Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp nâng cao chất lượng công tác bán trú ở trường Mầm non

 CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
 Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
 ----------o0o---------
 ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN
 Kính gửi: Hội đồng Sáng kiến ngành Giáo dục thị xã Bình Long
 Chúng tôi ghi tên dưới đây:
 Thứ Họ và tên Ngày, Noi công Chức Trình độ 
 tự tháng, năm 
 tác danh chuyên môn Tỷ lệ % 
 sinh
 đóng góp 
 vào việc tạo 
 ra sáng kiến
 Trường Cao đăng Sư 
 BÙI THỊ Hiệu 
 1 14/9/1968 Mầm non phạm Mầm 50%
 CHI trưởng
 Hoa Hồng non
 GIANG THỊ Trường Đại học Sư 
 Phó Hiệu 
 2 NGỌC 13/11/1984 Mầm non phạm 50%
 trưởng
 HƯỜNG Hoa Hồng Mầm non
 1. Là đồng tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến: Cấp thị xã năm học 
2020-2021.
 2. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: Biện pháp nâng cao chất lượng công tác bán 
trú ở trường Mầm non.
 3. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Giáo dục.
 4. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử: 05/9/2020.
 5. Mô tả bản chất của sáng kiến:
 5.1. Tính mới của sáng kiến:
 Giáo dục mầm non đặt nền móng cho sự phát triển về thể chất, trí tuệ, tình cảm, 
thẩm mỹ.. .và hình thành nhân cách cho trẻ. Một trong hai chức năng, nhiệm vụ giúp 
trẻ phát triển toàn diện là chăm sóc và giáo dục. Nâng cao chất lượng chăm sóc giáo 
dục trẻ mầm non góp phần đoi mới và phát triển sự nghiệp Giáo dục đào tạo. Quá trình 
phát triển về thể chất của trẻ ảnh hưởng đến sự phát triển mọi mặt đặc biệt là sự phát 
triển trí tuệ, ở lứa tuổi này đặc điểm phát triển tâm sinh lý của trẻ đang trong thời kì 
hoàn thiện do đó việc chăm sóc giáo dục của người lớn có ý nghĩa đặc biệt quan trọng 
đến sự phát triển toàn diện của trẻ, yếu tố đầu tiên ảnh hưởng đến quá trình phát triển 
thể chất cho trẻ chính là dinh dưỡng, dinh dưỡng giúp cho sự phát triển toàn bộ cơ thể 
con người, đặc biệt là đối với trẻ mầm non. Một chế độ dinh dưỡng hợp lý cho trẻ sẽ 
cùng góp phần tạo nên một thế hệ sau này - Kiểm tra, giám sát chất lượng thực phẩm trong quá trình tiếp nhận, sơ chế, 
chế biến thực phẩm, chia thức ăn cho trẻ hàng ngày tại trường.
 - Kiểm tra, giám sát công tác vệ sinh khu sơ chế, chế biến; sử dụng, bảo quản 
đồ dùng bán trú, hệ thống ga, điện, nước trong nhà bếp.
 - Kiểm tra, giám sát việc chia ăn theo đúng định lượng cho trẻ theo từng độ 
tuổi và theo sĩ số lớp.
 - Thực hiện ghi chép đầy đủ thông tin, số liệu vào so kiểm thực 3 bước theo 
qui định.
 - Kết quả kiểm tra, giám sát được Ban chỉ đạo bán trú công khai trước buổi 
họp định kỳ 1 lần/tháng; khiển trách, kỷ luật nghiêm nếu có cán bộ, giáo viên, nhân 
viên vi phạm.
 Phân công lãnh đạo nhà trường trực bán trú tại trường (Hiệu trưởng trực 1 
ngày/tuần, Phó hiệu trưởng trực 1 ngày/tuần) cùng với giáo viên kiêm nhân viên y tế 
hàng ngày kiểm tra chất lượng thực phẩm trước khi giao cho nhà bếp chế biến, trực 
trưa trong các giờ ăn, giờ ngủ của trẻ để kịp thời xử lý những sự việc bất thường xảy 
ra.
 Bộ phận nuôi dưỡng lập đầy đủ các loại hồ sơ sổ sách bán trú theo quy định. 
Hồ sơ bán trú được theo dõi, ghi chép, cập nhật hàng ngày về số lượng, nguồn gốc, 
xuất xứ của các thực phẩm mua vào, lưu mẫu thức ăn đã chế biến, theo dõi việc cho 
trẻ ăn đúng theo thực đơn.
