Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non

 “Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng xây dựng môi trường giáo dục
 lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non”
 MỤC LỤC
MỤC LỤC.............................................................................................................1
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ .......................................................................................2
 1. Tên đề tài sáng kiến kinh nghiệm:.................................................................2
 2. Lý do chọn đề tài...........................................................................................2
 a. Cơ sở lý luận:.............................................................................................2
 b. Cơ sở thực tiễn của sáng kiến....................................................................3
 3. Mục đích của sáng kiến.................................................................................4
 4. Đóng góp của bản sáng kiến kinh nghiệm. ...................................................5
 5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:................................................................5
 Phạm vi:.............................................................................................................5
 6. Đối tượng khảo sát: .......................................................................................5
 7. Phương pháp nghiên cứu:..............................................................................5
PHẦN II: QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN ĐỀ TÀI...................................................6
 1. Thực trạng .....................................................................................................6
 1.1. Thuận lợi: ...............................................................................................6
 1.2. Khó khăn: ...............................................................................................6
 1.3. Khảo sát thực tế đầu năm học: ...............................................................6
 2. Nguyên nhân của thực trạng:.........................................................................8
 3. Những biện pháp chính: ................................................................................8
 4. Những biện pháp cụ thể.................................................................................8
 4.1. Biện pháp 1:............................................................................................8
 4.2. Biện pháp 2:..........................................................................................10
 a. Thế nào là môi trường giáo dục trong trường mầm non..........................10
 b. Nội dung của xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm......................10
 c. Ý nghĩa của môi trường lấy trẻ làm trung tâm trong trường MN:...........10
 d. Nguyên tắc xây dựng môi trường trong trường mầm non: .....................10
 e. Các yêu cầu đối với việc chuẩn bị môi trường giáo dục: ........................11
 f. Tổ chức cho trẻ hoạt động trong môi trường giáo dục: ...........................12
 4.3: Biện pháp 3:. ........................................................................................13
 4.4: Biện pháp 4: .........................................................................................14
 4.5: Biện pháp 5: .........................................................................................20
 4.6: Biện pháp 6: .........................................................................................20
 4.7. Biện pháp 7:..........................................................................................22
 4.8.Biện pháp 8:...........................................................................................23
 4.9. Biện pháp 9:..........................................................................................24
 5. Kết quả so sánh có đối chứng sau khi thực hiện đề tài................................26
PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ...................................................28
 1. Kết luận: ......................................................................................................28
 2. Hiệu quả thiết thực của sáng kiến kinh nghiệm. .........................................28
 3. Khuyến nghị. ...............................................................................................29
 1/29 “Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng xây dựng môi trường giáo dục
 lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non”
xã hội (bao gồm: bầu không khí giao tiếp trong trường mầm non, phong cách 
làm việc, mối quan hệ giữa con người với con người, giữa trường mầm non với 
các tổ chức kinh tế, xã hội, văn hóa khác). Một quan điểm khác lại phân chia 
môi trường giáo dục thành môi trương vật chất và môi trường xã hội. Môi 
trường vật chất trong trường mầm non bao gồm các trang thiết bị, đồ dùng, đồ 
chơi, không gian phục vụ cho việc tổ chức các hoạt động sinh hoạt hằng ngày 
của trẻ. Môi trường vật chất tạo cho trẻ những cơ hội tốt để trẻ thỏa mãn nhu cầu 
hoạt động và phát triển toàn diện về mặt thể chất, trí tuệ thẩm mĩ, đạo đức, xã 
hội. Môi trường xã hội được hiểu là toàn bộ những điều kiện xã hội như chính 
trị, văn hóa, các mối quan hệ giúp trẻ hình thành nhân cách của mình. Môi 
trường xã hội đặc biệt được nhấn mạnh ở đây là môi trường giao tiếp trong 
trường mầm non, bao gồm sự giao tiếp giữa cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ 
với những người xung quanh. Môi trường này vừa mang tính chất sư phạm, vừa 
mang tính chất gia đình. Việc phân loại môi trường có thể khác nhau, song đều 
quan trọng đối với giáo dục mầm non. Theo tôi, môi trường đó cần phải cung 
ứng các điều kiện cần thiết để kích thích và phục vụ trẻ hoạt động một cách tích 
cực, chăm sóc trẻ tốt qua đó, nhân cách trẻ sẽ được phát triển tốt.
