học sinh bỏ 
học giữa chừng. Biết bao nhiêu trẻ em không biết đọc, biết viết hoặc đọc viết 
không thông thạo mà đã nghỉ học. Tất cả đều là sản phẩm của nhà trường. 
 2. Lý do thực tiển
 Hiện nay, việc duy trì sĩ số, đảm bảo chuyên cần ở trường tiểu học đóng 
một vai trò rất quan trọng trong việc học tập của học sinh nói riêng và trong việc 
thực hiện phổ cập giáo dục nói chung. Nó là nền tảng giúp các em lĩnh hội kiến 
thức một cách đầy đủ và mang lại kết quả học tập tốt. Nhưng hiện nay, một số học 
sinh trong địa phương thuộc con em gia đình lao động nghèo, một số từ phương 
xa đến xã Bình Hòa tạm trú, đa phần là làm thuê, vì cuộc sống mưu sinh họ gửi 
con em vào trường tiểu học Trưng Vương để học. Chính vì mãi lo cho kinh tế gia 
đình một số phụ huynh ít quan tâm đến việc học tập của các em. Nên việc các em 
nghỉ học, bỏ học trong thời gian nhiều ngày ảnh hưởng đến việc tiếp thu bài và 
kết quả học tập là điều không tránh khỏi.
 Qua nhiều năm làm công tác chủ nhiệm bản thân tôi luôn suy nghĩ và đặt 
cho mình câu hỏi: “Làm thể nào để duy trì sĩ số và đảm bảo chuyên cần?" Đây 
cũng là một vấn đề giúp các em tiếp thu bài đầy đủ, có kết quả tốt trong học tập 
và tiếp tục con đường học vấn của mình.
 Xuất phát từ những vấn đề nêu trên, là một giáo viên giảng dạy và làm 
công tác chủ nhiệm lớp nhiều năm, với sự trăn trở, mong muốn, cần phải làm gì 
để thực hiện có hiệu quả, thực hiện tốt mục tiêu giáo dục? Quá trình dạy học và 
giáo dục sẽ mang lại điều gì cho trẻ, đúc rút được kinh nghiệm gì, có sáng kiến gì 
góp phần vào cải tiến phương pháp dạy học và giáo dục? Với lòng yêu nghề mến 
trẻ, tinh thần hăng say học tập, rèn luyện, học hỏi, trao đổi kinh nghiệm, tích cực 
tham gia phong trào dạy học, góp phần nâng cao hiệu quả giáo dục toàn diện học 
sinh ở trường Tiểu học, tôi quyết định lựa chọn và nghiên cứu đề tài : "Một số 
 Người thực hiện: Nguyễn Thị Thẩm – Trường TH Trương Vương 1 Một số biện pháp để duy trì sĩ số và đảm bảo chuyên cần cho học sinh lớp 4B 
 trường TH Trưng Vương
học (vì đi học được cô khen, được chơi cùng bạn vv). Do đó ý thức tự giác học 
tập của các em chưa có (với những em đi học vì sự bắt buộc của gia đình) nên các 
em thiếu sự cần cù, sự cố gắng vượt qua khó khăn để học tập dễ sinh ra lười 
biếng, ham chơi và dẫn đến học yếu, chán học và bỏ học 
 Ở lứa tuổi học sinh tiểu học tính tò mò phát triển, các em thường ham thích cái 
mới, cái lạ. Dễ nhàm chán trong các hoạt động kéo dài, không thay đổi hình thức. 
Nếu chúng ta những người làm công tác giáo dục biết quan tâm tạo sự ham thích 
cho các em trong học tập, trong các hoạt động ở trường, lớp thì mới có động lực 
thúc đẩy việc học, nâng cao được khả năng tiếp thu, và thực hành các kĩ năng, kĩ 
xảo mà chúng ta cung cấp cho các em. Từ đó các em học tập có tiến bộ.
 Ở lứa tuổi này tâm sinh lý các em rất hiếu động, hay bắt chước, dễ thích nghi 
với môi trường sinh hoạt ở trường, lớp. Đây là điều kiện tốt để giáo viên tạo sự 
hứng thú cho các em. Nếu hàng ngày khi đến trường các em được thầy cô ân cần 
chỉ bảo. Trong học tập các em được hoạt động nhóm, được làm thí nghiệm, chơi 
các trò chơi học tập thì các em sẽ ham học hơn và thích đi học hơn.