 Hàng tháng Ban chỉ đạo bán trú họp do Hiệu trưởng chủ trì nhằm đánh giá kết 
quả thực hiện công tác chỉ đạo bán trú trong tháng, trao đổi những vấn đề phát sinh, 
vướng mắc trong quá trình thực hiện nhiệm vụ chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ từ khâu tiếp 
nhận thực phẩm, sơ chế, chế biến, chia thức ăn, tổ chức cho trẻ ăn, ngủ, vệ sinh ... từ 
đó rút kinh nghiệm, đề ra nhiệm vụ công tác tháng tiếp theo để tổ chức tốt các hoạt 
động chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ.
 Phó hiệu trưởng chỉ đạo, giám sát việc thực hiện các quy định về vệ sinh an 
toàn thực phẩm, chế độ kiểm thực 3 bước, lưu mẫu thức ăn theo quy định, thực hiện 
vệ sinh phòng chống dịch bệnh theo mùa, phun thuốc khử trùng định kỳ 2 lần/năm 
học để phòng ngừa dịch bệnh đặc biệt là Covid -19.
 Biện pháp 2: Quản lý tài chính khâu bán trú
 - Ngoài quỹ ngân sách của nhà trường là kinh phí đóng góp quỹ tiền ăn của 
phụ huynh học sinh gồm tiền ăn, tiền vệ sinh phí (giấy vệ sinh, xà bông, nước lau nhà, 
chổi quét nhà, điện, ga, nước.)
 - Chỉ đạo về việc thu - chi: để thực hiện tốt việc thu - chi, nhà trường tiến hành 
họp Ban đại diện cho cha mẹ học sinh thông qua dự thảo kế hoạch thu - chi và đi đến 
thống nhất. Tiếp theo nhà trường lập tờ trình, trình các cấp có thẩm quyền, như Ủy 
ban nhân dân phường thuận chủ trương, phòng Giáo dục và Đào tạo thị xã duyệt kế 
hoạch thu - chi. Trường tiến hành thu - chi theo kế hoạch.
 - Thực hiện đảm bảo nguyên tắc tài chính trong việc thu chi: Khi mua hàng + Năng lượng phân phối cho các bữa ăn:
 Bữa chính buổi trưa cung cấp từ 30% đến 35% năng lượng cả ngày.
 Bữa phụ cung cấp từ 15% đến 25% năng lượng cả ngày.
 - Nước uống: khoảng 1,6 - 2,0 lít/trẻ/ngày (kể cả nước trong thức ăn).
 Để quản lý việc xây dựng thực đơn và điều tra khẩu phần ăn theo Thông tư Ban 
hành chương trình giáo dục mầm non số 01/VBHN-BGDĐT ngày 24/01/2017 để chế 
độ ăn đảm bảo, đáp ứng được nhu cầu năng lượng, cân đối các chất dinh dưỡng với 
mức tiền ăn thực tế tại trường là 30.000đ/trẻ/ngày chúng tôi đã thực hiện như sau:
 - Kế hoạch: Xây dựng thực đơn cụ thể, điều tra khẩu phần ăn cho trẻ trước một 
tuần trên phần mềm Nutrikids. (Kế toán và Phó hiệu trưởng thực hiện) (Nhà trường 
không có nhóm trẻ nên chỉ xây dựng thực đơn cho trẻ mẫu giáo):
 + Xây dựng thực đơn hàng ngày, theo tuần, theo tháng, theo mùa các món ăn 
của thực đơn tuần 1 và 3 giống nhau, tuần 2 và 4 giống nhau. Thay đoi sự kết hợp giữa 
các loại thực phẩm để tạo ra các món ăn khác nhau. Thực đơn cân đối, hợp lý, đa dạng 
nhiều loại thực phẩm để cung cấp nhiều chất dinh dưỡng khác nhau cho cơ thể, đảm 
bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
 + Phối hợp nhiều loại thực phẩm trong bữa ăn của trẻ, trung bình thực đơn 1 
ngày của trẻ sử dụng từ 7-10 loại thực phẩm, trong mỗi bữa ăn phải có đủ 4 nhóm 
thực phẩm cung cấp các chất dinh dưỡng là nhóm chất bột đường, nhóm chất béo, 
nhóm chất đạm, nhóm vitamin và chất khoáng tạo ra các bữa ăn hợp lý cho trẻ.
 + Xây dựng khẩu phần ăn, lựa chọn thực phẩm đảm bảo nhu cầu khuyến nghị 
về năng lượng, cân đối các chất cung cấp năng lượng protit, lipit, gluxit (P-L- G) theo 
nhu cầu khuyến nghị; cân đối thành phần các chất dinh dưỡng, vitamin và muối 
khoáng trong phẩu phấn ăn (60% Protein trở lên; Lipit: 70% Lipit động vật, 30% Lipit 
thực vật).
