Sáng kiến kinh nghiệm Làm thế nào để nâng cao chất lượng bữa ăn cho trẻ

 SKKN : : Lµm thÕ nµo ®Ó n©ng cao chÊt l­îng b÷a ¨n cho trÎ.
§Ò tµi:
 “Lµm thÕ nµo ®Ó n©ng cao chÊt l­îng
 b÷a ¨n cho trΔ
 I. §Æt vÊn ®Ò: 
 “Trẻ em hôm nay – Thế giới ngày mai”, trẻ em là nguồn hạnh phúc của mỗi 
gia đình, là tương lai của đất nước, là lớp người kế tục sự nghiệp của cha anh, 
gánh vác mọi công việc xây dựng và bảo vệ tổ quốc – xã hội chủ nghĩa. Mọi trẻ 
em sinh ra đều có quyền được chăm sóc, nuôi dưỡng, tồn tại và phát triển. Khi xã 
hội ngày càng phát triển thì giá trị con người ngày càng được nhận thức đúng đắn 
và được đánh giá toàn diện. Trẻ em lµ nh÷ng chủ nhân của tương lai đất nước, 
chính vì thế ngay từ tuổi ấu thơ trẻ phải được hưởng nền giáo dục phù hợp, hiện 
đại và toàn diện về mọi mặt: Đức – Trí –Thể - MÜ.
§Æc biÖt trÎ trong giai ®o¹n tõ 0- 6 tuæi lµ giai ®o¹n trÎ ph¸t triÓn nhanh h¬n bÊt 
kú giai ®o¹n nµo kh¸c trong cuéc ®êi. §©y lµ giai ®o¹n c¬ thÓ trÎ rÊt non nít, dÓ bÞ 
m¾c c¸c bÖnh. Giai ®o¹n nµy b¶n th©n trÎ nhá ch­a ý thøc ®­îc viÖc ch¨m sãc søc 
kháe b¶n th©n.
Sù ph¸t triÓn phô thuéc rÊt nhiÒu vµo viÖc nu«i d­ìng, ch¨m sãc søc kháe cña 
ng­êi lín. Tr­êng ,líp mÇm non lµ n¬i tËp trung ®«ng trÎ , nªn dÔ ph¸t sinh vµ l©y 
lan c¸c dÞch bÖnh , lµm ¶nh h­ëng tíi søc kháe cña nhiÒu trÎ. Thùc hiÖn tèt c¸c 
biÖn ph¸p nu«i d­ìng, ch¨m sãc vÖ sinh, phßng bÖnh vµ ®¶m b¶o an toµn cho trÎ 
lµ gióp trÎ cã thÓ lùc tèt, nh»m chuÈn bÞ tèt cho cuéc sèng häc tËp l©u dµi cña trÎ, 
gãp phÇn c¶i thiÖn chÊt l­îng cuéc sèng cña ng­êi ViÖt Nam.
 Giáo dục thể chất cho trẻ ở trường mầm non có thể thông qua nhiều biện 
pháp, như: Tổ chức cho trẻ vận động phù hợp, nghỉ ngơi hợp lý, ăn uống đầy 
đủ Như vậy, một trong những biện pháp phát triển thể chất của trẻ là làm thế 
nào để nâng cao chất lượng bữa ăn tốt cho trẻ. Cơ thể trẻ đang trong giai đoạn 
phát triển và hoàn thiện, do đó, nó cần năng lượng để xây dựng. Năng lượng đó 
lại do thức ăn cung cấp, vì thế thức ăn chỉ phát huy hết vai trò của mình đối với cơ 
thể khi phù hợp với thể trạng và lứa tuổi.
 Ở trường mầm non trẻ thường được ăn hai bữa là bữa trưa và bữa xế. Trong 
đó bữa ăn trưa là bữa chính và quan träng nhất. Thông qua bữa ăn trưa, trẻ được 
 Tr­êng MÇm Non An Thñy N¨m häc: 2010 - 2011 1 SKKN : : Lµm thÕ nµo ®Ó n©ng cao chÊt l­îng b÷a ¨n cho trÎ.
