Sáng kiến kinh nghiệm Các giải pháp thực hiện phổ cập giáo dục tiểu học, đúng độ tuổi mức II ở trường TH Trần Qúy Cáp

 I. TÊN ĐỀ TÀI
 CÁC GIẢI PHÁP THỰC HIỆN PCGDTH ĐÚNG ĐỘ TUỔI Ở TRƯỜNG 
 TIỂU HỌC TRẦN QUÝ CÁP
 (XÃ TAM NGỌC – THÀNH PHỐ TAM KỲ)
II. ĐẶT VẤN ĐỀ 
 1.Tầm quan trọng của vấn đề được nghiên cứu
 Giáo dục tiểu học là cấp học nền tảng trong hệ thống giáo dục quốc dân, là 
nơi tạo những cơ sở ban đầu cơ bản và bền vững cho trẻ em tiếp tục học lên bậc 
học cao hơn. Nhà trường tiểu học có vị trí, chức năng, nhiệm vụ quan trọng 
trong việc hình thành nhân cách cho trẻ. Mục tiêu, nhiệm vụ của trường tiểu học 
là là đem đến cho trẻ được học tập, là làm cho trẻ em được hưởng thụ một nền 
giáo dục tốt đẹp. Trên cơ sở của sự phát triển hài hoà có tính toàn diện của nhân 
cách thì tài năng con người mới có điều kiện nảy nở, phát triển một cách cơ bản 
và bền vững.
 Trường tiểu học là nơi huy động trẻ đi học đúng độ tuổi, trẻ khuyết tật, trẻ 
em bỏ học trong địa bàn đến trường. Những năm qua ngành giáo dục có các cuộc 
vận động “Hai không”, “Mỗi thầy cô giáo là tấm gương đạo đức, tự học và sáng 
tạo”; “ Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” đã đem lại hiệu quả 
giáo dục thiết thực.
 Việc huy động học sinh ra lớp đảm bảo, duy trì và nâng cao kết quả phổ 
cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi (PCGDTHĐĐT) có ý nghĩa to lớn đối với 
trường tiểu học và đối với phát triển kinh tế xã hội địa phương. Chính vì thế mà 
trong công tác tổ chức, quản lí nhà trường chúng tôi đã từng bước xây dựng đội 
ngũ giáo viên đạt trên chuẩn đào tạo có tỉ lệ cao; chất lượng giáo dục chuyển biến 
tích cực. Cơ sở vật chất trường lớp ngày càng khang trang, đặc biệt là công tác xã 
hội hoá giáo dục được coi trọng nên nhà trường nhanh chóng vươn lên phát triển 
toàn diện, tạo niềm tin trong cha mẹ học sinh. 
 2. Tóm tắt thực trạng liên quan đến vấn đề đang nghiên cứu 
 Tam Ngọc một xã thuộc thành phố Tam Kỳ điều kiện sống của người dân 
còn nhiều khó khăn. Việc chăm sóc giáo dục con em, quan tâm đầu tư việc học 
tập còn bất cập. Điều kiện cơ sở vật chất nhà trường còn thiếu, chưa đồng bộ, 
trang thiết bị chưa đáp ứng yêu cầu dạy và học nên chất lượng giáo dục toàn diện 
cho học sinh còn hạn chế.
 Nhằm khắc phục những khó khăn trên, Ban chỉ đạo xã tập trung lĩnh vực 
huy động, duy trì và nâng cao kết quả PCGDTHĐĐT ở đại bàn xã nhằm góp 
phần nâng cao hiệu quả giáo dục, phù hợp tình hình kinh tế xã hội ở địa phương. 
 1 nhận sớm và duy trì phát triển trong nhiều năm qua, góp phần nâng cao dân trí, 
tạo nguồn nhân lực cho địa phương. 
 Nhận thức của cấp ủy, chính quyền địa phương luôn coi trọng công tác 
Giáo dục- Đào tạo. Việc nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường, ngoài 
đầu tư CSVC đảm bảo theo qui định, việc xây dựng đội ngũ đóng vai trò rất quan 
trọng vì người thầy là người tổ chức, hướng dẫn, cung cấp kiến thức cho học sinh 
và kỷ năng sống cho học sinh. 
 Nguyên lý giáo dục là học phải đi đôi với hành. Trong việc thực hiện đổi 
mới phương pháp dạy và học hiện nay, vấn đề đầu tư phương tiện thiết bị dạy học 
rất quan trọng. Nó góp phần nâng cao chất lượng giáo dục. Trong điều kiện ngân 
sách còn khó, nhà trường đã huy động các lực lượng xã hội đầu tư góp phần thiết 
thực trong việc nâng cao chất lượng giáo dục.
