Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm ở trường mầm non

 UBND QUẬN LONG BIÊN
 TRƯỜNG MẦM NON PHÚC LỢI
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
 Một số biện pháp đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm
 ở trường mầm non
 Lĩnh vực SKKN/ Nuôi dưỡng
Cấp học: Mầm non
 Họ và tên tác giả: Nguyễn Thanh Huyền
Chức vụ: Nhân viên nuôi dưỡng
Điện thoại: 0387277588
Đơn vị công tác: Trường mầm non Phúc Lợi
 Quận Long Biên- Hà Nội
 Long Biên, tháng 3 năm 2023 I. ĐẶT VẤN ĐỀ
 Thực phẩm là nguồn cung cấp dinh dưỡng hàng ngày cho cơ thể, giúp cơ 
thể khoẻ mạnh, chống lại các nguy cơ của bệnh tật đang có mặt ở khắp nơi trong 
môi trường, giúp người ta hoạt động và làm việc. Như vậy, nếu nguồn thực 
phẩm không hợp vệ sinh, sức khỏe con người sẽ bị đe dọa.
 Vệ sinh an toàn thực phẩm là việc bảo đảm thực phẩm không gây hại cho sức 
khoẻ, tính mạng người sử dụng, bảo đảm thực phẩm không bị hỏng, không chứa 
các tác nhân vật lý, hoá học, sinh học, hoặc tạp chất quá giới hạn cho phép, 
không phải là sản phẩm của động vật, thực vật bị bệnh có thể gây hại cho sức 
khỏe con người.
Bảo đảm chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm giữ vị trí quan trọng trong sự 
nghiệp bảo vệ sức khỏe nhân dân, góp phần giảm tỷ lệ mắc bệnh, duy trì và phát 
triển nòi giống, tăng cường sức lao động, học tập, thúc đẩy sự tăng trưởng kinh 
tế, văn hóa xã hội và thể hiện nếp sống văn minh. Mặc dù cho đến nay đã có khá 
nhiều tiến bộ về khoa học kỹ thuật trong công tác bảo vệ và an toàn vệ sinh thực 
phẩm, cũng như biện pháp về quản lý giáo dục như ban hành luật, điều lệ và 
thanh tra giám sát vệ sinh an toàn thực phẩm, nhưng các bệnh do kém chất 
lượng về vệ sinh thực phẩm và thức ăn ở Việt Nam vẫn chiếm tỷ lệ khá cao.
Trong những năm gần đây, nền kinh tế Việt Nam chuyển sang cơ chế thị trường. 
Các loại thực phẩm sản xuất, chế biến trong nước và nước ngoài nhập vào Việt 
Nam ngày càng nhiều chủng loại. Việc sử dụng các chất phụ gia trong sản xuất 
trở nên phổ biến. Các loại phẩm màu, đường hóa học đang bị lạm dụng trong 
pha chế nước giải khát, sản xuất bánh kẹo, chế biến thức ăn sẵn như thịt quay, 
giò chả, ô mai  Nhiều loại thịt bán trên thị trường không qua kiểm duyệt thú y. 
Tình hình sản xuất thức ăn, đồ uống giả, không đảm bảo chất lượng và không 
theo đúng thành phần nguyên liệu cũng như quy trình công nghệ đã đăng ký với 
cơ quan quản lý. Nhãn hàng và quảng cáo không đúng sự thật vẫn xảy ra.
Ngoài ra, việc sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật bao gồm thuốc trừ sâu, diệt cỏ, 
hóa chất kích thích tăng trưởng và thuốc bảo quản không theo đúng quy định 
gây ô nhiễm nguồn nước cũng như tồn dư các hóa chất này trong thực phẩm. 
Việc bảo quản lương thực thực phẩm không đúng quy cách tạo điều kiện cho vi 
khuẩn và nấm mốc phát triển đã dẩn đến các vụ ngộ độc thực phẩm. Các bệnh 
do thực phẩm gây nên không chỉ là các bệnh cấp tính do ngộ độc thức ăn mà còn 
là các bệnh mãn tính do nhiễm và tích lũy các chất độc hại từ môi trường bên 
ngoài vào thực phẩm, gây rối loạn chuyển hóa các chất trong cơ thể, trong đó có 
bệnh tim mạch và ung thư.
Trong thời gian qua, cùng với việc nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ, 
vấn đề đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm trong các trường học bán trú bậc 
mầm non trên địa bàn huyện Thanh Trì được quan tâm thực hiện một cách 
nghiêm túc. Đây là một tiêu chí quan trọng, được đặt lên hàng đầu của hầu hết 
các trường tổ chức học bán trú.
