Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên tích hợp giáo dục nội dung môi trường biển, hải đảo cho trẻ 5 tuổi

 Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên tích hợp lồng ghép môi trường biển hải đảo cho trẻ 5 tuổi
 MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO GIÁO VIÊN TÍCH HỢP GIÁO DỤC NỘI 
 DUNG MÔI TRƯỜNG BIỂN, HẢI ĐẢO CHO TRẺ 5 TUỔI
 I. PHẦN MỞ ĐẦU:
 1. Lý do chọn đề tài:
 Trong những năm gần đây nền giáo dục nước ta có nhiều chuyển biến. Việc 
giáo dục đang được quan tâm ở hầu hết các cấp các ngành trong toàn xã hội. Và bậc 
học Mầm non cũng có những chuyển biến lớn về chương trình chăm sóc giáo dục trẻ. 
Đổi mới Giáo dục Mầm non nhằm mục đích nâng cao chất lượng dạy và học đặc biệt 
là phát huy tính tích cực sáng tạo của trẻ. Vì vậy người giáo viên Mầm non ngoài việc 
hướng dẫn trẻ lễ phép ngoan ngoãn thôi chưa đủ, mà nhiệm vụ của người giáo viên 
Mầm non còn phải trang bị cho trẻ những kiến thức ban đầu thông qua các hoạt động 
và qua các môn học như làm quen với hoạt độn tạo hình, môn làm quen văn học, giáo 
dục thể chất, giáo dục âm nhạc, làm quen với toán sơ đẳng ... thông qua các môn học. 
Trong đó không thể thiếu môn Khám phá khoa học đã mang lại những hình ảnh và vật 
thật vô cùng phong phú, đa dạng, sinh động, đầy hấp dẫn với trẻ thơ, thế giới xung 
quanh sinh động là vậy, thích thú là vậy, vì thế trẻ luôn có niềm khao khát khám phá, 
tìm hiểu về chúng. Cho trẻ khám phá khoa học sẽ cung cấp cho trẻ vốn hiểu biết 
những gì xung quanh mình, từ môi trường biển đảo, môi trường nước đến cỏ cây, hoa, 
hoa lá con vật và những mối quan hệ của con người với nhau... Từ đó dần hình thành 
lên nhân cách của trẻ và cũng từ đó trẻ được tiếp cận với những kiển thức từ đơn giản 
đến phức tạp, từ dễ đến khó. Thông qua các hoạt động cũng như những môn học giúp 
cho trẻ có thể phát triển hài hoà cả thể chất lẫn trí tuệ, đạt được các yếu tố năng động, 
linh hoạt và sáng tạoĐáp ứng nhu cầu phát triển của xã hội. 
 Trên thực tiễn hiện nay tại nơi tôi sống và làm việc hiện về ý thức bảo vệ môi 
trường của trẻ chưa cao. Trẻ sống trên cao nguyên, vùng đất đỏ bazan chỉ có cây công 
nghiệp với nắng và gió nên biển và hải đảo còn xa lạ với đa số trẻ, tôi mong muốn trẻ 
biết về đất nước Việt Nam ta có đồi núi và đất đỏ bazan nơi trẻ sống và có cả hải đảo, 
vùng biển, vùng trời bao la, trẻ có ý thức bảo vệ môi trường nơi trẻ sống và góp phần 
nhỏ bé bảo vệ môi trường biển và hải đảo. Là một người quản lý Giáo dục mầm. Tôi 
nhận ra một điều thật quan trọng trong công việc của mình là cần phải chỉ đạo tập thể 
 1
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Laon Đơn vị: Trường Mẫu giáo Ea Na Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên tích hợp lồng ghép môi trường biển hải đảo cho trẻ 5 tuổi
 Trẻ 5 tuổi trường Mẫu Giáo Ea Na
 4. Phạm vị nghiên cứu:
 Trường Mẫu Giáo Ea Na
 5. Phương pháp nghiên cứu
 * Phương pháp nghiên cứu tài liệu
 Đọc, khái quát, hệ thống hóa các tài liệu liên quan đến đề tài Để đề tài này có 
 hiệu quả giúp giáo viên dạy đạt được kết quả cao trong giờ dạy trẻ. 