 Đảng và nhà nước ta xem đầu tư cho Giáo dục- Đào tạo là quốc sách hàng 
đầu. Chủ trương xã hội hoá giáo dục của Chính phủ được quán triệt đến mọi tầng 
lớp nhân dân, đem lại hiệu quả cao. Lãnh đạo địa phương có chủ trương, biện 
pháp thiết thực nâng cao kết quả PCGDTHĐĐT một cách vững chắc. 
IV. CƠ SỞ THỰC TIỄN
 Trường tiểu học Trần Quý Cáp được các cấp các ngành quan tâm đầu tư 
xây dựng CSVC và đạt trường chuẩn quốc gia mức 1 vào tháng 12/2004. Lãnh 
đạo Phòng GD - ĐT thành phố và chính quyền địa phương luôn quan tâm giúp đỡ 
nhiều mặt, tạo điều kiện nhà trường thi đua dạy tốt học tốt, phát huy có hiệu quả 
về chất lượng của trường đạt chuẩn quốc gia nhưng đến năm 2009, CSVC của 
nhà trường không đảm bảo cho một trường đạt chuẩn (thiếu phòng học, công 
trình vệ sinh đã xuống cấp, trang thiết bị không đảm bảo...).
 Năm 2010 được UBND thành phố Tam Kỳ đầu tư xây dựng đủ các phòng 
học và các phòng chức năng khác, nhà trường bằng nhiều nguồn lực từng bước 
đầu tư trang thiết bị đến nay cơ bản đảm bảo để phục vụ cho việc dạy học.
 Đội ngũ giáo viên được bổ sung hằng năm đảm bảo thực hiện tốt nhiệm vụ 
dạy và học. Mặc dù nữ chiếm đa số nhưng đội ngũ giáo viên nhiệt tình, có tinh 
thần đoàn kết, học hỏi, cầu tiến. Các em học sinh chăm ngoan, vượt khó vươn lên 
trong học tập. Các tổ chức đoàn thể hoạt động tích cực, phối hợp chặt chẽ với nhà 
trường tổ chức tốt phong trào thi đua dạy và học. Nhà trường phát huy tinh thần 
tập thể, thực hiện tốt qui chế dân chủ, trân trọng từng sự đóng góp của phụ huynh 
và sử dụng có hiệu quả việc đóng góp đó, tạo sự yên tâm, tin tưởng vào nhà 
trường. Các trường trong địa bàn thành phố mà học sinh đến học đều có chất 
lượng dạy và học rất tốt. 
 3 1. Xác định các nội dung trọng tâm của đề tài
 - Tập trung quán triệt các chủ trương chính sách của Đảng, nhà nước, của 
ngành đến CB-GV-NV, cha mẹ học sinh và các lực lượng xã hội hiểu về công tác 
PCGDĐĐT, Đặc biệt bám sát các chỉ tiêu theo TT 36 về công nhận đơn vị xã 
phường đạt chuẩn PCGDTH ĐĐT. Từ đó tạo ra nhận thức đúng và có sự quan 
tâm đầy trách nhiệm với công tác giáo dục của nhà trường.
 - Tập trung xây dựng đội ngũ nhà giáo và CBQL giáo dục, vì đây là nhân 
tố quan trọng quyết định chất lượng giáo dục. Góp phần quan trọng nâng cao kết 
quả PCGDTH ĐĐT trên địa bàn phường.
 - Đẩy mạnh huy động các nguồn lực đầu tư cơ sở vật chất kỹ thuật, các 
phương tiện dạy học, các trang thiết bị giảng dạy hiện đại, đẩy mạnh ứng dụng 
công nghệ thông tin trong quản lý và dạy học. Tích cực đổi mới phương pháp dạy 
và học theo hướng tích cực có kết quả cao.
 - Tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả các cuộc vận động lớn của 
ngành như “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”; cuộc vận 
động “Hai không”; Cuộc vận động “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh 
tích cực”; “Mỗi thầy cô giáo là tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo” đi vào 
đời sống nhà trường tạo ra một chuyển biến mới trong giáo dục.