 Lµ c« nu«i t«i ®­îc §¶ng vµ nhµ n­íc giao cho c«ng viÖc rÊt nÆng nÒ nh­ng 
còng rÊt vinh quang ®ã lµ: “Ch¨m sãc, nu«i d­ìng, gi¸o dôc trÎ mÇm non” lµ ®é 
tuæi trÎ rÊt non nít, ng©y th¬ vµ ngé nghÜnh. TrÎ ®­îc sèng trong tr­êng mÇm non 
lµ ng«i nhµ thø hai cña trÎ, ®­îc sù ch¨m sãc, yªu th­¬ng, n©ng niu cña bµn tay c« 
gi¸o, tõ b÷a ¨n, giÊc ngñ. HiÓu ®­îc ®iÒu ®ã mµ t«i ®· ®Æt träng tr¸ch vµ nhiÖm vô 
cao quÝ cña m×nh lªn hµng ®Çu nh­ B¸c Hå ®· tõng d¹y. 
 “V× lîi Ých m­êi n¨m trång c©y
 V× lîi Ých tr¨m n¨m trång ng­êi” 
 3. Thùc tr¹ng:
 N¨m thø hai chóng ta thùc hiÖn phong trµo “ §æi míi c«ng t¸c qu¶n lý, 
n©ng cao hiÖu qu¶ øng dông c«ng nghÖ th«ng tin”
 N¨m ®Çu tiªn thùc hiÖn tÝnh khÈu phÇn ¨n cña trÎ trªn phÇn mÒm m¸y tÝnh.
Bëi vËy mµ b¶n th©n t«i gÆp ph¶i mét sè thuËn lîi vµ khã kh¨n sau:
 a. ThuËn lîi: 
 - Ban gi¸m hiÖu nhµ tr­êng lu«n tham m­u víi l·nh ®¹o c¸c cÊp ®Ó t¹o ®iÒu 
kiÖn mua s¾m ®Çy ®ñ vÒ c¬ së vËt chÊt, ®Çu t­ kinh phÝ mua s¾m ®å dïng dông cô 
phôc vô cho viÖc b¸n tró. Tuy tr­êng thuéc vùng nông thôn nh­ng Ban gi¸m hiÖu 
nhµ tr­êng còng ®· tham m­u mua s¾m ®ầy đủ tñ l¹nh, nåi c¬m ®iÖn, bÕp ga, máy 
tính phục vụ cho việc tính khẩu phần ăn của trẻ.
 Quan t©m chØ ®¹o s¸t ®óng vÒ viÖc thùc hiÖn tæ chøc b¸n tró vµ n©ng cao chÊt 
l­îng b÷a ¨n cho trÎ. 
TrÎ ®­îc ¨n ®óng giê, ngñ ®ñ giÊc d­íi sù yªu th­¬ng ch¨m lo ®Çy tr¸ch nhiÖm 
cña c« gi¸o.
 - Đa sè phô huynh còng ®· quan t©m ®Õn viÖc cho trÎ ¨n b¸n tró t¹i tr­êng, 
®­a ®ãn trÎ ®i häc chuyªn cÇn, s¹ch sÏ. Phô huynh tin t­ëng vµ h­ëng øng tÝch 
cùc vÒ c«ng t¸c cho trÎ ¨n b¸n tró.
 - Lµ vïng n«ng th«n nªn thuËn lîi trong viÖc t×m kiÕm thùc phÈm s¹ch ®Ó 
chÕ biÕn cho trÎ.
 - B¶n th©n lµ gi¸o viªn c«ng t¸c ®· l©u n¨m, tiÕp xóc nhiÒu víi c«ng viÖc tõ 
ch¨m sãc cho ®Õn gi¸o dôc nªn t«i ®· n¾m b¾t ®­îc ®Æc ®iÓm t©m sinh lý trÎ cña 
tõng ®é tuæi, do ®ã mµ phÇn nµo t«i còng tÝch luü ®­îc mét sè kinh nghiÖm trong 
viÖc ch¨m sãc nu«i d­ìng trÎ.
