Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm ở bếp ăn tập thể trong trường mầm non

 1
 BÁO CÁO SÁNG KIẾN
I. Điều kiện hoàn cảnh tạo ra sáng kiến
 Trẻ em là những mầm xanh là nguồn hạnh phúc của mỗi gia đình, là tương lai 
của đất nước. Vì một tương lai tươi sáng trẻ em sẽ trở thành chủ nhân hữu ích của 
tương lai thì ngay từ thủa ấu thơ trẻ phải được hưởng nền giáo dục phù hợp hiện 
đại và toàn diện về mọi mặt Đức, Trí, Thể, Mỹ. Chính vì vậy công tác chăm sóc 
giáo dục trẻ mầm non có một vị trí đặc biệt quan trọng trong sự nghiệp giáo dục 
và đào tạo con người.
 Song song với việc chăm sóc là việc nuôi dưỡng trẻ mà ăn uống là một nhu 
cầu không thể thiếu được của mỗi con người.Vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm 
(VSATTP) đã trở thành mối quan tâm hàng đầu của các ngành, các cấp và của 
toàn xã hội, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm vì mục tiêu nâng cao chất lượng 
cuộc sống con người, ổn định phát triển sản xuất kinh doanh có ý nghĩa hết sức 
quan trọng trong đời sống xã hội. 
 Ngộ độc thực phẩm tại bếp ăn tập thể (BĂTT) thường diễn ra đột ngột, với 
số lượng mắc lớn do số lượng người cùng ăn đông, ít gây tử vong nhưng ảnh 
hưởng đến sức khoẻ, dư luận xã hội. Thực phẩm sử dụng tại BĂTT thường là 
thực phẩm hỗn hợp, do vậy việc xác định nguyên nhân gặp nhiều khó khan. Vì 
thế việc đảm bảo ăn uống sao cho có chất lượng, vệ sinh an toàn là một vấn đề 
luôn luôn làm các nhà quản lý phải đau đầu khi đối mặt với thực tế xã hội hiện 
nay. Để tổ chức nuôi dưỡng học sinh, nhà trường có một bếp ăn tập thể để phục 
vụ học sinh hàng ngày. 
 Trước tình hình bức xúc về nguy cơ nhiễm độc thực phẩm, và mất vệ sinh 
an toàn ở các bếp ăn tập thể, thức ăn nhanh, thức ăn hè phốthì đây là một thách 
thức lớn của nhà trường. Hiện nay vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm đang là mối 
quan tâm lớn nhất của toàn xã hội, chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm liên 
quan đến cả quá trình từ khâu sản xuất đến khâu tiêu dùng, công tác này đòi hỏi 
có tính liên ngành cao và là công việc của toàn dân.. Vì vậy, vấn đề vệ sinh an 
toàn thực phẩm giữ vị trí quan trọng đối với sức khoẻ con người, nó góp phần 
nâng cao sức học tập, lao động của học sinh nói chung và việc chú ý nâng cao 
chất lượng dinh dưỡng và vệ sinh an toàn thực phẩm trong bữa ăn cho học sinh 
mầm non nói riêng là hết sức cần thiết. 
 Bản thân tôi là một giáo viên mầm non lại được phân công phụ trách bếp ăn 
của nhà trường tôi hiểu được tầm quan trọng của an toàn thực phẩm trong trường 
mầm non, cùng với sự giúp đỡ của ban giám hiệu, sự kết hợp của các bạn đồng 
nghiệp trong tổ nuôi dưỡng và giáo viên trên lớp tôi đã mang lại những bữa ăn 
hàng ngày thật ngon miệng và an toàn tuyệt đối cho trẻ. Chính vì vậy nên tôi chọn 
đề tài “Một số biện pháp đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm ở bếp ăn tập thể 
trong trường mầm non” 3
 Tuy còn gặp nhiều khó khăn trong việc đảm bảo vệ sinh an toàn thực 
phẩm cho trẻ nhưng với trách nhiệm trọng trách mà Đảng đã giao, lòng nhiệt 
huyết, yêu nghề, mến trẻ, tận tụy với công việc, yêu thương tôn trọng trẻ nên tôi 
tích cực tìm tòi các biện pháp đúng đắn, sát thực, có hiệu quả để công tác chăm 
sóc giáo dục trẻ trong trường Mầm non Thị trấn Quất Lâm ngày một đảm bảo và 
tốt hơn.
