Sáng kiến kinh nghiệm Chỉ đạo đội ngũ giáo viên bồi dưỡng học sinh giải toán trên mạng Internet

 ` I. PHẦN MỞ ĐẦU
 1. Lý do chọn đề tài 
 Công tác bồi dưỡng học sinh giỏi là công tác mũi nhọn đóng vai trò quan 
trọng trong hoạt động dạy học của nhà trường. Công cuộc đổi mới giáo dục, trong 
đó có sự đổi mới về phương pháp dạy học. Việc đổi mới cách quản lý, chỉ đạo, đội 
ngũ giáo viên bồi dưỡng học sinh giỏi Toán trên mạng Internet có hiệu quả cũng 
luôn đồng hành với nhu cầu các phong trào mũi nhọn hiện nay. Trong những năm 
gần đây cuộc thi học sinh giỏi giải Toán trên mạng Internet không phải là mới 
nữa nhưng vẫn được tổ chức liên tục. 
 Tuy vậy trong thực tiễn quản lý ở trường Tiểu học Lê Hồng Phong, việc chỉ 
đạo đội ngũ giáo viên bồi dưỡng học sinh giỏi giải Toán trên mạng Internet là 
một vấn đề mà bản thân tôi rất chú trọng. Trong quá trình thực hiện vẫn còn nhiều 
chỗ chưa tốt, vì vậy hiệu quả phong trào bồi dưỡng học sinh giỏi Toán ở các khối 
lớp chưa cao, chưa có sự đồng đều.
 Mặc dù thực tế của nhà trường cho thấy đội ngũ học sinh giỏi môn Toán ở 
các khối lớp có sự chênh lệch, việc bồi dưỡng của giáo viên, sự quan tâm của gia 
đình học sinh, các đoàn thể còn có những mặt hạn chế, tiềm năng của học sinh các 
khối lớp 1,2,3 còn ít. Song tôi nghĩ rằng nếu biết phát huy những thuận lợi, tháo 
gỡ khó khăn để đẩy mạnh phong trào, biết tìm ra những giải pháp chỉ đạo đội ngũ 
giáo viên bồi dưỡng phù hợp và có sự đồng nhất ở tất cả các khối lớp trong công 
tác bồi dưỡng thì kết quả đạt được sẽ khả quan hơn. 
 Chính vì vậy mà tôi chọn đề tài “ Một vài kinh nghiệm chỉ đạo đội ngũ giáo 
viên bồi dưỡng học sinh giải toán trên mạng Internet”.
 2 .Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài 
 a. Mục tiêu 
 1 5. Phương pháp nghiên cứu 
 Phương pháp điều tra
 Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục
 Phương pháp nghiên cứu các sản phẩm hoạt động
 Phương pháp lấy ý kiến chuyên gia
 Phương pháp khảo nghiệm, thử nghiệm
 II. PHẦN NỘI DUNG
 1. Cơ sở lý luận
 Ngày nay, ngành giáo dục được ưu tiên, ưu đãi, đặt giáo dục ở vị trí quốc 
sách hàng đầu. Nhà nước và xã hội có cơ chế, chính sách khuyến khích cho giáo 
dục phổ thông và hệ thống giáo dục quốc dân. Chính vì vậy, việc tổ chức bồi 
dưỡng học sinh giỏi trên cơ sở phát triển toàn diện nhân cách học sinh là một 
nhiệm vụ quan trọng, nhưng cách tổ chức như thế nào không thể không nói đến 
công tác quản lí, chỉ đạo của ban giám hiệu trường tiểu học.
 Việc chỉ đạo bồi dưỡng học sinh giỏi nhằm phát hiện ra học sinh có năng 
khiếu để bồi dưỡng. Động viên khích lệ học sinh học tập, khích lệ giáo viên dạy 
giỏi góp phần nâng cao chất lượng của quá trình dạy – học. Bồi dưỡng học sinh 
giỏi nhằm đào tạo nhân tài cho đất nước.
