Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp bồi dưỡng nâng cao chất lượng giáo viên ở trường THCS Hua Nà

 PHẦN MỞ ĐẦU
 I. Lý do chọn đề tài
 Đại hội XI của Đảng xác định "Phát triển giáo dục là quốc sách hàng đầu. Đoi mới 
căn bản, toàn diện nền giáo dục Việt Nam theo hướng chuẩn hoá, hiện đại hoá, xã hội 
hoá, dân chủ hoá và hội nhập quốc tế, trong đó đổi mới cơ chế quản lý giáo dục, phát 
triển đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý là khâu then chốt. Tập trung nâng cao chất 
lượng giáo dục, đào tạo, coi trọng giáo dục đạo đức, lối sống, năng lực sáng tạo, kỹ năng 
thực hành, khả năng lập nghiệp. Đổi mới cơ chế tài chính giáo dục. Thực hiện kiểm định 
chất lượng giáo dục, đào tạo ở tất cả các bậc học. Xây dựng môi trường giáo dục lành 
mạnh, kết hợp chặt chẽ giữa nhà trường với gia đình và xã hội".
 Điều 2 Luật Giáo dục đã ghi: “Mục tiêu giáo dục là đào tạo làm người Việt Nam 
phát triển toàn diện có đạo đức, tri thức, sức khỏe, thẩm mĩ và nghề nghiệp trung thành 
với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, hình thành và bồi dưỡng nhân cách, 
phẩm chất và năng lực công dân, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ đất nước ” nghĩa 
là giáo dục, đào tạo ra những con người có tri thức, có nhân cách, những người có đủ 
“đức, trí, thể, mĩ”. Công việc này không ai có thể làm được ngoài những nhà giáo dục và 
quản lý giáo dục mà đội ngũ giáo viên trong nhà trường là nhân tố trung tâm của sự phát 
triển giáo dục. Vì vậy người lãnh đạo, quản lý nhà trường phải hết sức coi trọng bồi 
dưỡng đội ngũ giáo viên đủ về số lượng, mạnh về chất lượng.
 Bồi dưỡng đội ngũ Giáo viên là thực hiện quan điểm về “ Giáo dục là quốc sách” 
và thực hiện Nghị quyết Trung ương IV, khóa 8 của Đảng cũng đã khẳng định “Khâu 
then chốt đó thực hiện chiến lược phát triển giáo dục là phải chăm lo đào tạo, bồi dưỡng 
tiêu chuẩn hóa đội ngũ giáo viên cũng như cán bộ quản lý giáo dục và chính trị, tư tưởng, 
đạo đức và nâng cao năng lực chuyên môn”. Như vậy người thầy giáo có một vai trò hết 
sức quan trọng. Đội ngũ giáo viên là lực lượng trực tiếp thực hiện mục tiêu, kế hoạch 
giảng dạy, giáo dục của nhà trường, là người tạo nên uy tín, chất lượng và hiệu quả của 
nhà trường. Phương hướng và tư tưởng chính trị đó hoàn toàn do đội ngũ người Thầy 
quyết định. Vì vậy ta có thể khẳng định việc bồi dưỡng đội ngũ giáo viên là một việc làm 
cực kỳ quan trọng.
 Trường trung học cơ sở Hua Nà là một trường mới được thành lập. Trường đóng 
trên địa bàn xã mới được chia tách, là xã nằm trong diện 30 a của chính phủ. Nhân dân 
trong xã còn nghèo, trình độ dân trí chưa cao, còn phó mặc con em cho nhà trường. Cơ PHẦN GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
 I. Cơ sở khoa học của việc xây dựng và bồi dưỡng nhằm nâng cao chất lượng 
đội ngũ giáo viên ở trường Trung học cơ sở
 1. Cơ sở lý luận
 Thế kỷ XXI là thế kỷ của nền văn minh tri thức - tin học. Trong đó cuộc cách 
mạng khoa học công nghệ phát triển mạnh mẽ. Thế giới đang bước vào thời kỳ hội nhập 
và xu thế toàn cầu hóa mà không một nước nào cưỡng lại được. Đất nước ta đang ở thời 
kỳ có nhiều thuận lợi cũng không ít khó khăn, thách thức. Mặt khác nước ta đang bước 
vào giai đoạn đầu của thời kỳ công nghiệp hoá - hiện đại hóa. Muốn vậy phải phát triển 
mạnh nền giáo dục đào tạo nhằm tạo ra nguồn lực mới, nguồn vốn người có hàm lượng 
chất xám cao để phát triển kinh tế - xã hội tạo đà cho công nghiệp hoá - hiện đại hóa đất 
