Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao hiệu quả công tác Đội trong trường Tiểu học

 Phần thứ nhất
 ĐẶT VẤN ĐỀ
I. Lý do chọn đề tài
 Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh là lực lượng giáo dục trong và ngoài 
nhà trường, lực lượng dự bị của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, lực lượng nòng cốt trong 
phong trào thiếu nhi. Đội hoạt động trong nhà trường và cả trên địa bàn dân cư. Đội 
lấy 5 điều Bác Hồ dạy thiếu niên, nhi đồng làm mục tiêu phấn đấu rèn luyện.
 Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp hay nói cách khác là hoạt động tổ chức 
các hội thi trong trường học là hoạt động trọng tâm sau hoạt động giảng dạy, không 
thể thiếu được ở tất cả các trường phổ thông. Đây là hoạt động thiết thực, có tính giáo 
dục toàn diện về “Đức, Trí, Thể, Mỹ” cho học sinh nói chung và bậc học tiểu học nói 
riêng.
 Hoạt động Đội thu hút học sinh tham gia đông đảo, không chỉ mang tính bắt 
buộc mà nó còn lôi cuốn học sinh một cách tự giác, tích cực. Tạo sự tự tin, chủ động, 
sáng tạo cho học sinh ở bậc học tiểu học. Một số địa phương, ngôi trường vẫn có tổ 
chức các hội thi, các hoạt động chất lượng chưa cao, vẫn thấy sự buồn tẻ, đơn điệu 
trong phương pháp tổ chức, cách thức hoạt động. Mà tổ chức Đội yêu cầu là phải phát 
huy hết vai trò của người lãnh đạo, người điều khiển tổ chức. Phát huy hết tính tự 
giác, tích cực sáng tạo và tự quản của mỗi tổ chức Đội. Vậy nên nâng cao được chất 
lượng, hiệu quả của các hoạt động Đội, tổ chức tốt các hội thi trong trường tiểu học sẽ 
phát huy được hết hiệu quả, tác dụng của phong trào thi đua sẽ tạo ra được không khí 
vui tươi, sôi nổi, hào hứng cho các em, từ đó các em sẽ hăng say học tập tốt. Đáp ứng 
được cho các em khi đến trường là phải: “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui!”.
 Chính vì điều đó, bản thân là một cán bộ quản lý, khi được phân công chỉ đạo 
công tác Đội của trường, bản thân tôi không khỏi băn khoăn, lo lắng. Muốn làm sao 
bản thân mình tìm ra được biện pháp chỉ đạo hiệu quả các hoạt động Đội để tìm kiếm 
những giải pháp để mang lại hiệu quả cao trong hoạt động Đội. Chẳng hạn như giải 
pháp về đổi mới nội dung, phương pháp hoạt động để góp phần thu hút đội viên, giải 
pháp phát huy vai trò của Chi đoàn giáo viên trong hoạt động Đội, giải pháp phát huy 
vai trò của BCH Liên đội, Chi đội... Trong số đó, phải kể đến giải pháp góp phần tổ 
chức có hiệu quả các hoạt động tập trung của công tác Đội trong nhà trường. Bởi tôi 
cho rằng tổ chức thành công các hoạt động tập trung tại Liên đội là nhiệm vụ hàng 
đầu trong việc triển khai hiệu quả Chương trình công tác Đội và phong trào thiếu nhi 
trong mỗi năm học.
 Trên thực tế, trong những năm qua, việc tổ chức các hoạt động tập trung tại Liên 
đội trường Tiểu học đã có những chuyển biến tích cực, mang lại hiệu quả cao. Từ đầu 
năm học, trong quá trình nghiên cứu Chương trình Công tác Đội và phong trào thiếu nhi 
của Hội đồng Đội huyện Ba Vì để xây dựng Chương trình, kế hoạch hoạt động tại Liên 
đội, tôi nhận thấy cần phải đổi mới, sáng tạo để mang lại hiệu quả cao nhất khi tổ chức 
các hoạt động Đội. Nếu tổ chức tốt các hoạt động tập trung sẽ thu hút đội viên đến với 
các hoạt động Đội; tạo sân chơi bổ ích, lành mạnh cho đội viên. Với nội dung đa dạng, 
hình thức tổ chức phong phú, phù hợp lứa tuổi các hoạt động tập trung sẽ phát huy tối đa 
tác dụng giáo dục đối với đội viên trên nhiều phương diện: giáo dục truyền thống, giáo 
dục đạo đức, giáo dục kỹ năng. 
III. Phạm vi nghiên cứu
 - Tổ chức thực nghiệm tại trường Tiểu học năm học 2019 – 2020; 2020 – 2021.
 - Đối tượng nghiên cứu là học sinh Tiểu học.
IV. Thời gian thực hiện 
 Thời gian thực hiện từ tháng 9 năm 2019 đến hết tháng 4 năm 2021.
