Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp quản lý giáo dục kỹ năng sống cho trẻ 5-6 tuổi tại Trường Mẫu giáo Lộc Hưng

 CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VỆT NAM
 Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
 BÁO CÁO
 SÁNG KIẾN NĂM 2022-2023
 I. TÊN SÁNG KIẾN:
 “Biện pháp quản lý giáo dục kỹ năng sống cho trẻ 5-6 tuổi tại Trường Mẫu 
giáo Lộc Hưng”.
 II. LÝ DO CHỌN SÁNG KIẾN:
 Khái niệm kỹ năng sống (KNS) lần đầu tiên được bàn đến trong Hiến chương 
Ottawa của WHO (1986) về nâng cao sức khỏe, trong đó có nêu mục “các kỹ năng cá 
nhân” nhằm “hỗ trợ sự phát triển cá nhân và xã hội thông qua cung cấp thông tin, giáo 
dục sức khỏe và nâng cao KNS. Về sau, WHO (1997) tiếp tục mở rộng khái niệm 
này, theo đó KNS “có thể được định nghĩa là các khả năng về thích nghi và hành vi 
tích cực giúp cho các cá nhân có thể đáp ứng hiệu quả các nhu cầu và thử thách trong 
cuộc sống hàng ngày”. Từ góc độ sức khỏe tâm thần, WHO (1999) xác định 5 lĩnh 
vực cơ bản của KNS bao gồm: Ra quyết định và giải quyết vấn đề; tư duy sáng tạo 
và tư duy phê phán; thông tin và kỹ năng giao tiếp; ý thức về bản thân và sự đồng 
cảm; đối phó với cảm xúc và đối phó với căng thẳng.
 Theo UNESCO (2003), KNS là năng lực cá nhân giúp cho việc thực hiện đầy 
đủ các chức năng và tham gia vào cuộc sống hàng ngày. Theo đó, KNS gắn với 4 trụ 
cột của giáo dục: (1) Học để biết gồm các kỹ năng tư duy: giải quyết vấn đề, tư duy 
phê phán, ra quyết định, nhận thức được hậu quả... (2) Học để làm người gồm các kỹ 
năng cá nhân: ứng phó với căng thẳng, cảm xúc, tự nhận thức, tự tin... (3) Học để 
chung sống với người khác gồm các kỹ năng xã hội: giao tiếp, thương lượng, tự khẳng 
định mình, hợp tác, làm việc nhóm... (4) Học để làm: gồm các kỹ năng thực hiện công 
việc và các nhiệm vụ: kỹ năng đặt mục tiêu, đảm nhận trách nhiệm... + Bước 3: Tổ chức thảo luận chung;
 + Bước 4: Hoàn chỉnh kế hoạch và kí duyệt.
 Dưới đây là nội dung kế hoạch triển khai tổ chức GDKNS cho trẻ 5-6 tuổi đã 
 được triển khai trong năm học 2022-2023 tại nhà trường (trích Kế hoạch Số: 20A 
 /KH-TrMGLH):
 B. DÀNH CHO TRẺ 5-6 TUỔI
1 Hành động yêu thương Tháng 9-10/2022 (từ 16h-17h)
2 Yêu thương gia đình
3 An toàn khi ở nhà 01 mình
4 Ứng xử với người lạ
5 Đề phòng và xử lý khi bị bắt cóc Tháng 11/2022 (16h-17h)
6 Người mẹ vĩ đại
7 Phòng tránh xâm hại cơ thể (2 tiết)
8 Tri ân thầy cô
9 Trải nghiệm tại Tà Thiết Tuần cuối tháng 11 (từ 16h-17h)
10 Tự sơ cứu vết thương nhỏ Tháng 12/2022 (6h-17h)
11 Trung thực là không nói dối
12 Bé kiên trì
13 Lời nói yêu thương
14 Chuyên đề hợp tác (2 tiết) Tháng 01/2023 (6h-17h)
15 Món quà tặng mẹ
16 Xử lý khi bị đi lạc
17 Xử lý khi xảy ra hỏa hoạn (2 tiết) Tháng 02/2023 (6h-17h)
18 Siêu mẫu nhí (2 tiết)
19 Bé tập làm MC (2 tiết) Tháng 3/2023 (6h-17h)
20 Bé làm nhà ảo thuật (2 tiết)
21 Bé làm quen, kết bạn mới Tháng 4/2023(16h-17h) Ngoài các hoạt động học cơ bản GDKNS còn được tích hợp linh hoạt trong 
các hoạt động khác diễn ra trong một ngày của trẻ như hoạt động đón trả trẻ, trò 
chuyện sáng, hoạt động học, hoạt động góc, hoạt động ngoài trời, hoạt động ăn ngủ 
vệ sinh, hoạt chơi và hoạt động theo ý thích. Với mỗi một hoạt động trong GV đều 
có thể hướng dẫn cho trẻ những KN mới và luyện tập củng cố KN cũ cho trẻ.
