Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp xây dựng ban cán sự góp phần nâng cao chất lượng lớp chủ nhiệm

 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN
 TRƯỜNG THPT THANH CHƯƠNG 3
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
 BIỆN PHÁP XÂY DỰNG BAN CÁN SỰ
GÓP PHẦN NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG LỚP CHỦ NHIỆM
 TÁC GIẢ: ĐẶNG THỊ THANH VÂN
 NĂM THỰC HIỆN: 2021 - 2022
 LĨNH VỰC (MÔN): CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM
 ĐIỆN THOẠI: 0977 949 877 2. Hình thức lựa chọn.......................................................................................................13
3. Bố trí chức danh...........................................................................................................14
4. Xây dựng quy chế làm việc .........................................................................................15
 4.1. Nguyên tắc xây dựng quy chế làm việc................................................................15
 4.2. Xây dựng quy chế làm việc ..................................................................................15
 4.2.1. Nguyên tắc làm việc của ban cán sự lớp .......................................................15
 4.2.2. Nhiệm vụ và quyền hạn của ban cán sự ........................................................15
 4.2.3. Chế độ hội họp...............................................................................................17
5. Rèn luyện và phát triển kỹ năng mềm cho ban cán sự lớp ..........................................17
 5.1 Rèn luyện và phát triển kỹ năng mềm qua công tác huấn luyện và bồi dưỡng của 
 giáo viên chủ nhiệm ......................................................................................................17
 5.2. Rèn luyện và phát triển kỹ năng mềm thông qua tiết sinh hoạt lớp .....................18
 5.3. Rèn luyện và phát triển kỹ năng mềm bằng cách tổ chức cho các em tham gia các
 hoạt động trải nghiệm sáng tạo .....................................................................................20
 5.4. Rèn luyện và phát triển kỹ năng mềm cho ban cán sự lớp qua các buổi tập huấn
 của Đoàn trường............................................................................................................22
6. Duy trì và phát huy bầu nhiệt huyết của ban cán sự lớp..............................................23
CHƯƠNG III. MỘT SỐ KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC SAU KHI ÁP DỤNG BIỆN PHÁP
XÂY DỰNG BAN CÁN SỰ LỚP TẠI TRƯỜNG THPT THANH CHƯƠNG 3 ...........26
1. Phẩm chất, năng lực của đội ngũ ban cán sự lớp được nâng cao .................................26
 1.1. Về Phẩm chất: .......................................................................................................27
 1.2. Về Năng lực: .........................................................................................................27
2. Thành tích đạt được của tập thể lớp.............................................................................27
 2.1. Kết quả xếp loại....................................................................................................27
 2.1.1. Kết quả xếp loại họclực.................................................................................27
 2.1.2. Kết quả xếp loại hạnhkiểm ............................................................................28
 2.2. Kết quả xếp loại thi đua .......................................................................................29
 2.3 Một số kết quả khác ................................................................................................29
PHẦN BA: KẾT LUẬN....................................................................................................31
1. Kết luận ........................................................................................................................31
2. Kiến nghị......................................................................................................................32
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................................33 PHẦN MỘT: PHẦN MỞ ĐẦU
 1. Lý do chọn đề tài
 Thực hiện Nghị quyết 29 - NQ/TW ngày 4/11/2013 về đổi mới căn bản toàn 
diện giáo dục và đào tạo nhằm đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa hiện đại hóa và hội 
nhập quốc tế, sở giáo dục và đào tạo Nghệ An đã đặt ra nhiều nhiệm vụ quan trọng, 
trong đó nhấn mạnh công tác tăng cường giáo dục và quản lý học sinh. Đây là một 
điểm nhấn đòi hỏi sự vào cuộc của cả một hệ thống bao gồm cả vai trò và trách nhiệm 
của giáo viên chủ nhiệm. Giáo viên chủ nhiệm là người chịu trách nhiệm chính trong 
việc quản lý nề nếp, định hướng xây dựng tập thể, tạo môi trường tốt để hình thành 
và hoàn thiện nhân cách cho học sinh.