 Quan sát tự nhiên để xác định thực trạng về việc tích hợp giáo dục tài nguyên 
 và môi trường biển, hải đảo cho trẻ 5 tuổi.
 * Phương pháp trò chuyện
 Hướng dẫn giáo viên trao đổi với phụ huynh về tình hình học tập của trẻ ở lớp 
 cũng như ở nhà, qua đó giáo viên có điều kiện theo dõi, uốn nắn trẻ.
 Hướng dẫn giáo viên trao đổi với phụ huynh về tình hình học tập của trẻ ở lớp 
 cũng như ở nhà, qua đó giáo viên có điều kiện theo dõi, uốn nắn, rèn luyện thêm các 
 kỹ năng cho trẻ.
 *Phương pháp thực hành: Lên kế hoạch, đưa nội dung nghiên cứu vào 
 chương trình giảng dạy thực tế của lớp mình từ đó rút ra kinh nghiệm.
 * Phương pháp dự giờ 
 Tôi luôn luôn học hỏi đồng nghiệp và thông qua các tiết dự chuyên đề do Sở 
 GD&ĐT, Phòng GD&DT tổ chức từ đó về trường tôi tổ chức chuyên đề ở trường, các 
 buổi thao giảng dự giờ tìm ra các biện pháp để áp dụng phù hợp với tình hình trẻ ở 
 đơn vị mình.
 * Phương pháp điều tra
 Vào đầu năm học, tôi đã chủ động kiểm tra, khảo sát, thống kê số trẻ của lớp lá 
 2 để nắm bắt khả năng ý thức bảo vệ môi trường, đặc biệt là bảo vệ môi trường biển và 
 hải đảo của trẻ. 
S Nội dung tiêu chí khảo sát Đạt Chưa đạt
TT Số Tỷ lệ Số Tỷ lệ 
 lượn % lượng %
 g
 3
 Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Laon Đơn vị: Trường Mẫu giáo Ea Na Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên tích hợp lồng ghép môi trường biển hải đảo cho trẻ 5 tuổi
 Tích hợp giáo dục nội dung môi trường biển, hải đảo cho trẻ đối trẻ mầm non 
độ tuổi (5-6 tuổi) về đặc điểm tâm lý của trẻ rất hiếu động, thích khám phá, tò mò, nên 
trẻ không thể chỉ ngồi nhìn và nghe cô giáo giảng bài mang tính lý thuyết, vì vậy nếu 
không sử dụng trực quan hình ảnh sinh động, không không tích hợp vào các chủ đề và 
các môn học cho trẻ thì trẻ dễ bị phân tán chú ý, mức độ hứng thú không cao, tri thức 
lĩnh hội được không sâu, hay bị quên. Chính vì vậy, mục đích Tích hợp giáo dục nội 
dung môi trường biển, hải đảo cho trẻ mầm non là hình thành nhân cách và cung cấp 
cho trẻ những khái niệm ban đầu không giống như ở bậc học phổ thông chỉ là những 
tiết dạy, mà ngành học mầm non tổ chức các hoạt động học thông qua trò chơi như 
(hoạt động ngoài trời, hoạt động góc....) là yếu tố vô cùng quan trọng không thể thiếu 
trong việc hình thành nhân cách trẻ. Người giáo viên Mầm non ngoài việc hướng dẫn 
trẻ lễ phép ngoan ngoãn thôi chưa đủ, mà nhiệm vụ của người giáo viên Mầm non còn 
phải trang bị cho trẻ những kiến thức ban đầu thông qua các hoạt động và qua các môn 
học thông qua các môn học trẻ được “Học mà chơi - Chơi mà học”. Từ đó trẻ được 
tiếp cận với những kiển thức từ đơn giản đến phức tạp, từ dễ đến khó. Thông qua các 
hoạt động cũng như những môn học giúp cho trẻ phát triển một cách toàn diện về mọi 
mặt như: Đức, Trí, Thể, Mỹ và lao động.
 2.Thực trạng:
 a. Thuận lợi:
 * Cơ sở vật chất:
 - Môi trường lớp học khang trang, sạch sẽ, thoáng mát, trang thiết bị của trường 
khá đầy đủ nên cho trẻ một môi trường học tập tốt.
