Sáng kiến kinh nghiệm Bồi dưỡng phẩm chất nhà giáo, phát triển kỹ năng nghiệp vụ sư phạm cho đội ngũ giáo viên

 I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài
 Công việc của cô giáo mầm non là nuôi dạy trẻ, hàng ngày phải chăm sóc 
trẻ từng bữa ăn giấc ngủ, phải đảm bảo an toàn cho trẻ, phải thực hiện các hoạt 
động dạy học và giải quyết nhiều tình huống đối với trẻ, ít nhiều cũng gây áp lực 
cho người giáo viên. Bởi vậy đâu đó đã dẫn đến tình trạng bạo lực đối với trẻ, 
giáo viên có những hình vi trái với đạo đức nhà giáo và bị xã hội lên án gay gắt. 
Nhưng trên thực tế muốn trẻ phát triển tốt, trẻ chăm ngoan thì trước hết trẻ phải 
có một sức khỏe tốt, tinh thần tốt, có tâm thế vui vẻ đến trường và điều đó phụ 
thuộc một phần vào sự yêu thương tận tâm của cô giáo đối với học sinh. 
 Trường mầm non Hoa Thủy Tiên đang trong giai đoạn phát triển nhanh cả 
về số lượng và chất lượng, đòi hỏi đội ngũ giáo viên phải là then chốt thúc đẩy 
mục tiêu này. Bởi vậy họ phải được bồi dưỡng, được tiếp cận với các yêu cầu 
đổi mới để đáp ứng với Thông tư 26/2018/TT-BGD ban hành quy định chuẩn 
nghề nghiệp giáo viên mầm non thời kỳ hiện nay. Là người giáo viên mầm non 
thì tiêu chuẩn nào cũng quan trọng và là mục tiêu để mỗi giáo viên rèn luyện, 
bồi dưỡng hướng tới để hoàn thiện mình đáp ứng với yêu cầu mới. 
 Đội ngũ giáo viên của nhà trường được bồi dưỡng rèn luyện thường 
xuyên và cơ bản đáp ứng tốt với những yêu cầu mới. Nhưng trong quá trình 
công tác đâu đó vẫn còn có giáo viên có những sơ xuất trong quá trình chăm sóc 
trẻ, có những xử lý tình huống sư phạm chưa tốt, một số ít giáo viên chưa thực 
sự gương mẫu trước trẻ, giao tiếp với phụ huynh còn nóng vội, xử lý các tình 
huống sự việc còn hạn chế. Nắm bắt những điểm còn hạn chế của một số giáo 
viên, năm học 2018 - 2019 tôi đã xây dựng mục tiêu, kế hoạch bồi dưỡng nâng 
cao chất lượng đội ngũ, trong đó chú trọng bồi dưỡng phẩm chất đạo đức nhà 
giáo, phát triển kỹ năng nghiệp vụ sư phạm cho giáo viên, qua quá trình thực 
hiện tôi đã rút ra một số kinh nghiệm và viết đề tài “Bồi dưỡng phẩm chất nhà 
giáo, phát triển kỹ năng nghiệp vụ sư phạm cho đội ngũ giáo viên”.
I. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
 1. Cơ sở lý luận
 Nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên có ý nghĩa vô cùng quan trọng vì chất 
lượng đội ngũ giáo viên tốt thì sẽ thúc đẩy với chất lượng giáo dục tốt, như vậy sẽ 
đào tạo ra được nguồn nhân lực có chất lượng đáp ứng được yêu cầu của sự nghiệp 
công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
 Nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên là khâu then chốt, thúc đẩy phát triển 
chất lượng giáo dục. Vì vậy để xây dựng đội ngũ giáo viên có chất lượng tốt đáp ứng 
 1/10 nguyên nhân của những tồn tại và từ đó xác định nội dung, phương thức khắc 
phục. Qua quá trình tìm hiểu tôi đã phân tích cơ bản như sau:
 - Với một số giáo viên kỹ năng nghiệp vụ sư phạm, nghệ thuật lên lớp còn 
hạn chế, làm việc tùy tiện, chủ quan, nguyên nhân cơ bản là: Giáo viên không 
được đào tạo ở các trường đại học, cao đẳng, trung cấp chính quy về mầm non. 
Một số giáo viên làm công nhân chuyển nghề, đi học các lớp từ xa, các trung 
tâm đào tạo, nên về cơ bản quá trình đào tạo không chuyên sâu, quá trình giáo 
sinh đi thực tập ít, không được rèn luyện với nghề ngay từ khi còn là sinh viên, 
nên tố chất, kiến thức, kỹ năng nghiệp vụ sư phạm còn hạn chế.