 Làm tốt công tác chủ nhiệm có ý nghĩa rất lớn trong quá trình giáo dục học sinh, 
nhất là trong giai đoạn hiện nay, khi học sinh có thể tiếp cận thông tin từ nhiều nguồn 
khác nhau và việc giáo dục kĩ năng sống, những thói quen tốt, các năng lực cần có... 
cho học sinh đang trở thành nhu cầu cấp thiết. Bởi vậy, muốn làm tốt công tác của 
mình, trước hết người giáo viên phải suy nghĩ, trăn trở, tìm ra biện pháp cũng như 
các nhân tố để hỗ trợ mình hoàn thành tốt nhiệm vụ. Và một trong số những nhân tố 
quan trọng ấy chính là đội ngũ ban cán sự lớp - bộ máy góp phần củng cố nề nếp, tác 
phong, chấn chỉnh những lệch lạc, khuyết điểm về đạo đức, nhân cách, xây dựng, 
phát huy tinh thần học tập cùng nhiều hoạt động phong trào khác của lớp, đồng thời 
chịu trách nhiệm trước giáo viên về các phương diện được giao phó. Có thể nói, ban 
cán sự lớp chính là lực lượng nòng cốt, là điều kiện để xây dựng một tập thể vững 
mạnh. Người giáo viên chủ nhiệm có được đội ngũ ban cán sự tốt, có phẩm chất, 
năng lực và trách nhiệm được ví như một vị vua có các tướng mạnh trong tay.
 Tuy nhiên, trong thực tế hiện nay có những quan niệ m sai lầm trong nhận thức 
về chức vụ của ban cán sự lớp chưa tương xứng với vai trò và tầm quan trọng của 
lực lượng này. Một số giáo viên chủ nhiệm chưa coi trọng việc xây dựng ban cán sự 
lớp nên việc xây dựng đội ngũ này chỉ làm đối phó lấy lệ, thiếu sự tìm hiểu và nắm 
bắt đối tượng học sinh, một số giáo viên chỉ lựa chọn ban cán sự theo cảm tính trong 
khi việc tìm hiểu nắm bắt học sinh cần phải có rất nhiều thời gian quan sát và theo 
dõi. Ban cán sự lớp chỉ có vai trò thụ động trong mọi vấn đề liên quan đến lớp, các 
em không được phân công nhiệm vụ và bàn giao công việc một cách cụ thể, hoặc có 
phân công nhiệm vụ nhưng trong quá trình thực hiện nhiệm vụ lại thiếu sự kiểm tra 
giám sát nên hiệu quả công việc chưa cao. Ban cán sự lớp không được định hướng, 
điều chỉnh dẫn đến nhiều tồn tại thiếu sót lặp đi lặp lại nên chán nản và thiếu nhiệt 
huyết trong công việc.
 Bên cạnh đó, một số trường phổ thông hiện nay hoạt động học tập quá chú trọng 
đến việc cung cấp kiến thức mà ít chú trọng rèn luyện các kỹ năng mềm cho học sinh, 
đặc biệt ban cán sự lớp. Do vậy, năng lực lãnh đạo bị hạn chế, các em chủ yếu thực 
hiện vai trò của mình bằng vốn tự có mà không được tập huấn, bồi Đây là đề tài mà tôi đúc rút được trong quá trình thực hiện thành công tại trường 
THPT Thanh Chương 3. Trên thực tế chưa có SKKN nào tại huyện Thanh Chương 
nói riêng và các trường THPT trên địa bàn toàn tỉnh Nghệ An nói chung nghiên cứu 
hoặc đề cập về vấn đề này.
 5.2. Những đóng góp của đề tài
 Đề tài xây dựng đội ngũ ban cán sự lớp trong công tác chủ nhiệm đã được một 
số tác giả quan tâm, nghiên cứu. Những công trình nghiên cứu khai thác nhiều khía 
cạnh khác nhau.
 Trong đề tài này tôi muốn trao đổi chuyên sâu hơn những bước đi cần thiết trong 
quá trình xây dựng ban cán sự lớp. Trong đó quan tâm chú trọng các hình thức tìm 
hiểu, nắm bắt đối tượng, đồng thời rèn luyện kỹ năng mềm thông qua các hoạt động 
cụ thể cho học sinh.