 2. Mô tả giải pháp sau khi có sáng kiến
Để làm tốt công tác đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm ở bếp ăn tập thể trong 
trường mầm non cần có sự kết hợp của nhiều giải pháp:
 2.1. Giải pháp 1: Thực hiện nghiêm túc các văn bản, pháp luật về vệ sinh 
an toàn thực phẩm:
 Căn cứ quyết định số 41/2005/QĐ-BYT ngày 08/12/2005 của Bộ y tế về 
việc ban hành “Quy định điều kiện đảm bảo an toàn thực phẩm đối với cơ sở kinh 
doanh, dịch vụ, phục vụ ăn uống”; 
 Căn cứ thông tư liên tịch số 08/2008/TTLT/BYT-BGDĐT về hướng dẫn 
công tác đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm trong các cơ sở giáo dục.` 
 Thực hiện nghiêm túc 10 nguyên tắc vàng về vệ sinh an toàn thực phẩm 
cho người bếp và 10 lời khuyên dinh dưỡng hợp lý cho phụ huynh và nhân dân 
cùng biết, thực hiện nghiêm túc các quy định về dinh dưỡng vệ sinh an toàn thực 
phẩm trong trường mầm non.
 Thực hiện nghiêm túc hướng dẫn nhiệm vụ năm học của Bộ Giáo dục, của 
Sở, của Phòng, của Trường.
 Tham mưu lãnh đạo nhà trường chỉ đạo chặt chẽ và phối hợp có hiệu quả 
với các đoàn thể trong và ngoài nhà trường về kiến thức vệ sinh an toàn thực 
phẩm, đặc biệt là đội ngũ nhân viên nấu ăn, tăng cường tuyên truyền vệ sinh an 
toàn thực phẩm đến các bậc cha mẹ học sinh và nhân dân. 
 2.2. Giải pháp 2: Tham mưu với ban giám hiệu xây dựng thực đơn và các 
đồ dùng cần thiết cho bếp ăn.
 Tôi đã phối hợp với ban giám hiệu nhà trường xây dựng kế hoạch chăm 
sóc nuôi dưỡng và nội dung vệ sinh an toàn thực phẩm phù hợp với đặc điểm thực 
tế. Lên thực đơn ăn uống theo khẩu phần, hàng ngày, hàng tuần, theo mùa, hợp lý, 
cân đối dinh dưỡng và triển khai tới các bộ phận đoàn thể của nhà trường và triển 
khai sâu rộng trong toàn thể cha mẹ học sinh như: thông qua cuộc họp cha mẹ học 
sinh, tranh ảnh, thông qua hội thi, động viên phụ huynh cùng tham gia. 
 Lên kế hoạch mua sắm các dụng cụ cần thiết phục vụ cho nhà bếp để tham 
mưu với nhà trường mua sắm đầy đủ
 2.3. Giải pháp 3: Tìm nguồn cung cấp thực phẩm an toàn 
 Thực phẩm vô cùng quan trọng và cần thiết đối với con người, nếu sử dụng 
thực phẩm không tốt, không đảm bảo vệ sinh rất dễ bị ngộ độc thực phẩm xảy ra, 5
vàng về vệ sinh an toàn thực phẩm cho mọi người cùng đọc và thực hiện. Phân 
công cụ thể ở các khâu: chế biến theo thực đơn, theo số lượng đã quy định của 
nhà trường, đảm bảo nhu cầu dinh dưỡng và hợp vệ sinh. 
 Đối với nhân viên nấu ăn phải thường xuyên kiểm tra sức khoẻ trước khi 
làm việc vào đầu năm học mới, và sau sáu tháng làm việc tiếp theo. Trong quá 
trình chế biến thức ăn đầu tóc gọn gàng, móng tay luôn cắt ngắn và sạch sẽ, đồng 
phục đúng quy định, tuyệt đối không được bốc thức ăn khi chia. Bếp được trang 
bị sử dụng bếp ga không gây độc hại cho nhân viên và khói bụi. Cọ rửa vệ sinh 
các dụng cụ chế biến thực phẩm hàng ngày sau khi sử dụng. Thùng rác thải, nước 
gạo luôn được thoát và để đúng nơi quy định, các loại rác thải được chuyển ra 
ngoài hàng ngày kịp thời. Nhân viên phải mặc trang phục trong khi nấu ăn: đeo 
tạp dề, đội mũ khi chế biến, đeo khẩu trang trước khi chia thức ăn và rửa tay bằng 
xà phòng tiệt trùng. Hàng ngày trước khi bếp hoạt động, nhà trường đã có kế 
hoạch phân công cụ thể các nhân viên cấp dưỡng thay phiên nhau đến sớm làm 
công tác thông thoáng phòng cho không khí lưu thông và lau dọn sàn nhà, kệ bếp, 
kiểm tra hệ thống điện, ga trước khi hoạt động. Nếu có điều gì biểu hiện không an 
toàn thì nhân viên nấu ăn báo ngay với lãnh đạo nhà trường để biết và kịp thời xử 
lý. 
