Sáng kiến kinh nghiệm Lan tỏa văn hóa đọc trong trường THCS Thị trấn Lộc Ninh

 Mẫu số 02
 CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
 Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
 BÁO CÁO
 SÁNG KIẾN NĂM 2023
 TÊN SÁNG KIẾN: “LAN TỎA VĂN HÓA ĐỌC TRONG TRƯỜNG HỌC”
 Trường THCS Thị trấn Lộc Ninh, huyện Lộc Ninh, tỉnh Bình Phước.
 PHẦN MỞ ĐẦU
 I. LÝ DO CHỌN SÁNG KIẾN:
 Văn hóa đọc vẫn luôn được khẳng định là nhu cầu thiết yếu đối với mỗi người 
đặc biệt là thế hệ trẻ các bạn học sinh đang trong độ tuổi tìm kiếm và khám phá thế 
giới. Chẳng cần tìm đâu xa xôi, khi mỗi trang sách đều mang đến cho chúng ta một 
“thế giới mới” về con người và vạn vật. Hy vọng sáng kiến của chúng tôi có thể đóng 
góp một phần nhỏ vào việc thúc đẩy văn hóa đọc trong trường học, để thế hệ trẻ Việt 
Nam có tri thức. Như Hoàng Đạo Thúy có viết: “Chúng ta mà muốn, thì chúng ta có 
thể đối hẳn tương lai nòi giống. Chỉ mười năm, phải, môi người chỉ tận tụy mười 
năm, là một thế hệ thanh niên sẽ đối khác. Huống hồ đời giáo dục của chúng ta ba 
mươi năm, hay hơn nữa . Đó không phải là mơ mộng. Sự thực ai cũng làm được ,mà 
ai cũng phải làm mới được”. Chúng tôi mong muốn sau này sẽ có nhiều người biết 
đến văn hóa đọc hơn nữa - nhất là các em tuổi thiếu nhi để thế hệ trẻ của Việt Nam 
ngày càng vươn tầm thế giới.
 Nhưng sự xuất hiện và phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ, thông tin, 
Internet làm cho thói quen đọc sách của không ít học sinh,cũng như mọi người thay 
đổi. Đọc sách truyền thống đang dần bị thay thế bởi các phương tiện nghe nhìn hiện 
đại cũng như các thiết bị điện tử thông minh. Con người dần quên đi những giá trị 
vĩnh hằng mà sách mang lại. Với độ tuổi ham chơi, ham giải trí, các chương trình 
truyền thông mang tính thực tế dễ dàng thu hút các em, từ đó các em quên đi thói 
quen đọc sách. Không sao kể hết được các kênh truyền thông đặc sắc dành cho độ 
tuổi mới lớn này. Ngoài ra, còn có các kênh phim truyện, các chương trình tương tác 
và sống động vô cùng. Sự phát triển của phương tiện truyền thông làm cho các bạn 
học sinh dễ dàng tiếp cận với những điều mới mẻ, từ đó đọc sách dần trở nên nhàm 
chán.
 Học sinh ngày nay chạy theo lối sống dễ dãi, yêu thích những thứ tầm thường 
mang tính giải trí cao hơn là những cuốn sách dày cộm mang tính tư duy. Ngoài 
những cuốn sách bắt buộc trong các chương trình học như: sách giáo khoa, sách tham 
khảo, sách hướng dẫn,.. thì học sinh thường bị cuốn vào vòng xoáy của các loại 
truyện tranh, tiểu thuyết ngôn tình có nội dung nhảm nhí, vô bổ mà ít tìm đến các 
loại sách khác như sách khoa học, sách tinh hoa. Thêm vào đó, những cuốn sách có 
nội dung tuổi teen thường được các bạn chọn đọc vì nó phù hợp với tâm lý, cảm xúc 
ở lứa tuổi. Còn các loại sách như lịch sử, địa lý, các tác phẩm văn học, sách vĩ nhân, 
sách tinh hoa dường như không nằm trong sự lựa chọn ấy. có thói quen đọc sách mỗi ngày có sự thay đổi tốt đẹp về tâm hồn kiến thức, có tư 
duy, kĩ năng sống, nâng cao tinh thần tự học sáng tạo biết vận dụng vào thực tiễn 
những kiến thức đã đọc trong sách vào học tập và ứng xử, đưa việc đọc sách trở thành 
“văn hóa đọc”.