 2. Xác định mục tiêu đạt được khi thực hiện đề tài này
 - Giữ vững kết quả PCGDTHĐĐT mức 2 theo TT 36 trên địa bàn xã và 
phấn đấu đạt các tiêu chí mức 2 năm 2013 ở mức độ cao hơn:
 + Huy động 100% số trẻ em độ tuổi 6 tuổi vào lớp 1; có trên 99 % trẻ 
em độ tuổi 11 tuổi hoàn thành chương trình tiểu học, 100% số trẻ em ở độ tuổi 11 
tuổi còn lại đang học các lớp tiểu học. Có 100% trở lên số học sinh học 9-10 
buổi/tuần.
 + Về giáo viên đạt tỷ lệ 1,5 GV /lớp đối với lớp họ, có 100% giáo viên 
đạt trình độ chuẩn đào tạo, trong đó có 95% trở lên đạt trình độ trên chuẩn đào 
tạo; Có đủ giáo viên chuyên trách dạy các môn: Mỹ thuật, Âm nhạc, Thể dục, Tin 
học, Ngoại ngữ.
 + Về cơ sở vật chất : Có số phòng học đạt qui định (1,2 phòng /lớp), 
trang bị đủ bàn ghế cho học sinh, giáo viên, đủ ánh sáng, thoáng mát và có các 
điều kiện quan tâm cho học sinh khuyết tật. Trường có đầy đủ các phòng chức 
năng và các phương tiện phục vụ dạy và học. Có khu bán trú, có nước sạch, khu 
vệ sinh thuận tiện, xanh sạch đẹp an toàn thân thiện; không hàng quán, nhà ở 
trong khu vực trường.
 3. Các bước triển khai thực hiện PCGDTHĐĐT như sau
 5 Các tổ đoàn kết, tộc họ đẩy mạnh tuyên truyền trong bà con nhân dân, 
chăm lo công tác khuyến học khuyến tài, động viên con em vượt khó học giỏi. 
Các tổ chức đoàn thể như Phụ nữ, nông dân, Hội Cựu chiến binh, Đoàn thanh 
niên, Công an, Y tế, Mặt trận phối hợp cùng nhà trường chăm lo giúp đỡ học sinh 
nghèo, học sinh khuyết tật, học sinh có hoàn cảnh khó khăn được hỗ trợ cấp học 
bỗng tiếp sức đến trường.
 Nhà trường rà soát danh sách học sinh trên địa bàn xã đi học các trường 
bạn trong và ngoài thành phố, phối hợp với các trường bạn việc duy trì và nâng 
cao chất lượng học tập để góp phần nâng cao kết quả PCGDTH Đ ĐT của địa 
phương. BCĐ tổ chức hội nghị về công tác phổ cập các cấp, hội nghị về tổng kết 
công tác giáo dục hằng năm của xã, qua đó nói lên mặt mạnh mặt tồn tại và rút 
kinh nghiệm triển khai thực hiện trong thời gian đến, đồng thời tạo nhận thức 
đúng trong nhân dân, các lực lượng xã hội về PCGDTHĐĐT.
 Biện pháp 2: Tập trung điều tra, xử lý số liệu, thống kê, huy động trẻ ra 
lớp
 Để đảm bảo nắm chắc số lượng trẻ trong độ tuổi trên địa bàn, công tác điều 
tra xử lý số liệu và thiết lập các loại hồ sơ là rất quan trọng. Đây không những là 
cơ sở để xây dựng kế hoạch, tuyển sinh hết trẻ 6 tuổi vào lớp 1 mà còn là biện 
pháp nắm chắc số trẻ có mặt trên địa bàn cần phải huy động ra lớp. Rà soát nắm 
chắt số trẻ đi học nơi khác để theo dõi học tập.
 Để làm tốt và mang tính ổn định lâu dài, BCĐ tổ chức, phân công đoàn 
thanh niên phối hợp với giáo viên trường tiểu học và trường Măng Non và 
THCS Huỳnh Thúc Kháng cùng chịu trách nhiệm điều tra. Trước khi tiến hành 
BCĐ đã quán triệt kĩ đến Ban Nhân Thôn nắm bắt kế hoạch cùng tham gia điều 
tra. Công việc này thường thực hiện vào tháng 8 hằng năm và điều tra bổ sung 
vào tháng 12 cùng năm đó. Lực lượng đoàn thanh niên là nòng cốt công việc điều 
tra. Cụ thể là mỗi khối phố chúng tôi phân công 2 giáo viên kếp hợp cùng 2 đoàn 
viên thanh niên của xã và thôn trưởng cùng tham gia điều tra. Việc phân công 
này mang tính kế thừa để giáo viên quen địa bàn và tiện cho việc điều tra, xử lý.
