Sáng kiến kinh nghiệm Giải pháp quản lý giáo dục học sinh lớp chủ nhiệm bằng các biện pháp giáo dục tích cực tại trường THCS Phạm Hồng Thái

 SKKN : “ Giải pháp quản lý giáo dục học sinh lớp chủ nhiệm bằng các biện pháp kỉ luật tích cực”
 1. MỞ ĐẦU.
 1.1. Lí do chon đề tài.
 Những ai đã từng có thời gian ngồi trên ghế nhà trường đều lưu lại trong kí ức của 
mình ít nhiều hình ảnh về thầy cô giáo chủ nhiệm. Chính yếu tố này cho thấy vai trò của 
giáo viên chủ nhiệm rất quan trọng trong công tác dạy học và giáo dục đạo đức cho học 
sinh trong nhà trường. Giáo viên chủ nhiệm là người thay mặt cho nhà trường để quản lí 
toàn diện một lớp học, có những ảnh hưởng to lớn đến quá trình rèn luyện đạo đức , hình 
thành nhân cách của học sinh ở mọi cấp học. Cấp THCS là cấp học có tính bản lề nhằm 
giúp học sinh hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về 
đức, trí, thể, mĩ và các kĩ năng cơ bản khác, góp phần tạo nên nét đẹp riêng cho mỗi con 
người, đó là nền tảng cho sự phát triển nhân cách thế hệ trẻ. Vì vậy bậc THCS phải có 
đội ngũ thầy cô giáo làm giáo viên chủ nhiệm luôn có lòng yêu nghề, yêu người, được 
trang bị đầy đủ về nhận thức, các kĩ năng cần thiết trong công tác giáo dục học sinh và 
năng lực sư phạm tốt. 
 Ở những trường THCS vùng khó khăn, vai trò của giáo viên chủ nhiệm đối với lớp 
học và từng học sinh càng đặc biệt quan trọng. Để quản lí giáo dục học sinh là một công 
việc vất vả, GVCN cần đầu tư nhiều tâm lực, luôn tận tụy với nghề, với học sinh. Tuy 
nhiên phương pháp và kĩ năng có lẽ không một giáo viên nào khẳng định rằng mình rất 
vững trong phương pháp và kĩ năng quản lí giáo dục học sing lớp chủ nhiệm. Để làm 
được điều đó ngay từ bây giờ giáo viên nói chung và GVCN nói riêng cần giáo dục hình 
thành và phát triển nhân cách cho học sinh một cách toàn diện(đức, trí, thể, mĩ...) giúp 
các em có khả năng sáng tạo, có ham muốn, hoài bão khát vọng đem tài và lực của mình 
cống hiến cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Hơn thế nữa rất cần có sự đồng 
quy của ba môi trường giáo dục (Nhà trường - Gia đình - Xã hội) mối tương quan này 
đóng vai trò quan trọng trong việc giáo dục toàn diện nhân cách cho học sinh. 
 Chính tầm quan trọng của nó cho nên trong điều 93, luật giáo dục năm 2005 đã khẳng 
định “Nhà trường có trách nhiệm chủ động phối hợp với gia đình và xã hội để thực hiện 
mục tiêu và nguyên lý giáo dục”. 
Người thực hiện: Võ Thị Tú 1 Trường THCS Phạm Hồng Thái SKKN : “ Giải pháp quản lý giáo dục học sinh lớp chủ nhiệm bằng các biện pháp kỉ luật tích cực”
 - Tìm hiểu thực trạng và phân tích thực trạng có ảnh hưởng đến nhân cách và 
phát triển tư duy của học sinh. Một số tình huống gặp phải trong quá trình chủ 
nhiệm lớp.
 - Xây dựng giải pháp quản lý giáo dục học học sinh lớp chủ nhiệm tại trường 
THCS Phạm Hồng Thái.
 - Đưa ra giải pháp tối ưu về việc phối hợp giữa nhà trường và gia đình, quản lý 
giáo dục học sinh lớp chủ nhiệm tại trường THCS Phạm Hồng Thái năm học 2017-
2018.
 - Kiến nghị với cấp trên về công tác quản lý giáo dục học sinh lớp chủ nhiệm 
bằng các biện pháp kỉ luật tích cực.
1.3 ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU:
 - Đề tài này tôi tiến hành nghiên cứu tại trường THCS Phạm Hồng Thái tại ba lớp đó 
là lớp 7C, 8C, 7E từ năm 2015-2018 bằng các biện pháp giáo dục kỉ luật tích cực.