 + Sử dụng muối hợp lý trong chế biến món ăn, không sử dụng thực phẩm đóng 
gói và chế biến sẵn. Muối là loại gia vị được sử dụng hàng ngày trong chế biến món 
ăn nhưng cơ thể chỉ cần một lượng rất ít, đối với trẻ mầm non nên sử dụng muối I ốt 
trong chế biến món ăn và chỉ nên sử dụng dưới 3g muối/ngày. Theo một số kết quả 
nghiên cứu, thực phẩm chế biến sẵn chứa nhiều chất phụ gia, không có lợi cho sức 
khỏe của trẻ, là một trong những nguyên nhân gây thừa cân, béo phì. Bánh kẹo có 
đường tinh chế, tạo cảm giác no giả là nguyên nhân gây biếng ăn ở trẻ. Mặt khác thực 
phẩm chế biến sẵn thường có giá thành cao. Chính vì vậy khi xây dựng thực đơn chúng 
tôi loại bỏ hoàn toàn thực phẩm chế biến sẵn (mì tôm, xúc xích, bánh kẹo, giò, chả ...) 
trong thực đơn hàng ngày của trẻ.
 + Sử dụng nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng, sẵn có tại địa phương cho bữa 
ăn hàng ngày của trẻ đảm bảo tươi, sạch, an toàn, tiết kiệm chi phí. Một tuần cho trẻ 
ăn 3 bữa cá, tôm, cua còn tươi sống. Hợp đồng rau sạch với cơ sở có uy tín, yêu cầu 
rau lấy tại địa phương để giảm giá thành, thu gom từ các gia đình, hộ nông dân - Những thực phẩm có nhãn, đúng hạn sự dụng theo quy định
 - Khi chép và lưu lại các thông tin về từng thành phần của thực phẩm.
 - Cấp dưỡng trực tiếp chế biến phải có mặt tại thời điểm tiếp phẩm để kiểm tra 
chất lượng thực phẩm
 - Đảm bảo thực phẩm tươi sạch an toàn theo các nguyên tắc:
 + Thực phẩm có nguồn gốc rõ ràng, đạt tiêu chuẩn về vệ sinh an toàn thực phẩm
 + Thực phẩm tươi ngon, bao bì còn nguyên vẹn và có nhãn hiệu đầy đủ
 + Nơi bày bán sạch sẽ xa nguồn ô nhiễm
 + Không sử dụng những thực phẩm chế biến sẵn như cá hộp, thịt hộp, giò, chả, 
xúc xích...
 4.2. Bảo quản
 - Mặt hàng khô như: gia vị, trứng, gạo... phải có xuất xứ rõ ràng, nơi sản xuất 
và hạn sử dụng được ghi rõ trên bao bì, nhãn, mác còn nguyên vẹn và được niêm 
phong, sau khi kiểm hàng xong thì được cất vào kho theo yêu cầu quy định.
 - Hàng tươi sống: cá, tôm, cua, thịt ... phải đảm bảo tươi ngon, đảm bảo vệ 
sinh an toàn thực phẩm
 - Thực phẩm sau khi sơ chế, cần được bảo quản nơi khô ráo, sạch sẽ, được đậy 
kín, đảm bảo vệ sinh
 - Thức ăn đã nấu chín, cần được che đậy và đảm bảo sử dụng ngay sau khi chế 
biến tối đa 60 phút.
 Biện pháp 5: Chỉ đạo tổ chức hoạt động ăn, ngủ đúng quy định
 Để nâng cao chất lượng bán trú thì việc to chức các hoạt động ăn ngủ cho trẻ 
có ý nghĩa hết sức quan trọng giúp trẻ đảm bảo sức khỏe để tham gia các hoạt động 
trong ngày ở trường mầm non. Vì khi trẻ được ăn no, ăn ngon miệng, ngủ nghỉ đúng 
giờ, đủ giấc tinh thần của trẻ thoải mái, vui vẻ để học tập, vui chơi. Do đó chúng tôi 
đã chỉ đạo giáo viên nhóm lớp thực hiện các hoạt động ăn, ngủ cho trẻ đúng quy định.
 5.1. Yêu cầu của việc tổ chức cho các cháu ăn, ngủ:
 * Giờ ăn:
 + Trước khi ăn:
 - Giáo viên tổ chức giờ ăn khoa học và đảm bảo vệ sinh. Giờ ăn được tổ chức 
trong khoảng 60 phút nên giáo viên cần bố trí hợp lý thời gian từ khâu chuẩn bị đến 
vệ sinh sau khi ăn.