 Riêng công tác tuyển sinh lớp 1, từ đầu tháng 5 hằng năm chúng tôi đã lập 
kế hoạch tuyển sinh, phân công nhiệm vụ cụ thể, gửi thư báo đến phụ huynh 
thông qua các trường Măng non và từng thôn. Đến tháng 8 hằng năm chúng tôi 
phối hợp chi bộ, chính quyền, các đoàn thể đều vào cuộc tập trung rà soát, huy 
động học sinh ra lớp. Những trường hợp cụ thể phải xác minh tính chính xác và 
tìm mọi cách vận động các em ra lớp. Việc làm này được chính quyền địa 
phương và các khối phố hỗ trợ, vào cuộc nên khi bước vào đầu năm học mới 
công tác tuyển sinh đạt 100%. Qua việc làm này chúng tôi nắm bắt toàn bộ học 
 7 Hiện số giáo viên nhà trường đảm bảo tỷ lệ 1,5 GV/ lớp . Hiện nay trường 
có đầy đủ giáo viên dạy các môn: Mỹ thuật, Âm nhạc, Thể dục, Tin học, Ngoại 
ngữ.
 Phong trào tự học được duy trì tốt, nhà trường tổ chức các lớp học tin học 
với các phần mềm để giảng dạy bài giảng điện tử được giáo viên tham gia tích 
cực. Các hoạt động chuyên môn, triển khai chuyên đề được đầu tư. Đây là nơi 
giáo viên trao đổi rút kinh nghiệm để dạy tốt chương trình tiểu học hiện nay. Việc 
ứng dụng CNTT vào giảng dạy tạo ra không khí sôi nổi đổi mới phương pháp 
dạy và học một cách tích cực, các em học sinh hứng thú trong học tập, vui học và 
học tập có hiệu quả tốt.
 Hiện nay, đổi mới phương pháp dạy học (ĐMPPDH) là yêu cầu trọng tâm 
của ngành giáo dục. Do đó nhà trường tập trung chỉ đạo ĐMPPDH phù hợp với 
tình hình mới nói chung và của tất cả thầy cô giáo nhà trường nói riêng. Để nâng 
cao chất lượng giáo dục người giáo viên phải ĐMPPDH theo hướng sử dụng các 
phương pháp tích cực kết hợp các thành tựu của công nghệ thông tin, phấn đấu 
trong một tiết dạy tốt học sinh hoạt động, thực hành nhiều hơn, thảo luận suy 
nghĩ nhiều hơn. Coi việc đẩy mạnh ứng dụng CNTT vào quản lý và giảng dạy là 
khâu đột phá trong việc ĐMPPDH, nhà trường đã nối mạng Internet để khai thác 
các tư liệu, hình ảnh, tranh, phim tư liệu... phục vụ giảng dạy rất tốt. Các thầy cô 
giáo trong trường đã nghiên cứu khai thác tư liệu để sử dụng trong thiết kế bài 
giảng điện tử và làm thành các đĩa DVD để sử dụng trên các đầu đĩa ở tất cả các 
môn học.
 Chúng tôi thường xuyên quán triệt đổi mới dạy học theo hướng tích cực, 
xây dựng tiêu chuẩn giờ dạy theo tiêu chuẩn đánh giá của BGD-ĐT hướng dẫn. 
Tuy nhiên, phải biết vận dụng linh hoạt, sáng tạo đối với hình thức giáo dục và 
học tập cụ thể của nhà trường sao cho kích thích được tính tự giác và nhu cầu lĩnh 
hội vốn kiến thức, vốn hiểu biết, lòng say mê tìm tòi của học sinh. Tổ chuyên 
môn là nơi triển khai chuyên đề, tổ chức các hoạt động thao giảng, hội giảng, dự 
giờ trao đổi kinh nghiệm. Hằng năm chúng tôi tổ chức 4 chuyên đề/tổ, tập trung 
đi sâu vào nội dung của từng chuyên đề cùng nhau trao đổi, rút kinh nghiệm 
nhằm nâng cao chất lượng dạy học. Vấn đề thay đổi ở người giáo viên là từ bỏ lối 
dạy “nhồi nhét”, lối truyền thụ “áp đặt” một chiều, cần tổ chức các hoạt động học 
nhằm phát huy tư duy sáng tạo và năng lực tự học. Vì tâm hồn của mọi trẻ em 
đều trong sáng. Thầy cô giáo đã bằng tình yêu thương, thông cảm và cả sự nhạy 
cảm nữa để hiểu biết các em, động viên các em, tạo mọi điều kiện cho các em 
học tập tiến bộ. 
 9