nước. Vì vậy trong các văn kiện của Đại hội Đảng đã khẳng định: “Giáo dục và đào tạo 
là quốc sách hàng đầu ” phát triển giáo dục là nhằm “nâng cao dân trí, bồi dưỡng nhân 
lực, đào tạo nhân tài” để xây dựng và bảo vệ to quốc. Bác Hồ đã từng nói “Muốn xây 
dựng chủ nghĩa xã hội thì phải có những con người xã hội chủ nghĩa”. Đó là những con 
người có nhân cách, có tri thức, sức khỏe, kỹ năng nghề nghiệp cao, tự chủ sáng tạo, có 
kỷ luật, yêu Chủ nghĩa xã hội. Thực tế cho thấy hiện nay cuộc cách mạng khoa học kỹ 
thuật trên thế giới đã phát triển những bước nhảy vọt đặc biệt là sự phát triển mạnh mẽ 
của khoa học công nghệ - thông tin. Nhưng khoa học kỹ thuật có phát triển đến đâu thì 
đó cũng là những sản phẩm do con người phát minh, sáng chế tìm ra. Để có được những 
con người như thế thì phải có một nền giáo dục phát triển tương xứng với thời đại của 
nó. Công việc này không ai có thể làm được ngoài những nhà giáo dục và quản lý giáo 
dục mà đội ngũ giáo viên đóng vai trò quyết định. Bởi vì người thầy đã đào tạo nên những 
con người có nhân cách, có tri thức, có lý tưởng cao đẹp, những con người có đủ “ đức, 
trí, thể, mĩ, ” để xây dựng đất nước ta trở thành một nước công nghiệp vào năm 2020. 
Người thầy giáo là người tổ chức, hướng dẫn gợi mở để người học tiếp thu một cách chủ 
động sáng tạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục.
 Hiện nay cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật trên thế giới phát triển mạnh mẽ đặc 
biệt là khoa học công nghệ - thông tin. Điều này tác động không nhỏ tới người dạy và 
người học. Để xứng đáng với sự tôn vinh của xã hội, đáp ứng được yêu cầu đào tạo phục 
vụ cho sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước đòi hỏi người thầy giáo phải 
có phẩm chất đạo đức, có năng lực chuyên môn, năng lực sư phạm, có sức khỏe để biến 
các mục tiêu giáo dục thành hiện thực, góp phần đưa nước ta từ một nước nông nghiệp đặt lên hàng đầu và phải được làm thường xuyên, liên tục.
 2. Cơ sở thực tiễn.
 Việc nâng cao chất lượng cán bộ quản lý và đội ngũ giáo viên với định hướng là 
vấn đề then chốt cũng cho thấy yêu cầu cao đối với các nhân tố quan trọng có tầm quyết 
định đến sự đổi mới chất lượng của nền giáo dục nước ta. Thực tế sự tụt hậu của nền GD 
& ĐT không tách khỏi trình độ và kỹ năng quản lý của các nhà quản lý, và của cả ở chất 
lượng của đội ngũ giáo viên. Mặc dù ngành GD & ĐT cũng đã nỗ lực với những biện 
pháp khá mạnh tay, tuy nhiên sự thiếu đồng bộ và chưa thực sự kiên quyết cũng là một 
trong những nguyên nhân khiến chưa có sự chuyển biến tích cực. Trong bối cảnh đó, 
định hướng của Đại hội XI sẽ trở thành đòn bẩy thúc đẩy sự chuyển biến thực sự, bền 
vững cho nền GD & ĐT Việt Nam.
 Đội ngũ giáo viên trường Trung học cơ sở hiện nay hầu hết đã được đào tạo chính 
qui trình độ cao đẳng trở lên, song chất lượng không đồng đều. Một số giáo viên ra trường 
năng lực chuyên môn và năng lực sư phạm còn non, kinh nghiệm giảng dạy ít, phương 
pháp dạy chưa phù hợp nên hiệu quả chưa cao. giáo viên ở một số bộ môn còn thiếu như 
Mỹ thuật, Âm nhạc. Tất cả những khó khăn bất cập nói trên đã ảnh hưởng không nhỏ tới 
chất lượng giáo dục. Vì vậy xây dựng bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên 
đòi hỏi người cán bộ quản lý nhà trường trực tiếp là hiệu trưởng phải hết sức quan tâm, 
đặt nhiệm vụ đó vào vị trí trọng tâm trong việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện 
cho học sinh.
