Sáng kiến kinh nghiệm Cải tiến món ăn cho trẻ trong trường mầm non

 Để các con có sức khỏe tốt thì các món ăn của tôi trong bữa ăn của trẻ phải 
luôn sạch sẽ, đảm bảo an toàn vệ sinh cộng với kỹ thuật chế biến điêu luyện 
của các nghệ nhân nấu ăn (cô nuôi) và sự hiểu biết của các cô về dinh dưỡng 
mang đến cho các con các món ăn đầy đủ và an toàn. 
 I. ĐẶT VẤN ĐỀ
 Giáo dục mầm mon trong đó giáo dục thể chất cho trẻ là nhiệm vụ hàng 
đầu, quan trọng nhất. Vì sức khỏe là vốn quý giá nhất có ý nghĩa sống còn với 
con người. Đặc biệt đối với lứa tuổi mầm non trẻ đang trong giai đoạn phát triển 
mạnh mẽ và hoàn thiện dần. Vì thế cơ thể trẻ còn non yếu dễ phát triển lệch lạc 
mất cân đối. Do vậy trẻ chỉ có thể phát triển tốt nếu nếu như được chăm sóc nuôi 
dưỡng một cách hợp lý. Mặt khác một trong những biện pháp phát triển thể chất 
là nâng cao chất nuôi dưỡng trẻ. Công tác chăm sóc, nuôi dưỡng luôn là nhiệm 
vụ trọng tâm và giữ vị trí vô cùng quan trọng. Chăm sóc nuôi dưỡng nhằm bảo 
vệ, tăng cường sức khỏe cho trẻ. Chất lượng nuôi dưỡng tốt chính là tiền đề để 
góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Như chúng ta đã biết ai trong 
mỗi chúng ta ai cũng có thể nấu ăn được nhưng nấu như thế nào để đảm bảo đầy 
đủ chất dinh dưỡng một cách an toàn và hợp lý nhất, điều này không dễ, nó luôn 
luôn đòi hỏi chúng ta phải có những sáng kiến và hiểu biết về nấu ăn cho các cháu 
ở nhà trẻ và mẫu giáo. Nếu trẻ em được nuôi dưỡng tốt sẽ có một sức khoẻ tốt và 
đó là tiền đề cho sự phát triển của trẻ sau này. Vì vậy, công tác nuôi dưỡng trong 
trường mầm non là một công việc hết sức quan trọng. Hơn nữa nâng cao chất 
lượng nuôi dưỡng cho trẻ trong trường mầm non là trách nhiệm của toàn thể cán 
bộ – giáo viên – nhân viên trong nhà trường. Bản thân tôi là một nhân viên nuôi 
dưỡng trong trường mầm non, tôi thấy rằng mình phải có trách nhiệm góp phần 
nâng cao chất lượng bữa ăn trong nhà trường đem đến cho trẻ những bữa ăn, 
những món ăn hợp lý giúp trẻ phát triển cân đối, hài hòa cả về thể chất lẫn trí tuệ. 
Vì vậy, là người mẹ thứ hai của các con tôi muốn dành tất cả những gì tốt đẹp 
nhất cho các con, tôi thèm khát được nhìn các khuôn mặt bầu bĩnh với nước da 
hồng hào của các con, cộng thêm đôi mắt sáng ngời và nụ cười luôn nở trên môi 
của các con. Để các con có sức khỏe tốt thì các món ăn của tôi trong bữa ăn của 
trẻ phải luôn sạch sẽ, đảm bảo an toàn vệ sinh cộng với kỹ thuật chế biến điêu 
luyện của các nghệ nhân nấu ăn (cô nuôi) và sự hiểu biết của các cô về dinh dưỡng 
mang đến cho các con các món ăn đầy đủ và an toàn. Điều đó đã thúc đẩy tôi 
chọn đề tài: “Cải tiến món ăn cho trẻ trong trường mầm non” Nhằm nâng cao 
chất lượng bữa ăn cho trẻ trong trường và giúp nhân viên nuôi dưỡng ngày càng 
nâng cao tay nghề, chất lượng chăm sóc nuôi dưỡng của nhà trường đạt được kết 
quả tốt.
 II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1.CƠ SỞ LÝ LUẬN: - Là nhân viên cho nên phần lớn thời gian dành cho công việc nên bị hạn chế 
thời gian suy nghĩ để sáng tạo.
- Thời gian để nghiên cứu sách báo, tham khảo các hội thi triển lãm còn hạn chế.