 Ngoài công tác vệ sinh hàng ngày, định kỳ, hàng tháng phải tổng vệ sinh 
xung quanh nhà bếp, vệ sinh nhà bếp - dụng cụ nhà bếp - dụng cụ ăn uống nơi sơ 
chế thực phẩm sống-khu chế biến thực phẩm-chia cơm-nơi để thức ăn chín Khu 
nhà bếp chế biến thực phẩm được đảm bảo vệ sinh và tránh xa nhà vệ sinh, bãi 
rác, khu chăn nuôikhông có mùi hôi thối xảy ra khi chế biến thức ăn. Dao thớt 
sau khi chế biến luôn được rửa sạch để ráo hàng ngày và được sử dụng đúng giữa 
thực phẩm sống và chín. 
 Vệ sinh môi trường - Nguồn nước: Nước là một loại nguyên liệu không thể 
thiếu được và nó được sử dụng nhiều công đoạn chế biến thực phẩm và vệ sinh 
trong sinh hoạt hàng ngày. Nhà trường đã lắp đặt 02 hệ thống máy lọc nước tinh 
khiết RO công suất lớn để lọc nước sạch phục vụ ăn uống cho trẻ, nếu có biểu 
hiện khác thường thì nhân viên nhà bếp báo ngay cho nhà trường và nhà trường 
báo ngay với cơ quan y tế để điều tra và xử lý kịp thời nếu nước nhiễm bẩn sẽ gây 
ra ngộ độc thức ăn trong ăn uống. 
 VD: * Vào đầu năm học đã tham mưu lãnh đạo nhà trường cho xét nghiệm 
nguồn nước sinh hoạt để bảo đảm an toàn trong quá trình sử dụng. 
 Nước uống cho trẻ luôn được nhà bếp đun sôi để nguội được đựng vào bình 
bằng Inoox có nắp đậy và được cọ rửa hàng ngày. 
 Xử lý chất thải đối với trường bán trú có rất nhiều loại chất thải khác nhau 
như: Nước thải, khí thải, rác thải Nước thải từ nhà bếp, khu vệ sinh tự hoại, rác 
thải từ rau củ, rác từ thiên nhiên lá cây, các loại nilông, giấy lộn, đồ sinh hoạt 
thừaNếu không có biện pháp xử lý tốt sẽ làm ô nhiễm môi trường. Các loại rác 
thải là nơi tập trung và phát triển của các loại côn trùng và chúng bay đến đậu nơi 
thức ăn cũng sẽ gây nên các mầm bệnh, ngộ độc thức ăn ở trường. Các chất thải 7
 Dụng cụ cho học sinh ăn uống như: Bát, thìa, cốc, khay phải được rửa 
sạch, sấy khô bằng máy sấy trước khi sử dụng ( hình 2).
 Thức ăn phải được chia vào xoong, nồi có nắp đậy và phải để nguội bớt 
trước khi chia lên các lớp (hình 3)
 Thực hiện tốt biện pháp phòng tránh ngộ độc bằng cách thường xuyên kiểm 
tra các thực phẩm của đối tác trước khi ký nhận thực phẩm hàng ngày và phát 
hiện những thực phẩm không đảm bảo chất lượng và số lượng. Đưa nội dung an 
toàn thực phẩm vào chương trình chăm sóc giáo dục học sinh phù hợp với từng độ 
tuổi. VD: Trong những năm học vừa qua nhà trường đã thực hiện tốt việc kiểm 
thực 3 bước thực phẩm, mỗi ngày tổ nhà bếp luôn phân công 2 người trực phối 
hợp cùng nhân viên y tế và đại diện ban giám hiệu nhà trường kiểm tra chất 
lượng, số lượng thực phẩm khi tiếp nhận từ các nhà cung cấp đến lúc chia ăn cho 
các lớp. (hình 4). 