 Với quan điểm của tôi trong sáng kiến kinh nghiệm này xin đề cập đến 
vấn đề xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm có: Môi trường vật 
chất và môi trường xã hội.
 b. Cơ sở thực tiễn của sáng kiến.
 Giáo dục Mầm Non có một ý nghĩa quan trọng đối với việc chuẩn bị tâm 
thế sãn sàng đi học cho trẻ, cũng như tập cho trẻ làm quen với những sinh hoạt 
gần gũi với hoạt động học tập. Để trẻ có thể mạnh dạn, tự tin tham gia các hoạt 
động và hòa nhập tốt hơn ở các bậc học tiếp theo. Trẻ cần phải có sự rèn luyện 
một cách tích cực về vận động, về trí óc, có sự hiểu biết về bản thân và gia đình, 
môi trường xung quanh...Vì vậy việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm 
trung tâm là một nhiệm vụ quan trọng của giáo viên khi thực hiện chương trình 
giáo dục mầm non, đặc biệt trong giai đoạn hiện nay khi mà cả hệ thống giáo 
dục đang quyết tâm thực hiện Nghị quyết 29 của Đảng, Nghị quyết TW 8 khóa 
XI về “ Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo”. Do đó xây dựng môi 
trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là xây dựng một môi trường giáo dục an 
toàn, thuận tiện, gần gũi, thu hút sự chú ý của trẻ, giúp trẻ chủ động tham gia 
vào các hoạt động, tạo cho trẻ học mà chơi, chơi bằng học, có cơ hội trải nghiệm 
và giao tiếp một cách tích cực, tự nhiên.
 Có thể nói việc xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non là 
thực sự cần thiết và quan trọng. Nó được ví như người giáo viên thứ hai trong 
công tác tổ chức, hướng dẫn cho trẻ nhằm thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt 
 3/29 “Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng xây dựng môi trường giáo dục
 lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non”
 Tích cực hoá hoạt động của trẻ, trẻ được tự khám phá, trẻ được trải 
nghiệm bằng các giác quan, chú trọng giáo dục cá nhân kết hợp giáo dục trong 
nhóm, lớp giữa hoạt động chung và hoạt động góc, tăng cường giao tiếp giữa cô 
và trẻ, giữa trẻ với trẻ. 
 Giáo viên linh hoạt, sáng tạo, không bị gò bó khi tổ chức các hoạt động 
vui chơi trải nghiệm cho trẻ, giáo viên có thể sử dụng tối đa nguồn nguyên vật 
liệu sẵn có ở địa phương để làm phong phú môi trường giáo duc của trẻ, gây 
được sự chú ý của trẻ, trẻ ham học, nghiên cứu, tìm tòi, khám phá, giao tiếp 
ngôn ngữ tình cảm phát triển.
 Nâng cao chất lượng chăm sóc giáo, dục trẻ trong trường mầm non.
 4. Đóng góp của bản sáng kiến kinh nghiệm.
 * §ãng gãp vÒ mÆt khoa häc: Xây dựng môi trường giáo dục theo quan 
điểm lấy trẻ làm trung tâm trong giáo dục mầm non.
 * §ãng gãp vÒ mÆt thùc tÕ: Giúp giáo viên linh hoạt, sáng tạo, không bị 
gò bó khi xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ nhất là môi trường trong lớp, 
giáo viên có thể sử dụng tối đa nguồn nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương để 
làm phong phú các góc chơi của trẻ, gây được sự chú ý của trẻ, trẻ ham học, 
nghiên cứu, tìm tòi, khám phá, phát triẻn khả năng giao tiếp, phát triển ngôn ngữ 
và tình cảm.
