Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp chăm sóc trẻ thừa cân, béo phì trong trường mầm non Mỹ Hưng, Huyện Thanh Oai

 PHÒNG GD&ĐT THANH OAI CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
TRƯỜNG MẦM NON MỸ HƯNG Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
 SƠ YẾU LÝ LỊCH
 Họ và tên : NGUYỄN THỊ LIÊM
 Sinh ngày : 15/01/1976
 Năm vào ngành : 01/01/2010
 Trình độ chuyên môn : Trung cấp nấu ăn
 Chức vụ : Nhân viên nuôi dưỡng
 Đơn vị công tác : Trường mầm non Mỹ Hưng
 1 A. ĐẶT VẤN ĐỀ
 “Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai”
 Đó chính là khẩu hiệu khẳng định về vai trò, trách nhiệm của toàn xã hội, mọi 
gia đình và các nhà trường đặc biệt là các trường mầm non cần phải quan tâm đặc 
biệt đến chế độ dinh dưỡng của các cháu trong độ tuổi mầm non.
 Với sự phát triển của xã hội hiện nay, thì mối quan tâm về sức khỏe của con 
em mình đối với các ông bố, bà mẹ là vấn đề hết sức quan trọng, là nhiệm vụ hàng 
đầu và không thể thiếu trong mỗi gia đình. Vì các bé lớn lên khỏe mạnh, thông minh, 
ngoan ngoãn sẽ là những niềm vui, niềm hạnh phúc và là một món ăn không gì sánh 
được. Tuy nhiên, để các cháu trong độ tuổi mầm non có sức khỏe tốt, thông minh, 
nhanh nhẹn và đặc biệt là có một cơ thể phát triển cân đối hài hòa không bị suy dinh 
dưỡng hoặc béo phì, thì việc chăm sóc về chế độ dinh dưỡng cho các cháu là vấn đề 
không hề đơn giản cần đòi hỏi các bậc phụ huynh, đặc biệt là nhân viên nuôi dưỡng 
trong trường mầm non phải có những kiến thức cơ bản về chế độ dinh dưỡng theo 
lứa tuổi của trẻ. Có như vậy mới giúp cho các cháu có một chế độ ăn hàng ngày hợp 
lý và phù hợp với tình hình thực tế của gia đình, của địa phương và các cháu có cơ 
thể phát triển cân đối, hài hòa, nhanh nhẹn và thông minh. Tạo tiền đề tốt nhất để 
phát triển một cách toàn diện về các mặt Đức, Trí, Thể, Mỹ và lao động nhằm hình 
thành về nhân cách và trí thức cho trẻ trong tương lai.
 A. NỘI DUNG ĐỀ TÀI
1. Tên đề tài: “ Một số biện pháp chăm sóc trẻ thừa cân, béo phì trong trường mầm 
non Mỹ Hưng - Huyện Thanh Oai” năm học 2013 - 2014.
1. Lý do chon đề tài:
 a. Cơ sở lý luận
 Cùng với sự phát triển chung của xã hội, mỗi người chúng ta ngày nay đều có 
cuộc sống đầy đủ sung túc hơn. Chính vì vậy trẻ em ngày nay cũng được hưởng sự 
chăm sóc đặc biệt của gia đình và toàn xã hội, nhưng trong xã hội hiện nay vẫn còn 
nhiều người cho rằng có điều kiện cho con ăn nhiều là tốt: con mình càng mập mạp, 
càng bụ bẫm thì càng tốt hơn, đến khi phát hiện ra con mình thừa cân quá nhiều thì 
đã muộn. Với thực tế như vậy thì mức độ báo động và sự cần thiết phải quan tâm của 
toàn xã hội và đặc biệt là các trường mầm non đối với trẻ thừa cân béo phì hiện nay 
phải được ưu tiên và đặc biệt quan tâm.
 Là một nhân viên nuôi dưỡng của trường, tôi đã suy nghĩ và có nhận thức: 
“Nếu một đứa trẻ có sức khỏe tốt, sẽ là cơ sở cho sự phát triển về nhân cách”. Do 
đó, nhiệm vụ trọng tâm của trường mầm non là phải kết hợp hài hòa giữa giáo dục 
nâng cao sức khỏe với phát triển về các mặt vận động, tâm lý của trẻ. Việc chăm sóc 
sức khỏe cho trẻ phải đảm bảo các điều kiện về chế độ dinh dưỡng, chế độ sinh hoạt 
hàng ngày như: ăn, ngủ, vệ sinh thân thể, vệ sinh môi trường thoáng mát, an toàn đối 
với trẻ, để phòng chống các loại vi khuẩn và khám bệnh định kỳ cho trẻ; gắn với 
giáo dục tâm lý, tình cảm, bồi dưỡng năng lực nhận biết về thế giới xung quanh, với 
các biện pháp vận động thể lực cho trẻ. 