 - Tháng 9 năm 2019: Khảo sát tình hình thực tế tại trường.
 - Từ tháng 10 năm 2019 đến hết tháng 4 năm 2021 thực hiện các nội dung của 
đề tài.
 - Tháng 5 năm 2021 hoàn thiện đề tài.
V. Phương pháp nghiên cứu 
 - Nghiên cứu thực tế 
 - Nghiên cứu tài liệu, tìm hiểu trên các phương tiện thông tin đại chúng nói về 
công tác hoạt động Đội trong nhà trường Tiểu học..
 - Áp dụng một số phương pháp như :
 + Phương pháp điều tra - khảo sát.
 + Phương tổ chức chỉ đạo.
 + Phương pháp kiểm tra đánh giá.
 + Phương pháp khích lệ động viên kịp thời.
 + Phương pháp tổng kết – Kết luận.
 Phần thứ hai
 NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Cơ sở khoa học
 1. Cơ sở lí luận
 Đội là tổ chức nòng cốt trong các phong trào thiếu nhi, là vai trò chủ động tập 
hợp thiếu nhi vào các hoạt động do Đội tổ chức. Thực tế hàng chục năm qua các 
phong trào của Đội đã lôi cuốn biết bao các thế hệ thiếu nhi tham gia và đã trở thành 
truyền thống của Đội như: phong trào "Nghìn việc tốt", công tác "Trần Quốc Toản", 
phong trào "Kế hoạch nhỏ", phong trào "Quỹ vì bạn nghèo", phong trào "Tấm áo tặng 
bạn"; "Áo lụa tặng bà",... Điển hình một số phong trào của Đội từ khi thành lập cho 
đến nay đã chứng minh sự vững mạnh của hoạt động Đội.
 Đội được khẳng định là lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường, nó thể 
hiện sự lớn mạnh của Đội trong quá trình hoạt động, tạo cho đội viên được tiếp cận tự 
giáo dục, tính tự giác, tự quản,... thông qua hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, 
thông qua hoạt động tập thể mà Đội tổ chức.
 Nội dung của hoạt động Đội:
 - Hoạt động giáo dục chính trị, phẩm chất đạo đức của người đội viên.
 - Hoạt động giúp phục vụ học tập.
 - Hoạt động đền ơn, đáp nghĩa.
 - Hoạt động lao động, sáng tạo.
 - Vui chơi giải trí.
 - Giáo dục tính thẩm mỹ. 
 - Các giáo viên chủ nhiệm là các anh chị phụ trách luôn quan tâm đến các hoạt 
động công tác Đội, các phong trào và các hội thi.
 - Nhiều năm liền Liên đội đạt và giữ vững Liên đội mạnh cấp Thành Phố.
 2. Khó khăn:
 - Liên đội trường thuộc xã miền núi, học sinh đa phần là con em có cha mẹ làm 
ruộng, nhiều em là dân tộc thiểu số nên tương đối khó khăn hơn so với các đơn vị 
khác, việc tham gia các hội thi, các hoạt động phong trào do các cấp tổ chức gặp không 
ít khó khăn.
 - Kinh phí phục vụ cho hoạt động công tác Đội còn rất nghèo nàn, không quyên 
góp được từ các lực lượng xã hội khác.
 - Đội viên hiểu biết về thế giới xung quanh còn hạn chế, ít quan tâm đến những 
vấn đề mang tính chính trị- xã hội, thời sự và kiến thức về lịch sử Việt Nam và thế 
giới.
 - Đội ngũ Ban chỉ huy Liên đội không được bồi dưỡng thường xuyên, hoạt 
động không đều tay, hay rụt rè, thiếu mạnh dạn, tự tin khi thực hiện nhiêm vụ.
 - Ban chỉ huy Liên đội chưa mạnh dạn và phát huy năng lực lãnh đạo, chưa 
sáng tạo trong công việc nên chất lượng hoạt động chưa cao.
III. Thực trạng khi thực hiện đề tài
 - Công tác vận động, phối hợp các lực lượng xã hội tham gia vào cuộc giúp đỡ 
Liên đội không được thường xuyên, thiếu chặt chẽ, sức thuyết phục, lôi cuốn còn hạn 
chế.
 - Đội ngũ phụ trách Chi, Sao đã triển khai thực hiện kế hoạch theo yêu cầu 
song còn chưa chủ động, ít tính sáng tạo. Một số cá thể khi tham gia còn hình thức, 
mang tính đối phó, thiếu động lực phấn đấu, thi đua.
 - Nguồn kinh phí của Đội hạn hẹp, ít được hỗ trợ từ các lực lượng xã hội hoặc 
từ thiện giúp đỡ. Chủ yếu từ nguồn hỗ trợ từ ngân sách,...