 Trường tiểu học là nơi đầu tiên trẻ em tham gia vào việc học với tư cách là 
hoạt động chủ đạo. Nhờ có các nội dung giáo dục toàn diện mà các em có điều 
kiện bộc lộ năng khiếu, tài năng. Nếu cha mẹ, bạn bè và đặc biệt là thầy, cô giáo 
cảm nhận, phát hiện, nâng đỡ, bồi dưỡng mầm mống năng khiếu, kích thích niềm 
say mê học tập thì biểu hiện của năng khiếu ngày càng rõ hơn. Năng khiếu được 
bồi dưỡng sẽ phát triển và ngược lại năng khiếu không được phát hiện, bồi dưỡng 
thì sẽ mất dần. Tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường tiểu học là để phát huy 
hết “ Khả năng phát triển tiềm tàng” ở trẻ, là tạo nguồn học sinh giỏi cho các cấp 
học tiếp theo, thực hiện chiến lược “ Bồi dưỡng nhân tài” cho đất nước. Mặt khác, 
kết quả học sinh giỏi là một tiêu chí để đánh giá sự phát triển của một trường tiểu 
 3 + Hạn chế
 Mặc dù trong quá trình thực hiện của những năm trước đây nhà trường có 
phân công cụ thể về đội ngũ giáo viên bồi dưỡng, có thực hiện việc chọn học sinh 
có kiến thức môn Toán, có sắp xếp thời gian, có kế hoạch Nhưng chất lượng đội 
ngũ giáo viên bồi dưỡng chưa cao, dẫn đến chất lượng đội ngũ học sinh đạt giải 
các cấp còn thấp. Việc sắp xếp thời gian bồi dưỡng chưa khoa học, giáo viên 
thường tận dụng một thời gian ngắn sau mỗi buổi học để bồi dưỡng. 
 Trong một thời gian gần đây bản thân tôi theo dõi chất lượng học sinh giải 
Toán trên Internet của trường chưa cao vì những nguyên nhân khách quan và 
nguyên nhân chủ quan như sau:
 + Nguyên nhân chủ quan
 Việc xây dựng kế hoạch chưa đúng quy trình, chưa cụ thể về thời gian, nội 
dung
 Việc chọn đội ngũ giáo viên bồi dưỡng chưa phù hợp vì thường là hay chọn 
những người làm khối trưởng bồi dưỡng. Vì vậy mà những giáo viên có năng lực 
chuyên môn, có kỹ năng bồi dưỡng thì không được chọn làm công tác bồi dưỡng.
 Chưa xây dựng được nội dung, chương trình bồi dưỡng, chưa hướng dẫn, 
chỉ đạo giáo viên chọn phương pháp bồi dưỡng phù hợp.
 Chưa có biện pháp huy động phụ huynh học sinh và cộng đồng tham gia 
vào công tác bồi dưỡng.
 Việc sắp xếp thời gian bồi dưỡng còn chồng chéo, chưa khoa học, tranh 
thủ, tiết kiệm thời gian quá tối đa.
 + Nguyên nhân khách quan
 Trong một năm học nhà trường phải tham gia rất nhiều hoạt động, phải 
tham gia nhiều sân chơi nên thời gian dành cho công tác bồi dưỡng học sinh giỏi 
Toán trên mạng Internet có nhiều hạn chế.
 Một số học sinh gia đình chưa có máy tính hoặc chưa nối mạng Internet nên 
việc huy động phụ huynh quan tâm giúp đỡ con ở nhà gặp khó khăn.
 5 Giúp giáo viên luôn hướng tới trọng tâm công việc, nắm được các biện 
pháp bồi dưỡng, thực hiện kế hoạch, xác định được mức độ của công việc và nắm 
được nhiệm vụ của từng đối tượng.
 b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp. 
 1. Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng
 Người lập kế hoạch phải xác định đúng vị trí tầm quan trọng của việc xây 
dựng kế hoạch bồi dưỡng học sinh giỏi, và phải khẳng định việc xây dựng kế 
hoạch là tất cả giáo viên đều phải biết, không những chỉ riêng Ban giám hiệu. Có 
kế hoạch bồi dưỡng học sinh giỏi là giúp cho hoạt động của nhà trường tiến hành 
đầy đủ, kịp thời. Để hoàn thành bản kế hoạch tôi thực hiện các bước như sau.
 Xác định các giai đoạn xây dựng kế hoạch
 + Tiền kế hoạch
 Đây là giai đoạn chuẩn bị cho xây dựng kế hoạch cần phải tiến hành các 
 bước sau:
 Thiết lập ban xây dựng kế hoạch (Ban này gồm có các tổ khối trưởng và 
các đoàn thể trong nhà trường)
 Thu thập và xử lý các thông tin cần thiết để phục vụ cho việc xây dựng kế 
hoạch.