 Đặc biệt, giáo viên chủ nhiệm đã có những phương pháp để thổi bùng bầu nhiệt 
huyết của ban cán sự, từ đó phát huy tối đa vai trò của lực lượng này trong việc tổ 
chức thực hiện nhiệm vụ. 1.3. Giáo viên chủ nhiệm với công tác xây dựng ban cán sự lớp
 Trong thời đại công nghệ 4.0, con người trở thành mục tiêu và là động lực của 
sự phát triển. Do đó, công tác giao dục và đào tạo luôn là nhiêm vu quan trọng được 
càc cấp càc ngành đê cao và coi trọng. Để đáp ứng nhu cầu của thời đại, học sinh cần 
phải được giáo dục một cách toàn diện cả về đức - trí - thể - mĩ, điều này phụ thuộc 
phần lớn vào yêu tố người thầy, dặc biêt là người giào viên chụ nhiêm lớp.
 Ngày 28/3/2011, Bộ Giáo dục và Đào tạo bàn hành thống tư 12/2011/TT - 
BGDĐT về Điều lệ trường trung học cợ sở, phổ thống và trường phổ thông có nhiều 
cấp học. Theo đó nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm trường THPT là một trong những 
nội dung trọng tấm và được quy định tại khoản 2 Điều 31 Điều lệ trường trung học 
cợ sở, phổ thống và trường phổ thông có nhiều cấp học ban hành kèm theo thống tư 
12/2011/TT - BGDĐT. Cụ thể các nhiệ m vụ bao gồm: xây dựng và thực hiện kế 
hoạch các hoạt động giáo dục; phối hợp chặt chẽ với già đình học sinh, các giáo viên 
bộ môn và Đoàn thành niên cộng sản Hồ Chí Minh; phối hợp các tổ chức xã hội có 
liên quan trong việc hỗ trợ, giám sát việc học tập, rèn luyện, hướng nghiệp của học 
sinh lớp chủ nhiệm và góp phần huy động các nguồn lực trong cộng đồng phát triển 
nhà trường; nhận xét, đánh giá và xếp loại học sinh cuối kỳ và cuối năm học đồng 
thời báo cáo thường kỳ hoặc đột xuất về tình hình của lớp với hiệu trưởng.
 Có thể nói, giáo viên chủ nhiệm là một trong những người có ảnh hưởng lớn 
đến sự phát triển toàn diện củà học sinh, nhiệm vụ củà giáo viên chủ nhiệm thật sự 
rất quàn trọng và khống thể thiếu trong cống tác giáo dục. Bởi vậy, giáo viên chủ 
nhiệm trước hết phải là một người có tư cách đạo đức tốt, là tấm gượng sáng về mọi 
mặt cho hoc sinh noi theo, hiệu quả củà cống tác chủ nhiệm phụ thuộc rất lớn vào 
năng lực và trách nhiệm củà củà người làm cống tác chủ nhiệm.
 Vai trò tổ chức của giáo viên chủ nhiệm thể hiện trước hết trong việc thành 
lập bộ máy ban cán sự lớp. Đấy là một trong những nhiệm vụ đầu tiên được giáo viên 
chủ nhiệm quan tâm sau khi nhận lớp và cũng là một nhiệm vụ chiếm phần lớn thời 
gian củà người làm công tác chủ nhiệm. Để lựa chọn một đội ngũ bàn cán sự lớp có 
đủ phẩm chất và năng lực, giáo viên phải theo dõi, tìm hiểu, nắm bắt sát sao lớp trên 
tất cả các mặt, thực hiện nhiều hình thức khác nhàu để tiếp cận, nắm bắt chính xác 
đối tượng. Từ đó, bước đầu có cái nhìn đúng đắn trong việc lựa chọn nhân sự. Một 
khi đội ngũ bàn cán sự được xây dựng, lẽ đượng nhiên khống phải ngay từ đầu các 
em đã có đủ năng lực để tổ chức quản lý và điều hành lớp học. Để phát huy được vai 
trò và vị trí của bộ máy này giáo viên chủ nhiệm phải dành thời giàn hướng dẫn, chỉ 
đạo cụ thể về cách thức thực hiện và triển khai công việc, sau khi ban cán sự đã quen 
dần với nhiệm vụ của mình, giáo viên chủ nhiệm giao dần cho đội ngũ cán bộ lớp tự 
tổ chức và điều khiển các hoạt động của lớp, giúp đỡ học sinh với tư cách là người 
cố vấn, điều chỉnh đúng hướng cho các em, đồng thời thông qua nhiều hình thức khác 
nhàu để có kế hoạch bồi dưỡng và rèn luyện những nhiệm cần phải thay đổi cách nhìn nhận và có những giải pháp phù hợp nhằm nâng 
cao chất lượng một cách toàn diện.