 Tập thể giáo viên đã nhận thức được việc xây dựng môi trường giáo dục 
lấy trẻ làm trung tâm là rất cần thiết trong việc thực hiện đổi mới chương trình 
giáo dục bậc học mầm non. 
 Trẻ hứng thú tham gia hoạt động không mệt mỏi và hăng say khám phá, 
sáng tạokết quả các mặt giáo dục trẻ được nâng lên rõ rệt.
 5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu: 
 Đối tượng: Nghiên cứu xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung 
tâm trường mầm non.
 Phạm vi:
 Tại trường mầm non: Từ tháng 9/2017 đến tháng 5/2018
 6. Đối tượng khảo sát: 
 - Môi trường trong lớp học và ngoài lớp học.
 - Nhận thức và hứng thú của trẻ khi hoạt động với môi trường.
 - Nhận thức của cán bộ, giáo viên, nhân viên về xây dựng môi trường giáo 
dục lấy trẻ làm trung tâm.
 - Khảo sát về cơ sở, vật chất đồ dùng, đồ chơi.
 7. Phương pháp nghiên cứu:
 - Phương pháp điều tra khao sát
 - Phương pháp thực hành
 5/29 “Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng xây dựng môi trường giáo dục
 lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non”
 Học sinh toàn trường 100% ăn ở bán trú tại trường và học 2 
buổi/ngày.
 *Về môi trường giáo dục trong và ngoài lớp.
 Số lớp học là 16 nhóm, lớp.
STT Nội dung khảo sát Số lớp %
 1 Môi trường trong lớp học trang trí tạo được góc 12/16 75%
 mở cho trẻ hoạt động.
 2 Môi trường trong lớp học trang trí chưa tạo được 4/16 25%
 góc mở cho trẻ hoạt động.
 3 Khai thác và tận dụng môi trường ngoài lớp học. 11/16 70%
 * Đội ngũ giáo viên: 
 Tổng số nhà trường 37 giáo viên:
 Số 
STT Nội dung khảo sát giáo %
 viên
 1 Giáo viên có kiến thức và kỹ năng xây dựng môi 12/37 32%
 trường giáo dục.
 2 Giáo viên biết đổi mới hoạt động chăm sóc, giáo 15/37 40,5%
 dục trẻ và đánh giá sự phát tiển của trẻ theo quan 
 điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
 3 Giáo viên sáng tạo trong xây dựng môi trường 10/37 27%
 giáo dục.
 4 Tổ chức và hướng dẫn trẻ khai thác và sử dụng 15/37 40,5%
 môi trường giáo dục có hiệu quả.
 5 Giáo viên biết tận dụng và xây dựng môi trường 15/37 40,5%
 ngoài lớp học để trẻ tìm tòi, khám phá và trẻ 
 nghiệm.
 * Kh¶o s¸t về mức độ nhận thức và sự hứng thú cña trÎ
 Tõ môc ®Ých lµ xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm t«i ®· 
tiÕn hµnh kh¶o s¸t mức độ hứng thú, nhận thức của trẻ khi trẻ hoạt động với môi 
trường trong lớp và môi trường ngoài lớp học cụ thể là:
 Tổng số trẻ toàn trường là 555 học sinh; Trong đó Mẫu giáo là 489 và 
nhà trẻ là 66.
 Trẻ có kiến thức, kỹ năng, thái độ và Kết quả
 khả năng hứng thú, trải nghiệm khi 
 STT
 hoạt động trong môi trường giáo dục 
 Số lượng Tỷ lệ %
 theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm 
 trung tâm .
 1 Loại tốt 140/555 25,2%
 7/29