 + Dự báo, chấn đoán
 Đây cũng là giai đoạn chuẩn bị cho xây dựng kế hoạch, ở giai đoạn này 
gồm các công việc sau:
 Phân tích, đánh giá tình hình thực trạng trong công tác bồi dưỡng học sinh 
giải Toán qua mạng Internet của nhà trường để từ đó tìm ra điểm mạnh, điểm yếu 
và nguồn lực của nhà trường.
 Phân tích tình hình, môi trường xã hội để biết được các cơ hội cần tận dụng 
và nguy cơ thách thức cần tránh.
 Trên cơ sở đó dự đoán chiều hướng phát triển về các chỉ tiêu cần có trong 
kế hoạch.
 + Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng sơ bộ
 7 Cơ sở vật chất, phòng máy, các thiết bị phục vụ cho công tác bồi dưỡng
 Từ những số liệu trên cần lập kế hoạch sơ bộ. Trong đó xác định mục tiêu, 
chỉ tiêu cần đạt được, các điều kiện cần thiết.
 Đến giữa tháng 9 sau khi Hội nghị cán bộ viên chức đầu năm, đưa ra những 
định hướng chung cho công tác bồi dưỡng. Các cá nhân tự xây dựng kế hoạch bồi 
dưỡng theo nhiệm vụ được giao, đăng ký chỉ tiêu học sinh giỏi Toán qua mạng 
của lớp, tổ khối duyệt và tổng hợp chung. Căn cứ vào kết quả đó xây dựng thành 
kế hoạch của trường. Thông qua cuộc họp chuyên môn, trình Hiệu trưởng xét 
duyệt. sau đó các tổ triển khai thực hiện.
 Kế hoạch bồi dưỡng học sinh giỏi của nhà trường được xây dựng trên 
nhiệm vụ chỉ đạo của các cấp, các ngành, đồng thời cần chú ý đến đặc điểm riêng 
của nhà trường, của địa phương, chú trọng chỉ đạo xây dựng trọng điểm mũi nhọn 
“Bồi dưỡng học sinh giỏi Toán trên mang Internet”. Riêng hoạt động này được 
xây dựng chi tiết, tỉ mỉ, bàn bạc thống nhất với hội đồng nhà trường, hội phụ 
huynh học sinh và địa phương để đi đến thống nhất thực hiện.
 * Việc xây dựng kế hoạch là cơ sở, là định hướng để chỉ đạo giáo viên thực 
hiện theo quy trình, vì vậy trong quá trình thực hiện có nhiều thuận lợi và mang 
lại hiệu quả cao. 
 2. Phát hiện, lựa chọn đối tượng học sinh 
 Công tác phát hiện và lựa chọn học sinh giỏi là một việc làm hết sức quan 
trọng. Việc lựa chọn không phải chỉ chú ý đến lực học của môn học mà còn phải 
quan tâm đến sở thích, sự say mê của các em đối với các môn học. Trong quá 
trình dạy học giáo viên phải chú ý đến các đối tượng học sinh. Định hướng cho 
các em biết được vai trò cần thiết của việc học, đồng thời khơi gợi cho các em có 
hứng thú học tập. 
 + Những căn cứ để lựa chọn
 Lựa chọn đối tượng thông qua các giờ học
 Những học sinh sáng dạ thường chú ý học tập, mạnh dạn phát biểu trong 
nhóm, trước lớp, các ý kiến thường là đúng và có sáng tạo. Ngược lại cũng có 
 9 Biện pháp phát hiện học sinh giỏi mang lại cho nhà trường lựa chọn được 
đội ngũ học sinh có kiến thức thực chất về môn Toán vì vậy trong quá trình bồi 
dưỡng giáo viên gặp rất nhiều thuận lợi về trình độ nhận thức của các em tương 
đối đều. Từ đó việc bồi dưỡng mang lại hiệu quả cao.
 3. Phân công, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên bồi dưỡng học sinh giỏi
 Căn cứ vào thực tế của đội ngũ, nhà trường tạo điều kiện cho 100% giáo 
viên dạy lớp 1 đến lớp 5 đều được tham gia công tác phát hiện và bồi dưỡng học 
sinh giỏi, trong đó giáo viên giỏi, tổ khối trưởng làm nòng cốt.