 Bªn c¹nh nh÷ng thuËn lîi trªn, trong viÖc lµm c« nu«i t«i gÆp kh«ng Ýt 
nh÷ng khã kh¨n sau:
 b. Khã kh¨n:
 Tuy thuéc vïng n«ng th«n vïng thuËn lîi nh­ng do phßng häc ®· x©y dùng 
l©u n¨m, ®Æc biÖt lµ do c¬n lò lÞch sö võa råi nªn ®· g©y ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn 
viÖc häc tËp vµ ch¨m sãc trÎ. Phòng học không đảm bảo nên phải chuyển trẻ sang 
học ở khu vực Phú Thọ, n»m c¸ch xa khu vùc nhµ bÕp gÇn mét c©y sè nªn ¶nh 
h­ëng kh«ng nhá ®Õn viÖc vËn chuyÓn thøc ¨n cho trÎ , nhÊt lµ vÒ mïa m­a giã.
 Đặc biệt hiện nay trên thị trường cã dịch lợn xảy ra nên ảnh hưởng rất lớn 
đến việc lựa chọn thực phẩm để thay thế đảm bảo năng lượng cho trẻ, tính khẩu 
phần ăn rất khó trong việc cân đối đạm, béo giữa nguồn động vật và thực vật.
 B¶n th©n cßn nhiÒu h¹n chÕ trong viÖc chÕ biÕn thùc phÈm vµ tæ chøc b÷a ¨n 
cho trÎ, vµ c¸ch tÝnh khÈu phÇn ¨n trªn phÇn mÒm dinh d­ìng.
 Tr­êng MÇm Non An Thñy N¨m häc: 2010 - 2011 3 SKKN : : Lµm thÕ nµo ®Ó n©ng cao chÊt l­îng b÷a ¨n cho trÎ.
 Duy trì và phát triển tốt hệ thống VAC của nhà trường.
 Vận động sự tham gia của phụ huynh, gia đình trẻ, cộng đồng nuôi trồng và 
cung cấp thực phẩm sạch cho nhà trường.
 Thực hiện tốt công tác tiếp phẩm và giao nhận thực phẩm.
 BiÖn ph¸p 2: C«ng t¸c phèi kÕt hîp víi phô huynh.
 Phô huynh lµ cÇu nèi gi÷a gia ®×nh vµ nhµ tr­êng, lµ lùc l­îng nång cèt quan 
träng quyÕt ®Þnh th¾ng lîi môc tiªu n¨m häc. Nh­ng lµm thÕ nµo khi phÇn ®a phô 
huynh cña khu vùc chóng t«i lµ nghÒ lµm ruéng, ®êi sèng kinh tÕ cßn gÆp nhiÒu 
khã kh¨n, nªn ®iÒu kiÖn ®Ó ch¨m sãc nu«i d­ìng trÎ lµ mét vÊn ®Ò rÊt khã thùc 
hiÖn.
 MÆt kh¸c mét sè phô huynh nhËn thøc ch­a cao trong viÖc cho trÎ ¨n b¸n tró 
t¹i tr­êng, hiÓu sai hiÓu lÖch vÒ c¸c chÊt dinh d­ìng cÇn thiÕt cung cÊp ®ñ cho trÎ 
ë ®é tuæi nµy. HiÓu ®­îc ®iÒu ®ã, t«i ®· m¹nh d¹n xin ý kiÕn nhµ tr­êng tæ chøc 
cuéc häp phô huynh ®Ó t¨ng møc ¨n cña trÎ tõ 6000® lªn 7000®/ngµy/trÎ, phô 
huynh ®· ®ång t×nh cao vµ nhÊt trÝ n©ng møc ¨n lªn 7000®/trÎ/ngµy. 
 Trong thời điểm hiÖn nay giá cả thị trường t¨ng ®ét biÕn, tuy møc ¨n chØ cã 
7000 ®ång nh­ng t«i còng ®· vËn dông linh ho¹t trong viÖc hîp ®ång thùc phÈm, 
vµ mua thùc phÈm rÏ tiền sẵn có ở địa phương, chÊt l­îng thùc phÈm t­¬i ngon, 
®¶m b¶o chÊt dinh d­ìng cÇn vµ ®ñ cho trÎ. 