 Đối với thực phẩm nấu chín thường xuyên lưu mẫu thức ăn trong tủ lạnh 24 
tiếng đồng hồ, trong quá trình sử dụng thực phẩm nếu chất lượng thực phẩm 
không đảm bảo thì có biện pháp xử lý kịp thời không để tình trạng dùng thực 
phẩm kém chất lượng trước khi chế biến.
III. HIỆU QUẢ DO SÁNG KIẾN ĐEM LẠI
 Nhờ áp dụng các giải pháp trên , sau khi thực hiện đề tài “ Một số biên pháp 
đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm ở bếp ăn tập thể trong trường mầm non” thì 
kết quả đạt được rất khả quan cụ thể như sau:
 1. Hiệu quả kinh tế:
 Giá thành thực phẩm sẽ giảm do lựa chọn mùa nào thức ấy và ưu tiên thực 
 phẩm có sẵn tại địa phương.
 2. Hiệu quả về mặt xã hội
 + Về công tác tập huấn: 100% nhân viên nuôi dưỡng và giáo viên phụ trách 
bếp ăn trong nhà trường được tham gia lớp tập huấn kiến thức thực hành dinh 
dưỡng, vệ sinh an toàn thực phẩm, biết cách xây dựng thực đơn tính khẩu phần và 
được khám sức khoẻ định kỳ hàng năm.
 + Về chất lượng chăm chăm sóc nuôi dưỡng: Trong 7 tháng qua chúng tôi đã 
áp dụng đề tài vào việc tổ chức bữa ăn cho trẻ tại trường mầm non Thị trấn Quất 
Lâm và kết quả rất khả quan các món ăn hấp dẫn phong phú trẻ ăn ngon miệng ăn 
hết xuất, tăng khả năng hấp thụ các chất dinh dưỡng, tăng năng lượng Kcal cho 
trẻ từ đó góp phần giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng của trường so với đầu năm là 7,1% 
và tuyệt đối không để xảy ra trường hợp mất an toàn nào về thực phẩm.
 3. Khả năng ứng dụng của đề tài:
 Qua 7 tháng áp dụng thực tế của đề tài này tôi thấy đề tài có thể áp dụng rộng 
rãi vào các trường mầm non trong toàn huyện Giao Thủy và có thể áp dụng rộng 
hơn nữa trong cá bếp ăn tập thể cũng như bếp ăn của mỗi gia đình. Góp phần 9
 CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
 Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
 ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN
 Kính gửi: Ban giám hiệu Trường mầm non Thị trấn Quất Lâm
Tôi:
 Tỷ lệ (%) 
 ngày Trình độ đóng góp 
Số Nơi công Chức 
 Họ và tên tháng chuyên vào việc 
TT tác danh
 năm sinh môn tạo ra 
 sáng kiến
1 Nguyễn Thị Kim Oanh 30/9/1986 Trường Giáo viên ĐHSPMN 100
 MNTT Quất 
 Lâm
- Là tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến:
“Xây dựng thực đơn hợp lý, kết hợp nhiều loại thực phẩm cho trẻ mầm non”
- Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Nuôi dưỡng
- Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử: 10/12/2019
- Mô tả bản chất của sáng kiến: 
 + Nguyên tắc xây dựng thực đơn
 . Xây dựng thực đơn phù hợp nhu cầu và chế độ ăn củ lứa tuổi
 . Xây dựng thực đơn theo từng ngày, tuần, tháng và theo mùa để dễ điều hòa 
thực phẩm.
 . Xây dựng thực đơn cho nhiều ngày: Cần thay đổi món ăn. Khi thay đổi cần 
đảm nảo thay thế thực phẩm cùng nhóm hoặc phối hợp các thực phẩm thay thế để 
đạt được giá trị dinh dưỡng tương đương.
 . Thay đổi thực đơn không đơn thuần là thay đổi thực phẩm mà cần thay đổi 
cả dạng chế biến của cùng một loại thực phẩm.
 . Xây dựng thực đơn cho bữa chính, bữa phụ phù hợp với mức đóng góp.
 + Các bước xây dựng thực đơn
 . Xác định số ngày trẻ ăn trong tuần và số bữa ăn trong ngày của từng chế độ.
 . Chọn thực phẩm giàu đạm động vật, thực vật. các loại rau xanh.
 . Chọn các chế biến thành món ăn.
 . Chọn món ăn cho bữa phụ.
 . Đảm bảo cân đối tài chính.
- Những thông tin cần được bảo mật nếu có: Không có
- Những điều kiện cân thiết để áp dụng sáng kiến: