Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm đạt hiệu quả cao

 UBND HUYỆN GIA LÂM
 TRƯỜNG MẦM NON CỔ BI
 -------  -------
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
 ĐỀ TÀI
MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO GIÁO VIÊN XÂY DỰNG MÔI 
TRƯỜNG LẤY TRẺ LÀM TRUNG TÂM ĐẠT HIỆU QUẢ CAO
 Tác giả : Đinh Thị Hồng
 Lĩnh vực/Môn : Quản lý
 Cấp học : Mầm non
 NĂM HỌC 2017 - 2018 Phần I: ĐẶT VẤN ĐỀ
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
 Trẻ em là niềm hạnh phúc của mỗi gia đình, là tương lai của đất nước. Trẻ 
em được ví như những chồi non mới nhú của cây. Để chồi non được lớn lên 
khỏe mạnh rất cần được bàn tay chăm sóc của con người, cây mới trưởng thành 
đơm hoa kết trái được tốt. Sinh thời Bác Hồ luôn dành cho các em nhỏ tình 
thương yêu và quan tâm đặc biệt, với Bác trẻ em là những mầm non, những 
người chủ tương lại của đất nước. Bác nói: " Cái mầm có xanh thì cây mới vững, 
cái búp có xanh thì lá mới tươi quả mới tốt, con trẻ có được nuôi dưỡng giáo 
dục hẳn hoi thì dân tộc mới tự cường tự lập" Trong di chúc thiêng liêng trước 
lúc đi xa, Người căn dặn: "Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc 
rất quan trọng và cần thiết". Thấm nhuần lời dạy của Bác Hồ kính yêu, Đẳng và 
Nhà nước ta luôn coi trọng nhiệm vụ giáo dục thế hệ trẻ.
 Nghị quyết TW 2 khóa VIII đã khẳng định: " Giáo dục là quốc sách hàng 
đầu, là sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và của toàn dân. Đầu tơ cho giáo dục là 
đầu tư cho phát triển, được ưu tiên đi trước trong các chương trình, kế hoạch 
phát triển kinh tế - xã hội". Vì thế bắt buộc những người làm công tác giáo dục 
cần phải trang bị cho mình vốn tri thức vững chắc vêc chuyên môn, nghiệp vụ, 
về khoa học – kỹ thuật, về hiểu biết xã hội, tạo lập cho con đường sự nghiệp 
giáo dục của mình góp phần đáng kể vào sự nghiệp công nghiệp hoa – hiện đại 
hóa đất nước mà cụ thể hơn là góp phần vào việc chăm sóc, giáo dục trẻ - thế hệ 
tương lai của gia đình, của đất nước và của toàn xã hội.
 Giáo dục mầm non có một ý nghĩa quan trọng đối việc chuẩn bị tâm thế 
sẵn sàng đi học cũng như tạo cho trẻ làm quen với những sinh hoạt gần gũi, với 
hoạt động học tập. Để có thể mạnh dạn, tự tin tham gia các hoạt động và học tập 
tốt hơn ở các bậc học tiếp theo, trẻ cần phải có sự rèn luyện một cách tích cực về 
vạn động, về trí óc, có sự hiểu biết về bản thân, gia đình, môi trường xung 
quanh... Vì vậy việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là một 
trong những nhiệm vụ quan trọng của giáo viên khi thực hiện chương trình giáo 
dục mầm non, đặc biệt là trong giao đoạn hiện này, khi mà cả hệ thống giáo dục 
đang quyết tâm thực hiện Nghị quyết 29 của Đảng ( Nghị quyết TW 8 khóa XI) 
" Đổi mới căn bản , toàn diện giáo dục và đào tạo"
 Đặc điểm tư duy của trẻ của trẻ là tư duy trực quan hành động trẻ học 
bằng chơi, học bằng hình ảnh cụ thể, học ở mọi lúc, mọi nơi. Chính vì vậy nơi 
trẻ tiếp xúc phải chứa đựng được tất cả các yếu tố mà trẻ có thể học tập được và 
môi trường phải đảm bảo tính thẩm mỹ mang tính sư phạm, tính giáo dục cao.
 Riêng môi trường lớp học ở trường mầm non với các mảng tường, các góc 
chơi, đồ chơi được sắp xếp, trang trí nổi bật nhằm thu hút sự chú ý của trẻ cùng 
 1/35 Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm đạt hiệu quả cao
hoạt động một cách trung tâm nhất, tích cực nhất, thoải mái mà lại đạt hiệu quả 
cao vấn đề mà bản thân đặc biệt quan tâm. Vì năm học 2017-2018 nghiên cứu đề 
tài " Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ 
làm trung tâm đạt hiệu quả cao"
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU 
 + Giúp đội ngũ giáo viên nhà trường nâng cao nhận thức năng lực tổ chức 
chăm sóc giáo dục trẻ , thực hiện chương trình giáo dục mầm non theo quan 
điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm phù hợp với điều kiện cụ thể nhóm, lớp tình 
hình thực tế của địa phương.
 +Giúp đội ngũ giáo viên và học sinh xây dựng môi trường giáo dục mang 
tính " mở", kích thích sự tập trung chú ý, tư duy và cảm xúc tích cực của trẻ, 
thúc đẩy trẻ tham gia hiệu quả vào các hoạt động chơi và trải nghiệm đa dạng.
 + Tạo cho trẻ cơ hội học tập qua chơi và bằng nhiều cách khác nhau phù 
hợp với nhu cầu, hứng thú và khả năng của bản thân trẻ.
 + Huy động sự tham gia của nhà trường, gia đình và xã hội, tạo sự thống 
nhất cùng quan tâm xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ trong nhà trường 
mầm non góp phần thực hiện có hiệu quả chuyên đề " xây dựng trường mầm 
non lấy trẻ làm trung tâm"
III. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
 Biện pháp chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm 
trung tâm đạt hiệu quả cao tại trường mầm non Cổ Bi
IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
 - Phương pháp quan sát:
 + Quan sát thực tiễn xây dựng môi giáo dục lấy trẻ làm trung tâm của 
giáo viên.
 + Quan sát quá trình tham gia xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm 
trung tâm của học sinh.
 - Phương pháp đàm thoại
 + Đàm thoại trực tiếp với giáo viên và học sinh
 + Giảng giải qua chuyên đề và qua các buổi sinh hoạt chuyên môn
 - Phương pháp thực hành
 + Thực hành trực tiếp tại các nhóm lớp
 + Thực hành qua các đợt triển khai chuyên đề
 - Phương pháp kiểm tra, đánh giá.
V.PHẠM VI ÁP DỤNG:
 Đề tài này được nghiên cứu áp dụng cho giáo viên trường mầm non Cổ Bi 
và có thể trao đổi với các trường mầm non khác trong toàn bậc học.
VI. THỜI GIAN THỰC HIỆN: Từ tháng 7/ 2017 đến tháng 4/2018
 Phần II: NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM:
I. Cơ sở lý luận:
 3/35 Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm đạt hiệu quả cao
cùng nhau nhưcùng chơi xây dựng, gia đình, bác sỹ.trên cơ sở đó giúp trẻ tái 
hiện lại các mối quan hệ gia đình, cộng đồng. Qua đó trẻ học cách làm việc với 
người khác, học cách lắng nghe và chia sẻ suy nghĩ của bản thân với bạn bè. Đó 
là cơ sở hình thành tính thể và tập đoàn kết ở trẻ. Môi trường giáo dục phù hợp, 
đa dạng, phong phú sẽ gây hứng thú cho trẻ và cả giáo viên, góp phần hình 
thành và nâng cao mối quan hệ thân thiện, tự tin giữa giáo viên với trẻ và giữa 
trẻ với nhau.
 Như vậy có thể nói việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung 
tâm thật sự rất quan trọng và cần thiết. Nó được ví như người giáo viên thứ hai 
trong công tác tổ chức hướng dẫn cho trẻ nhằm thỏa mãn nhu cầu vui chơi và 
hoạt động của trẻ, thông qua đó, nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển 
toàn diện. Một môi trường sạch sẽ, an toàn, có sự bố trí khu vực chơi và học 
trong lớp và ngoài trời phù hợp, thuận tiện có ý nghĩa to lớn không chỉ đối với 
sự phát triển thể chất của trẻ mà còn thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng kiến 
thức hiểu biết của trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo. Môi trường 
giao tiếp cởi mở, thân thiện cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ, giữa trẻ với môi trường 
xung quanh sẽ tạo cơ hội cho trẻ chia sẻ, giãi bày tâm sự, nguyện vọng mong 
ước của trẻ đối với cô, với bạn bè, nhờ đó cô hiểu trẻ hơn, trẻ hiểu nhau hơn, 
hoạt dộng phối hợp nhịp nhàng nên hiệu quả hoạt động cao hơn, trẻ yêu trường, 
yêu lớp, yêu cô giáo bạn bè.
II. Cơ sở thực tiễn
 - Trường mầm non là một trường thuộc Huyện Gia Lâm. Được sự quan 
tâm của các cấp lãnh đạo tạo điều kiện đầu tư kinh phí xây dựng phòng học, đồ 
dùng trang thiết bị theo quy định tại điều lệ trường mầm non .
 Trong năm học 2017 - 2018 trường có 18 nhóm lớp, tổng số là 900 trẻ , 
trong đó:
 + Lớp MG Lớn: 6 lớp.
 + Lớp MG Nhỡ: 5 lớp.
 + Lớp MG Bé : 4 lớp.
 + Lớp nhà trẻ: 3 lớp. (24- 36 tháng tuổi).
 - Tổng số cán bộ- giáo viên- công nhân viên là 91 đồng chí. Trong đó:
 + Ban giám hiệu : 03 đồng chí.
 + Giáo viên đứng lớp: 63 đồng chí.
 + Nhân viên : 25 đồng chí.
 - Trình độ chuyên môn: đạt chuẩn là 100%, trên chuẩn là 78 %.
 - Giáo viên tuổi đời 50 tuổi trở lên 4/63 chiếm 6%, giáo viên mới tuyển 
dụng vào trường 15 đồng chí chiếm 24%.
III. Thực trạng của việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung 
tâm ở trường mầm non Cổ Bi.
 5/35 3.1. Bảng khảo sát giáo viên trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm:
 Đổi mới hoạt động chăm sóc 
 Sáng tạo trong việc thiết lập 
 giáo dục trẻ và đánh giá sự Tổ chức, hướng dẫn trẻ khai Tạo cơ hội cho trẻ được bộc 
 môi trường giáo dục lấy trẻ 
 phát triển của trẻ theo quan thác và sử dụng môi trường lộ hết khả năng của riêng 
 làm trung tâm phù hợp với 
 điểm giáo dục lấy trẻ làm giáo dục có hiệu quả. mình.
 GIÁO chủ đề.
 trung tâm.
 VIÊN
 Làm đồ 
 KHỐI Tầm Nhà Tạo môi Phối Hoạt Hoạt Hoạt 
 Các tư Địa dùng đồ 
 Vị trí quan Độ tuổi trường trường hợp gia động động động 
 liệu phương chơi 
 trọng mở đình học vui chơi khác
 sáng tạo
 Đ CĐ Đ CĐ Đ CĐ Đ CĐ Đ CĐ Đ CĐ Đ CĐ Đ CĐ Đ CĐ Đ CĐ Đ CĐ Đ CĐ
 MGL x x x x x x x x x x x x
 MGN x x x x x x x x x x x x
 MGB x x x x x x x x x x x x
 Nhà 
 x x x x x x x x x x x x
 trẻ
 25 75 50 50 25 75
 Tỷ lệ 50 50 75 25 25 75 75 25 50 50 50 50 25 75 50 50 75 25
 % % % % % %
% % % % % % % % % % % % % % % % % % %
 7/35 Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm đạt hiệu quả cao
IV. Một số biện pháp
 Biện pháp 1: Khảo sát, đánh giá thực trạng môi trường giáo dục lấy trẻ 
làm trung tâm
 Biện pháp 2: Xây dựng kế hoạch chỉ đạo giáo viên thực hiện 
 Biện pháp 3:Chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm 
trung tâm 
 Biện pháp 4: Tham mưu đầu tư cơ sở vật chất , xây dựng môi trường giáo 
dục lấy trẻ làm trung tâm: 
 Biện pháp 5: Phát động phong trào thi đua xây dựng môi trường giáo dục 
lấy trẻ làm trung tâm để chào mừng các ngày lễ lớn theo nội dung từng chủ đề.
 Biện pháp 6: Kiểm tra, đánh giá kết quả xây dựng môi trường giáo dục lấy 
trẻ làm trung tâm
 Biện Pháp 7: Tuyên truyền phối kết hợp với cha mẹ học sinh, các lượng 
lượng xã hội để xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
1. Biện pháp 1: Khảo sát, đánh giá thực trạng môi trường giáo dục lấy trẻ làm 
trung tâm
 Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là một bộ phận quan 
trọng không thể thiếu của chuyên đề: " xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm 
trung tâm". Là một chuyên đề mới được triển khai và đi vào thực hiện trong giai 
đoạn 2016-2020, do đó việc thiết lập và khai thác chúng như một phương tiện 
giáo dục hữu hiệu vẫn còn nhiều hạn chế. Để dó cơ sở đưa ra kế hoạch xây dựng 
môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm phù hợp với thực tế của nhà trường, 
bản thân tôi là người trực tiếp chỉ đạo giáo viên thực hiện chuyên đề, tôi đã tiến 
hành đánh giá thực trang môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm của nhà 
trường trên các mặt sau:
 - Đánh giá tổng thể cảnh quan chung của nhà trường ( Từ khâu thiết kế 
mặt bằng, bố trí các phòng, sân chơi, khu hoạt động ngoài trời, khu trồng cây 
xanh, vườn rau, vườn hoa, cây cảnh...)
 - Đánh giá xếp loại việc sắp xếp, trang trí, sử dụng môi trường giáo dục 
lấy trẻ làm trung tâm của từng nhóm lớp.
 - Đánh giá môi trường xã hội của nhà trường ( bao gồm các mối quan hệ 
giao tiếp, ứng xử giữa cán bộ giáo viên với nhau, giữa giáo viên với trẻ, giữa trẻ 
với trẻ và giữa giáo viên với phụ huynh).
 Từ kết quả đánh giá này bản thân tôi đã tháy được những điểm làm được 
và chưa làm được của việc xây dựng và sử dụng môi trường giáo dục lấy trẻ làm 
trung tâm trong nhàn trường, do đó tôi đã xây dựng kế hoạch chỉ đạo cụ thể cho 
từng độ tuổi, từng chủ đề trình lên hiệu trưởng và được hiệu trưởng phê duyệt để 
 9/35