 3. Cơ sở pháp lý.
 Điều 14 Chương I Luật giáo dục qui định “Nhà giáo giữ vai trò quyết định trong 
việc đảm bảo chất lượng giáo dục. Nhà giáo phải không ngừng học tập, rèn luyện, nêu 
gương tốt cho người học”. Nhiệm vụ của người giáo viên được qui định rõ “giáo viên là 
người làm nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục trong nhà trường và các cơ sở giáo dục khác”.
 Như vậy bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên trong trường trung học 
cơ sở thuộc về cán bộ quản lý nhà trường đứng đầu là hiệu trưởng nhằm xây dựng đội 
ngũ giáo viên nâng cao chất lượng giáo dục lên một bước. Cho nên người cán bộ quản lý 
nhà trường phải coi đây là một nhiệm vụ quan trọng quyết định chất lượng giáo dục toàn 
diện cho học sinh.
 II. Thực trạng giáo dục và đội ngũ giáo viên của trường trung học cơ sở xã 
Hua Nà - Than Uyên - Lai Châu
 1. Đặc điểm tình hình. Giáo viên nữ nhiều đang ở tuổi sinh đẻ, nuôi con nhỏ nên thời gian đầu tư cho 
chuyên môn còn hạn chế.
 Cơ sở vật chất của nhà trường tuy mới được được xây dựng nhưng còn ngổn 
ngang. Khuôn viên nhà trường chật hẹp không đủ cho các hoạt động thể dục thể thao, 
hoạt động ngoài giờ lên lớp. Một số môn thiếu giáo viên như môn Mĩ thuật, Ngoại ngữ.
3 . Thực trạng đội ngũ giáo viên trường trung học cơ sở Hua Nà năm 2011 - 2012, 
2012 - 2013.
 Bảng 1: Giới tính, độ tuổi
 Tổng Giới tính Độ tuổi
 số Nam Nữ Trên Từ 30 Dưới 
 40 tuổi - 40 30 tuổi
 16 5 12 2 7 7
 20 5 15 4 9 7
 Bảng 2: Trình độ đào tạo
 Môn Tổng số Đảng viên Đại học Cao đăng Trung học
 Toán 5 2 4 1
 Lý 1 1 1 0
 Sinh 1 1 1
 Kỹ thuật CN 1 1
 Văn 4 2 3 0 1
 Sử 2 1 1 1
 Địa 2 2
 GDCD 1 1
 Anh văn 1 1
 Thể dục 1 1
 Ẩm nhạc 1 1
 Bảng 3: xếp loại chuyên môn lượng đội ngũ giáo viên ở trường trung học co’ sở xã Hua Nà
 1. Một số công tác bồi dưỡng để nâng cao chất lượng
 1.1. Bồi dưỡng nâng cao nhận thức tư tưởng chính trị
 Hàng năm nhà trường phải tổ chức cho giáo viên học tập và học tập nghiêm túc 
luật giáo dục - điều lệ trường pho thông các nội qui, qui chế chuyên môn, các qui định 
về kỷ cương nề nếp để cho mỗi giáo viên hiểu rõ trách nhiệm, nghĩa vụ và quyền hạn của 
mình. Vì vậy cần phải tiến hành thường xuyên, liên tục để mọi giáo viên nhớ và thực 
hiện đúng. Đồng thời tổ chức học tập các chỉ thị nghị quyết, các chủ trương chính sách 
của Đảng và Nhà nước. Các Văn bản pháp quy về giáo dục nhằm nâng cao nhận thức về 
mọi mặt cho giáo viên từ đó làm cho mỗi giáo viên vững vàng hơn, tự tin hơn và trách 
nhiệm hơn trong công tác. Khuyến khích và tạo các điều kiện về sách báo, phương tiện 
nghe nhìn để giáo viên đọc báo, nghe đài, xem ti vi để nâng cao nhận thức, mở mang, 
nắm bắt được những thông tin cần thiết phục vụ cho sự nghiệp giáo dục.
 Xây dựng mối quan hệ tình bạn, tình đồng chí, trân thành giữa các thành viên trong 
nhà trường, tăng cường mối quan hệ giữa các thành viên trong tập thể nhà trường như 
lòng yêu nước, yêu mến và tôn trọng đồng nghiệp, học sinh, quan tâm hợp tác giáo dục, 
lo lắng công việc chung của nhà trường, tinh thần trách nhiệm đối với xã hội, ý thức tổ 
chức, tôn trọng lãnh đạo.