 3 * Thuận lợi:
 Trong những năm học gần đây cơ sở vật chất về công tác nuôi dưỡng đã được 
nhà trường đặc biệt quan tâm và trang bị tương đối đầy đủ.
 Bếp ăn tuy còn hơi chặt chội, nhưng cũng đã được xắp xếp và quy hoạch theo 
quy định một chiều và đã được cấp trên cấp giấy chứng nhận “Cơ sở nấu ăn đảm 
bảo an toàn thực phẩm”
 Đội ngũ giáo viên, nhân viên đã nêu cao tinh thần trách nhiệm, nhiệt tình trong 
công tác chăm sóc nuôi dưỡng.
 Bản thân tôi luôn có tinh thần tự giác học hỏi để nâng cao tay nghề, chấp hành 
tốt các nội quy, quy chế của nhà trường đề ra, luôn yêu nghề và luôn coi các cháu 
như con em ruột thịt của mình.
 * Khó khăn:
 Trong trường còn có nhiều khu lẻ nằm rải rác trên cả 5 thôn trong toàn xã.
 Một số phụ huynh ở trường thường hay cưng chiều con cái quá mức trong việc 
ăn uống, thường hay sử dụng những thực phẩm không thích hợp, cốt là để làm yên 
những đưa trẻ hiếu động hay quấy khóc, hoặc dùng thức ăn mà trẻ ưa thích như: 
Kẹo, bánh, Snack, Sôcôla
 * Khảo sát thực trạng:
 Ngay đầu năm học 2013 - 2014, tôi đã tiến hành điều tra dưới sự giúp đỡ của 
đồng chí Phó Hiệu trưởng phụ trách về công tác nuôi dưỡng, để theo dõi và tổng hợp 
kết quả cân đo ghi biểu đồ tăng trưởng của từng lớp vào ngày 10/9/2013. 
 Tôi đã thu được kết quả như sau:
 Tổng số trẻ theo dõi là 320 cháu. 
 Trong đó:
 TT Nội Dung Số lượng(Cháu) Tỉ lệ(%)
 1 Trẻ phát triển bình thường. 281 87.8
 2 Trẻ SDD thể nhẹ. 25 7.8
 3 Trẻ có nguy cơ thừa cân, béo phì 8 2.5
 4 Trẻ béo phì, thừa cân 6 1.9
 Xuất phát từ thực trạng trên tôi đã suy nghĩ và tìm ra một số biện pháp đề thực 
 hiện trong năm học này như sau:
- Biện pháp 1: Tham mưu với BGH nhà trường về cách chăm sóc trẻ béo phì và trẻ 
 có nguy cơ béo phì.
- Biện pháp 2: Kết hợp với phụ huynh thay đổi dần chế độ ăn cho trẻ
- Biện pháp 3: Tăng cường các hoạt động thể lực hang ngày để tiêu hao năng 
 lượng thừa cho trẻ.
- Biện pháp 4: Thực hiện tốt công tác tuyên truyền với phụ huynh và giáo dục cho 
 trẻ ở mọi lúc mọi nơi.
-
 5 + Trong các bữa ăn hàng ngày của trẻ ở trường và ở nhà, tôi đã xây dựng thực 
đơn cho trẻ hạn chế các chất béo như mỡ, bơ và thay mỡ động vật bằng dầu thực vật 
(tuy nhiên khi dùng dầu thực vật cũng không nên dùng nhiều quá).
 + Khi chế biến thức ăn nên hạn chế các món ăn chiên xào, mà thường xuyên 
chế biến các món ăn bằng cách luộc và hấp để cho trẻ ăn.