- Một số nhân viên có nhiều kinh nghiệm trong chế biến các món ăn cho trẻ.. Một 
số nhân viên trẻ mới vào nghề, chưa có kinh nghiệm nên phần nào ảnh hưởng đến 
dây chuyền hoạt động của bếp.
2.3 Biện Pháp:
* Biện pháp giám sát, phối kết hợp
- Để chế biến được những món ăn ngon phù hợp với trẻ bản thân tôi phải
+ Thường xuyên lên lớp kết hợp với giáo viên cho trẻ ăn và tìm hiểu xem trẻ ăn 
có ngon không.
+ Thường xuyên thay đổi và cải tiến các món ăn tạo màu sắc bắt mắt để trẻ hứng 
thú và ăn hết xuất.
+ Tư vấn với ban giám hiệu nhà trường những món ăn bằng những thực 
phẩm đúng mùa phù hợp với trẻ.
+ Để công việc chăm sóc nuôi dưỡng có kết quả tôi đã kết hợp với mọi người để 
cùng tham gia như:
 - Kết hợp với y tế trường thường xuyên kiểm tra sức khoẻ định kỳ cho các cháu 
để phát hiện cháu không tăng cân hoặc tăng cân đến mức béo phì, tôi đề đạt ý 
kiến với Ban giám hiệu và các cô trên lớp có các biện pháp điều chỉnh thực đơn 
chế độ ăn cho các cháu hàng ngày phù hợp.
+ Đối với các cháu không tăng cân thì ngồi ăn riêng 1 bàn cô động viên, khuyến 
khích cháu ăn hết suất
+ Đối với cháu béo phì thì giảm chất bột, đường như cơm, tăng cường thêm một 
lượng sữa trước bữa ăn, ăn nhiều hoa quả
* Biện pháp lựa chọn thực phẩm sạch an toàn.
 Trong thực tế hiện nay trên thị trường ngày càng xuất hiện nhiều thông tin 
về nguồn thực phẩm không an toàn như dịch cúm gia cầm, nguồn rau không đảm 
bảo vệ sinh do tưới nước ở các sông bị ô nhiễm, nhiều loại rau phun thuốc kích 
thích và thuốc trừ sâu. Các nhà chăn nuôi thì vì lợi ích của riêng mình đã dùng 
cám tăng trọng để được hưởng lợi nhuận cao, nhưng họ lại không nghĩ đến sự VD: Như rau đay hàm lượng vitamin C là 77, rau mùng tơi 72, bắp cải 30, cà chua 
40, bí ngô 40...
Tăng lượng thức ăn giàu can xi giúp cho sự phát triển chiều cao của trẻ. Khi chế 
biến thức ăn cho trẻ phải chú ý cắt thái nhỏ đối với các loại rau củ quả, đối với 
thịt thì phải xay nhỏ để trẻ ăn được, khi chế biến phải nấu mềm, nhừ để trẻ dễ tiêu 
hóa.
Bếp được chế biến theo quy tắc bếp một chiều không để dụng cụ sống chín lẫn 
lộn. Rau quả được rửa sạch dưới vòi nước, không nên cắt nhỏ cho vào nước sẽ 
mất hết chất, thịt được trần qua nước sôi rửa sạch sau đó mới đem sơ chế, chế 
biến để giảm bớt các độc tố.
Trong khi chế biến các cô nuôi đeo tạp dề, khẩu trang. Bếp được chế biến theo 
quy tắc bếp một chiều trong khi chế biến luôn nhớ khẩu hiệu “Làm đâu sạch đấy, 
đứng dậy sạch ngay”.
Ngoài ra tôi cũng thường xuyên có mặt ở bếp để kiểm tra thực phẩm vì thực phẩm 
là khâu quan trọng có tính quyết định đến chất lượng và sự ngon miệng của bữa 
ăn. Hàm lượng vitamin trong rau xanh và trái cây càng tươi, càng tốt. Mặc dù có 
hợp đồng thực phẩm nhưng người trực tiếp nhận thực phẩm tại trường phải có 
trách nhiệm và có kinh nghiệm để có thể nhận biết được các thực phẩm tươi sạch 
hoặc không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
* Biện pháp tuyên truyền phối hợp với cha mẹ trong việc chăm sóc bảo vệ 
sức khỏe cho trẻ.
- Phối hợp với y tế kiểm tra sức khỏe ban đầu của trẻ, phát hiện những trẻ bị bệnh, 
những trẻ suy dinh dưỡng và mắc bệnh béo phì.
