Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp chỉ đạo chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy học ở trường TH Đinh Tiên Hoàng

 Biện pháp chỉ đạo chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy và học ở trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng
 I. Phần mở đầu
 1. Lí do chọn đề tài
 Ngành Giáo dục và Đào tạo giữ một vai trò quan trọng, trong đó cấp tiểu học là 
cấp học nền tảng cho sự hình thành và phát triển toàn diện nhân cách con người, đặt 
nền tảng vững chắc cho giáo dục phổ thông. Vì vậy, việc đảm bảo chất lượng học tập 
cho học sinh tiểu học là yêu cầu cấp bách đối với nhà quản lý giáo dục.
 Hiện nay chúng ta đang tiến hành đổi mới giáo dục phổ thông, trong đó có giáo 
dục tiểu học, đồng thời tham gia hội nhập kinh tế thế giới, hoà mình vào xu thế toàn 
cầu hoá, do đó vấn để nâng cao trình độ lý luận và nghiệp vụ của giáo viên càng trở 
nên cấp bách. Một nhà trường mà lãnh đạo quan tâm, chỉ đạo giáo viên làm việc có 
hiệu quả thì chất lượng giáo dục mới được nâng cao và theo kịp xu hướng giáo dục 
của thời đại. Quá trình này đòi hỏi người lãnh đạo phải thể hiện bản lĩnh và năng lực 
của mình.
 Đội ngũ giáo viên là hết sức quan trọng trong việc nâng cao chất lượng dạy học. 
Người cán bộ quản lý chuyên môn phải nhận thức đúng đắn vị trí quan trọng và tính 
đặc thù của hoạt động dạy - học để có những biện pháp quản lí khoa học, sáng tạo 
nhằm nâng cao chất lượng đào tạo. Người cán bộ quản lí phải dành nhiều thời gian và 
công sức của mình cho công tác quản lý hoạt động dạy và học, có như thế chất lượng 
đào tạo của nhà trường mới được nâng cao, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của xã 
hội. 
 Hoạt động quản lý chuyên môn cũng như quản lý đội ngũ giáo viên chính là 
nâng cao tư tưởng, chính trị, đạo đức và chuyên môn nghiệp vụ cho họ. Tạo ra được 
đội ngũ vừa hồng vừa chuyên, đáp ứng được nhu cầu phát triển của đất nước. Quản lý 
chuyên môn trong nhà trường có tầm quan trọng chiến lược, có tính chất quyết định 
chất lượng giáo dục và dạy học trong nhà trường. Bởi lẽ lao động sư phạm là lao 
động sáng tạo, đòi hỏi người giáo viên phải có kiến thức sâu và toàn diện, luôn bổ 
sung cái mới nhằm hoàn thiện nghệ thuật sư phạm. 
 Là một cán bộ quản lý công tác chuyên môn ở một trường tiểu học vùng thị trấn 
nhưng thuận lợi thì ít, khó khăn thách thức thì nhiều. Chất lượng giáo dục của Trường 
Tiểu học Đinh Tiên Hoàng tuy có bước chuyển biến trong những năm qua nhưng 
chưa ổn định, vẫn còn hạn chế so với yêu cầu giáo dục trong giai đoạn mới. Vì vậy 
Người thực hiện: Phạm Thị Huế - Phó hiệu trưởng 1 Biện pháp chỉ đạo chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy và học ở trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng
 * Nhiệm vụ của đề tài
 Khảo sát tình hình thực tế chất lượng dạy học của giáo viên trong trường, đánh giá 
thực trạng công tác chuyên môn của nhà trường. Nêu ra những giải pháp tích cực để chỉ 
đạo, quản lý công tác chuyên môn của nhà trường qua các việc làm cụ thể hàng tuần, 
hàng tháng. Nêu được kết quả thực hiện trong 02 năm học, năm học 2015-2016 và học kì I 
năm học 2016-2017.
 Tìm ra một số biện pháp đổi mới phù hợp để chỉ đạo chuyên môn cho đội ngũ 
giáo viên thực hiện đạt hiệu quả. 
 Nghiên cứu đề tài nhằm giải quyết những khó khăn tồn tại trong việc thực hiện 
chuyên môn, tạo động lực thúc đẩy chất lượng dạy và học. Đây chính là mục tiêu, 
nhiệm vụ mà tôi trình bày qua đề tài này.
 3. Đối tượng nghiên cứu 
 Các biện pháp quản lý chuyên môn của Phó hiệu trưởng nhằm nâng cao chất 
lượng dạy học ở trường tiểu học Đinh Tiên Hoàng, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk
 4. Giới hạn của đề tài
 Do điều kiện thời gian và khả năng nghiên cứu có hạn, nên đề tài chủ yếu 
nghiên cứu biện pháp quán lý chuyên môn của Phó hiệu trưởng nhằm nâng cao chất 
lượng dạy - học ở trường Tiểu học.
 Đề tài được nghiên cứu trong phạm vi hoạt động dạy học và công tác quản lý 
hoạt động dạy học ở trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng, huyện Krông Ana. 
 Thời gian: Năm học 2015 – 2016 và học kì I năm học 2016-2017.