 Lan tỏa những trải nghiệm, những kiến thức, kỹ năng mà chúng tôi đã học được 
từ lớp “Kiến tạo văn hóa đọc; văn hóa đọc chuyển giao của Trí tuệ Việt Nam”, được 
đi tham quan, trao đổi từ các CLB của thầy cô bạn bè trong lớp, chúng tôi đã học hỏi 
và tích lũy được nhiều kiến thức bổ ích từ việc đọc sách và cách đọc sách, cách 
chuyển giao lan tỏa sách và chúng tôi nhận thấy: “Có Văn Hóa đọc mới có Tự Học - 
có Tự Học mới có Tự Chủ - có Tự Chủ mới có Tự Do - có Tự Do mới có Hạnh Phúc”.
 Trăn trở về giới trẻ hiện nay mà đặc biệt là học sinh - thế hệ chủ nhân tương lai 
của cả dân tộc lại thờ ơ, bàn quan với sách và làm mai một đi thói quen đọc sách tốt 
đẹp truyền thống bao đời của cha ông. Chúng tôi đã quyết tâm tiên phong “Lan tỏa 
văn hóa đọc trong trường học” để cùng bạn đọc, các em học sinh nâng tầm Trí tuệ 
Việt Nam.
 PHẦN NỘI DUNG
 I. THỰC ' TRẠNG:
 Trường nằm ngay trung tâm Thị trấn huyện Lộc Ninh. Nơi có đủ các loại hình 
vui chơi, giải trí, văn hóa...nên các em được tiếp xúc với nhiều với các phương tiện 
thông tin đại chúng văn minh hiện đại.
 Học sinh hầu hết được gia đình quan tâm, chăm sóc, tạo mọi điều kiện tốt nhất 
để đến trường.
 Khi triển khai áp dụng phong trào đọc sách được sự quan tâm và tạo điều kiện 
của phụ huynh và Ban giám hiệu nhà trường nên học sinh cũng đã hiểu rõ được tầm 
quan trọng của việc đọc sách. Thư viện sách của trường luôn đáp ứng nhu cầu cho 
học sinh và giáo viên. Mặc dù chỉ có giáo viên kiêm nhiệm công tác Thư viện nhưng 
được sự quan tâm chỉ đạo của Lãnh đạo nhà trường việc mở cửa thư viện cũng được 
diễn ra thường xuyên.
 Tuy nhiên trược khi triển khai áp dụng tỷ lệ thích đọc sách rất ít - Giáo viên chủ 
yếu mượn đọc sách liên quan đến chuyên môn, học sinh thì đọc truyện tranh và một 
vài loại sách vui cười. tuyên truyền giới thiệu sách và truyền cảm hứng đọc sách bằng cách, thành lập CLB 
bạn đọc, nhóm đọc; tặng sách, hướng dẫn cách đọc và tạo không gian đọc cho thầy 
cô giáo và các em. Khi đã tạo được thói quen đọc sách thì phối hợp tổ chức các cuộc 
thi tìm hiểu về sách, tổ chức tuần lễ đọc sách, tháng đọc sách, ngày hội đọc sách, kể 
chuyện theo sách... Từ đó có thể lan tỏa mạnh mẽ văn hóa đọc đến với các em nhiều 
hơn.
 Chọn và đọc sách cùng con tại nhà!