- Chia sẻ với phụ huynh các kiến thức sơ đẳng về bữa ăn hợp lý có đủ các chất 
dinh dưỡng để đảm bảo sự phát triển bình thường ở trẻ.
- Xây dựng góc tuyên truyền với nhiều nội dung và hình thức hấp dẫn gây được 
sự chú ý của phụ huynh.
- Yêu cầu phụ huynh kiểm tra chất lượng bữa ăn của trẻ, đóng góp ý kiến xây 
dựng thực đơn phù hợp với trẻ.
 - Với kinh nghiệm của một người trong nghề chế biến thức ăn cho trẻ ở trường 
mầm non nhiều năm, tôi xin được trình bày một số kinh nghiệm với đề tài: “ Cải 
tiến món ăn cho trẻ trong trường mầm non” Lấy lòng đỏ trứng gà xoa lên lòng bàn tay, sau đó cho 1 thìa tôm lên, viên tròn, 
xếp ra đĩa có tráng ít dầu ăn cho khỏi dính. Thực hiện cho đến khi hết phần chả 
tôm.
Bước 6: 
Cho những viên chả tôm vào chảo dầu nóng chiên với lửa vừa, khi chả tôm chín 
vàng đều là được.
* Yêu cầu thành phẩm:
- Chả có mùi thơm đặc trưng, vó màu vàng đẹp mắt
- Ăn chả có vị ngọt đậm đà cảu tôm, thị
 Món 2 : chả cốm tôm thịt nhân trứng cút
* Nguyên liệu:
- Thịt nạc xay
- Tôm sú
- Trứng chim cút
- Cốm khô
- Muối, dầu ăn, hạt nêm, hạt tiêu, hành khô
* Cách làm
 Bước 1:
- Tôm bóc nõn, rút chỉ đen trên thân tôm cho sạch, rửa sạch, lau khô, băm nhuyễn 
tôm.
- Thịt nạc xay đổ ra âu lớn, thêm hành khô thái nhỏ, hai thìa nhỏ muối, nửa thìa 
nhỏ hạt nêm, một ít hạt tiêu, một thìa nhỏ dầu ăn và tôm, trộn đều, ướp trong vòng 
30 phút.
 Bước 2:
- Cốm khô đổ ra bát, rưới một ít nước lạnh lên bề mặt cốm.
- Tiếp theo trộn đều cốm vào âu tôm thịt.
- Trứng cút luộc chín, bóc bỏ vỏ.
Bước 3: Ém cá phẳng, đậy lại cho vào tủ lạnh đến khi dùng thì đem tạo hình và chiên hoặc 
cho vào canh, lẩu.
Bước 3: 
Vo viên cá trong màng mọc thực phẩm để không bị dính tay. Để nguyên viên tròn 
hoặc ấn dẹp tạo hình.
Bước 4:
Chiên ngập dầu cho chả cá vàng, vớt ra giấy thấm dầu.
* Yêu cầu thành phẩm
- Chả cá viên chiên dai và không tanh.
MÓN 4: CHẢ TRỨNG HẤP
* Nguyên liệu:
- Thịt nạc dăm băm nhuyễn
- Tai nấm mèo
- Bún tàu
- Củ hành tây
- Trứng vịt 
- Hành lá
- Lòng đỏ trứng muối xẻ đôi
* Cách làm:
Bước 1: 
Nấm mèo ngâm nở, cắt nhuyễn. Bún tàu ngâm nở, vớt ráo, cắt ngắn. Hành tây cắt 
hạt lựu nhuyễn. Trứng tách lấy 2 lòng đỏ (để riêng)
Bước 2: 
Trộn đều thịt băm, nấm mèo, bún tàu, trứng, muối, hạt nêm, một ít đầu hành lá 
cắt nhuyễn số lượng vừa đủ.
Bước 3: 
Cho hỗn hợp vào khuôn lớn hoặc chén nhỏ, đặt lòng đỏ trứng muối lên trên (nếu 
thích). - Trộn cốm vào bát mọc, thêm vào một thìa nhỏ dầu ăn, dùng thìa quết đều, để 
vào tủ lạnh khoảng 30 phút trước khi hấp.
Bước 4:
Dùng thìa múc một ít chả cốm vào tay, viên thành từng miếng chả dẹp.
- Nồi hấp lót lá sen, đặt những viên chả vào hấp, hấp khoảng từ 8 - 10 phút.