 1.2. Bồi dưỡng lòng nhân ái, năng lực sư phạm
- Bồi dưỡng cho giáo viên lòng thương yêu học sinh, gắn bó với nghề nghiệp, làm cho 
mỗi giáo viên thấy được trách nhiệm của người thầy “Tất vả vì học sinh thân yêu”. Thực 
hiện phương châm “Kỷ cương, tình thương và trách nhiệm”. Thấy được lòng nhân ái là 
cái gốc của đạo lý làm người, với giáo viên thì đó là phẩm chất đầu tiên cần có, là điểm 
xuất phát của mọi sáng tạo sư phạm.
- Bồi dưỡng cho giáo viên năng lực ứng xử các tình huống trong giảng dạy và giáo dục.
- Bồi dưỡng cho giáo viên năng lực thiết kế giáo án môn học, năng lực ra đề thi, chấm 
thi, trả bài.
- Đối với giáo viên chủ nhiệm cần bồi dưỡng năng lực tổ chức các hoạt động tập thể, 
năng lực thuyết phục, cảm hoá học sinh.
 1.3. Bồi dưỡng tình yêu nghề nghiệp.
 Người Hiệu trưởng, Hiệu phó cần làm cho mỗi giáo viên gắn bó với nhà trường, 
đoàn kết thương yêu giúp đỡ lẫn nhau, gắn bó cùng nhau xây dựng nhà trường vững 
mạnh “càng yêu người bao nhiêu, càng yêu nghề bấy nhiêu”. Có yêu nghề thì người giáo cần thiết cho bản thân, các bài giải đề thi học sinh giỏi v.v... vào so tự bồi dưỡng. Cuối 
mỗi học kỳ nhà trường tiến hành kiểm tra kết quả tự bồi dưỡng của mỗi giáo viên và đánh 
giá, coi đây là một tiêu chí để bình xét danh hiệu thi đua.
 + Thứ ba là hình thức bồi dưỡng tập trung
 - Tạo điều kiện cho giáo viên đi dự các lớp tập huấn chuyên môn, dự giờ học hỏi 
chuyên môn ở các trường lân cận, học chuyên đề do Sở, Phòng Giáo dục và Đào tạo tổ 
chức. Thường xuyên tiếp cận với chuyên môn của Phòng Giáo dục và Đào tạo để trao 
đổi kinh nghiệm, bồi dưỡng thêm cho giáo viên như:
 Kiến thức khoa học về bộ môn và các kiến thức liên quan.
 Phương pháp giảng dạy bộ môn với từng bài, kiểu bài.
 Sự sáng tạo, khả năng đúc rút và phổ biến kinh nghiệm.
 Khả năng tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc về chuyên môn cho mình và 
đồng nghiệp.
 Chất lượng bài dạy, giờ dạy.
 Chất lượng học tập của học sinh.
 Để làm tốt được công việc này nhà trường phối hợp tham mưu với phòng Giáo 
dục thường xuyên cung cấp những tư liệu, tài liệu, thiết bị cần thiết liên quan đến nội 
dung kiến thức và phương pháp giảng dạy bộ môn. Phát huy, ủng hộ sự sáng tạo của giáo 
viên trong giảng dạy, vận dụng linh hoạt phương pháp giảng dạy. Tạo điều kiện để giáo 
viên đúc rút kinh nghiệm giảng dạy. Bồi dưỡng khả năng nắm bắt mục đích yêu cầu từng 
bài, kiểu bài; có đủ và vững vàng kiến thức để dạy tất cả các khối lớp. Đánh giá đúng 
chất lượng giảng dạy của giáo viên, kết quả học tập của học sinh.
 - Cũng như trong nhiều nhà trường, đội ngũ giáo viên của nhà trường đang gặp 
khó khăn về trình độ tin học. Vốn tin học của một số đồng chí còn hạn chế (như chưa 
biết sử dụng máy vi tính, chưa biết thiết kể bài giảng điện tử,...) đã cản trở rất lớn trong 
việc vận dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy, giáo dục và nhiều hoạt động khác. Do 
đó phải tổ chức bồi dưỡng năng lực tin học cho giáo viên, để giáo viên biết sử dụng máy 
vi tính hỗ trợ cho giảng dạy và các công tác khác. To chức học lí thuyết sau đó hướng 
dẫn thực hành. Bản thân tôi đã soạn giảng bài giảng điện tử, lên lớp và một số giờ dạy có 
sử dụng máy chiếu để sử dụng một số hình ảnh của máy chiếu nhằm làm tiết học sinh 
động gắn với thực tiễn. Anh chị em giáo viên dự giờ, học tập kinh nghiệm. Sau đó cử 
những đồng chí là nòng cốt chuyên môn như tổ trưởng, giáo viên dạy giỏi cấp huyện thực 
hiện soạn giảng trước để đóng góp ý kiến, rút kinh nghiệm để làm tốt hơn.