 Từ những nguyên nhân, thực trạng trên, tôi đã mạnh dạn đề xuất ý tưởng với 
Ban giám hiệu nhà trường, Hội đồng sư phạm nhà trường là phải nâng cao cho bằng 
được tính hiệu quả các hoạt động công tác Đội trong trong nhà trường, đáp ứng yêu 
cầu của Liên đội đề ra. Tiếp tục giữ vững danh hiệu Liên đội mạnh cấp Thành phố 
trong năm học này và nhiều năm học tới.
IV. Những biện pháp thực hiện
 1. Những biện pháp
 - Xây dựng kế hoạch
 - Kiện toàn Ban chỉ huy Liên đội
 - Công tác tham mưu
 - Công tác tuyên truyền Măng non
 - Công tác lao động, vệ sinh
 - Công tác chăm sóc bà mẹ, người neo đơn, gia đình có công với cách mạng
 - Đổi mới công tác thi đua, hình thức khen thưởng
 - Tổ chức thực hiện
 - Đánh giá rút kinh nghiệm
 2. Những giải pháp cụ thể
 Như chúng ta đã biết, thực hiện tốt các hoạt động của Liên đội, các hội thi đó 
hoạch tham mưu đưa ra ý kiến Chi bộ và Lãnh đạo nhà trường về kế hoạch hoạt động 
của mình.
 Thường xuyên bám sát, nhắc nhở tổng phụ trách trình bày với Ban giám hiệu, Chi 
bộ, Hội đồng sư phạm và Chi đoàn về công tác Đội trong tháng qua để GVCN nắm bắt 
kịp thời và phối hợp tốt hơn.
 Trong công tác tham mưu, cần vạch rõ mục đích, ý nghĩa, nội dung, thời gian, 
người phụ trách, kinh phí tổ chức hoạt động,
 Đề xuất với Lãnh đạo nhà trường cho phép trang cấp hoặc bổ sung về cơ sở vật 
chất nhằm phục vụ cho hoạt động Đội và các hoạt động giáo dục khác trong nhà trường.
 2.4. Công tác tuyên truyền Măng non
 Thành lập đội tuyên truyền Măng non với những đội viên, nhi đồng có giọng đọc 
trôi chảy, diễn cảm qua các hội thi đọc diễn cảm, giới thiệu sách và kể chuyện đạo đức 
Bác Hồ của năm học trước và những đội viên có năng khiếu về biên tập tin, sáng tạo 
trong viết tin.
 Hướng dẫn các em thu thập một số mẩu tin hoạt động, tổ trưởng biên tập lại và 
nộp cho Tổng phụ trách, cộng thêm tài liệu tuyên truyền các ngày lễ lớn viết thành 
bài theo từng chủ điểm của từng tháng.
 Tổ chức tuyên truyền bằng hai cách:
 + Phân công trong đội sao đỏ tuyên truyền trước lễ Chào cờ hàng tuần.
 + Thứ hai là đội phát thanh tuyên truyền qua loa vào 3, thứ 5 hàng tuần.
 Trong học kì I vừa qua công tác này diễn ra một cách tự giác, thường xuyên và 
có hiệu quả.
 2.5. Công tác lao động, vệ sinh
 Hằng năm, vào dịp “Ngày thương binh liệt sĩ” Liên Đội nhà trường đến viếng 
và lao động vệ sinh nghĩa trang liệt sĩ của xã nhà.
 Công tác vệ sinh lớp học, sân trường thường xuyên được thực hiện tốt nhờ có 
được đội Cờ đỏ của Liên đội hoạt động khá chặt chẽ và hiệu quả. Các lớp luôn tự giác 
phấn đấu thi đua các mặt vệ sinh, nề nếp và công trình măng non của lớp hàng tuần 
và đều được nhận xét, đánh giá cụ thể.
 Nhiều đội viên, nhi đồng đã có ý thức, tính tự giác, gương mẫu trong việc chăm 
sóc cây xanh của lớp mình khi được phân công chăm sóc.
 2.6. Công tác chăm sóc bà mẹ, người neo đơn, gia đình có công với cách mạng
 Mặc dù Liên đội chưa thu được nguồn thu nào chính ngoài quỹ Đội nhưng 
được sự hỗ trợ của nhà trường, chi đoàn trường nên các hoạt động đều tiến hành khá 
thuận lợi.
 Điều đặc biệt quan tâm ở đây giáo dục ý thức “Uống nước nhớ nguồn”, “Ăn quả 
nhớ kẻ trồng cây” cho đội viên, sao nhi đồng tưởng nhớ đến những người đã hy sinh vì 
cuộc sống của các em hôm nay. Chính vì thế Liên đội nhận chăm sóc, phụng dưỡng, 
giúp đỡ 02 bà mẹ già, neo đơn, có công với cách mạng theo lời dạy của Bác “tuổi nhỏ 
làm việc nhỏ” các em đến giúp mẹ nhặt rau, quét nhà, rửa chén bát...Ngoài ra Liên đội tổ 
chức tặng quà cho mẹ nhân dịp ngày 22/12, tết Nguyên Đán. 