 5. Phương pháp nghiên cứu
 Để giải quyết các nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài tôi đã sử dụng các phương 
pháp sau: 
 Phương pháp nghiên cứu tài liệu
 Phương pháp quan sát
 Phương pháp điều tra 
 Phương pháp nghiên cứu sản phẩm của đối tượng
 Phương pháp tổng kết kinh nghiệm quản lí giáo dục
 Phương pháp phân tích các nhân tố
 Phương pháp thống kê, phân tích số liệu
Người thực hiện: Phạm Thị Huế - Phó hiệu trưởng 3 Biện pháp chỉ đạo chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy và học ở trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng
 2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu
 Trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng không có điểm trường, cơ sở vật chất của 
trường tương đối đảm bảo, trường có 5/22 giáo viên đạt giáo viên dạy giỏi cấp huyện; 
01 giáo viên đạt giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh. 
 Đội ngũ giáo viên trong trường đa số rất tích cực, nhiệt tình, có ý thức trách 
nhiệm cao trong mọi hoạt động đặc biệt là có tinh thần học hỏi về chuyên môn. Chất 
lượng dạy-học của nhà trường trong những năm học qua đã được các cấp ghi nhận và 
đánh giá cao. Tuy nhiên so với yêu cầu của thực tiễn xã hội thì đội ngũ giáo viên 
trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng vẫn phải cố gắng nhiều. 
 Trình độ đào tạo ban đầu và năng lực chuyên môn của đội gũ giáo viên trong 
trường không đồng đều. Mặc dù đến nay trường có trên 80% giáo viên đạt trình độ 
trên chuẩn nhưng một vài giáo viên thực hiện dạy học vẫn bó hẹp trong phạm vi sách 
vở có sẵn mà ít chịu khó tìm tòi, nghiên cứu những thông tin mới để đáp ứng nhu cầu 
đổi mới đang đặt ra nhất là việc ứng dụng CNTT trong dạy học.
 Điều này đòi hỏi đội ngũ giáo viên cần được bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp 
vụ thường xuyên hơn; vấn đề quản lý các hoạt động chuyên môn của lãnh đạo nhà 
trường phải được xây dựng thành kế hoạch khoa học và được sự đồng tình của đội 
ngũ giáo viên trong trường. Chình vì vậy người làm công tác quản lý chuyên môn cần 
nhận thức được việc Quản lý chuyên môn một cách khoa học và có chuyển biến thì 
mọi công việc khác trong trường mới được thực hiện nhanh và hiệu quả. Và ngược lại 
nếu quản lý chuyên môn lỏng lẻo, không khoa học thì chất lượng dạy học sẽ không 
đạt yêu cầu của xã hội ngày nay. 
 3. Nội dung và hình thức của giải pháp
 a) Mục tiêu của giải pháp
 Quản lý chuyên môn là một nhiệm vụ trọng tâm trong những nội dung quản lý ở 
nhà trường. Tuy nhiên, trong phạm vi nghiên cứu của đề tài, xuất phát từ tình hình 
thực tiễn của địa phương, của nhà trường chủ yếu đi sâu vào phân tích, lí giải thực 
trạng về công tác quản lý chuyên môn tại trường tiểu học Đinh Tiên Hoàng. Từ đó, 
tìm ra một số biện pháp thích hợp để có thể áp dụng vào công tác quản lý trong 
trường, từng bước đưa hoạt động dạy học vào quy củ và nề nếp hơn; nâng cao chất 
lượng dạy và học của nhà trường. 
Người thực hiện: Phạm Thị Huế - Phó hiệu trưởng 5 Biện pháp chỉ đạo chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy và học ở trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng
dục Tiểu học đang đặt ra yêu cầu mới về phẩm chất năng lực đối với người giáo viên 
Tiểu học. Đã đến lúc phải “chuẩn hóa” giáo viên Tiểu học tức là phải thể hóa các yêu 
cầu đó thành “Chuẩn nghề nghiệp giáo viên Tiểu học”. Nếu một ai đó không đáp ứng 
được yêu cầu, không đạt được “Chuẩn nghề nghiệp giáo viên Tiểu học” thì tự mình 
sẽ phải đào thải mình. Vì vậy nếu là giáo viên Tiểu học còn có tâm huyết với nghề 
dạy học, còn yêu nghề, mến trẻ thì họ sẽ biết mình phải làm gì để để đạt được “Chuẩn 
nghề nghiệp giáo viên Tiểu học” ở mức cao nhất có thể.
 * Tìm hiểu, nắm chắc tình hình đội ngũ giáo viên về mọi mặt để phân công, bố 
trí giáo viên hợp lý.
 Đây là một công việc hết sức quan trọng và cần thiết với người cán bộ quản lý. 
Cần tìm hiểu các yếu tố sau: 
 + Tìm hiểu kĩ hoàn cảnh gia đình, khả năng công tác, trình độ CM, sở trường.
 + Trao đổi trực tiếp, gián tiếp để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của giáo viên.
 + Lắng nghe và phân tích dư luận của phụ huynh, học sinh .
 + Xem chất lượng công việc. 