 - Với những giáo viên giao tiếp ứng xử còn hạn chế, xử lý tình huống 
nóng vội, chưa gương mẫu trước trẻ, gây bức xúc trong phụ huynh, nguyên nhân 
cơ bản là: 
 + Về tính chất công việc và chế độ đãi ngộ: Giáo viên mầm non so với 
các bậc học khác phải làm việc vất vả, khối lượng công việc nhiều, lại phải chịu 
nhiều áp lực như chất lượng giảng dạy, thanh tra, kiểm tra. Thực trạng lương của 
GVMN rất thấp, điều đó cũng ảng hưởng đến tâm lý giáo viên và ảnh hưởng đến 
việc giao tiếp, ứng xử với trẻ. Mặt khác, số lượng trẻ trong lớp quá đông, có 
nhiều trẻ bướng bỉnh, không nghe lời, hay quậy phá khiến giáo viên bị căng 
thẳng, từ đó dẫn đến hiện tượng quát mắng, dọa nạt trẻ.
 + Ý thức làm việc chưa tốt, giáo viên chưa mẫu mực trước học sinh. Tính 
tình nóng nảy, nhận thức vấn đề chưa đúng mực, sợ bị mắc lỗi nên đôi khi thoái 
thác không nhận trách nhiệm trước trẻ và với phụ huynh.
 * Nội dung bồi dưỡng: Từ việc xác định nguyên nhân tồn tại, tôi đã lựa 
chọn các nội dung để bồi dưỡng đội ngũ giáo viên, việc lựa chọn nội dung trọng 
tâm, sát thực tế, không cần quá nhiều, tôi đã lựa chọn các nội dung Sau:
 - Bồi dưỡng về đạo đức nhà giáo, về phong cách làm việc, giao tiếp ứng 
xử của nhà giáo đối với đồng nghiệp, với phụ huynh học sinh và cộng đồng. Rèn 
luyện hành vi, thói quen đạo đức của giáo viên trong các tình huống giao tiếp, 
ứng xử với trẻ mầm non. Giám sát và và điều chỉnh giáo viên trong giao tiếp 
ứng xử với trẻ mầm non.
 - Bồi dưỡng đội ngũ giáo viên về chuyên môn nghiệp vụ sư phạm bao 
gồm các nội dung: Phát triển chuyên môn cho bản thân, xây dựng kế hoạch 
CSND, nuôi dưỡng và chăm sóc trẻ, giáo dục phát triển toàn diện trẻ em, quan 
sát đánh giá sự phát triển của trẻ, quản lý nhóm lớp. 
3.2. Biện pháp 2: Tổ chức chuyên đề giao tiếp ứng xử của cô giáo mầm non 
để bồi dưỡng về đạo đức nhà giáo.
 3/10 + Giáo viên cần dành mọi suy nghĩ, hành động ưu ái cho trẻ, vì trẻ, đảm 
bảo cho trẻ phát triển tối đa những tiềm năng vốn có theo khoa học, theo mục 
tiêu đào tạo của ngành giáo dục mầm non.
 + Giao tiếp ứng xử với trẻ bằng nhưng cử chỉ hành vi dịu hiền, nhẹ nhàng, 
cởi mở, vui tươi, tạo cho trẻ một cảm giác an toàn, bình yên, dễ chịu khi được 
đến trường, nhờ có cảm giác an toàn, trẻ mới bộc lộ tính hồn nhiên, ngây thơ, 
trong trắng của tuổi thơ. Điều này luôn nhắc nhở giáo viên lấy cảm xúc chân 
thực của mình khi tiếp xúc với trẻ, xúc cảm chân thực nhưng thiên về tình 
thương, nhẹ nhàng mà vui tươi, cởi mở, phù hợp với tâm sinh lý của trẻ, gieo 
vào lòng trẻ những sắc thái cảm xúc tích cực của con người.
 + Giáo viên ứng xử công bằng với tất cả trẻ, không phân biệt so sánh trẻ 
này với trẻ khác dành tình yêu và sự quan tâm với tất cả các trẻ như nhau, giáo 
viên không được quá quan tâm nhiều đến một trẻ nào đó. Do đó, giáo viên cần 
phải vừa quan tâm đến cả lớp vừa phải quan tâm đến từng trẻ. Mỗi trẻ có những 
đặc điểm riêng về thể chất, về nhu cầu, về sở thích, hứng thú, khả năng, giáo 
viên cần nắm bắt được các đặc điểm đó để có cách giáo tiếp ứng xử phù hợp đối 
với trẻ.