 - Vì thời gian có hạn nên tôi chỉ tiến hành nghiên cứu học sinh tại lớp 7C (năm học 
2015-2016) lớp 8C (năm học 2016-2017) , lớp 7E (năm học 2017-2018) là đối tượng 
trọng tâm của sáng kiến kinh nghiệm “Giải pháp quản lý giáo dục học sinh lớp chủ 
nhiệm bằng biện pháp giáo dục ki luật tích cực” tại trường THCS Phạm Hồng Thái – 
Xã EaPô – Huyện Cư Jút – tỉnh Đăk Nông”
1.4 Phương pháp nghiên cứu
 Phương pháp sử dụng tài liệu và số liệu làm cơ sở lý luận tìm ra giải pháp quản lý 
giáo dục học sinh lớp chủ nhiệm.
 Phương pháp tìm hiểu, phân tích khách quan hóa vấn đề và thống nhất những giải 
pháp tích cực trong việc quản lý giáo dục học sinh lớp chủ nhiệm.
 Phương pháp điều tra khảo sát thực tế.
1.5 Giới hạn của đề tài
 Mặc dù về công tác tại trường THCS Phạm Hồng Thái từ năm 2002 đến nay, được 
BGH phân công chuyên môn giảng dạy tôi còn làm công tác kiêm nhiệm - công tác chủ 
nhiệm nhưng mãi đến năm 2015 tôi mới bắt đầu áp dụng đề tài của mình vào thực tiễn.
Người thực hiện: Võ Thị Tú 3 Trường THCS Phạm Hồng Thái SKKN : “ Giải pháp quản lý giáo dục học sinh lớp chủ nhiệm bằng các biện pháp kỉ luật tích cực”
 Đối với giáo viên công tác kiêm nhiệm (công tác chủ nhiệm) có lẽ từ trước đến nay 
không có tài liệu nào định nghĩa rõ “thế nào là công tác chủ nhiệm và quy trình làm 
công tác chủ nhiệm như thế nào?”. Mà trong ngành giáo dục chúng ta ngầm quy định 
với nhau công tác chủ nhiệm trên lớp là hệ thống kế hoạch xuyên suốt toàn bộ trong năm 
học bằng nghiệp vụ sư phạm, bằng cái tâm của người thầy đưa ra những giải pháp phù 
hợp để định hướng, hướng dẫn, tổ chức học sinh tổ chức thực hiện kế hoạch ấy một cách 
tốt nhất.
 Trong những thập kỉ gần đây, Đảng và Nhà nước đang tập trung phát triển ngành giáo 
dục bằng cách đổi mới phương pháp quản lý giáo dục học sinh nên công tác chủ nhiệm 
ngày càng được quan tâm và có những đòi hỏi cao hơn. 
 Qua thực tế làm công tác chủ nhiệm lớp và cùng trao đổi, thảo luận với đồng nghiệp, 
được sự quan tâm tâm chỉ đạo sát sao của nhà trường, các ban ngành đoàn thể và Hội cha 
mẹ học sinh, bản thân mỗi GVCN càng ý thức sâu sắc hơn tầm quan trọng của công tác 
chủ nhiệm.
 Tôi thiết nghĩ công tác chủ nhiệm không phải mới bởi nó là hoạt động thường xuyên 
của GVCN khi quản lý và giáo dục học sinh. Những điều mà tôi luôn trăn trở đó là phải 
tìm ra giải pháp tối ưu nhằm nâng cao kết quả quản lý học sinh lớp chủ nhiệm tại trường 
THCS Phạm Hồng Thái nói chung và học sinh lớp chủ nhiệm nói riêng.
2.2/ Thực trạng và phân tích thực trạng
2.2.1. Thực trạng
 Dạy học là một quá trình truyền thụ và lĩnh hội kiến thức theo những quy luật và 
nguyên tắc sư phạm nhất định. Tuy nhiên quá trình dạy học đòi hỏi sự linh hoạt và sáng 
tạo vì đối tượng giáo dục là những con người có tư duy, tình cảm, chịu nhiều tác động 
của xã hội trên nhiều phương diện. Tùy vào điều kiện thực tế và môi trường giáo dục, 
cho nên GVCN cần phải có những giải pháp quản lý giáo dục phù hợp để giáo dục các 
em trở thành “Con ngoan trò giỏi, đội viên tốt, xứng đáng cháu ngoan Bác Hồ” là con 
người biết sống, biết làm theo đúng nghĩa.