 Sự ham thích học tập ở học sinh chủ yếu hình thành thông qua các hoạt động 
thực tế như hoạt động giao lưu, tập thể và nhóm ; Qua sự tác động của môi trường 
cơ sở vật chất như trường, lớp, qua thái độ của thầy cô, bạn bè. Do đó trong nhà 
trường chúng ta phải tìm ra những giải pháp thích hợp để giáo dục đối với từng 
đối tượng trẻ em, định hướng đúng đắn cho trẻ trong các hoạt động giáo dục, dạy 
học và vui chơi của trẻ một cách phù hợp nhất, tạo một bầu không khí, một môi 
trường thật thân thiện để mỗi học sinh thấy vui thích và trông đợi được đến 
trường. Xem trường lớp như ngôi nhà thứ hai của mình. Chúng ta không thể áp 
dụng cách thức giáo dục giống như trung học cơ sở hay trung học phổ thông cho 
học sinh tiểu học. Trong mỗi giai đoạn phát triển khác nhau của học sinh chúng ta 
cũng không thể áp dụng một cách cứng nhắc, dập khuôn hình mẫu phát triển của 
học sinh trong giai đoạn đó mà còn tuỳ thuộc vào tố chất, năng lực, thể lực của 
học sinh đó cũng như những tác động của gia đình và xã hội của mỗi một cá nhân 
học sinh mà ta có những cách thức giao dục thích hợp nhất cho các em để các em 
có thể phát triển một cách hài hoà trong học tập, nhận thức và hành vi khi các em 
tham gia vào các mối quan hệ với cộng đồng xã hội trong tương lai.
 Mục tiêu giáo dục và đào tạo của đất nước ta trong giai đoạn hiện nay là 
nhằm nâng cao dân trí, tạo nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, hình thành cho 
mọi công dân phải có tri thức, có tay nghề, có năng lực thực hành tự chủ, năng lực 
sáng tạo, có đạo đức cách mạng, tinh thần yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội. Tạo 
cho thế hệ trẻ theo hướng toàn diện, có ý thức và khả năng tự tạo việc làm trong 
nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần như thời đại hiện nay.
 Xuất phát từ nhu cầu thực tiển của đất nước trong giai đoạn hiện nay thì 
 Người thực hiện: Nguyễn Thị Thẩm – Trường TH Trương Vương 3 Một số biện pháp để duy trì sĩ số và đảm bảo chuyên cần cho học sinh lớp 4B 
 trường TH Trưng Vương
 Có nhiều nguyên nhân và yếu tố tác động đến kết quả của công tác chủ 
 nhiệm, có nguyên nhân là chủ quan như điều kiện kinh tế của gia đình học sinh; 
 độ tuổi của học sinh; địa bàn sinh sống của học sinh. Cũng có những nguyên nhân 
 là khách quan như: nhận thức của gia đình học sinh đối với việc học của con cái; 
 tính cách ham chơi và nhận thức chậm của các đối tượng học sinh, địa bàn sinh 
 sống của học sinh luôn tiềm ẩn nhiều trò chơi, lôi kéo, cám dỗ các em tất cả là 
 những yếu tố có tác động lớn đến công tác chủ nhiệm của những giáo viên chủ 
 nhiệm lớp.
 Tuy nhiên, đó chỉ là những nguyên nhân từ phía học sinh, còn để làm tốt 
 công tác chủ nhiệm thì chính người giáo viên làm công tác chủ nhiệm ấy mới thật 
 sự là yếu tố có tính tác động quyết định nhất đến sự thành công hay thất bại của 
 công tác chủ nhiệm lớp. Vì thế, người làm công tác chủ nhiệm phải là những 
 người luôn nhiệt huyết, năng động, chuyên cần và luôn có những thay đổi trong 
 quá trình chủ nhiệm để có thể đạt được những kết quả tốt, hoàn thành xuất sắc 
 công tác chủ nhiệm lớp.
 Ngày đầu tiên tôi nhận lớp và sau một tiết làm quen tôi nắm được sĩ số trong 
 lớp là 20 em, trong đó nam 14 em, nữ 6 em. Ấn tượng không phai mờ là các em 
 nhìn tôi rất chăm chú lắng nghe bao điều tôi dặn dò với lớp. Tôi tự hứa với lòng 
 mình cố gắng thực hiện thật tốt công tác chủ nhiệm lớp để tác động tích cực đến 
 nhận thức, suy nghĩ và tình cảm của các em để tập thể lớp 4B trở thành một tập 
 thể lớp Xuất sắc.
 Qua tìm hiểu tôi đã thu thập được kết quả của lớp trong năm học 2017– 2018 
 như sau:
 + Tỉ lệ học sinh đi học chuyên cần đạt 91%.
 + Tỉ lệ duy trì sĩ số đạt : 98%. 
 + Việc chấp hành nội quy trường lớp khá tốt, đạt 98%.