Bước 5:
- Sau khi chả đã chín se mặt lại, đun nóng chảo cho dầu ăn vào, rán từng miếng 
chả cốm đến khi vàng đều.
* Yêu cầu thành phẩm
- Chả cốm chiên có màu vàng ruộm rất đẹp mắt.
- Khi ăn vào miếng chả, sẽ cảm nhận được vị giòn tan của lớp vỏ cốm chiên, vị 
béo ngậy của thịt và giò, một chút thơm bùi của trứng và vị dẻo dẻo bên trong rất 
đặc trưng
* MÓN 6: CHẢ ĐẬU
*Nguyên liệu:
 - Thịt lợn xay (hoặc thịt bò, thịt gà)
- Đậu phụ
- Cà rốt băm nhỏ
- Xì dầu
- Dầu mè
- Trứng vịt
- Bột mì
- Dầu ăn
* Cách làm:
Bước 1: - Gia vị: Mắm, hạt nêm, đường.
* Cách làm:
Bước 1:
Thịt bò thái miếng rồi đem xay nhuyễn
Bước 2:
 Cho thịt bò vào tô trộn đều các loại gia vị đường, muối, hạt nêm cho chúng 
ngấm gia vị, lấy màng thực phẩm bọc lại để 3 tiếng trong tủ lạnh, sau 3 tiếng cho 
vào máy xay nhuyễn cho thêm chút nước, dầu ăn để thịt không bị dính và nhuyễn 
hơn.
Bước 3:
Đun một nồi nước sôi sau đó viên từng viên thịt bò cho vào nồi luộc khoảng 15 
phút. Khi chả chín vớt ra một nồi nước nguội để bò không bị dai.
* Yêu cầu thành phẩm
- Chả bò thơm ngon, không dai
- Chả hấp vừa chín tới không nát.
* Tóm lại:
 Với biện pháp sử dụng kỹ thuật chế biến thức ăn và đảm bảo vệ sinh an 
toàn thực phẩm mà tôi đã đề ra và thực hiện, kết quả là các cháu của tôi đã rất 
thích thú với các món ăn mà tôi đã chế biến trong khi ăn các cháu đã không kén 
thức ăn, ăn hết xuất,từ đó tôi cũng đã gây được uy tín và lòng tin trong phụ 
huynh và phụ huynh cũng rất ủng hộ với phương pháp thực hiện của tôi.
 IV. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC
 hờ sự nỗ lực của bản thân, lòng yêu nghề hay tìm tòi các cách chế biến món 
ăn kết hợp với các biện pháp khoa học như trình bày ở trên, tôi cùng các chị em 
trong tổ bếp làm việc với tinh thần trách nhiệm cao đã hoàn thành tốt công việc 
nuôi dưỡng của mình cũng như tiêu trí của trường đã đề ra đó là: Thực hiện “Bếp 
ăn 5 tốt”.
- Quản lý nuôi dưỡng tốt.
- Vệ sinh đảm bảo khoa học. - Với sự tâm huyết và sự yêu thích công việc của mình, tôi luôn suy nghĩ lắng 
nghe ý kiến của các cấp lãnh đạo, các chị em đồng nghiệp và các sách nấu ăn xem 
trên báo chí truyền thông khoa học về chăm sóc nuôi dưỡng trẻ. Luôn tham khảo 
thực đơn của các trường bạn để điều chỉnh thực đơn cho hợp lý, cân đối phù hợp 
với giá cả thị trường để trẻ được ăn ngon miệng, hết xuất.
- Để nâng cao chất lượng chế biến món ăn ngon cho trẻ,tôi đã sử dụng 4 biện 
pháp nói trên và đã được áp dụng tại trường Mầm non Tràng An.
+ Biện pháp 1: Xây dựng thực đơn phù hợp theo mùa.
+ Biện pháp 2: Cách lựa chọn thực phẩm sạch và an toàn.
+ Biện pháp 3: Kỹ thuật chế biến thức ăn đảm bảo VSATTP.
+ Biện pháp 4: Phối hợp tốt trong việc nâng cao chất lượng bữa ăn cho trẻ.
Trên đây là những kinh nghiệm và một số biện pháp để chế biến món ăn cho trẻ 
Mầm non mà bản thân tôi đã thực hiện và đạt được kết quả mà tôi mong muốn. 
Mong các cấp trên và các chị em đồng nghiệp cùng đóng góp ý kiến để tôi được 
hoàn thành bản sáng kiến kinh nghiệm này.