 Sau khi tìm hiểu và nắm chắc tình hình đội ngũ giáo viên. Người quản lý 
chuyên môn cần phải nắm vững trình độ chuyên môn, tay nghề của từng giáo viên để 
tham mưu với Hiệu trưởng trong việc phân công chuyên môn sao cho phù hợp với 
năng lực, sở trường của từng người. Khi bố trí giáo viên vào các tổ khối cần phải rải 
đều để tổ khối nào cũng có giáo viên dạy giỏi, khá, trung bình tạo điều kiện giúp đỡ 
nhau trong giảng dạy cũng như nâng cao tay nghề. 
 Khi bố trí giáo viên cần đảm bảo nguyên tắc: phải vừa có tình, vừa có lý. Cái lý 
là đặt lên trên, đó là yêu cầu nhiệm vụ của nhà trường. Song bên cạnh đó cũng không 
thể bỏ qua cái tình. Bác Hồ kính yêu của chúng ta đã từng nói: “Nguyên tắc quá 
nhiều khi hỏng việc”. Cái tình đó là: điều kiện, hoàn cảnh gia đình của từng giáo 
viên. Nếu bố trí công việc của giáo viên thuận với điều kiện hoàn cảnh của họ, cũng 
như khả năng của từng người, họ sẽ có điều kiện tập trung cho nhiệm vụ chuyên môn 
và hiệu quả công việc sẽ tốt hơn.
 Việc bố trí tổ khối trưởng cũng được ban giám hiệu chúng tôi cân nhắc kĩ càng 
Chúng tôi đều xác định đây là lực lượng nòng cốt chính trong nhà trường nên khi 
phân công bố trí tổ trưởng thì người đó phải là giáo viên có năng lực về chuyên môn, 
Người thực hiện: Phạm Thị Huế - Phó hiệu trưởng 7 Biện pháp chỉ đạo chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy và học ở trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng
 Muốn chỉ đạo tốt việc thực hiện chương trình, người chỉ đạo chuyên môn phải 
nắm vững nội dung chương trình của từng khối lớp, triển khai trao đổi với giáo viên 
trong sinh hoạt chuyên môn nhất là vào đầu năm học để giáo viên nắm mục tiêu 
nhiệm vụ, đặc trưng của từng môn học. Qua đó, giáo viên sẽ nhận thức được tầm 
quan trọng của từng môn học để chọn phương pháp thích hợp giảng dạy đạt chất 
lượng cao. Để đạt được yêu cầu này, GV phải: 
 + Nghiên cứu kĩ chương trình sách giáo khoa.
 + Xác định đúng mục tiêu, kiến thức, kĩ năng cơ bản cần đạt của từng môn 
học, từng chương, từng bài học. (Theo chuẩn kiến thức kĩ năng các môn học ở Tiểu 
học) 
 + Có kế hoạch sử dụng đồ dùng dạy học hiện có và tự làm đồ dùng dạy học để 
bổ sung cho tiết dạy thêm sinh động (tránh tình trạng dạy chay) 
 * Chỉ đạo việc sắp xếp thời khóa biểu trong từng tổ
 Như chúng ta đã biết, chất lượng dạy và học phụ thuộc rất nhiều vào việc sắp 
xếp thời khóa biểu. Việc sắp xếp thời khóa biểu khoa học sẽ ảnh hưởng rất tốt đến 
hoạt động dạy của thầy và hoạt động học của trò và ngược lại nếu sắp xếp thời khóa 
biểu không khoa học thì chất lượng dạy-học sẽ không cao. 
 Ví dụ: Trong một buổi mà sắp thời khóa biểu môn Toán hoặc phân môn Tập 
làm văn, môn Luyện từ và câu vào các tiết cuối thì chất lượng tiết dạy sẽ không 
cao vì lúc này cả thầy và trò đều uể oải và mệt mỏi nên việc dạy và học đạt hiệu quả 
không cao.
 Để xây dựng thời khóa biểu hợp lý, khoa học tôi căn cứ vào số lớp học, số 
phòng học, số giáo viên dạy các môn chuyên biệt để chỉ đạo các tổ chuyên môn 
cùng với giáo viên trong tổ lên thời khóa biểu hợp lý, ưu tiên cho người học. Tránh 
sắp xếp thời khóa biểu quá tải hay sắp xếp các môn chuyên vào một buổi, một ngày. 
Không sắp thời khóa biểu để giáo viên chủ nhiệm nghỉ nguyên một ngày, hoặc giáo 
viên trong tổ nghỉ buổi trùng nhau. Thực tế trường tôi có 2 giáo viên chuyên thể dục, 
2 giáo viên chuyên dạy Tiếng Anh nên việc sắp thời khóa biểu của các đồng chí giáo 
viên này cũng phải khoa học hơn và đảm bảo (thời khóa biểu của 2 giáo viên cùng 
môn không trùng nhau). Như vậy khi giáo viên này đi công tác (vắng) thì giáo viên 
kia có thể dạy thay không phải đổi thời khóa biểu ảnh hưởng đến giáo viên chủ 
Người thực hiện: Phạm Thị Huế - Phó hiệu trưởng 9