 - Chuẩn bị bữa ăn chu đáo, hấp dẫn sẽ kích thích trẻ hứng thú với bữa ăn, cho 
trẻ ăn đúng giờ để giúp hệ tiêu hóa tiết dịch và hoạt động tốt, thời gian chuẩn bị bữa 
ăn chỉ nên từ 5 -10 phút, không nên để trẻ chờ đợi lâu - Trẻ mẫu giáo nhắc trẻ tự rửa tay, rửa mặt, uống nước, vệ sinh răng miệng khi 
ăn xong. Sau khi ăn, cùng cô giáo lau bàn ăn, thu dọn,vệ sinh chỗ ngồi ăn.
 - Nhắc trẻ không đùa nghịch, chạy nhảy sau khi ăn, có thể cho trẻ vận động 
nhẹ nhàng trước khi ngủ.
 * Giờ ngủ:
 Để to chức tốt giờ ngủ cho trẻ ngay từ đầu năm học Ban giám hiệu đã tiến hành 
rà soát, kiểm kê toàn bộ đồ dùng như chăn, nệm, gối của trẻ, thanh lý những đồ dùng, 
cũ, rách, hỏng, yêu cầu giáo viên phối hợp với phụ huynh mua bổ sung, đảm bảo đủ 
đồ dùng phục vụ giờ ngủ của trẻ. Đồ dùng chăn, niệm, gối được gấp gọn gàng, giặt rũ 
theo lịch đảm bảo luôn sạch sẽ.
 + Chuẩn bị trước khi ngủ:
 - Bố trí chỗ ngủ cho trẻ sạch sẽ yên tĩnh, đảm bảo thoáng mát. Trời lạnh thì 
trải đệm, chuẩn bị chăn ấm cho trẻ.
 - Trước khi ngủ cô nhắc trẻ đi vệ sinh, hướng dẫn trẻ tự lấy gối nằm vào đúng 
chỗ, cho trẻ nam và trẻ nữ nằm riêng để giáo viên dễ bao quát
 - Khi trẻ nằm ổn định cô điều chỉnh quạt điện tốc độ phù hợp, mùa đông cô 
đắp chăn cho trẻ, tắt điện để giảm ánh sáng cho trẻ dễ ngủ, có thể hát hoặc cho trẻ 
nghe những bài hát ru, dân ca để trẻ dễ đi vào giấc ngủ, với trẻ khó ngủ cô cần ôm ấp, 
vỗ về để trẻ yên tâm dễ đi vào giấc ngủ.
 + Trong khi ngủ
 - Trong khi trẻ ngủ cô giáo phải thức để bao quát trẻ, kịp thời phát hiện và xử 
lý các tình huống có thể xảy ra trong khi ngủ như: Trẻ ốm sốt, khó thở, đau bụng, 
buồn đi vệ sinh ... sửa tư thế cho trẻ khi ngủ như nằm sấp, gác chân lên bạn, trùm chăn 
kín đầu.. .để trẻ ngủ thoải mái. Nếu trẻ có nhu cầu đi vệ sinh cô cho trẻ nhẹ nhàng thức 
giấc đi vệ sinh rồi vào chỗ ngủ tiếp, tránh ảnh hưởng đến các bạn xung quanh. Khi 
nghỉ ngơi giáo viên phải nằm gần cửa ra vào để dễ phát hiện trẻ có thể thức giấc đi ra 
ngoài.
 Thời gian ngủ của trẻ khoảng 150 phút, giáo viên chú ý cho trẻ đi ngủ đúng 
giờ, ngủ đủ giấc.
 + Sau khi trẻ ngủ dậy
 - Trẻ nào thức giấc trước cô cho trẻ dậy trước, cho trẻ ngồi riêng một chỗ 
không gây ồn ào đến các bạn khác, không đánh thức trẻ đồng loạt, đánh thức trẻ đột 
ngột trẻ dễ cáu bẳn, mệt mỏi.
 - Sau khi trẻ thức dậy hướng dẫn trẻ cất gối, trẻ mẫu giáo cùng cô thu dọn 
phòng ngủ, cho trẻ đi vệ sinh, vận động nhẹ nhàng sau giờ ngủ.
 5.2. Các biện pháp quản lý: Thường xuyên theo dõi; kiểm tra; dự giờ ăn; dự 
giờ ngủ ở các lớp để kịp thời chỉnh sửa thực đơn cho phù hợp với khẩu phần và chế 
độ ăn của trẻ.