 1/10 Ngoài yếu tố chính về sinh vật, lượng lương thực, thực phẩm còn bị ô 
nhiễm, độc hại ngày càng tăng do sự sử dụng không đúng thuốc trừ sâu, diệt cỏ, 
phân bón trong nông nghiệp, các loại thuốc tăng trọng trong quá trình chăn nuôi 
đối với ngô, lạc, gạo, các kim loại nặng như đồng, chì trong quá trình sản xuất 
đồ hộp, sữa, rau và quả  hoặc sử dụng gian dối các chất phụ gia, phẩm màu 
trong quá trình chế biến bánh, keo, đồ uống, thực phẩm
 Vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm cho con người nói chung và đặc biệt 
trong các trường mầm non nói riêng có ý nghĩa thực tế rất quan trọng trong cuộc 
sống hàng ngày. Để đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm trong trường mầm non 
có rất nhiều khâu nhưng trước hết đặc biệt quan trọng ngay từ khâu đầu tiên là 
giao nhận thực phẩm.
 2. Thực trạng vấn đề:
2.1. Thuận lợi:
 Được sự quan tâm tạo điều kiện của ban giám hiệu nhà trường, cơ sở vật 
chất đầy đủ
 100% trẻ ăn bán trú tại trường.
 Nhà trường có hợp đồng các loại lương thực, thực phẩm nguồn gốc xuất 
xứ rõ ràng. 
 Khu bếp chính giao nhận, sơ chế, chế biến thực phẩm rộng rãi, thoáng 
mát.
 Nhà trường trang bị đầy đủ đồ dïng, dụng cụ phục vụ công tác nuôi 
dưỡng. Trang bị đầy đủ trang phục cá nhân cho cô nu«i, quần áo lao động đồng 
phục, tạp dề, khẩu trang, găng tay, mũ, ủng
 Bản thân tôi là cô nuôi có bằng trung cấp Kỹ thuật nấu ăn, với tuổi nghề 
là 05 năm nên đã có kinh nghiệm về đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm cho 
trẻ ở trường mầm non.
 2.2. Khó khăn:
Mặc dù có những thuận lợi trên nhưng trong quá trình thực hiện đề tài: “Một số 
biện pháp đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm ở trường mầm non” vẫn còn 
gặp khó khăn:
 Tủ bảo quản thực phẩm công suất chưa cao .
 Chế độ ưu đãi với cô nuôi ở trường mầm non không có, mức lương còn quá 
thấp so với mặt bằng chung trong xã hội, nên đời sống chị em còn gặp nhiều khó 
khăn.
3. Giải quyết vấn đề:
 3/10 Bên cạnh công việc trực nhật để giữ vệ sinh trong khâu giao nhận thực 
phẩm, chúng tôi đã quy định riêng khu vực để các loại thực phẩm tươi như: Các 
loại rau, thịt, cá, tôm, cuariêng một dãy bàn. Các loại thực phẩm khô như 
đường, sữa, dầu ăn, gia vị, hoa quả, gạo riêng một dãy bàn. Các khu lẻ đi nhận 
thực phẩm cũng có 2 làn để riêng 2 nhóm thực phẩm trên. 
 Để giảm công việc cho người trực nhật sau khi giao nhận thực phẩm 
chúng tôi đã cùng nhau thực hiện tốt khẩu hiệu: “Làm đâu gọn đấy, đứng dậy 
sạch ngay” được treo trang trọng trong khu chia thực phẩm. Chính vì vậy mà 
khu chia thực phẩm của chúng tôi luôn gọn gàng sạch sẽ. Sau khi chia xong 
người trực nhật không mất nhiều thời gian cho việc trực nhật. 
 3.2.2: Vệ sinh đồ dùng, dụng cụ chế biến
 Dụng cụ chế biến là một yếu tố cơ bản không thể thiếu của một người đầu 
bếp, nhưng làm sao để đảm bảo được dụng cụ đó an toàn thì đó là điều cần thiết 
của các cô nuôi chúng tôi. Nếu như thực phẩm sạch nhưng dụng cụ chế biến lại 
nhiễm bẩn thì đấy cũng là nguồn gốc của dịch bệnh, ngộ độc dẫn đến hậu quả 
khó lường.
 Nhận thức được điều đó, bản thân tôi luôn có ý thức gương mẫu về vấn đề 
vệ sinh dụng cụ chế biến hàng ngày như sau: 
 + Tất cả các dụng cụ như: Nồi, xoong, dao, thớt, khay inox đều được rửa 
sạch bằng xà phòng sau khi sử dụng và rửa sạch, tráng nước sôi trước khi dùng.
 + Có đầy đủ và để riêng dụng cụ chế biến thực phẩm sống – chín. 
 + Tủ lạnh được vệ sinh hàng ngày và tổng vệ sinh 1lần / tuần đảm bảo không 
có mùi, không bị đóng đá, không có bụi bẩn, cặn thải. 