 + Tạo ra bầu không khí thân thiện, cởi mở trong suốt quá trình chăm sóc 
và giáo dục trẻ là điều rất quan trọng, giáo viên lúc nào cũng thể hiện khuôn mặt 
vui vẻ, nhiệt tình, trìu mến, tạo cho trẻ cảm thấy mình đang được quan tâm.
 + Giáo viên cần hiểu trẻ, nên tìm những điểm tốt điểm tích cực của trẻ, để 
nêu gương khích lệ trẻ tạo cho trẻ có được sự tự tin, phấn khởi.
 + Cần tôn trọng trẻ, lắng nghe ý kiến của trẻ và sẵn sàng giải đáp mọi thắc 
mắc của trẻ, không nên lờ đi trước ý kiến của trẻ.
 + Cần linh hoạt trong cách xử lý tình huống với trẻ, không nên cứng nhắc 
vì mỗi trẻ là một cá thể riêng biệt, một tính cách và sở thích khác nhau. Giáo 
viên cần hiểu trẻ và tạo nhiều cơ hội để trẻ được thể hiện trong các tình huống 
khác nhau.
 - Mỗi buổi sinh hoạt chuyên đề, tôi khéo léo đưa một đề tài để giáo viên 
cùng tôi thảo luận, có khi là những vụ việc ở trên mạng xã hội về hành vi của cô 
giáo mầm non với trẻ, có lúc lại chính là những vụ việc tại trường mình, tôi nêu 
vấn đề và yêu cầu giáo viên đưa ra cách giải quyết, phân tích vì sao làm như 
vậy, và cuối vấn đề tôi đưa ra giải pháp của mình để trao đổi với giáo viên. 
thường thi tôi đưa ra minh chứng cụ thể kết quả của việc giải quyết mà tôi cùng 
giáo viên đã làm trong một số vụ việc để tất cả giáo viên cảm nhận và từ đó hình 
thành kỹ năng trong giao tiếp ứng xử.
 5/10 + Kiểm tra các lớp giờ đón và trả trẻ không nhất thiết phải vào trong lớp 
mà bằng nhiều cách tiếp cận, có thể là quan sát, có thể là như vô tình ở cửa lớp 
hỏi han trò chuyên với giáo viên và phụ huynh và qua các buổi tiếp công dân, 
qua thăm lớp dự giờ vv qua đó nhận được phản hồi về giao tiếp ứng xử, phong 
cách, đạo đức nhà giáo và để từ đó có những góp ý, điều chỉnh kịp thời.
3.3. Biện pháp 3: Tổ chức các hoạt động chuyên đề theo năm học, kiến tập 
tại trường để bồi dưỡng đội ngũ.
 Kỹ năng nghiệp vụ sư phạm là một trong những lĩnh vực vô cùng quan 
trọng đối với giáo viên mầm non, giáo viên phải có những kiến thức cơ bản nhất 
về lập kế hoạch CSGD trẻ và tổ chức các hoạt động giáo dục trẻ, quản lý lớp 
học. Để làm tốt vấn đề này thì việc mà nhà trường đã làm đó là bồi dưỡng đội 
ngũ giáo viên qua hình thức sinh hoạt chuyên đề và tổ chức các hoạt động kiến 
tập tại trường.
 * Tổ chức các chuyên đề theo năm học
 Với mỗi năm năm học lại có những yêu cầu đổi mới, nhiều giáo viên nhận 
thức tốt làm tốt công tác chuyên môn, nhưng cũng có những giáo viên chưa theo 
kịp với những yêu cầu mới. Bởi vậy nhà trường đã tổ chức các chuyên đề để bồi 
dưỡng đội ngũ và làm như sau:
 + Qua thăm lớp, dự giờ ban giám hiệu chúng tôi đã nắm được giáo viên 
đang còn yếu ở nội dung nào, kỹ năng nào và sẽ tổ chức bồi dưỡng chuyên đề để 
phục vụ kỹ năng đó.
 + Việc tiếp theo tôi cùng các đồng chí phó hiệu trưởng nhà trường nghiên 
cứu kỹ tài liệu, tham khảo nhiều yếu tố để viết bài giảng. Yêu cầu bài giảng 
ngắn gọn, sát thực tế, dễ truyền tải, dễ hiểu để truyền đạt đến giáo viên.