 - Nhà trường luôn quan tâm giúp đỡ, khuyến khích sự tìm tòi, sáng tạo của giáo 
viên, luôn tạo điều kiện về cơ sở vật chất và phương tiện thực hiện các hoạt động cho 
trẻ.
 - Giáo viên đứng lớp đều đạt trình độ chuẩn và trên chuẩn, nhiệt tình, yêu trẻ.
 - Bản thân tôi nắm chắc phương pháp dạy học, luôn trau dồi kiến thức qua sách 
báo, mạng intenet, học hỏi kinh nghiệm từ các chuyên đề do Phòng Giáo dục và Đào 
tạo tổ chức.
 - Phụ huynh học sinh luôn ủng hộ nhiệt tình các hoạt động, phong trào của 
trường lớp. Kết hợp với giáo viên để chăm sóc giáo dục trẻ đạt kết quả tốt.
 b. Khó khăn:
 5
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Laon Đơn vị: Trường Mẫu giáo Ea Na Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên tích hợp lồng ghép môi trường biển hải đảo cho trẻ 5 tuổi
 Một số giáo viên không biết cách khai thác trên mạng dẫn đến không đủ đồ 
dùng dụng cụ phục vụ cho tiết dạy hoạt động khám phá khoa học nên tiết dạy chưa 
linh hoạt.
 Sử dụng đồ dùng dạy học chưa có khoa học, dẫn đến giờ học trẻ ít tập trung chú 
ý hiệu quả trên tiết học chưa cao.
 e. Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra.
 * Mặt mạnh:
 Tập thể giáo viên trong trường được bố trí công tác phù hợp với năng lực của 
mình, giáo viên có tình thần tự học cao, biết tiếp cận những cái hay cái mới nhanh để 
từ đó áp dụng trong quá trình dạy học có hiệu quả cao. 
 Cha mẹ học sinh nhiệt tình quân tâm đến đến việc học tập cua con em mình. 
 Trong quá trình thực hiện đề tài tôi đã đi thực tế tại các lớp và hiệu quả đem lại 
sau những lần áp dụng các biện pháp giáo viên đã biết cách cung cấp kiến thức phù 
hợp với từng lứa tuổi, biết gây hứng thú trong giờ học, biết tạo cơ hội cho trẻ tự trải 
nghiệm ... từ đó trẻ rất hứng thú và phấn khởi khi được khám phá thế giới xung quanh.
 * Hạn chế
 Việc tiếp cận công nghệ thông tin còn hạn chế ở một số giáo viên lớn tuổi. Một 
số cháu học sinh con em đồng bào dân tộc thiểu số do điều kiện kinh tế, do bố mẹ đi 
làm rẫy xa nên phải mang trẻ đi theo nên việc cung cấp kiến thức cho trẻ còn hạn chế. 
 3. Giải pháp, biện pháp
 a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp:
 Mục tiêu của biện pháp tích hợp nội dung giáo dục về tài nguyên và môi trường 
biển, hải đảo được đưa vào chương trình mẫu giáo 5 tuổi. Đây là vấn đề mới nên đa số 
giáo viên gặp rất nhiều khó khăn khi thực hiện. Nhận ra vấn đề này tôi mạnh dạn đi 
sâu nghiên cứu để giúp giáo viên tìm ra các giải pháp, biện pháp thực hiện tốt việc tích 
hợp giáo dục tài nguyên và môi trường biển, hải đảo cho trẻ 5 tuổi. 
 b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp
 * Nội dung: 
 Tích hợp nội dung giáo dục tài nguyên, môi trường biển, hải đảo trong quá trình 
chăm sóc giáo dục trẻ 1 ngày ở trường mầm non là nâng cao chất lượng giáo dục nhằm 
nhằm giúp trẻ có ý thức giữ gìn và bảo vệ môi trường trẻ sống, tài nguyên và môi 
 7
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Laon Đơn vị: Trường Mẫu giáo Ea Na Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên tích hợp lồng ghép môi trường biển hải đảo cho trẻ 5 tuổi
 Tham gia vệ sinh môi trường: không vứt rác bừa bãi, tham gia vệ sinh, lau chùi, 
sắp xếp đồ dùng đồ chơi
 Yêu quý thiên nhiên: không bẻ cây, không bắt động vật, biết chăm sóc cây cối 
và con vật, không nói to nơi công cộng
 Nội dung này có thể tích hợp vào các chủ đề: Trường mầm non, tiểu học, gia đì 
nh, bản thân, giao thông, nghề nghiệp.