 + Tham mưu Ban giám hiệu đầu tư 2 bộ cốc lưu nghiệm thức ăn dùng luân 
chuyển, đảm bảo được sấy khô tiệt trùng trước khi lưu. Thức ăn được lưu 
nghiệm đảm bảo 24 tiếng.
 + Bát, thìa, xoong chia thức ăn của trẻ được rửa sạch, sấy khô 2 lần /ngày 
trước các bữa ăn. Những ngày mất điện các đồ dùng này được rửa sạch và tráng 
bằng nước sôi.
 + Rổ, khay đựng thực phẩm được cọ, rửa sạch sau khi dùng và phơi ngoài 
trời để tránh ẩm, mốc.
 + Lọ đựng gia vị bằng thủy tinh và được rửa sạch phơi khô vào chiều thứ 6 
hàng tuần.
 + Tủ cơm ga, nồi nước đáy được tháo nước, cọ rửa sạch sẽ hàng ngày vào 
cuối giờ chiều. Và thay nước đáy mới vào đầu giờ sáng trước khi nấu cơm. 
 + Cối xay thịt, máy say sinh tố hàng ngày được tráng nước sôi trước khi dùng 
và cọ rửa bằng nước rửa bát, và phơi nắng sau khi sử dụng.
 Sau khi thực hiện thường xuyên những công việc trên, các loại dụng cụ chế 
biến của chúng tôi luôn luôn đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm và độ bền rất 
cao. 
 3.2.3: Giữ vệ sinh khi sơ chế thực phẩm.
 Nơi sơ chế thực phẩm cũng là một môi trường hết sức quan trọng để đảm 
bảo thực phẩm được an toàn. Chính vì vậy tại nơi đó chị em tổ nuôi cũng đã 
 5/10 + Các dụng cụ chia ăn, cốc lưu thức ăn được sấy khô, khử trùng 
 trước khi dùng và có lắp đậy đầy đủ.
 + Rửa tay sạch bằng xà phòng trước khi lấy dụng cụ chia ăn.
 + Đeo khẩu trang, tạp dề khi chia ăn.
 + Đeo găng tay nilong đầy đủ.
 + Lưu thức ăn đầy đủ đúng định lượng quy định.
 + Các xoong, nồi sau khi bắc khỏi bếp đều được để lên kệ, giá đựng, 
 tuyệt đối không đặt xuống sàn bếp. 
 3.3 Biện pháp 3: Kiểm tra chất lượng thực phẩm, đảm bảo vệ sinh an 
 toàn thực phẩm trong khâu giao nhận thực phẩm hàng ngày.
 Các loại thực phẩm nhập trong ngày không chỉ đủ về số lượng mà phải 
 kiểm tra đánh giá chất lượng và phải đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm trước 
 khi nhận. Đây là một việc làm rất quan trọng mang tính cấp thiết, thể hiện trách 
 nhiệm của người sử dụng và người cung ứng thực phẩm.
 Thực phẩm nhập hàng ngày đã được mang đến từ nhiều các nhà hàng thực 
 phẩm, công ty cung ứng khác nhau nên cần phải kiểm tra kỹ chất lượng thực 
 phẩm trước khi nhận.
 Thực hiện theo sự chỉ đạo của Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội và Phòng 
 Giáo dục và Đào tạoQuận Long Biên, Ban giám hiệu nhà trường đã nghiêm túc 
 thực hiện. Chỉ đạo các thành phần tham gia giao nhận thực phẩm hàng ngày, đó 
 là: Hiệu phó nuôi, kế toán, cô nuôi chính và một giáo viên trực tiếp kiểm tra, 
 đánh giá chất lượng thực phẩm, có sự ký nhận đánh giá chất lượng và chịu trách 
 nhiệm trước nhà trường về đánh giá chất lượng thực phẩm mà người đầu tiên 
 kiểm tra chất lượng thực phẩm đó là các cô nuôi chúng tôi. Vì vậy đòi hỏi chúng 
 tôi phải có những kiến thức nhất định về cách lựa chọn thực phẩm. Bên cạnh đó 
 là sự kiểm tra giám sát của Ban giám hiệu nhà trường, Ban thanh tra nhân dân, 
 kế toán, nhân viên y tế (người chia thực phẩm) và giáo viên các lớp tham gia 
 giao nhận thực phẩm hàng ngày (có lịch phân công cụ thể)
 LỊCH PHÂN CÔNG GIAO NHẬN THỰC PHẨM
STT THÁ TUẦN NẤU CHÍNH GIÁO VIÊN BAN GIÁM HIỆU
 NG
 1 I Ng Thanh Huyền B
 ( Từ 1-5) Lê Thị Thanh Yến Đào Thị Chung
 Ng Thị Vân Anh Nguyễn T Thu Thủy
 2 II Ng Thị Kim Nhung Vũ Thị Nga ( Từ ngày 01 đến 10) 
 ( Từ 8 – 12) Đoàn Thị Thanh Bình Đinh Thị Luận
 3 8 III Ng Thanh Huyền A Bùi Thị Hoa ( Từ 11 đến 20)
 ( Từ 15- 19) Ng Thị Thanh Hảo Lê Thị Mỹ Hạnh
 4 IV Nguyễn Thị Thúy Nguyễn Thị Thuỷ ( Từ 21 đến 30)
 ( Từ 22-26) Bùi Thị Thu Hương
 5 V Ng Thanh Huyền B Nguyễn Thị Thu
 ( Từ 29 – 2/9) Lê Thị Thanh Yến 
 Ng Thị Vân Anh
 1 I Ng Thị Kim Nhung Thân Thị Nguyệt
 7/10 nhận thực phẩm chị em tổ nuôi chúng tôi và những người trong thành phần tham 
dự giao nhận thực phẩm vẫn phải đến kiểm tra kỹ từng miếng thịt lợn xem có 
dấu của thú y, về độ đàn hồi, màu sắc của miếng thịt.