 Việt Nam là một trong những nước chịu ảnh hưởng của tư tưởng Nho giáo, ngoài 
những điểm tích cực của tư tưởng Nho giáo có những sự hạn chế như; thừa nhận sự độc 
Người thực hiện: Võ Thị Tú 5 Trường THCS Phạm Hồng Thái SKKN : “ Giải pháp quản lý giáo dục học sinh lớp chủ nhiệm bằng các biện pháp kỉ luật tích cực”
con lại cho ông bà chăm sóc, có em mồ côi cả cha lẫn mẹ không có điểm tựa cả về vật 
chất lẫn tinh thần.
 - Vẫn còn phụ huynh mang nặng tư tưởng “Trọng nam khinh nữ” hơn thế xã EaPô 
chiếm hơn 70% dân tộc thiểu số (Tày, Thái, Nùng, Dao, Mường ...) nên một số em ở 
nhà lập gia đình “nạn tảo hôn ngày càng gia tăng”.
 Thực trạng này là những nguyên nhân dẫn đến tình trạng một bộ phận học sinh 
xuống cấp về đạo đức, lệch lạc về lối sống, tham gia vào các tệ nạn xã hội và vi phạm 
pháp luật làm tổn thương về tâm lý của trẻ...vv... nếu không giải quyết được vấn đề sẽ 
dẫn đến hậu quả khôn lường ảnh hưởng đến bản thân các em gia đình nhà trường và xã 
hội.
 2.2.2/ Phân tích thực trạng:
 Trường THCS Phạm Hồng Thái được thành lập năm 1996, cách trung tâm huyện lỵ 
17 Km và cách trung tâm thị xã Gia Nghĩa tỉnh Đăk Nông hơn 100 km. Nằm trên địa bàn 
xã EaPô, huyện Cư Jút, tỉnh Đăk Nông, kinh tế địa phương phát triển còn chậm. Đa số 
người dân là đồng bào dân tộc thiểu số chiếm 70%, chủ yếu là người Tày, Nùng, Thái... 
phong tục tập quán lạc hậu, trình độ dân trí chưa cao, địa bàn xã rộng các hộ gia đình 
nằm rải rác không theo cụm dân cư nên vấn đề đi lại của các em cũng ảnh hưởng rất 
nhiều đến việc quản lý giáo dục đạo đức
 * Thuận lợi:
 - Được sự quan tâm của BGH nhà trường và các tổ chức đoàn thể, Hội cha mẹ học 
sinh và chính quyền địa phương cùng sự đồng thuận của tất cả giáo viên trong nhà 
trường tao điều kiện thuận lợi cho các em ngày càng phát triển vươn lên.
 - Đa số giáo viên đều trẻ, khỏe, nhiệt tình trong công tác chuyên môn, vững vàng 
trong công tác chủ nhiệm. Trình độ đạt 98 % trên chuẩn.
 - Rất nhiều em học sinh ngoan, lễ phép, có ý thức vươn lên trong học tập với mục đích 
học để biêt, để sống và làm người, góp phần xây dựng quê hương.
 * Khó khăn:
 Bên cạnh những thuận lợi, bản thân tôi làm công tác chủ nhiệm nhận thấy còn gặp 
những khó khăn sau:
Người thực hiện: Võ Thị Tú 7 Trường THCS Phạm Hồng Thái SKKN : “ Giải pháp quản lý giáo dục học sinh lớp chủ nhiệm bằng các biện pháp kỉ luật tích cực”
 Giải pháp quản lý giáo dục học sinh lớp chủ nhiệm bằng các biện pháp giáo dục kỉ 
luật tích cực mà tôi đã áp dụng trong những năm học, từ năm 2015 đến 2017.
 - Một là; Tước bỏ hoạt động yêu thích cho đến khi khắc phục được lỗi.
 - Hai là: Tạm dừng việc học tập để học sinh tự kiểm điểm bản thân với mục đích giúp 
học sinh thoát ra khỏi trạng thái căng thẳng không thể kiềm chế bản thân tạo điều kiện 
cho học sinh bình tĩnh trở lại.
 - Ba là: Yêu cầu viết báo cáo hằng ngày với mục đích là để học sinh nhận biết được 
những lỗi thường xuyên mắc phải và tạo cho các em cơ hội điều chỉnh.