 * Tăng cường sử dụng các phương pháp GDKNS cho trẻ theo quan điểm “Giáo 
dục lấy trẻ làm trung tâm ”
 Để GDKNS được thực sự hiệu quả bên cạnh việc định hướng nội dung, hình 
thức GDKNS thì việc cung cấp cho GV những biện pháp phù hợp với nội dung 
GDKNS là một việc vô cùng quan trọng. Hiện nay, phương pháp “GD lấy trẻ làm 
trung tâm” được áp dụng vào chương trình GDMN trên cả nước bởi tính hiệu quả mà 
phương pháp GD này mang lại.
 Hiệu trưởng hướng dẫn GV tích cực sử dụng các phương pháp GDKNS cho 
trẻ 5 - 6 tuổi theo quan điểm “GD lấy trẻ làm trung tâm” bằng cách: GV dựa trên 
những nhu cầu, khả năng, thế mạnh và hứng thú của từng trẻ; GV tạo những cơ hội 
cho trẻ học hỏi và rèn luyện KNS bằng những cách khác nhau và phản ánh sự phát 
triển của từng trẻ trên tất cả những gì mà trẻ đã được biết và có thể thực hiện được.
 Hiệu trưởng tăng cường công tác đổi mới phương pháp của GV, tổ chức cho 
GV tiếp cận phương pháp dạy học mới thông qua các lớp tập huấn, bồi dưỡng chuyên 
môn, chuyên đề.... cho GV thảo luận, trao đổi kinh nghiệm và rút ra những phương 
pháp dạy học, hình thức dạy học phù hợp từng hoạt động GDKNS là việc làm cần 
thiết mà cán bộ QL cần quan tâm thực hiện.
 Dưới đây là một số hoạt động GDKNS cho trẻ 5-6 tuổi đã được thực hiện trong 
năm học 2022-2023: 3.3. Biện pháp 3: Tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện kế hoạch
GDKNS
 Đầu năm học, Hiệu trưởng xây dựng kế hoạch kiểm tra nội bộ trong đó có 
mảng kiểm tra các hoạt động chuyên môn, chú trọng kiểm tra, đánh giá hoạt động 
GDKNS cho trẻ. Kế hoạch kiểm tra, đánh giá cho từng tháng sẽ bao quát được chương 
trình hành động trong năm học về quản lý công tác GDKNS một cách cụ thể trên cơ 
sở tình hình thực tế của nhà trường, năng lực của GV và năng lực của trẻ, các điều 
kiện bên trong và bên ngoài ảnh hưởng đến công tác giáo dục GDKNS, dự kiến công 
việc, thời gian, phương pháp tiến hành và kết quả mong muốn.
 Thành lập Ban kiểm tra nội bộ của nhà trường trong đó có sự phân công kiểm 
tra chuyên sâu về hoạt động GDKNS cho trẻ 5 - 6 tuổi. Cần quán triệt cho GV nhận 
thức rõ về công tác kiểm tra, đánh giá, xem công tác kiểm tra, đánh giá là chuyện bình 
thường, cần thiết trong mỗi trường học.
 Xây dựng kế hoạch kiểm tra, đánh giá theo hình thức có báo trước và dự giờ 
đột xuất. Thời điểm kiểm tra là bất kỳ thời điểm nào trong chế độ sinh hoạt một 3.5. Biện pháp 4: Tổ chức phối hợp tốt giữa các lực lượng ở nhà trường, gia đình 
và xã hội trong việc thực hiện GDKNS cho trẻ 5-6 tuổi
 * Xây dựng kế hoạch phối hợp với gia đình, và cộng đồng trong GDKNS cho 
trẻ
 Hàng năm, Hiệu trưởng lập kế hoạch năm học trong đó có kế hoạch nuôi 
dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ. Đặt biệt quan tâm chỉ đạo lồng ghép các hoạt động 
GDKNS cho trẻ. Trong đó chú trong việc phối kết hợp GDKNS được thực hiện trong 
gia đình, trong nhà trường và cộng đồng, nhằm giúp gia đình và cộng đồng hiểu rằng 
trẻ ở các trường mầm non, MG không chỉ có chăm sóc, nuôi dưỡng mà trẻ cần được 
giáo dục những kiến thức và KN, đặc biệt là KNS cần thiết cũng vô cùng quan trọng 
khi trẻ tham gia theo học tại trường.