 + Điểm thi cuối kì ở các môn học đánh giá bằng điểm số đa số học sinh có 
 nhiều tiến bộ và cao hơn so với năm học trước nhưng chưa cao. Kết quả các môn 
 học và hoạt động giáo dục:
 -Kết quả cụ thể của lớp năm học: 2017 – 2018 như sau:
 Các môn học và hoạt động 
 giáo dục Các năng lực Các phẩm chất
 T H C T Đ CCG T Đ C CG
 T T T T T T
 % TS % TS % TS % % % % % %
 S S S S S S
3 13,6 17 77,3 2 9,1 3 13,6 17 77,3 2 9,1 3 13,6 17 77,3 2 9,1
 + Hoàn thành chương trình lớp học: 20/22
 Người thực hiện: Nguyễn Thị Thẩm – Trường TH Trương Vương 5 Một số biện pháp để duy trì sĩ số và đảm bảo chuyên cần cho học sinh lớp 4B 
 trường TH Trưng Vương
 Lứa tuổi học sinh lớp 4,5 là lứa tuổi biến đổi mạnh mẽ tâm sinh lí, các em 
rất dễ bị lôi cuốn từ bạn bè. Trên cơ sở này chúng ta khéo léo xây dựng thành 
hình thức vận động thông qua buổi đi chơi, đi thăm bạn. Đây là một biện pháp 
không kém phần hiệu quả, nó có sức lôi cuốn mạnh mẽ, thiết thực. Đối với những 
học sinh không muốn đi học thì việc trao đổi giữa giáo viên chủ nhiệm và học 
sinh cũng ít mang lại hiệu quả. Tuy nhiên việc đi vận động có kết hợp học sinh, 
những người bạn thân thì kết quả cũng rất khả quan.
 * Đối với học sinh vắng học đi chơi game
 Game là một trong những thú vui rất bổ ích cho con người. Tuy nhiên nếu 
lạm dụng game thì trở thành tai hại nghiêm trọng. Bên cạnh đó, game có sức hút 
mạnh mẽ đối với tất cả những ai đã từng chơi, trong đó có học sinh. Nghỉ học 
chơi game là một trong những nguyên nhân phổ biến hiện nay làm ảnh hưởng đến 
chất lượng giáo dục cũng như công tác duy trì sĩ số. Các em vắng học nhiều rồi 
dần bỏ học. Đối với trường hợp này, ngoài việc liên hệ kết hợp với gia đình đến 
tiệm game kêu gọi các em về trường giáo dục.
 * Đối với học sinh vắng học theo nhóm
 Bỏ học đi chơi theo nhóm cũng là một trong những nguyên nhân rất nguy 
hiểm, ảnh hưởng rất lớn đến công tác duy trì sĩ số. Nó không chỉ làm giảm một 
lượng lớn học sinh đi học mà còn có thể gây ra những tệ nạn xã hội nghiêm trọng. 
Đối với trường hợp này, tìm hiểu em nào "cầm đầu", hay rủ rê các bạn bỏ học để 
liên lạc với gia đình cùng hợp tác giải quyết, giáo dục các em. Bên cạnh đó xây 
dựng kế hoạch "mỗi ngày rước một học sinh đi học". Cách làm này vừa chia tách 
các đối tượng hay trốn học vừa mang tính cảnh báo răn đe rất lớn. Với cách làm 
này sẻ mang lại kết quả khả quan. 
 * Đối với học sinh vắng học vì bị bệnh
 Bệnh là một trong những nguyên nhân buộc học sinh phải nghỉ học, điều 
này làm ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục cũng như việc duy trì sĩ số. Thông 
thường khi học sinh bị bệnh, giáo viên thường tiếp nhận thông tin từ gia đình qua 
điện thoại hay đơn xin nghỉ rồi giải quyết cho nghỉ có phép mà không biết các em 
bị bệnh như thế nào? Ngoài việc tiếp nhận thông tin, chúng tôi còn đến thăm các 
em để tìm hiểu, động viên các em và gia đình. Đây là cách làm không chỉ hữu ích 
về mặt tinh thần giúp các em mau chóng khỏi bệnh mà còn tạo mối quan hệ gần 
gũi giữa giáo viên-gia đình-nhà trường. Cách làm này góp phần rất lớn đảm bảo sĩ 
số lớp,với những đối tượng lợi dụng lấy lý do bị bệnh nghỉ học.
 * Tổ chức các trò chơi giữa các nhóm
 Bên cạnh việc vận động học sinh, thì biện pháp tổ chức các trò chơi là rất 
quan trọng. Cách này nhằm thu hút học sinh đến lớp, tạo môi trường thân thiện 
học tập. Cách này cũng được Tổng phụ trách và Ban phụ trách thiếu nhi thực hiện 
 Người thực hiện: Nguyễn Thị Thẩm – Trường TH Trương Vương 7