 + Khi triển khai tập huấn chuyên đề đối với giáo viên, người hướng dẫn 
luôn tạo ra những câu hỏi mở, các tình huống sư phạm và yêu cầu giáo viên 
tham gia trả lời, giải đáp, để bắt buộc người học phải tích cực và chú ý vào nội 
dung học, phải viết thu hoạch, như vậy hiệu quả của bồi dưỡng chuyên đề mới 
thực sự có chất lượng.
 + Nhà trường đã bồi dưỡng được các chuyên đề giúp giáo viên nâng cao 
nghiệp vụ sư phạm như: Xây dựng kế hoạch CSGD trẻ theo năm học phù hợp 
với lớp của mình và triển khai thực hiện; Tổ chức thực hiện các hoạt động 
CSGD trẻ theo yêu cầu mới của năm học; Quản lý lớp học, đảm bảo an toàn cho 
trẻ; Kỹ năng giao tiếp ứng xử với trẻ, đồng nghiệp, phụ huynh và cộng đồng.
 * Tổ chức hoạt động kiến tập
 Bên cạnh việc tổ chức tốt bồi dưỡng chuyên đề thì việc tổ chức các hoạt 
động kiến tập cũng là một trong những giải pháp cơ bản để bồi dưỡng kỹ năng 
 7/10 4. Hiệu quả sáng kiến
 Xác định được những mặt còn hạn chế trong đội ngũ giáo viên để từ đó 
người quản lý xây dựng kế hoạch mục tiêu bồi dưỡng và các biện pháp thực hiện 
công tác bồi dưỡng. Qua các biện pháp thực hiện công tác bồi dưỡng đội ngũ mà 
tôi đã triển khai kết quả đạt được là:
 - Đội ngũ giáo viên đã có những kỹ năng trong giao tiếp ứng xử, giữ gìn 
phẩm chất, đạo đức nhà giáo, tận tâm với trẻ, tâm huyết với nghề. Trong năm 
học không sảy ra tình trạng giáo viên vi phạm đạo đức nhà giáo, không có ý kiến 
phản ánh của phụ huynh về thái độ hay cách CSGD trẻ của giáo viên như năm 
học trước. Nhà trường đã nhận được những ghi nhận của phụ huynh về đội ngũ 
giáo viên, sự tin tưởng và chính vì thế số lượng trẻ đến trường ngày càng đông. 
Các sự việc sảy ra đã được cô giáo và phụ huynh đồng thuận, chia sẻ, thông cảm 
và cùng hướng tới mục tiêu chăm sóc giáo dục trẻ tốt hơn.
 - Về chuyên môn nghiệp vụ: 100% giáo viên đáp ứng yêu cầu, 100% đạt 
trình độ chuẩn đào tạo, trong đó trên 70% đạt trên chuẩn; giáo viên xây dựng kế 
hoạch CSND, thực hiện đánh giá trẻ; quản lý nhóm lớp; nghiệp vụ sư phạm đáp 
ứng được với yêu cầu của năm học và các yếu tố đổi mới. Chất lượng giáo dục 
của nhà trường được đẩy mạnh. 100% giáo viên đạt giáo viên giỏi cấp trường, 
04 giáo viên đạt giỏi cấp quận.
 III: KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 
 Đội ngũ giáo viên có vai trò quyết định đến chất lượng giáo dục. Công tác bồi 
dưỡng đội ngũ giáo viên có tầm quan trọng chiến lược, có tính chất quyết định chất 
lượng giáo dục trong nhà trường. Bởi lẽ lao động sư phạm là lao động sáng tạo, đòi 
hỏi người giáo viên phải có kiến thức toàn diện, luôn bổ sung cái mới, nâng cao nghệ 
thuật sư phạm. Mục tiêu của việc nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên là nhằm 
hoàn thiện quá trình đào tạo, khắc phục những thiếu xót lệch lạc trong công tác giảng 
dạy, về quan điểm nội dung, phương pháp giáo dục, đồng thời theo kịp những yêu 
cầu của xã hội.
 Nắm bắt những mặt còn hạn chế của đội ngũ giáo viên nhà trường để có 
kế hoạch mục tiêu bồi dưỡng là nhiệm vụ hàng đầu của nhà trường với mỗi năm 
học, nhà trường đã thực hiện công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên với các biện 
pháp thiết thực, qua một năm thực hiện đã có những kết quả nhất định, nhà 
trường khẳng định được chất lượng CSGD trẻ, là một trường có uy tín trong 
nhân dân.
 Kiến nghị với quận: Chế độ với với giáo viên hợp đồng còn chưa phù 
hơp, mức lương rất thấp, chưa có chế độ tăng lương, hưởng phụ cấp nghề. Rất 
 9/10