 + Tăng cường cho trẻ ăn trái cây tươi, nhưng ít ngọt như: mận, củ sắn, thanh 
long, bưởi, táo ta, đu đủ, cam, ổi
 + Hạn chế tối đa các chất ngọt như kẹo, bánh ngọt, sôcôla
 + Hạn chế cho trẻ ăn quà vặt, nếu giữa các bữa ăn trẻ thấy đói thì chỉ có thể 
cho trẻ ăn trái cây, không cho trẻ ăn các loại bánh kẹo, sữa hoặc các thức ăn có nhiều 
chất bột đường.
 Với việc phối kết hợp với phụ huynh dần thay đổi chế độ ăn hàng ngày cho 
trẻ, tôi đã thu được những kết quả đáng kể. Cháu Nguyễn Văn Lâm lớp 3 tuổi khu 
Thiên Đông đầu năm vào trường cân nặng 25kg, chiều cao 90cm, qua theo dõi tôi 
thấy cháu rất thích ăn các loại bánh ngọt, bơ sữa, các loại thức ăn chiên xào, và nhất 
là cháu ăn cơm rất khỏe thường những bữa ăn hàng ngày ở trường cháu ăn nhiều gấp 
đôi hoặc nhiều hơn nữa so với các bạn cùng độ tuổi trong lớp và cháu thường hay có 
biểu hiện thèm ăn quà vặt. Khi phát hiện thấy cháu như vậy, tôi đã cùng kết hợp với 
cô giáo chủ nhiệm lớp trực tiếp gặp phụ huynh của cháu để trao đổi về phương pháp 
thay đổi chế độ ăn cho cháu. Lúc đầu khi thực hiện cũng rất khó khăn, nhưng với sự 
kiên trì và việc phối kết hợp bền bỉ, cùng cô giáo chủ nhiệm và phụ huynh của cháu 
đã thay đổi dần được chế độ ăn của trẻ hàng ngày của cháu. Sau 2 tháng cháu đã 
thích nghi với chế độ ăn mà tôi đã đúc rút kinh nghiệm để điều chỉnh chế độ ăn hàng 
ngày cho cháu và sức khỏe của cháu phát triển rất tốt, cân nặng không tăng nhiều và 
chiều cao vẫn phát triển bình thường và cháu rất nhanh nhẹn, thông minh. Cụ thể cân 
nặng và chiều cao lần 4 của cháu trong tháng 4 năm 2014 khi cân đo: về chiều cao: 
95cm, cân nặng: 21kg. dưới đây là hình ảnh của cháu Nguyễn văn Lâm lớp 3 tuổi 
khu thiên đông:
 7 Với thực tế ở trường tôi như vậy, ngoài biện pháp tôi cùng kết hợp với phụ 
huynh thay đổi dần chế độ ăn hàng ngày cho trẻ ra, thì việc tăng cường cho trẻ hoạt 
động thể lực hàng ngày để tiêu hao năng lượng thừa cho trẻ cũng vô cùng quan 
trọng. Bởi lẽ đó ngay từ đầu năm học tôi đã báo cáo với Ban giám hiệu nhà trường, 
tạo điều kiện cho tôi có thời gian được nghiên cứu các tài liệu, trao đổi với phụ 
huynh và giáo viên chủ nhiệm của những trẻ thuộc diện thừa cân béo phì và những 
trẻ đang có nguy cơ béo phì để cùng phối hợp giúp các cháu giảm cân dưới các hình 
thức sau đây:
 - Hàng ngày cho trẻ thực hiện đều các bài tập thể dục, đối với những trẻ béo phì 
và nguy cơ béo phì tôi yêu cầu giáo viên chủ nhiệm và phụ huynh nên cho trẻ tập thể 
dục ít nhất từ 1-2 lần mỗi ngày. Lúc tập thể dục sáng cùng cả lớp xong cô giáo sẽ tạo 
điều kiện cho riêng những trẻ béo phì và có nguy cơ béo phì tập thêm một số bài tập 
như: cho trẻ tập lắc vòng, leo thang, chạy chậmvới các dụng cụ sẵn có được trang 
bị tại sân trường. Chính những hoạt động này sẽ gúp trẻ tiêu hao bớt mỡ thừa, làm 
cho cơ thể săn chắc, gọn gang và khỏe mạnh hơn.
 Dưới đây là hình ảnh các cô giáo cho trẻ béo phì tập thêm một số bài tập dành 
cho trẻ béo phì và nguy cơ béo phì 
 9 làm việc đồng thời cũng làm cho cơ thể trẻ tiêu hao bớt năng lượng và các cơ của trẻ 
cũng săn chắc gọn gàng hơn.