 Kh«ng chØ dõng l¹i ë ®ã mµ phô huynh ®· tù nguyÖn ñng hé ph©n bãn trång 
v­ên rau s¹ch cña bÐ. Ngoµi ra t«i kªu gäi phô huynh cã rau s¹ch b¸n cho nhµ 
bÕp.
 Tuyªn truyÒn cho phô huynh biÕt c¸ch chÕ biÕn mãn ¨n cho trÎ phï hîp theo 
tõng ®é tuæi.
 BiÖn ph¸p 3: X©y dùng khÈu phÇn - thùc ®¬n cho trÎ:
 KhÈu phÇn lµ suÊt ¨n cña mét ng­êi trong mét ngµy nh»m ®¸p øng nhu cÇu 
vÒ n¨ng l­îng vµ c¸c chÊt dinh d­ìng cÇn thiÕt cho c¬ thÓ. V× vËy x©y dùng khÈu 
phÇn lµ c«ng viÖc hµng ngµy vµ rÊt cÇn thiÕt ®èi víi c«ng t¸c ch¨m sãc gi¸o dôc 
trÎ. Bëi v× qua thùc ®¬n hµng ngµy c« nu«i biÕt c¸ch ®iÒu chØnh viÖc mua thùc 
phÈm cho phï hîp, ®Ó ®¶m b¶o viÖc cung cÊp ®Çy ®ñ, c©n ®ối c¸c chÊt dinh d­ìng 
nh»m ®¶m b¶o ®Þnh l­îng calo trong mỗi ngµy ë tr­êng cña trÎ. Gi¸o viªn cÇn x©y 
dùng cho trÎ mét khÈu phÇn ¨n c©n ®èi hîp lÝ, tr­íc hÕt cÇn ®ñ n¨ng l­îng, sau ®ã 
ph¶i ®ñ c¸c chÊt dinh d­ìng cÇn thiÕt víi mét tØ lÖ c©n ®èi míi hÊp thu, tiªu ho¸ 
tèt vµ ®¸p øng nhu cÇu mét c¸ch tèi ­u.
 * VÝ dô: Khi x©y dùng thùc ®¬n cho mét ngµy hoÆc mét tuÇn th× cÇn ®¶m 
b¶o c¸c chÊt dinh d­ìng: Ph¶i gåm ®ñ 4 nhãm thùc phÈm (Nhãm chÊt bÐo, nhãm 
bét ®­êng, nhãm vitamin vµ muèi kho¸ng, nhãm chÊt ®¹m). B÷a ¨n chÝnh ph¶i cã 
c¸c thøc ¨n giµu protein nh­ c¸, thÞt, trøng hoÆc ®Ëu, ®ç, l¹c, võng. 
 Khi x©y dùng khÈu phÇn vµ thùc ®¬n cÇn x©y dùng phï hîp theo mïa, theo 
tuÇn. Lùa chän thùc phÈm s½n cã ë ®Þa ph­¬ng gi¸ c¶ rÏ, phï hîp víi møc ¨n cña 
trÎ. Kh«ng ph¶i mäi thùc phÈm ®Òu lu«n s½n cã ®Ó lùa chän, chóng phô thuéc vµo 
nhiÒu yÕu tè nh­: §iÒu kiÖn cung cÊp, thêi vô. MÆt kh¸c ®Ó trÎ ¨n ngon miÖng, 
mãn ¨n cÇn ®­îc thay ®æi hµng ngµy. Do ®ã cÇn thay thùc phÈm nµy b»ng thùc 
phÈm kh¸c ®ång thêi phèi hîp c¸c lo¹i thùc phÈm ®Ó chóng bæ sung cho nhau.
 * VÝ dô: Cã thÓ thay thÕ thÞt b»ng c¸ hay ®Ëu phô, l¹c. HoÆc thay thÕ g¹o 
b»ng bét m×, bét g¹o
 Tr­êng MÇm Non An Thñy N¨m häc: 2010 - 2011 5 SKKN : : Lµm thÕ nµo ®Ó n©ng cao chÊt l­îng b÷a ¨n cho trÎ.