 - Nội dung 2: Con người với động vật thực vật
 Mối quan hệ động vật, thực vật với môi trường, đối với con người (ích lợi đối 
với môi trường sinh thái: trong tự nhiên không có động vật, thực vật chỉ có lợi hoặc có 
hại, tất cả đều cần thiết cho thiên nhiên)
 Chăm sóc, bảo vệ cây cối và các con vật.
 Nội dung này có thể tích hợp vào các chủ đề: Thế giới động vật, thực vật.
 - Nội dung 3: Con người với thiên nhiên
 Gió: ích lợi, tác hại của gió, biện pháp tránh gió.
 Nắng và mặt trời: ích lợi và tác hại của nắng, các biện pháp tránh nắng.
 Mưa: nhận biết và đoán được trời sắp mưa, ích lợi và tác hại của mưa, biện 
pháp tránh mưa.
 Bão, lũ: Hiện tượng, nguyên nhân, tác hại của bão, lũ.
 Nội dung này có thể tích hợp vào các chủ đề: Nước, mùa hè và các hiện tượng 
tự nhiên.
 - Nội dung 4: Con người và tài nguyên (đất, nước, danh lam thắng cảnh)
 Tác dụng của đất, nguyên nhân gây ô nhiễm, biện pháp bảo vệ.
 Các nguồn nước, ích lợi của nước, nguyên nhân gây ô nhiễm, biện pháp bảo vệ.
 Danh lam thắng cảnh, giữ gìn, bảo vệ danh lam thắng cảnh.
 Nội dung này có thể tích hợp vào các chủ đề: Quê hương đất nước, Bác Hồ.
 * Biện pháp 3: Hướng dẫn giáo viên xây dựng kế hoạch tích hợp các nội dung vào từng 
 chủ đề, hoạt động cụ thể.
 9
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Laon Đơn vị: Trường Mẫu giáo Ea Na Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên tích hợp lồng ghép môi trường biển hải đảo cho trẻ 5 tuổi
 2 Bé và gia - Sử dụng tiết kiệm điện, nước, - Trò chuyện về cách sử dụng tiết 
 đình thân đồ dùng trong gia đình kiệm điện, nước, đồ dùng trong 
 yêu gia đình. 
 - Nghe kể chuyện: Chiếc túi ni 
 lông
 - Xem hình ảnh các gia đình trên 
 huyện đảo Lý Sơn thiếu nước 
 ngọt.
 - Tìm hiểu về vòng ngọc trai.
 - Tìm hiểu một số nguyên nhân - Trò chuyện về rác, cách phân 
 gây ô nhiễm môi trường loại rác.
 - Sưu tầm các vật liệu đã qua sử 
 dụng làm đồ dùng, đồ chơi.
 - Một số món ăn trong gia đình, - Trò chuyện 1 số món ăn từ hải 
 cách ăn uống giữ vệ sinh sản, cách chế biến.
 - Cách ăn uống hợp vệ sinh, khử 
 mùi tanh trên tay sau khi ăn hải 
 sản
 3 Nghề - Biết một số nghề bảo vệ môi - Trò chuyện về nghề trồng rừng, 
 nghiệp trường lao công Liên hệ một số nghề 
 gần gũi có thể làm gì để bảo vệ 
 môi trường. 
 Nghề cấp dưỡng trong trường, 
 giáo viên, học sinh
 - Biết tên gọi, công cụ, sản phẩm - Khám phá khoa học: Nghề làm 
 và ý nghĩa 1 số nghề: nuôi hải muối, đánh bắt hải sản, nuôi cá, 
 sản, đánh bắt hải sản, chế biến nuôi tôm, chế biến hải sản đông 
 hải sản thành nước mắm, tôm, cá lạnh
 đông lạnh, nghề làm muối - Trò chơi: Xếp tranh quy trình 
 làm muối.
 - Trò chuyện về cách chế biến 
 tôm cá
 11
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Laon Đơn vị: Trường Mẫu giáo Ea Na