 Lưu ý: Không nên phạt học sinh bằng cách giao thêm bài tập, hoặc nhiệm vụ lao động 
cho học sinh sẽ khiến các em nghĩ rằng học tập hay lao động là sự trừng phạt.
- Bốn là: Phát huy vai trò của tập thể thân thiện, các mối quan hệ gắn bó, chia sẻ, thiện 
chí, tạo điều kiện để các em tham gia vào các hoạt động đa dạng của lớp để các em được 
trải nghiệm các cảm xúc tích cực.
- Năm là: Phối kết hợp với phụ huynh về vấn đề của các em để cùng phối hợp, hỗ trợ. 
Trong những trường hợp đó tình yêu thương sự động viên của cha mẹ, thầy cô sẽ có sức 
thuyết phục giúp các em phát triển những suy nghĩ tích cực nhằm khắc phục được tâm 
trạng căng thẳng.
 Chú ý: Giáo dục tích cực là giáo dục dựa trên nguyên tắc vì lợi ích tốt nhất của học 
sinh, mang tính phòng ngừa tôn trọng trẻ, không làm tổn thương đến thể xác , tâm hồn 
các em, có sự thỏa thuận giữa giáo viên và học sinh và phù hợp với đặc điểm tâm sinh lí 
của học sinh.
 Bảng so sánh giáo dục tích cực và tiêu cực đối với học sinh
GIÁO DỤC KỈ LUẬT TÍCH CỰC GIÁO DỤC KỈ LUẬT TIÊU CỰC
 VỀ ĐỊNH HƯỚNG MỤC TIÊU
Giúp HS thay đổi. Tập trung vào Giải tỏa, tập trung vào nỗi bực tức của GV khi 
hành vi chưa đúng của mình thấy học sinh không nghe lời hoặc “ Giận cá chém 
 thớt”
Khuyến khích khả năng tư duy, lựa GV suy nghĩ dưa ra quyết định lựa chọn thay cho 
chon của HS HS
Người thực hiện: Võ Thị Tú 9 Trường THCS Phạm Hồng Thái SKKN : “ Giải pháp quản lý giáo dục học sinh lớp chủ nhiệm bằng các biện pháp kỉ luật tích cực”
được tham gia thảo luận và nhất cũng chỉ sợ bị phạt hoặc bị đe dọa, bị mua chuộc 
trí. bằng tiền, bằng phần thưởng GV hứa
Coi lỗi lầm là những cơ hội học tập Không chấp nhận lỗi lầm, phạt và ép HS tuân 
để tiến bộ thêm phục theo ý GV.
 Để làm dược điều đó cần
2.3.1/ Phối kết hợp giữa nhà trường - gia đình - hội cha mẹ học sinh:
 a. Đối với nhà trường:
 - Thường xuyên theo dõi các hoạt động phong trào của Đoàn TN - Đội TNTP Hồ Chí 
Minh nhằm định hướng giáo dục tư tưởng cho các em.
 - Trong buổi họp phụ huynh đầu năm cần đưa ra những chỉ tiêu và biện pháp giáo dục 
kỉ luật tích cực với học sinh về nề nếp, học tập để phụ huynh biết nhắc nhở con em mình.
 b. Đối với gia đình:
 - Chuẩn bị đầy đủ SGK, vở viết và dụng cụ học tập theo quy định từng môn học.
 - Hướng dẫn con em mình lập thời gian biểu, giờ nào việc ấy tránh tình trạng vừa học 
vừa chơi.
 - Kiểm tra sách vở của con em mình hằng ngày cũng như đôn đốc các em học và làm 
bài tập, chuẩn bị bài mới ở nhà trước khi đến lớp.
 - Thường xuyên trao đổi với GVCN (trực tiếp gặp hoặc thông qua điện thoại, sổ liên 
lạc giữa nhà trường với gia đình) để kịp thời nhắc nhở, đôn đốc các em thực hiện thời 
gian biểu ở nhà và nội quy của lớp, của trường.
 - Xây dựng quỹ khuyến học của lớp để có thể khuyến khích, khen thưởng các em kịp 
thời.
 c. Đối với hội phụ huynh:
 - Có điều kiện kinh tế gia đình ổn định.
 - Tâm huyết, nhiệt tình tất cả vì học sinh thân yêu.
 - Am hiểu lĩnh vực giáo dục.
Người thực hiện: Võ Thị Tú 11 Trường THCS Phạm Hồng Thái