Cách thức tổ chức thực hiện cụ thể:
 I. Việc thứ nhất: “Thủ lĩnh thắp đuốc cho văn hóa đọc” nâng tầm Trí tuệ 
Việt Nam:
 Chúng tôi đã rất may mắn vì được tham gia khóa học hành trình kiến tạo văn 
hóa đọc K4 và văn hóa đọc chuyển giao K3 của Trí tuệ Việt Nam tổ chức (văn hóa 
đọc chuyển giao là lớp đào tạo thủ lĩnh văn hóa đọc). Trong quá trình tham gia khóa 
học chúng tôi đã có được cho mình những trải nghiệm, những bài học ý nghĩa quan 
trọng hơn hết là bản thân chúng tôi đã hiểu rõ được vai trò của việc đọc sách đối với 
sự học của mình. Chúng tôi mong muốn được lan tỏa, được làm thân giáo “Người đi 
trước thắp đuốc cho người đi sau”. Khi tốt nghiệp lớp học về trường chúng tôi đã 
trực tiếp trao đổi đề cập đến việc lan tỏa đọc sách trong nhà trường, thật hạnh phúc 
được Ban giám hiệu, giáo viên của trường hưởng ứng nhiệt tình chúng tôi đã cùng 
nhau bàn bạc thống nhất xây dựng kế hoạch “Lan tỏa văn hóa Chúng Chúng
 tôi tôi yêu
 cùng thương,
 đọc đoàn
 sách, kết,
 chọn cùng
 sách và nhau
 chia sẻ rèn
 cách luyện,
 thức nêu
 lan toả gương.
 sách...
 Chính vì vậy chúng tôi muốn lan tỏa văn hóa đọc đến với mọi người nhất là 
trong trường học - Trường THCS Thị trấn Lộc Ninh ngôi nhà thứ hai của chúng tôi 
và với mong muốn các thầy cô giáo, nhất là các em học sinh có thể thấy sự đọc là sự 
học tập suốt đời.
 II. Việc thứ hai: Tuyên truyền giới thiệu sách và tặng sách.
 Do sống ở mỗi môi trường khác nhau, gia đình khác nhau với các cách thức dạy 
con muôn hình vạn trạng của các bậc phụ huynh và giáo viên từ bậc Mầm non, Tiểu 
học, TI 1CS,...nên mỗi học sinh có suy nghĩ, hành động, thái độ vô cùng khác biệt. 
Điều quan trọng là sự thấu hiểu. Khi hiểu đối tượng giáo dục sẽ có phương pháp cụ 
thể cho từng lớp, từng học sinh.
 Để học sinh hiểu được vai trò của sách chúng tôi đã phối hợp với tổ chức Đội 
tổ chức tuyên truyền đến toàn thể học sinh: qua buổi phát thanh măng non, buổi sinh 
hoạt dưới cờ và các buổi lồng ghép hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp - hoạt động 
giáo dục ngoài giờ lên lớp. Kết hợp với giáo viên chủ nhiệm triển khai kế hoạch đến 
học sinh và phụ huynh qua sinh hoạt chủ nhiệm qua họp phụ huynh. Với phương 
châm “Mưa dầm thấm lâu” để các em hiểu được Sách, tự nhận thức được Việc mới làm quen sách, đọc sách nên các em chưa tích cực cũng như chưa 
thích đọc nhiều nên việc giới thiệu sách và hướng dẫn cách đọc cho các em. Chúng 
tôi chỉ từng việc nhỏ nhất để các em tiếp cận môi trường mới này:
 1. Thứ 1: Trước hết bắt đầu từ việc Chọn sách - hướng các em chọn chủ điểm, 
câu chuyện mà các em thích thú nhất rồi tìm một cuốn sách đúng gu của mình. Việc 
này sẽ tạo cảm giác tò mò, thích thú và sự tập trung cao độ cho người đọc. Chọn được 
những quyển sách mình yêu thích là bước khơi gợi sự quan tâm trong hành trình 
chinh phục những cuốn sách. Tuy nhiên việc quan trọng hơn cả của việc lan toả cách 
chọn sách cho các em học sinh là giúp các em biết chọn những cuốn sách hay, sách 
tinh hoa hướng tới giá trị giáo dục ba gốc đạo đức - trí tuệ - nghị lực. Bắt đầu lan toả 
từ những cuốn sách số trang ít như Gieo hạt cùng vĩ nhân, Sách gieo mầm tính cách, 
Khám phá thế giới quanh em... Vì thế trong cặp sách mỗi chúng tôi luôn có những 
cuốn sách như thế này để sẵn sàng lan toả bất cứ lúc nào, bất cứ nơi đâu cho các học 
sinh của mình.