 2.2. Thuận lợi và khó khăn trong công tác xây dựng đội ngũ ban cán sự lớp 
trong trường học hiện nay.
 2.2.1. Thuận lợi
 Trong những năm gần đây, sự phát triển kinh tế - xã hội đã mang lại không ít 
những thuận lợi cho công tác chủ nhiệm trong nhà trường. Sự quan tâm đầu tư của 
Đảng, Nhà nước cùng với sự hỗ trợ tích cực từ phía xã hội. Cơ sở vật chất, trang thiết 
bị giáo dục của nhà trường ngày một khang trang, đầy đủ, đảm bảo cho việc dạy và 
học được tốt hơn. Cùng với đó, chủ trương chính sách đúng đắn về dân số “dừng lại 
ở 2 con để nuôi và dạy cho tốt” cũng đã tạo điều kiện về mặt kinh tế và thời gian gian 
để chăm sóc và dạy bảo con cái một cách toàn diện hơn.
 Được sự quan tâm và chỉ đạo sát sao của ban giám hiệu nhà trường là điều kiện 
thuận lợi để giáo viên chủ nhiệm lập kế hoạch và phổ biến những chủ trương, kế 
hoạch của nhà trường đến với phụ huynh và học sinh kịp thời.
 Được công tác tại ngôi trường có bề dày thành tích, ở đây nhiều thế hệ thầy cô 
không những có kinh nghiệm về chuyên môn mà còn cả về công tác chủ nhiệm lớp. 
Đó là cơ hội lớn cho thế hệ trẻ như chúng tôi được học hỏi và trau dồi kinh nghiệm 
cho con đường sự nghiệp của mình.
 Tổ chức Đoàn thanh niên nhiệt tình, trách nhiệm, chủ động phối hợp cùng giáo 
viên chủ nhiệm trong việc giáo dục học sinh. Nhận thức được tầm quan trọng của đội 
ngũ ban cán sự trong việc quản lý, xây dựng tập thể lớp học vững mạnh góp phần 
thúc đẩy sự phát triển vững mạnh của nhà trường, mỗi năm một lần Đoàn trường 
Thanh Chương 3 tổ chức tập huấn về các kỹ năng cơ bản của một cán sự lớp đồng 
thời trao đổi kinh nghiệm về công tác cán sự lớp giữa các khối lớp nhằm nâng cao 
nhận thức, trách nhiệm và kỹ năng của đội ngũ nòng cốt này.
 2.2.2. Khó khăn
 Trường THPT Thanh Chương 3 đóng trên địa bàn rộng lớn, tập trung đông dân 
cư. Môi trường xung quanh có rất nhiều tụ điểm vui chơi giải trí, nên nảy sinh nhiều 
vấn đề phức tạp thu hút nhiều học sinh ở nhiều địa phương tham gia ảnh hưởng rất 
lớn đến công tác giáo dục của nhà trường, gia đình và xã hội.
 Phần lớn gia đình học sinh làm nghề nông nghiệp điều kiện kinh tế còn khó 
khăn, bố mẹ chủ yếu đi làm ăn xa nên phó mặc cho nhà trường trong công tác giáo 
dục.
 Về phía học sinh, kỹ năng giao tiếp, hoạt động xã hội còn hạn chế. Khả năng 
lãnh đạo chưa cao, các em thường hay ngại ngùng, e dè, thiếu tự tin, chưa mạnh dạn 
trước tập thể. Nhiều học sinh ở xa, giao thông không thuận lợi nên việc đi lại còn 
nhiều vất vả.