 2.7. Đổi mới công tác thi đua, hình thức khen thưởng
 Trước nhiệm vụ và yêu cầu mới, câu hỏi đặt ra là: Làm thế nào để thúc đẩy được 
thi đua, khen thưởng thế nào để các tập thể, cá nhân thực hiện nội quy của trường lớp đề 
còn phải có trách nhiệm nhắc nhở, giúp đỡ các bạn cùng nhau thực hiện tốt nội quy của 
nhà trường.
 - Tổ chức các buổi sinh hoạt Đội (lồng ghép với các tiết hoạt động NGLL) để 
giáo dục, chấn chỉnh nề nếp của các tập thể và cá nhân còn hay vi phạm nội quy.
 - Tổ chức các hoạt động TDTT, hoạt động ngoài giờ chính khoá, nhằm rèn 
luyện sức khỏe và giáo dục một số kĩ năng sống: tôn trọng mọi người, đoàn kết, ý thức 
bảo vệ môi trường,. Đồng thời phối hợp với GVCN, GV bộ môn và vận động HS tích 
cực tham gia các hoạt động phong trào của cấp trên đề ra.
 2.9. Đánh giá rút kinh nghiệm
 - Các hoạt động đều được đánh giá hằng tháng, hằng tuần; có sơ kết, tổng kết, trao 
thưởng cho những tập thể hoặc cá nhân đã có những thành tích trong các hoạt động của 
Liên đội.
 - Việc đánh giá phải thường xuyên, khách quan, đúng sự thật, đúng đối tượng; 
khen thưởng động viên kịp thời cũng như phê bình chính đáng để rút kinh nghiệm.
V. Kết quả 
 Nhờ vận dụng các phương pháp, biện pháp tổ chức các hoạt động Đội như trên, 
trong năm qua Liên đội đã đạt được hiệu quả khả quan như sau:
 - Tất cả các cuộc thi do liên đội tổ chức đều được giáo viên phụ trách và học sinh 
hưởng ứng, ủng hộ nhiệt tình, các đối tượng tham gia đạt 100%.
 - Hội diễn văn nghệ chào mừng ngày Nhà giáo Việt Nam 20 - 11, ngày thành lập 
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh có 35/35 lớp tham gia, với mỗi lớp 01 tiết mục đảm bảo nội 
dung, ý nghĩa và thành công tốt đẹp.
 - Cuộc thi kể chuyện: “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” 
nhân ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam 22/12 và ngày thành lập Đảng cộng 
sản Việt Nam 03/ 02 có 35 em đại diện cho 35 lớp tham gia đạt kết quả cao.
 - Hội thi: “ Rung chuông vàng” có 100% học sinh lớp 3, 4, 5 tham gia đầy đủ.
 - Giải bóng đá mini, cờ vua cấp liên đội, tiểu khu, huyện được các em học sinh 
hưởng ứng nhiệt tình và tham gia sôi nổi: 100% lớp tham gia.
 - Học sinh trong toàn trường đã tham gia đầy đủ và có chất lượng cao các cuộc thi 
do các cấp tổ chức như: ủng hộ cho các bạn vùng sâu vùng xa, vùng bị
thiên tai lũ lụt, Quỹ vì bạn nghèo, Quỹ Thanh thiếu nhi nghèo vượt khó, vòng tay bè bạn 
đạt 100%. 
 - Tất cả các cuộc thi, hội thi, hoạt động của Liên đội tổ chức đều có nội dung, 
hình thức, ý nghĩa tốt và đạt kết quả đáng phấn khởi cụ thể là:
 - Năm học 2019 – 2020, Liên Đội trường đã tham gia cuộc thi tuyên truyền sách 
đã đạt giải xuất sắc cấp huyện, giả Nhất cấp Thành phố. 
 - Hội diễn văn nghệ chào mừng ngày Nhà giáo việt Nam 20 - 11 Liên đội trường 
đã được chọn 2 tiết mục xuất sắc để trình diễn tại UBND xã trong buổi mít tinh chào 
mừng ngày nhà giáo Việt Nam.
 - Tổ chức buổi hoạt động ngoại khoá “Giáo dục kĩ năng sống” cho học sinh toàn 
trường.
 - Làm cho các em thực sự “ Mỗi ngày đến trường thực sự là một ngày vui” và tạo 
được phong trào “Xây dựng Trường học thân thiện, học sinh tích cực; nhằm góp phần 
quan trong trong giáo dục truyền thống vẻ vang của Đảng, Đoàn, Đội, truyền thống của