 2. Thứ 2: Đặt mục tiêu cho việc đọc. Đây cũng là một cách giúp các em đọc 
sách hiệu quả hơn: Hãy đặt mục tiêu đọc một cách rõ ràng và cụ thể. Hướng các em 
có thể đặt mục tiêu về thời gian đọc của mình là 20-25 phút đọc sách mỗi ngày, thậm 
chí là 1-2 tiếng mỗi ngày nếu có thời gian rảnh. Một khi đã giành và cố định
thời gian thì việc hình thành thói quen đọc sách trở thành lẽ đương nhiên. Từ đó,
hằng ngày các em có thể nạp rất nhiều kiến thức bổ ích cho bản thân mình. Mục
tiêu rõ ràng và cụ thể sẽ giúp các em cán đích sớm hơn! Và để khuyến khích cho
việc đặt mục tiêu của các em, chúng tôi thường có buổi tổng kết sách đọc được
trong mỗi tháng vào ngày cuối tháng.
 Bạn
 Phương
 Nghi và
 bạn
 Tuyết
 Nhung
 6A3 tổng
 kết sách
 đọc
 tháng 2
 của lớp
 6A3 Thông qua lời dạy thánh nhân, mỗi người tự quay vé
 ĐỌC CUỐN SÁCH CỦA chiêm nghiệm đời sống cùa mình qua sự tương giao của
 CHÍNH MÌNH thân-tâm-cânh, từ đó hiểu hơn về những sai lam cũa
 nhân thức và hành vi dẩn đến đau khố
 Đọc lời dạy thánh nhân, vĩ nhân đế lại nói vé chân lý
 4 ĐỌC SẢCH ĐẠO LỸ vận hãnh của tạo hóa tử đó hiếu ve chính minh hơn
 và sống thuân tự nhiên
 Đọc thông tin có tính cót lõi, đào sâu đến nhân
 cách sống, đao đức và đánh thức ý nghĩa cuộc đờí
 Đoc thông tin chất lượng, phục vụ cho đời 
 ĐỌC SÁCH HAY song tinh thần, vật chất, hoc tập, lao đông
 KHUYẾN ĐỌC I Phong trào thúc đáy việc đọc (đọc sách. I
 báo, kênh thông tin) *> tăng thông tin 
 j
 Và đến thời điểm này 4 chúng tôi đã thành lập được 4 tủ sách 5 cấp độ tại nhà, 
và 2 tủ sách 5 cấp độ tại trường - một tủ tại phòng Thư viện, một tủ tại phòng Đoàn 
- Đội. Còn học sinh đã có rất nhiều em có tủ sách tại nhà theo mô hình 5 cấp độ như 
em: Trần Bùi Thùy Chi, em Đinh Hoàng Nhiên 9A8; em Phan Ngọc Quỳnh Hoa, em 
Nguyên Đức Sơn 6A8; em Phạm Tuyết Nhung, em Nguyên Thuỳ Phương Nghi, Trần 
Lê Phương Thảo 6A3 em; Lê Nguyên Mai Phương 9A7; Em Nguyên Chế Hồng Đông 
9A1; Em Nguyễn Ngọc Bích 7a4... và thành lập được rất nhiều tủ sách di động, câu 
lạc bộ đọc sách tại các lớp học 9A1, 7a7, 6a3, 6a7, 8a8, 7a1, 7A2...
 Mô
 hình tủ
 sách 5
 cấp độ
 - Tủ
 sách
 của
 Thủ
 lĩnh
 Nhàn