 Dưới đây là một số hình ảnh các cháu diện thừa cân béo phì và nguy cơ béo 
phì đang tham gia các hoạt động lao động cùng cô và các bạn trong lớp.
 Hình ảnh bé đang tham gia lao động quét nhà giúp cô giáo.
 11 hàng ngày do cô giáo gợi ý và tổ chức. Hầu hết các cháu đều nhanh nhẹn hoạt bát và 
có sự chuyển biến về cân nặng rất tích cực. 
* Biện pháp 4: Thực hiện tốt công tác tuyên truyền với phụ huynh và giáo dục 
cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi.
 Để thực hiện tốt nhiệm vụ chăm sóc những trẻ thừa cân béo phì và những trẻ 
có nguy cơ béo phì của trường, ngoài những biện pháp tôi đã trình bày ở trên, thì 
công tác phối kết hợp giữa gia đình và nhà trường để tuyên truyền về vấn đề chăm 
sóc những trẻ thừa cân béo phì và những trẻ có nguy cơ béo phì cũng vô cùng quan 
trọng. Hiểu được vấn đề này, tôi đã quyết định làm tham mưu với Ban giám hiệu nhà 
trường và cùng kết hợp với Ban giám hiệu nhà trường và giáo viên chủ nhiệm của 
các lớp tổ chức thực hiện công tác tổ chức và tuyên truyền giáo dục cho các cháu 
dưới các hình thức sau:
 - Đề nghị giáo viên các lớp thường xuyên lồng ghép nội dung giáo dục cho trẻ 
về chế độ dinh dưỡng ở mọi lúc mọi nơi thông qua tất cả các hoạt động hàng ngày ở 
lớp của trẻ. Thông qua các hội thi về chủ đề “dinh dưỡng trẻ thơ”của trẻ Thông 
qua các hình thức lồng ghép và giáo dục trên nhằm cung cấp cho trẻ những kiến thức 
cơ bản và sơ đẳng nhất để trẻ có ý thức tự phòng chống béo phì thông qua các tình 
huống, các hoạt động, các câu chuyện, bài hát, bài thơ
 - Tham mưu với nhà trường thường xuyên tổ chức cho trẻ đi tham quan, dã 
ngoại nhằm phát triển cho trẻ về thế giới xung quanh, tăng cường rèn luyện thể lực 
cho trẻ. Khi đi tham quan, giáo viên nên quan tâm đến những trẻ thừa cân béo phì và 
nguy cơ béo phì, thường xuyên cho trẻ phối hợp và thực hiện các động tác vận động 
để làm giảm lượng mỡ thừa cho trẻ béo phì.
 - Tham mưu với nhà trường thường xuyên tổ chức các hội thi của trẻ, các buổi 
hội thảo cho cán bộ, giáo viên, nhân viên và phụ huynh trong trường về chuyên đề 
“Sức khỏe và giáo dục đối với trẻ mầm non” đặc biệt là cách chăm sóc cho những 
trẻ thừa cân béo phì và những trẻ đang có nguy cơ béo phì.
 - Tham mưu với Ban giám hiệu chỉ đạo giáo viên các lớp xây dựng góc tuyên 
truyền với phụ huynh về sức khỏe cho trẻ tại các nhóm lớp.
 - Tham mưu với Ban giám hiệu nhà trường thường xuyên mời tuyên truyền 
viên có chuyên môn về công tác giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ mầm non, 
để tuyên truyền, tư vấn và trao đổi về cách chăm sóc sức khỏe cho các cháu trong độ 
mầm non, đặc biệt là những trẻ, nhân viên và phụ huynh toàn trường được dự.
 - Ngoài ra tôi còn tham mưu với Ban giám hiệu nhà trường thường xuyên viết 
các bài tuyên truyền về cách chăm sóc sức khỏe cho trẻ mầm non. Đặc biệt là trẻ suy 
dinh dưỡng, thừa cân, béo phì và có nguy cơ béo phì thông qua việc nhờ loa đài phát 
thanh của xã và các thôn đội trong toàn xã
 Tóm lại: Với các hình thức tham mưu để làm tốt công tác tuyên truyền trên, 
tôi đã thu được kết quả đáng kể, cụ thể: Ban giám hiệu nhà trường và toàn thể giáo 
viên, nhân viên và phụ huynh trong trường đều rất ủng hộ và phối hợp thực hiện tốt 
 13