 Sau khi thi cấp trường, chọn được đội ngũ học sinh dự thi cấp huyện. Nhà 
trường lựa chọn những giáo viên có năng lực, có kiến thức, có kỹ năng bồi dưỡng 
tốt để tham gia bồi dưỡng học sinh dự thi cấp huyện, cấp tỉnh
 Đối với mỗi giáo viên khi được nhận nhiệm vụ cần nắm bắt được một cách 
cụ thể công việc của mình đồng thời tự đặt ra mục tiêu phấn đấu. Để đạt được kết 
quả như mong đợi , mỗi giáo viên cần phải tự bồi dưỡng và tham gia vào quá 
trình bồi dưỡng của nhà trường thông qua các hình thức sau : 
 Tự bồi dưỡng nâng cao trình độ tay nghề: Trước hết giáo viên cần phải xác 
định rõ việc tự học, tự rèn là yếu tố nội lực quyết định sự thành công. Giáo viên 
cần nắm vững chương trình sách giáo khoa, chuẩn kiển thức kĩ năng môn học làm 
cơ sở cho việc phát triển nâng cao kiến thức bồi dưỡng học sinh giỏi . Giáo viên 
có sự đầu tư, nghiên cứu chương trình sách giáo khoa ngay từ trong hè để nắm 
bắt một cách chuẩn xác các kiến thức môn Toán, mối quan hệ giữa các mạch kiến 
thức. Bên cạnh việc nắm vững kiến thức cơ bản, giáo viên còn phải nghiên cứu 
thêm các tài liệu tham khảo trong sách báo, trên mạng Internet một cách có lựa 
chọn sau đó ghi vào sổ tư liệu những kiến thức cần thiết. Khi đã nắm được kiến 
thức cơ bản một cách vững vàng giáo viên sẽ cảm thấy tự tin trong mỗi bài học, 
bài giảng của mình và tích cực tham gia vào việc sinh hoạt trong tổ chuyên môn.
 Bồi dưỡng trong sinh hoạt tổ chuyên môn: Các buổi sinh hoạt tổ khối 
chuyên môn được tổ chức đều đặn vào các chiều thứ sáu hàng tuần. Trong các 
 11 4. Tổ chức xây dựng nội dung, chương trình bồi dưỡng
 Thành lập ban chỉ đạo xây dựng nội dung bồi dưỡng do hiệu trưởng làm 
trưởng ban, giáo viên bồi dưỡng, tổ trưởng chuyên môn làm thành viên.
 Trên cơ sở kiến thức cơ bản, xác định rõ mục đích, yêu cầu bồi dưỡng kiến 
thức, kĩ năng phát triển tư duy cho học sinh giỏi.
 Chọn tài liệu tham khảo để xây dựng chương trình.
 Ban chỉ đạo hoàn thiện chương trình bồi dưỡng, sau mỗi năm lại tổng kết, 
rút kinh nghiệm.
 Giáo viên tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi theo chương trình đã xây dựng 
và tăng thêm bồi dưỡng ngoài giờ học.
 Hiện nay chương trình bồi dưỡng không có sách hướng dẫn chi tiết, cụ thể 
từng tiết, từng buổi học như trong chương trình chính khóa. Hơn nữa hầu hết sách 
nâng cao, sách tham khảo hiện nay không soạn thảo theo đúng như chương trình 
chính khóa mà thường đi theo các dạng. Trong khi đó trường thường tổ chức học 
sinh vừa học chính khóa vừa phối hợp nâng cao. Vì thế soạn thảo chương trình bồi 
dưỡng là một việc làm hết sức quan trọng và rất khó khăn nếu như chúng ta không 
có tham khảo, tìm tòi và chọ lọc tốt.
 Điều cần thiết là giáo viên cần nắm vững nội dung chương trình học, cần 
soạn thảo nội dung dẫn dắt học sinh từ cái cơ bản của nội dung chương trình chính 
khóa, tiến tới chương trình nâng cao: “ Tức là trước hết phải khắc sâu kiến thức cơ 
bản của nội dung học chính khóa từ đó vận dụng để nâng cao dần.
 Cần soạn thảo chương trình theo vòng xoáy, từ cơ bản đến nâng cao, từ đơn 
giản đến phức tạp. Đồng thời phải có ôn tập, củng cố.
 Ví dụ: Cứ sau 2 đến 3 tiết củng cố kiến thức cơ bản và nâng cao thì cần có 1 
tiết luyện tập, củng cố và cứ 6 đến 7 tiết thì cần có 1 tiết ôn tập hay luyện tập 
chung để củng cố khắc sâu.
 13