 3.4. Biện pháp 4: Bảo quản thực phẩm đảm bảo vệ sinh an toàn thực 
phẩm đến khi chế biến.
 Bảo quản thực phẩm là một việc làm hết sức quan trọng và không thể 
thiếu để thực phẩm được an toàn tuyệt đối. Nếu như nơi nhận thực phẩm và 
khâu nhận đã đảm bảo mà bảo quản không tốt thì vấn đề ngộ độc vẫn có thể xảy 
ra trong các bếp ăn tập thể. 
 Với những thực phẩm để chế biến bữa chiều là chất đạm như: Thịt, cá, 
trứng...cho vào hộp, xoong, nồi có nắp đậy để vào ngăn mát tủ lạnh, điều chỉnh 
nhiệt độ từ 0 - 4 độ C. Riêng cá phải làm sạch trước khi cho vào tủ lạnh.
 4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm 
 - Trong năm học 2022 – 2023, bản thân tôi và tất cả các chị em trong tổ 
nuôi đã có thói quen giữ vệ sinh cá nhân tốt, đảm bảo các nguyên tắc chung 
trong khi làm việc tại bếp nói chung và trong khi giao nhận thực phẩm, sơ chế, 
chế biến thực phẩm nói riêng.
 - 100% các đồ dùng, dụng cụ sơ chế, chế biến đều đảm bảo vệ sinh.
 - 100% các đồ dùng ăn của trẻ được sấy khô trước khi sử dụng. 
 - Cô nuôi đã khám sức khoẻ, tập huấn vệ sinh an toàn thực phẩm và xét 
nghiệm phân đầy đủ 1 năm/1 lần, góp phần đảm bảo vệ sinh an toàn thực 
phẩm trong khâu giao nhận, sơ chế, chế biến thực phẩm.
 - Đã xây dựng được lịch trực nhật cho nơi chia thực phẩm phù hợp.
 - Cô nuôi thực hiện triệt để theo lịch phân công có hiệu quả.
 - Đã thực hiện tốt các nguyên tắc quy định trong tổ về phân khu vực để 
các loại thực phẩm.
 - Và các đồng chí cô nuôi đều có ý thức thực hiện tốt theo khẩu hiệu 
“Làm đâu gọn đấy, đứng dậy sạch ngay”.
 - Luôn giữ được vệ sinh an toàn thực phẩm nơi chia thực phẩm, dụng cụ 
chế biến, khi sơ chế, chế biến thực phẩm.
 - Các thành viên trong thành phần giao nhận thực phẩm hàng ngày của 
nhà trường đã thực hiện nghiêm túc, đánh giá thực chất chất lượng thực phẩm 
hàng ngày đã thể hiện được trách nhiệm của mình với việc tham gia giao nhận 
thực phẩm.
 - Thực phẩm đã được bảo quản đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm cho 
trẻ, không có hiện tượng ôi thiu do bảo quản không tốt.
 - Các cô nuôi đã có nhiều kinh nghiệm trong việc bảo quản thực phẩm.
 - Kết quả kiểm tra công tác vệ sinh môi trường, vệ sinh an toàn thực 
phẩm của trường đều được trung tâm y tế đánh giá, xếp loại tốt.
 III. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1. Kết luận: 
 §¶m b¶o vÖ sinh an toµn thùc phÈm lµ rÊt quan träng trong x· héi nãi chung 
vµ trong tr­êng mÇm non nãi riªng. ViÖc ®¶m b¶o vệ sinh an toàn thực 
 9/10