 BiÕt phèi hîp lùa chän thøc ¨n ®Ó chÕ biÕn, ®¶m b¶o chÊt dinh d­ìng vµ 
®¶m b¶o vÒ ®Þnh l­îng.
 BiÕt phèi hîp cïng nhµ tr­êng ®Ó hîp ®ång mua thùc phÈm s¹ch, t­¬i ngon 
®Ó chÕ biÕn cho trÎ. 
 Héi thi cÊp tr­êng t«i ®­îc lùa chän tham gia héi thi cÊp HuyÖn.
 Tham gia héi thi cÊp HuyÖn ®¹t “c« chÕ biÕn giái” cÊp HuyÖn vµ ®­îc 
phßng gi¸o dôc chän tham gia héi thi cÊp TØnh.
 VÒ tham gia héi thi cÊp tØnh t«i ®­îc c«ng nhËn “ C« chÕ biÕn giái” cÊp 
TØnh.
 b. §èi víi trÎ:
 100% trÎ tham gia ¨n b¸n tró t¹i tr­êng.
 100% trÎ ®­îc c©n, ®o ®óng ®Þnh kú vµ kh¸m søc kháe: 2 lÇn/ n¨m
 - Sè trÎ kªnh BT: 39/40 ch¸u tû lÖ: 97,5%, sè trÎ kªnh B: 1/40 ch¸u ®¹t tû 
lÖ: 2,5%, tû lÖ suy dinh d­ìng gi¶m 10% so víi ®Çu n¨m, kh«ng cã kªnh C.
 - TrÎ ®­îc ¨n b¸n tró t¹i tr­êng nªn 100% trÎ ®­îc t¨ng c©n ®Òu ®Æn. 
 - §¶m b¶o an toµn kh«ng cã tai n¹n th­¬ng tÝch, dÞch bÖnh, ngé ®éc thùc 
phÈm x¶y ra. 
 - Tû lÖ suy dinh d­ìng gi¶m cßn 2,5% kh«ng cã trÎ suy dinh d­ìng nÆng.
 * VÒ c©n nÆng:
 B×nh SDD SDD 
 Néi dung: Sè trÎ % % %
 th­êng võa nÆng
 C©n nÆng: 130 126 96,9 4 3,1 0
 * VÒ chiÒu cao: 
 Néi dung Sè trÎ B×nh th­êng % TC§ 1 % TC§2 %
 ChiÒu cao 130 116 89,2 14 11,8 0
 c. §èi víi phô huynh:
 Phô huynh ®· n©ng cao h¬n tÇm nhËn thøc cña m×nh vÒ viÖc trÎ ¨n b¸n tró.
 Phô huynh ®· cã nhu cÇu cho trÎ ¨n b¸n tró t¹i tr­êng lµ 100%.
Phô huynh phÊn khëi yªn t©m h¬n khi con m×nh ®­îc c¸c c« ch¨m sãc vµ nu«i 
d­ìng tèt gióp trÎ cã thÓ lùc, nh»m chuÈn bÞ tèt cho cuéc sèng häc tËp l©u dµi cña 
trÎ, gãp phÇn c¶i thiÖn chÊt l­îng cuéc sèng cña ng­êi ViÖt Nam.
 6. Bµi häc kinh nghiÖm:
 Tõ nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t ®­îc, b¶n th©n t«i ®· ®óc rót ra ®­îc mét sè bµi 
häc kinh nghiÖm sau:
 Tr­êng MÇm Non An Thñy N¨m häc: 2010 - 2011 7 SKKN : : Lµm thÕ nµo ®Ó n©ng cao chÊt l­îng b÷a ¨n cho trÎ.
 HiÖu tr­ëng An Thủy, ngµy 25 th¸ng 5 n¨m 2011
 Ng­êi viÕt
 Phan Thị Sâm 
Tr­êng MÇm Non An Thñy N¨m häc: 2010 - 2011 9