 Đưa nội dung GDKNS vào cuộc họp phụ huynh đầu năm. Thống nhất cơ chế 
phối hợp với gia đình và cộng đồng trong việc GDKNS cho trẻ. Đảm bảo sự phối hợp 
giữa GV với GV, GV với PH, với các tổ chức đoàn thể trong trường và ngoài xã hội 
trong tổ chức các hoạt động GDKNS cho trẻ 5-6 tuổi.
 Tổ chức góc tuyên truyền về GDMN. Trong đó chú trọng các hoạt động và 
hình ảnh GDKNS cho trẻ. Trên các bảng tuyên truyền của mỗi lớp bên cạnh những 
nội dung về chăm sóc sức khỏe, nội dung giáo dục của lớp cần có các nội dung 
GDKNS để phụ huynh có thể nắm bắt và phối hợp với GV rèn KNS cho trẻ.
 * Chú trọng vai trò của gia đình trong công tác GDKNS
 Hiệu trưởng cần nâng cao nhận thức cho phụ huynh nhằm giúp họ hiểu rằng 
việc GDKNS cho trẻ không chỉ là trách nhiệm của nhà trường, của các thầy cô giáo 
mà gia đình đóng vai trò rất quan trọng trong việc GDKNS và duy trì các KNS cho 
trẻ. GDKNS trong nhà trường sẽ bị hạn chế nếu không nhận được sự phối hợp gia 
đình mà trước tiên là của các bậc làm cha mẹ.
 Thông qua các cuộc họp phụ huynh hoặc những lần gặp gỡ giữa nhà trường và 
gia đình, ngoài việc thông báo tình hình của trẻ, CBQL và GV cần tuyên truyền để 
phụ huynh hiểu được tầm quan trọng phải GDKNS cho trẻ, phụ huynh hiểu giản đến phức tạp để tránh chồng chéo về nội dung GDKNS. Xác định cho người tổ 
chức hoạt động GDKNS không được gò ép đứa trẻ học trên quan điểm chủ quan của 
người dạy mà phải lôi cuốn trẻ vào các hoạt động GDKNS một cách tự nhiên, dựa 
trên nhu cầu hứng thú của trẻ.
 Dưới đây là một số hình ảnh về các hoạt động tuyên truyền, phối hợp với phụ 
huynh và các lực lượng giáo dục khác trong GDKNS cho trẻ 5-6 tuổi:
IV. KẾT QUẢ ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN
 Qua hơn một học kỳ thực hiện các biện pháp của sáng kiến tôi nhận thấy đã có 
được các kết quả đáng kể:
 * về giáo viên: Đã nhận thức và hiểu sâu sắc hơn tầm quan trọng của giáo dục 
kỹ năng sống cho trẻ mầm non. Nắm chắc được các kỹ năng cần thiết để dạy trẻ. Có 
trách nhiệm hơn trong việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ trong các hoạt động hàng 
ngày.
 * Đối với phụ huynh: Các bậc phụ huynh đã thấy được tầm quan trọng của giáo 
dục kỹ năng sống cho con mình. Nhiều phụ huynh tích cực trong việc phối kết hợp 
với giáo viên để rèn kỹ năng sống cho trẻ. Hạn chế được tình trạng phụ huynh bế con, 
cầm đồ cho con lên tận lớp. Phụ huynh hài lòng với thành công của trẻ, tin Sáng kiến đã được Hội đồng Sáng kiến cấp trường công nhận và được triển 
khai phổ biến sáng kiến đến tất cả các lớp tại trường Mẫu giáo Lộc Hưng.
 Lộc Hưng, ngày 10 tháng 4 năm 2023
 Thủ trưởng Đơn vị
 nhận xét và xác nhận Người viết
 (Ký tên, đóng dấu) (Ký, ghi rõ họ tên)
 Lưu Thị Thu Hiền